نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی

2 دانشجوی دکتری روانشناسی و آموزش کودکان با نیازهای خاص

3 استادیار گروه روانشناسی و آموزش کودکان با نیازهای خاص

چکیده

هدف پژوهش حاضر تعیین تاثیر الگوی آموزش خوش­بینی به روش ایفای نقش بر کاهش افسردگی نوجوانان دختر کم­بینای شهر تهران بود. پژوهش با روش نیمه­ آزمایشی و طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه گواه انجام شد. تعداد 20 دختر نوجوان کم­بینای افسرده که در مقطع راهنمایی مدرسه نابینایان نرجس تهران در سال تحصیلی 92- 1391 مشغول به تحصیل بودند، با استفاده از روش نمونه­گیری در دسترس انتخاب و با روش تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند. شرکت­کنندگان گروه آزمایش طی ده جلسه یک ساعته به­صورت گروهی آموزش ایفای نقش را دریافت کردند، اما به گروه گواه آموزشی در این زمینه داده نشد. داده­های پژوهش به‌وسیله آزمون افسردگی کودکان و نوجوانان جمع­آوری و با آزمون تحلیل کوواریانس تحلیل شد. نتایج نشان داد آموزش خوش­بینی به روش ایفای نقش در کاهش افسردگی نوجوانان کم­بینا تاثیر معنادار داشته است. بنابراین، می­توان نتیجه گرفت که آموزش خوش­بینی به روش ایفای نقش می­تواند بر کاهش افسردگی نوجوانان کم­بینا تاثیر نسبتاً پایداری داشته باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The effect of optimism training model by role-playing on reduce depression rate of low-vision teenager girls

نویسندگان [English]

  • ewf efeef 1
  • vdssd vsdszdv 2
  • fbdf fbfdbdxfb 3

چکیده [English]

