نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد دانشگاه شیراز

2 استادیار گروه روانشناسی دانشگاه شیراز

3 دانشیار گروه روانشناسی کودکان استثنایی دانشگاه شیراز

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی برنامه بازی‌های زبان‌شناختی بر عملکرد خواندن (سرعت، درک‌مطلب و دقت خواندن) دانش‌آموزان پسر با نارساخوانی سنین 8 تا 12 ساله، به روش آزمایشی با طرح پیش‌آزمون - پس‌آزمون با گروه کنترل انجام شد. نمونه پژوهش شامل 30 نفر (15 نفر گروه آزمایش و 15 نفر گروه کنترل) و به روش نمونه‌گیری هدفمند از بین دانش‌آموزان سنین 8 تا 12 ساله، از مرکز اختلال یادگیری رودکی شیراز انتخاب شده و به صورت تصادفی در گروه‌های آزمایش و کنترل جایگزین شدند. به منظور جمع‌آوری داده‌ها از آزمون تشخیص خواندن شیرازی- نیلی‌پور، پیش و پس از اجرای مداخله آموزش برنامه بازی‌های زبان‌شناختی استفاده شد. در فاصله بین پیش‌آزمون و پس‌آزمون، افراد گروه آزمایش به مدت 16جلسه 45 دقیقه‌ای، در 8 هفته متوالی تحت آموزش برنامه بازی‌های زبان‌شناختی قرار گرفتند. برای تحلیل داده‌های پژوهش از روش آماری تحلیل کو‌‌واریانس چندمتغیره(MANCOVA) استفاده شد. نتایج حاکی از این بود که آموزش برنامه بازی‌های زبان‌شناختی به طور معناداری بر عملکرد خواندن (سرعت، درک‌مطلب و دقت خواندن) دانش‌آموزان پسر با نارساخوانی تأثیر دارد (0001/0>p). بنابراین می‌توان از برنامه بازی‌های زبان‌شناختی برای بهبود عملکرد خواندن (سرعت، درک‌مطلب و دقت خواندن) دانش‌آموزان با نارساخوانی استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of linguistic plays program on Reading Performance of Male Students with dyslexia

نویسندگان [English]

  • setareh shojaee 2
  • ghorban hemmati 3

2 shiraz university

3 shiraz university

چکیده [English]

