نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری وانشناسی، گروه روان‌شناسی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران

2 استادیار گروه روان‌شناسی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران

3 استاد گروه روان‌شناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران.

چکیده

هدف پژوهش حاضر، پیش بینی عملکرد تحصیلی بر اساس درگیری تحصیلی، خودکارآمدی تحصیلی، اهداف پیشرفت و ادراک از جّو مدرسه در دانش آموزان تیزهوش دوره دوم متوسطه شهر اهواز بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود که با استفاده ازروش نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبی 300دانش آموز تیزهوش (140تیزهوش پسر و 160 تیزهوش دختر) انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها شامل پرسشنامه درگیری تحصیلی زرنگ (1391)، پرسشنامه خودکارآمدی تحصیلی موریس (2001)، پرسشنامه اهداف پیشرفت میدگلی و همکاران(1998) ، پرسشنامه ادراک از جّو مدرسه تریکت و موس (1973) و پرسشنامه عملکرد تحصیلی فام و تیلور (1999) بود. تجزیه و تحلیل داده ها با روش ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون نشان داد بین درگیری تحصیلی، خودکارآمدی تحصیلی و مولفه های اهداف پیشرفت تبحری و رویکردی با عملکرد تحصیلی رابطه مثبت معنادار و بین اهداف اجتنابی از مولفه های اهداف پیشرفت و عملکرد تحصیلی رابطه منفی و معنی داری وجود دارد. از میان متغیرهای پیش بین به ترتیب خودکارآمدی تحصیلی، اهداف اجتنابی، اهداف تبحری و رویکردی، بهترین پیش بینی کننده برای عملکرد تحصیلی دانش آموزان تیزهوش بودند. سطح معنی داری 05/0 P < بود. بر این اساس می توان نتیجه گرفت خودکارآمدی تحصیلی، اهداف تبحری و رویکردی با عملکرد تحصیلی رابطه دارد و مهمترین پیش بینی کننده عملکرد تحصیلی خودکارآمدی تحصیلی است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The prediction of Academic performance bassed on Academic Engagement, Academic Self- efficacy, the Achievement Goals and Perception of School Atomosphere in Gifted Students

نویسندگان [English]

  • Mohammad Reza Askari 1
  • behnam makvandi 2
  • abdolkazem neisi 3

1 Ph.D. in Student, Department of Psychology, Ahvaz Branch, Islamic Azad University, Ahvaz, Iran

2 Assistant Professor, Department of Psychology, Ahvaz Branch, Islamic Azad University, Ahvaz, Iran

3 Professor in Psychology, Ahvaz Branch, Islamic Azad University, Ahvaz, Iran

چکیده [English]

The present study aimed at predicting academic performance based on academic engagement, academic self-efficacy, goals of progress and perception of the school atmosphere in the gifted secondary high school students in Ahwaz city. The research method was descriptive correlational and 300 gifted students (140 male and 160 female) were selected through stratified random sampling. To collect the required data, Zarang Educational Inventory (2011), Mauritius Educational Self-Efficacy Inventory (2001), Midgley et al (1998), Perceptual Questionnaire of the Atmosphere of the Tricet and Mouse School (1973) and Taylor's Educational Performance Questionnaire (1999) were used. To analyze the collected data, statistical methods such as Pearson correlation coefficient and multiple regression analysis method were used. The findings of the study revealed that there is a significant positive correlation between academic engagement, academic self-efficacy and the components of achievement and approach with academic performance, and there is a negative significant correlation between achievement avoidance components and academic performance. Among the predictor variables, respectively, academic self-efficacy, avoidance goals, mastery goals, and approach were the best predictors of gifted students' academic performance. The level of significance was at P

کلیدواژه‌ها [English]