The aim of the present study was to determine the effect of optimism training model by role-playing on reducing the rate of depression among low-vision girls in city of Tehran. This study was a quasi-experimental design with pretest- posttest with control group. For this mean, the available sampling method was used. 20 low-vision teenager girls with depression in “Narjes Blind School”, in the 2011 to 2012 academic year, was selected and randomly assigned in experimental and control groups. Experimental group during ten sessions were trained by group role-play, but the control group did not receive any training in this area. The research data collected by ‘adolescence and children depression test’ (CADS) and analyzed using ANCOVA test was used. The obtained results indicated that the training of optimism by role-playing have a significant impact in reducing of low-vision teenager depression (p<0/0001). So, this can be concluded that the optimism training method by role-playing was nearly stable effective in reduce depression rate of low-vision teenager girls.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Depression
  • Role-playing
  • Optimism
  • low-vision
آخوندی، ن. (1392). روان­شناسی راهنمایی و مشاوره. تهران: دانشگاه پیام نور.
آرتر، ک؛ ماسن، ه؛ مک­کال، س؛ مک­لیندن، م؛ و استون، ج. (1999). کودکان با آسیب بینایی و آموزش تلفیقی. ترجمه احمد­پناه، م. (1383). تهران: دانژه.
افروز، غ. (1391). مقدمه­ای بر روان­شناسی و آموزش کودکان استثنایی. تهران: دانشگاه تهران.
بهراد، م. (1388). بررسی اثربخشی آموزش خوش­بینی بر سلامت روانی در دانشجویان دختر دانشگاه یزد، پایان­نامه کارشناسی ارشد منتظر نشده، دانشکده علوم تربیتی و روان­شناسی، دانشگاه اصفهان.
خداپناهی، م. ک. (1391). انگیزش و هیجان. تهران: سمت.
ره­گوی، ا؛ ابراهیمی­بلیل، ف؛ خانکه، ح؛ رهگذر، م؛ و رضایی، ا. (1385). تاثیر پسیکودراما بر افسردگی زنان بستری مبتلا به اختلال روانی با سیر طولانی. دو فصلنامه پژوهشات علوم رفتاری، 4(1 و 2)، 71- 76.
زارب، ژ. م. (1992). ارزیابی و شناخت- رفتاردرمانی نوجوانان. ترجمه خدایاری­فرد، م؛ و عابدینی­، ی. (1383). تهران: رشد.
زارعی، ا. (1389). بررسی اثربخشی آموزش سبک اسنادی خوش­بینانه بر میزان علایم افسردگی دانش­آموزان دختر 10 تا 13 ساله­ی شهرستان شوش دانیال، پایان­نامه کارشناسی ارشد منتشر نشده، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه اصفهان.
ساعتچی، م؛ کامکاری، ک؛ و عسگریان، م. (1389). آزمون­های روان­شناختی. تهران: ویرایش.
سجودی، ف؛ و مخاطبی اردکانی، م. (1386). بررسی نظام مبتنی نمایش رادیویی. مجله زبان و زبان شناسی، 3(1 و 5)، 73-87.
سلیگمن، م. ا. پ؛ رایویچ، ک؛ جی­کاکس، ل؛ و گیلهام، ج. (1996). کودک خوش­بین. ترجمه داورپناه، ف. (1388). تهران: رشد.
سیف، ع. (1383). تغییر رفتار و رفتار درمانی نظریه­ها و روش­ها. تهران: دوران.
عریضی، ه؛ و فرهانی، ه. (1387). روش های کاربردی پژوهش در روان شناسی بالینی و مشاوره. تهران: دانژه.
عسگری، ا. (1384). تاثیر آم‍وزش‌ م‍ه‍ارت‍­ه‍ای‌ زن‍دگ‍ی‌ و ن‍ق‍ش‌­گ‍زاری‌ روان‍ی‌ (پ‍س‍ی‍ک‍ودرام‌) ب‍ر ت‍غ‍ی‍ی‍ر ن‍گ‍رش‌ دان‍ش‌­آم‍وزان‌ دب‍ی‍رس‍ت‍آنهای‌ ش‍ه‍ر خ‍رم‌ آب‍اد ن‍س‍ب‍ت‌ ب‍ه‌ اع‍ت‍ی‍اد در س‍ال‌ ت‍ح‍ص‍ی‍ل‍ی‌۸۳-۸۴، پایان­نامه کارشناسی ارشد منتشر نشده، دانشگاه آزاد خوراسگان.
کرک، س. ا؛ و گالاگر، ج. ج. (1988). آموزش و پرورش کودکان استثنایی. ترجمه جوادیان، م. (1382). مشهد: آستان قدس رضوی.
کنشلو، ن؛ لطفی­کاشانی، ف؛ و محمودنیا، ع. (1386). تاثیر اجرای نقش­گزاری روانی بر ویژگی­های روانی بیماران مبتلا به اسکیزوفرنیا. روان­شناسی کاربردی، 3(1)، 62- 80.
لی­هی، ر. ل. (2003). تکنیک­های شناخت درمانی (راهنمای کاربردی برای متخصصان بالینی). ترجمه حمیدپور، ح؛ و اندوز، ز. (1389). تهران: ارجمند.
مش، ا. ج؛ و ولف، د. ا. (2008). روان­شناسی مرضی کودک. ترجمه مظفری مکی­آبادی، م؛ و فروع­الدین عدل، ا. (1389). تهران: رشد.
ملازمانی، ع؛ و فتحی­آشتیانی، ع. (1387). تاثیر آموزش به شیوه ایفای نقش بر بهبود تصور از خود نوجوانان. مجله علوم رفتاری، 2(1)، 61- 66.