This study was aimed to examine the effectiveness of linguistic plays program on reading performance of male students with dyslexia. The study conducted under the experimental method with pre- and post-test along with the control group. The sample of the study included 30 subjects (15 for experimental group and 15 for control group), were selected by purposive sampling Method, among 8 to 12 age elementary students in Rodaki Learning Disorders Center. Subjects randomly assigned in experimental and control groups. Reading Distinction Test of Shirazi and Nilipour were used as a tool of data collection in before and after intervention. Experimental group sequentially received 16 sessions of linguistic plays program in 8 week. The data were analyzed by using of multivariate analysis of covariance (MANCOVA). The results showed that the linguistic play program have a significant effect on reading performance (reading comprehension skills, reading speed and reading accuracy skills) of male students with dyslexia (P<.0001). Therefore, we can use of linguistic plays program for improving the reading performance of students with dyslexia.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Linguistic plays
  • Reading Performance
  • students
  • dyslexia
اخوان تفتی، م؛ امیری، ب. (1392). مقایسه‌ی توجه انتخابی شنیداری و برتری شنیداری در دانش‌آموزان نارساخوان و عادی. مجله علوم رفتاری، 7 (3) 7-8.
اصغری نکاح، م؛ علی‌نژاد، م؛ محمدپور، ه؛ و ابراهیمی، ش. (1392). اثربخشی بازی‌های زبان‌شناختی در افزایش مهارت‌های خواندن دانش‌آموزان کم‌توان ‌ذهنی آموزش پذیر. شنوایی‌شناسی، 4 (1)، 583-575.
امیدوار، ا. (1384). ناتوانی‌های یادگیری. مشهد: انتشارات آستانه قدس رضوی.
آلوی، ت. (2011). بهبود حافظه‌ ‌کاری‌. ترجمه ارجمند نیا، ع؛ و شکوهی یکتا، م. (1391)، تهران: تیمورزاده نشر طیب.
باعزت، ف. (1387). تعیین عوامل اختلال‌های هیجانی مؤثر بر نارساخوانی دانش‌آموزان مقطع ابتدایی. پژوهش در حیطه کودکان استثنایی، 8 (4)، 412-404.
باعزت، ف؛ نادری، ح؛ و ایزدی فرد، ر. (1391). تأثیر آموزش آگاهی واج‌شناسی بر کاهش خطاهای املایی دانش‌آموزان دارای اختلال نوشتن. مجله علوم رفتاری، 6 (1)،60-55.
حیدری، ط؛ امیری، ش؛ و مولوی، ح. (1391). اثربخشی روش تصحیح نارساخوانی دیویس بر عملکرد خواندن کودکان نارساخوان. فصلنامه روانشناسی کاربردی، 2 (22)،58-41.
حیدری، ط؛ شاه‌میوه اصفهانی، آ؛ عابدی، ا؛ و بهرامی، م. (1391). مقایسه اثربخشی روش فرنالد و دیویس بر عملکرد خواندن دانش‌آموزان نارساخوان. دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی، 13 (2)،64-55.
سعادت، م. (1390). کدام‌یک از نشانه‌های اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی با مداخله‌های یوگا و بازی درمانی تغییر می‌کند؟، فصلنامه ایرانی کودکان استثنایی، 11 (1)، 56-45.
سیف نراقی، م؛ و نادری، ع. (1388). اختلال‌های یادگیری (تاریخچه، تعریف، روش‌های آموزش و نمونه‌های بالینی). چاپ هشتم، تهران: انتشارات امیرکبیر.
 شیرازی، ط؛ شیرازی، س؛ و  نیلیپور، ر. (1383). طراحی و معیاریابی آزمون تشخیصی خواندن. فصلنامه علمی پژوهشی توانبخشی، 5 (1 و 2)، 7-11.
عابدی، ا؛ پیروز زیجردی، م؛ و یارمحمدیان، ا. (1391). اثربخشی آموزش توجه بر عملکرد ریاضی دانش‌آموزان با ناتوانی یادگیری ریاضی. مجله‌ی ناتوانی‌های یادگیری، 2 (1)، 106-92.
عسگری، ر؛ یاریاری، ف؛ و کدیور، پ. (1386). کاربرد نرم‌افزار آموزشی میلاد بر مبنای مدل عصب‌روان‌شناختی بینایی رنگ برای آموزش دانش‌آموزان نارساخوان. مجله پژوهش در حیطه کودکان استثنایی، 7 (2)، 210-187.
فارابی، م؛ بیضایی، م؛ و تیموری، س. (1389). تأثیر آگاهی واج‌شناختی بر بهبود مهارت‌های خواندن دانش‌آموزان نارساخوان. فصل‌نامه کودکان استثنائی، 10 (4)،342-335.
فصیحانی فرد، س؛ میکائیلی منیع، ف. (1389). اثربخشی سه روش آموزشی- اصلاحی مبتنی بر مدل پردازش واج‌شناختی بر سرعت و صحت خواندن دانش‌آموزان نارساخوان مقطع ابتدایی. پژوهش در حیطه کودکان استثنایی، 10 (3)، 282-269.
محمد اسماعیل‌زاده، س؛ اصغری نکاح، م. (1393). تأثیر بازی­های زبان‌شناختی بر مهارت­های نحوی کودکان کم شنوای برخوردار از سمعک. شنوایی‌شناسی، 23 (5)، 59-52.