  • Academic engagement
  • Academic performance
  • Academic self-efficacy
  • Goals of progress
  • Perception of school atmosphere
افروز، غ. (1386). مقدمه‌ای بر روان‌شناسی و تربیت کودکان و نوجوانان (چاپ 11). تهران: انتشارات انجمن اولیا و مربیان.
تمنایی‌فر، م. ر.، و گندمی، ز. (1390). رابطه انگیزه پیشرفت با پیشرفت تحصیلی در دانشجویان. فصلنامه راهبردی آموزشی، ‌14(1)، 19-15.
خرازی، س.ع.، اژهای، ج.، قاضی‌طباطبـایی، س.م.، و کارشـکی، ح. (1387). بررسی رابطه اهداف پیشرفت، خودکارآمدی و راهبردهای فراشناختی: آزمون یک الگـوی علـی. مجله روان‌شناسی و علوم تربیتی، 38(3)، 93-73.
زرنگ، ر. (1391). رابطه سبک‌های یادگیری و درگیری تحصیلی با عملکرد تحصیلی دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد. پایان‌نامه کارشناسی ارشد روان‌شناسی تربیتی. دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد.
سیف، ا. (1394). روان‌شناسی پرورشی نوین: روان‌شناسی یادگیری و آموزش. تهران: انتشارات دوران.
سیف، س. (1391). پیش بینی ابعاد خلاقیت بر اساس جهت گیری هدف در درس ریاضی در میان دانش‌آموزان دبیرستان های پرورش استعداد های درخشان نمونه دولتی و عادی. فصلنامه روان‌شناسی افراد استثنایی، 2 (7)، 97-71.
شاکرمی، م.، مسعود صادقی، م.، و  قدم پور، ع. (1396). تدوین مدل درگیری تحصیلی بر اساس عوامل جو روانی - اجتماعی کلاس درس و جو عاطفی خانواده با نقش میانجی تاب‌آوری تحصیلی. مجله روش‌ها و مدل‌های روانشناختی، 8(29)، 159-182.
طهماسیان، ک.، و اناری، آ. (1388). بررسی رابطه بین ابعاد خود اثرمندی و افسردگی در نوجوانان. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، 3(1)، 94-84.
عابدینی، ی. (1385). الگوی ساختاری رابطه ای اهداف رویکردی عملکردی، درگیری تحصیلی و پیشرفت تحصیلی. پایان‌نامه دکتری روان‌شناسی، دانشگاه تهران، تهران.
قلتاش، ع.، اوجی‌نژاد، ا. ر.، و برزگر، م. (1389). تأثیر آموزش راهبردهای فراشناخت بر عملکرد تحصیلی و خلاقیت دانش‌آموزان پسر پایه پنجم ابتدایی. فصلنامه روان‌شناسی تربیتی، 1(4)‌، 135-119.
کارشکی، ح. (1387). نقش اهداف پیشرفت در مؤلفه‌های یادگیری خودتنظیمی. تازه‌های علوم شناختی، 10(3)، 21-13.
کریمی، ص. (1394). رابطه بین جو مدرسه با مهارت های اجتماعی و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان پایه ششم ابتدایی شهرستان یزد. پایان‌نامه کارشناسی ارشد روان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت، مرودشت.
گلستانی‌نیا، ن.، شهنی ییلاق، م.، و مکتبی، غ. ح. (1395). بررسی رابطه علّی خود‌کار‌آمدی تحصیلی و مشوق‌های انگیزش منفی با عملکرد تحصیلی میانجی‌گری ادراک کنترل، ارزش تکلیف، امید ونا‌امیدی در دانش‌آموزان دختر دوم دبیرستان. مجله روان‌شناسی مدرسه، 3(1)، 100-83.
لواسانی، غ.، اژه‌ای، ج.، و افشاری، م. (1388). رابطه خودکار آمدی تحصیلی ودرگیری تحصیلی با پیشرفت تحصیلی. مجله روانشناسی،13(3)، 305- 290.
وفا، ش.، ابراهیمی قوام، ص.، و اسد زاده، ح. (1393). رابطه بین باورهای خودکارآمدی معلم و ادراک دانش‌آموز از جّو کلاس با راهبردهای خود تنظیمی یادگیری دانش‌آموزان و مقایسه آن در دانش‌آموزان دختر پایه اول متوسطه مدارس تیزهوشان و عادی شهر تهران. فصلنامه روان‌شناسی افراد استثنائی، سال سوم، شماره 14، 23-1.
Abu-Jaber, A. (2011). Educational programs for gifted students. Teacher Mission Journal, 49(4), 23-27.
Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York: Freeman.
Bouffard, T., Bouchard, M., Goulet, G., Denonconcourt, I., & Couture, N. (2005). Influence of achievement goals and self- efficacy on student's self- regulation and performance International Journal of Psychology, 40(6), 373-384.