نریمانی، م؛ بیابانگرد، ا؛ و رجبی، س. (1385). بررسی کارآمدی روان نمایش­گری بر بهبود بخشی مهارت­های اجتماعی و عزت نفس دانش­آموزان نارساخوان. پژوهشکده کودکان استثنایی، 6(2)، 623- 638.
هاردمن، م. م؛ درو، گ. ج؛ و اگن و. (2002). روان­شناسی و آموزش کودکان استثنایی (جامعه، مدرسه و خانواده). ترجمه علیزاده و همکاران. (1389). تهران: دانژه.
هالاهان، د. پ؛ و کافمن، ج. م. (1994). کودکان استثنایی مقدمه­ای بر آموزش­های ویژه. ترجمه جوادیان، م. (1390). مشهد: آستان قدس رضوی.
Baim, C., Burmeister, J., & Maciel, M. (Eds.). (2013). Psychodrama: Advances in theory and practice (Vol. 2). Routledge.
Burns, D. D., & Beck, A. T. (1978). Cognitive behavior modification of mood disorders. In Cognitive behavior therapy (pp. 109-134). Springer US.
Cazeaux, C. (2005). Phenomenology and radio drama. The British Journal of Aesthetics45(2), 157-174.
Dogan, T. (2010). The effects of psychodrama on young adults’ attachment styles. The arts in psychotherapy, 37(2), 112-119.
Fekete, A., & Fekete, Z. (2012). The psychologist role in oncology. Journal of Radiotherapy and Medical Oncology18(1), 27-29.
Hamamci, Z. (2006). Integrating psychodrama and cognitive behavioral therapy to treat moderate depression. The Arts in Psychotherapy, 33(3), 199-207.
Hamamci, Z. (2002). The Effect of Integrating Psychodrama and Cognitive Behavioral Therapy on Reducing Cognitive Distortions in Interpersonal Relationships. Journal of Group Psychotherapy, Psychodrama & Sociometry.
Jaycox, L. H., Reivich, K. J., Gillham, J., & Seligman, M. E. (1994). Prevention of depressive symptoms in school children. Behaviour research and therapy, 32(8), 801-816.
Kempen, G. I., Ballemans, J., Ranchor, A. V., van Rens, G. H., & Zijlstra, G. R. (2012). The impact of low vision on activities of daily living, symptoms of depression, feelings of anxiety and social support in community-living older adults seeking vision rehabilitation services. Quality of life research, 21(8), 1405-1411.
Mindoljević Drakulić, A. (2011). Clinical and No-Clinical Setting Specificities in First Session Short-Term Psychotherapy Psychodrama Group. Collegium antropologicum35(1), 173-179.
Moreno, J. L. (1946). Psychodrama and group psychotherapy. Sociometry, 9(2/3), 249-253.
Nyman, S. R., Gosney, M. A., & Victor, C. R. (2009). Psychosocial impact of visual impairment in working age adults. British Journal of Ophthalmology, bjo-2009.
Pinquart, M., & Pfeiffer, J. P. (2012). Psychological adjustment in adolescents with vision impairment. International Journal of Disability, Development and Education, 59(2), 145-155.
Rees, G., Mellor, D., Holloway, E. E., Sturrock, B. A., Hegel, M. T., Casten, R., & Keeffe, J. E. (2013). Integrated depression management: a proposed trial of a new model of care in a low vision rehabilitation setting. Ophthalmic epidemiology, 20(5), 321-329.
Sawyer, M. G., Harchak, T. F., Spence, S. H., Bond, L., Graetz, B., Kay, D., & Sheffield, J. (2010). School-based prevention of depression: A 2-year follow-up of a randomized controlled trial of the beyondblue schools research initiative. Journal of Adolescent Health, 47(3), 297-304.
Tabrett, D. R., & Latham, K. (2011). Factors influencing self-reported vision-related activity limitation in the visually impaired. Investigative ophthalmology & visual science, 52(8), 5293-5302.
Thurston, M. (2010). An inquiry into the emotional impact of sight loss and the counselling experiences and needs of blind and partially sighted people. Counselling and Psychotherapy Research, 10(1), 3-12.
Vyskocilova, J., & Prasko, J. (2012). Emotional processing strategies in cognitive behavioral therapy. Activitas Nervosa Superior Rediviva, 54(4), 150-158.