مرادی، م؛ فرامرزی، س؛ و عابدی، ا. (1393). اثربخشی بازی‌های‌ واجی بر عملکرد خواندن دانش‌آموزان پسر نارساخوان. دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی، 15 (1)، 51-‌44.
مهدی‌زاده، ح؛ سیفی، ف؛ و اسلام‌پناه، م. (1391). آموزش به شیوه «حرف، هجا، کلمه» با کمک چندرسانه­های‌های دیجیتال و تأثیر آن در پیشرفت خواندن دانش‌آموزان پایه اول ابتدایی. فصلنامه فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات در علوم تربیتی، 1 (3)، 163-146.
وطن‌دوست، ن؛ یارمحمدیان‌، ا؛ عابدی، ا؛ قاضی‌عسکر، ن؛ و مقدایی، م. (1391). بررسی مقدماتی تأثیر آموزش درک ‌شنوایی بر توانایی خواندن دانش‌آموزان دختر 8-9 ساله نارساخوان. مجله کودکان استثنایی، 22‌ (4)،68-60.
هالاهان، د.پ؛ لوید و کافمن، ج، ا؛ ویس، م؛ و مارتینز، ا. (2005). اختلال‌های یادگیری (مبانی، ویژگی‌ها و تدریس مؤثر). ترجمه علیزاده، ح؛ همتی علمدارلو، ق؛ رضایی دهنوی، ص؛ و شجاعی، س. (1390)، تهران: نشر ارسباران.
American Psychiatric Association (2013).Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders: DSM-5, (5th ed). Arlington: American Psychiatric.
Berninger, W., Nielsen, K. H., Abbott, R.D., Wijsman, E, and Raskind, W. (2008). Writing problems in developmental dyslexia: Under recognized and under-treated. Journal of School Psychology, 46 (1), 1-21.
Brennan, F., Ireson, J. (1997). Training Phonological awareness: A study to evaluate the effects of a Program of metalinguistic games in kindergarten. Reading and Writing, 9 (4), 241-263.
Breznitz, Z.,& Misra, M. (2003) ‘Speed of processing of the visual-orthographic and auditory phonological systems in adult dyslexics: The contribution of “asynchrony” to word recognition deficits’. Brain and Language, 85 (3), 486–502.
British Dyslexia Association (BDA). (2009).http:// www.Bdadyslexia.Org. uk.html
Charoo, S. G., Jimit, S., Patel, D., Pratik, J., Vyas, H. N., Barot, M. J., & Divyang, H. S. (2011). Dyslexia: The developmental reading disorder. International Pharmaceutical Science.
Ehri, L.C. (2001). Phonemic awareness instruction helps children learning to read: Evidence from the National Reading Panel’s Meta- analysis. Reading Research Quarterly, 36 (3), 250-287.
Furnes, B.,& Samuelsso, S. (2011). Phonological Awareness and Rapid Automatized Naming Predicting Early Development in Reading and Spelling: Results from a Cross-Linguistic Longitudinal Study. Learning and Individual Differences, 21 (1), 85-95.
Gonzalez, M. (2002). Remedial interventions for children whit reading disabilities: Speech perception – An effective component in phonological training?. Journal of learning Disabilities, 35 (4), 334-342.
Kimbrough, S., Balkin,R., and Rancich, A. (2007). The Effect of Inverted Yoga Positions on Short-term Memory. The online journal of sport psychology, 9 (2), 34-42.
Leask, A., Hinchliffe, F. (2007).The effect of phonological awareness intervention on nonword spelling ability in school-aged children: an analysis of qualitative change. Advances in Speech Language Pathology, 9 (3), 226-241.
Maria, G., Antonella, D. (2014). Training of Attention in Children With Low Arithmetical Achievement. Europe's Journal of Psychology, 10(2), 277-290.
Peck, H.L., Kehle, T.J., Bray, M.A., Theodore, L.A. (2005). Yoga as an intervention for children with attention problems. School Psychology Review, 34 (3), 415–424.
Westwood,P.)2004). Learning and learning difficulties: a handbook for teachers. Camberwell, Vic.: ACER Press.
Wolf, M., Bowers, P. (1999). The double deficit hypothesis for the developmental dyslexia’s. Journal of Educational Psychology, 91 (3), 415-438.
Zaghian, M., Tofighi, Z., & Asli Azad, M. (2015). Effectiveness of Working Memory Training on the Reading Performance of Elementary Students with Learning Disabilities in Reading. MAGNT Research Report, 3(2), 112-119.