Chamberlain, M. T., & Chamberlain, S. A. (2010). Enhancing preserve teacher development: Field experiences with gifted students. Journal for the Education of the Gifted, 33(3), 381-416.
Ciarrochi, J., Forgas. J. P., & Mayer, J. D. (2007). Emotional Intelligence inevery day life. New York: psychology press.
Collie, R. J., Shapka, J. D., & Perry, N. E. (2011). Predicting teacher commitment: The impact of school climate and social-emotional learning. Psychology in the Schools, 48(10), 1034-1048.
Dinger, F. C., Dickhauser, O., Spinath, B. & Steinmayr, R. (2013). Antecedent and consequences of student's achievement goals: A mediation analysis. Learning and Individual Differences, 28, 90-101.
Dogan, U. (2015). Student engagement, Academic self-efficacy, and academic motivation as predictors of academic performance. Anthropologist, 20(3), 553-561.
Dupeyrat, C., & Martin, C. (2005). Implicit theories of intelligence, goal orientation, cognitive engagement and achievement: A test of dwecks' model with returning to school adults. Contemporary Education Psychology, 30(1), 43-59.
Dweck, C. S., & Leggett, E. (2000). A social cognitive approach to motivation and personality. Psychological Review, 95(2), 256-273.
Elliot, A. J., Murayama, K., & Pekrun, R. (2011). A 3 × 2 achievement goal model. Journal of Educational Psychology, 103(3), 632-648.
Green, J., Martin, A. J., & Marsh, H. W. (2007). Motivation and engagement in English, mathematics and science high school subjects: Towards an understanding of multidimensional domain specificity. Learning and Individual Differences, 17(3), 269-279.
Haertel, G, Walberg, H. J., & Haertel, E. H. (2008). Socio-Psychological environments and learning: A quantities synthesis. British Educational Research, 7, 27-36.
Horst, S. J., Finney, S. J., & Barron, K. E. (2007). Moving beyond academic achievement goal measures: A study of social achievement goals. Contemporary Educational Psychology, 32, 667-698.
Huebner, E. S., Ash, C., & Laughlin J. E. (2001). Life experiences, locus of control, and School satisfaction in adolescence. Social Indicators Research, 55(2), 167-183.
Hulleman, Ch. S. Bodmann, Sh. M., & Harackewicz, J. M. (2010). A meta analytic review of achievement goal measures: different labels for the constructs or different constructs with similr labes? Psychological Bulletin, 136(3), 422-449.
Lam, S. F. Jimerson, S., Shin, H., Cefai, C., Veiga, F. H., Hatzichristou, C., Polychroni, F., Kikas, E., Wong, B.P., Stanculescu, E., Basnett, J., Duck, R., Farrell P., Liu, Y., Negovan V., Nelson, B., Yang, H., Zollneritsch, J. (2016). Cultural Universality and specificity of student engagement in school: The results of international study from 12 countries. British Journal of Educational Psychology. British Journal of Educational Psychology, 86(1), 137-153.
Linnenbrink, E. A. (2005). The dalliance of performance approach goals: The use of multiple goal contexts to promote students’ motivation and learning. Journal of Educational Psychology, 97(2), 197-213.
Mazlan, I., Abdul Rahim, M. R., & Sharina, S. A. (2019). The impact of self-efficacy (online measure) on students ’grade point scores. International Journal of Asian Social Science,9(3), 271-275.
Midgley, C., Kaplan, A., Middleton, M., Maehr, M. L., Urdan, T., Anderman, L. H., Anderman, E., & Roeser, R. (1998). The development and validation of scales assessing students’ achievement goal orientations Contemporary. Educational Psychology, 23, 113-131.
