روانشناسی افراد استثنایی

پیش‌بینی عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان با اختلال نارسایی‌توجه - بیش‌فعالی بر اساس استرس و شیوه برخورد والدین

محمدرضا ذوقی پایدار؛ ابوالقاسم یعقوبی؛ صفدر نبی زاده

دوره 5، شماره 19 ، مهر 1394، ، صفحه 91-110

https://doi.org/10.22054/jpe.2015.1642

چکیده

هدف پژوهش حاضر پیشبینی عملکرد تحصیلی دانشآموزان با اختلال نارساییتوجه - بیشفعالی بر اساس استرس و شیوه برخورد والدین بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل همه دانشآموزان با اختلال نارساییتوجه - بیشفعالی پایه سوم ابتدایی شهر همدان در سال تحصیلی 91-92 بود که از بین آنها 50 نفر به عنوان شرکتکننده ... بیشتر هدف پژوهش حاضر پیشبینی عملکرد تحصیلی دانشآموزان با اختلال نارساییتوجه - بیشفعالی بر اساس استرس و شیوه برخورد والدین بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل همه دانشآموزان با اختلال نارساییتوجه - بیشفعالی پایه سوم ابتدایی شهر همدان در سال تحصیلی 91-92 بود که از بین آنها 50 نفر به عنوان شرکتکننده در پژوهش با استفاده از روش نمونهگیری در دسترس انتخاب شدند. برای غربالگری و گردآوری دادهها، پرسشنامه خانواده- مدرسه(میدگت،2000)، مقیاس کانرز والدین)کانرز، 1998(، مقیاس استرس والدین (بری و جونز، 1995)، مقیاس هوشی ریون کودکان و آزمون عملکرد تحصیلی محقق ساخته مورد استفاده قرار گرفت. جهت تحلیل دادهها از روشهای آمار توصیفی مانند میانگین و انحراف استاندارد و آمار استنباطی مانند همبستگی ساده و تحلیل رگرسیون به شیوه گام به گام استفاده شد. یافتههای پژوهش نشان داد که بین شیوه برخورد ابزاری والدین با عملکرد تحصیلی دانشآموزان با اختلال نارساییتوجه - بیشفعالی ارتباط مثبت و معنادار و بین شیوه برخورد کنترلی و استرس والدین با عملکرد تحصیلی آنها ارتباط معکوس و معناداری وجود دارد. نتایج نشان داد که شیوه برخورد کنترلی و استرس والدین توانستند به طور معناداری عملکرد تحصیلی دانشآموزان با نارساییتوجه - بیشفعالی را پیشبینی کنند. همچنین استرس والدین بهترین پیشبینی کننده عملکرد تحصیلی آنها بود. یافتهها حاکی از آن است که گرچه داشتن کودک با اختلال نارساییتوجه - بیشفعالی چالشهای بسیاری برای والدین دارد، اما با آموزش والدین و کمک گرفتن از مشاوران و روانشناسان میتوان روابط کودکان و والدین را بهبود داده و آنها را در کسب نتایج تحصیلی بهتر یاری داد.

تدوین برنامۀ آموزش والدین برای خانواده‌های دارای فرزندان با اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی و تأثیر آن برکاهش نشانه‌ها و کارکرد خانواده*

حمید علیزاده

دوره 2، شماره 7 ، مهر 1391، ، صفحه 43-70

چکیده

هدف: هدف از انجام پژوهش حاضر، تدوین برنامه‌ای برای آموزش والدین دارای فرزند با اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی و بررسی میزان اثربخشی این برنامه بر کاهش نشانه‏های این اختلال و کارکرد خانواده (شیوه‏های فرزند¬پروری و استرس والدینی) است. روش: در این پژوهش نیمه آزمایشی، تعداد 24 نفر از والدین دارای کودکان با اختلال نارسایی توجه با روش ... بیشتر هدف: هدف از انجام پژوهش حاضر، تدوین برنامه‌ای برای آموزش والدین دارای فرزند با اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی و بررسی میزان اثربخشی این برنامه بر کاهش نشانه‏های این اختلال و کارکرد خانواده (شیوه‏های فرزند¬پروری و استرس والدینی) است. روش: در این پژوهش نیمه آزمایشی، تعداد 24 نفر از والدین دارای کودکان با اختلال نارسایی توجه با روش نمونه‏گیری خوشه¬ای چند مرحله¬ای به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (12 نفر) و کنترل (12 نفر) شرکت داشتند. برای جمع‏آوری داده¬های مربوط به تشخیص اختلال از مقیاس درجه‏بندی نشانه‏های اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی که بر مبنای کتاب راهنمای تشخیصی و آماری بیماری‏های روانی (2000) ساخته شده است و نیز به منظور بررسی کارکرد خانواده از مقیاس استرس والدینی (PSI/SF) و پرسشنامۀ سبک‌های فرزند پروری رابینسون و همکاران (2000) استفاده شده است. با استفاده از آزمون آماری تحلیل کوواریانس و تحلیل واریانس (با اندازه گیری مکرر)، به کمک نرم افزار SPSS تأثیر آموزش والدین بر کاهش نشانه‏های اختلال و کارکرد خانواده مورد بررسی قرار گرفت. یافته¬ها: نتایج به دست آمده در این پژوهش نشان داد که آموزش والدین توانسته است بر کاهش میزان استرس والدین، افزایش شیوۀ فرزندپروری مقتدرانه (پدر و مادر) و کاهش شیوۀ فرزندپروری سهل‏گیر پدر در سطح (05/0 > P) تأثیر معنادار داشته باشد. همچنین لازم به ذکر است که آموزش والدین بر کاهش نشانه‏ها، شیوۀ فرزندپروری خودکامه (پدر و مادر) و سهل‏گیر (مادر) در سطح )05/0 <P) تأثیر معنادار نداشت. نتایج مربوط به آزمون پیگیری نیز نشان داد که شیوۀ فرزندپروری خودکامه مادر در سطح (01/0>P) افزایش یافته است. به طور کلی می¬توان نتیجه¬گیری کرد که برنامه مذکور می¬تواند برای بهبود کارکرد خانواده تأثیر داشته باشد.

روانشناسی افراد استثنایی

مقالات آماده انتشار

شماره جاری

دوره 13 (1402)

دوره 12 (1401)

دوره 11 (1400)

دوره 10 (1399)

دوره 9 (1398)

دوره 8 (1397)

دوره 7 (1396)

دوره 6 (1395)

دوره 5 (1394)

دوره 4 (1393)

دوره 3 (1392)

دوره 2 (1391)

دوره 1 (1390)

کلیدواژه‌ها = استرس والدین

پیش‌بینی عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان با اختلال نارسایی‌توجه - بیش‌فعالی بر اساس استرس و شیوه برخورد والدین

چکیده

تدوین برنامۀ آموزش والدین برای خانواده‌های دارای فرزندان با اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی و تأثیر آن برکاهش نشانه‌ها و کارکرد خانواده*

چکیده