Moreiva, P. A. S., Dias, A., Matias, C., Castro, J., Gaspar, T., & Oliveira, J. (2018). School effects on student's engagement with school: Academic Performance the effect of school support for leaning on student's engagement. Journal leaning and Individual Differences, 67, 67-77.
Muris, P. (2001). A brief questionnaire for measuring self-efficacy in youths. Journal of Psychology and Behavioral Assessment, 23(3), 145- 149.
Omemu, F. (2018). School climate and student academic achievement in edo state public secondary schools. International Journal of Scientific Research in Education, 11(2), 175-186.
Pajares, F., & Miller, M. D. (1994). The role of self-efficacy and self-concept beliefs in mathematical problem-solving: a path analysis. Journal of Educational Psychology, 86(2), 193-203.
Pham, L. B., & Taylor, S. E. (1999). From thought to action: effects of process- versus outcome-based mental simulations on performance. Society for Personality and Social Psychology, 25(2), 250-260.
Pintrich, P. R. (1999). The role of motivation in promoting and sustaining self-regulated learning. International Journal of Educational Research, 31, 459-70.
Pintrich, P. R., & de Groot, E. V. (1990). Motivational and self-regulated learning components of classroom academic performance. Journal of Educational Psychology, 82(1), 33-40.
Pintrich, P. R., & Schrauben, B. (1992). Students' motivational beliefs and their cognitive engagement in classroom academic tasks. In D. Schunk, & J. Meece (Eds), Student perceptions in the classroom (pp. 146-83.). New Jersey: Lawrence Erlbaum.
Ray Sheldon, K. M & kasser, T.(1998).Pursuing personal goals; skills enable progress, but not all progress is beneficial. Personality and social psychology bulletin, 24, 1319-1331.
Samari, A., Araban, S., Javdan, M., Rais, R. H. & Sheiknifini, A. A. (2012). Comparing hope and academic self-efficacy beliefs in high and low achievement students: Acasual Comparative study. Journal of Basic and Applied Scictific Research, 2(8), 7998-8001.
Scheltinga, P. A. M., Timmermans, A. C., & Van Der Werf, G. P. C. (2017). Dominant achievement goals and academic outcomes across tracks in high school. Journal of Experimental Educational Psychology, 37(5), 582-598.
Skinner, E. A., & Pitzer, J. R. (2012). Developmental of student engagement: Coping and every resilience. In S. L. Christenson, A. L. Resechly, & C. Wylie (Eds), Handbook of research in student engagement. New York: Springer
Stajkovic, A., Bandura, A., Locke, E., Lee, D., & Sergent, K. (2018). Test of three conceptual models of influence of the big five personality traits and self-efficacy on academic performance: A meta-analytic path-analysis. Personality and Individual Differences, 120, 238-245.
Trickett, E. J., & Moos, R. H. (1973). Social environment of junior high and high school classrooms. Journal of Educational Psychology, 65(1), 93-102.
Tuominen-Soini, H., Salmela-Aro, K., & Niemivirta, M. (2012). Achievment goal orientations and academic well- being across the transition to upper secondary education. Learning and Individual Differences, 22(3), 290-305.
Vanmeerbeek, M., Van Onckelen, S., Bouuaert, C., & Burette, P. (2006). Gifted children and the family physician. La Presse Medicale, 35(1-2), 86-90.