نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه تکنولوژی آموزشی، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه‌طباطبائی، تهران، ایران محقق مهمان، مرکز نوآوری‌های تدریس، دانشگاه استرالیای جنوبی، آدلاید، استرالیا.

2 دانشیار تکنولوژی آموزشی، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه‌طباطبائی، تهران، ایران

3 استاد روان‌شناسی و آموزش کودکان استثنائی، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه‌طباطبائی، تهران، ایران

4 استاد واکاوی یادگیری، مرکز نوآوری‌های تدریس، دانشگاه استرالیای جنوبی، آدلاید، استرالیا

5 معاون آموزشی و دانشیار تکنولوژی آموزشی، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه‌طباطبائی، تهران، ایران.

6 استاد روش تحقیق و آمار، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه‌طباطبائی، تهران، ایران

چکیده

هدف این پژوهش شناسایی مولفهها و چارچوب الگوی آموزشیمحیط یادگیری غنی شده با شبکه‌های اجتماعی مجازی برای دانش‌آموزان با آسیب شنوایی و اعتباریابی درونی آن است. روش این پژوهش آمیخته، از نوع طرح اکتشافی است. در بخش کیفی برای به‌دست آوردن الگوی طراحی آموزشی، از تحلیل محتوای استقرایی و در بخش کمی برای اعتباریابی درونی از نظر متخصصان به روش پیمایشی پرسشنامه‌ای استفاده شد. جامعه آماری در بخش کیفی متخصصین مرتبط با موضوع، اسناد و منابع مکتوب و الکترونیکی از پایگاههای داخلی و خارجی، و در بخش کمی متخصصین در حوزه تکنولوژی آموزشی و آموزش ویژه بود. انتخاب نمونه‌ها در هر دو بخش به‌صورت هدفمند و در بخش کیفی جهت مصاحبه 39 نفر از متخصصین و کارشناسان و در بخش کمی 34 نفر از متخصصین در دانشگاه‌های و موسسات مختلف کشور ایران، استرالیا و آمریکا بودند.جمع‌آوری داده‌ها در بخش کیفی با استفاده مصاحبه نیمه ساختار یافته و تحلیل محتوا از اسناد و پایگاه های اطلاعاتی داخلی و خارجی، و در بخش کمی با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته انجام گرفته است. تجزیه و تحلیل داده‌های حاصل از مصاحبه کیفی نیز با استفاده از روش تحلیل محتوای استقراییو در بخش کمی با استفاده روشهای آماری توصیفی و استنباطی انجام شده است. طبق تحلیل محتوای انجام شده، هفت طبقه درگیر‌شدن، تعامل، بازخورد، محتوا، منابع، ارزشیابی و پشتیبانی به دست آمد. همچنین 24 زیر مؤلفه برای طبقه‌های اصلی استخراج شدند. پس از تحلیل محتوا و استخراج کدها، مؤلفه‌ها و زیر مؤلفه‌ها در قالب الگو ارائه گردید. نتایج حاصله از اعتباریابی درونی بر اساس نظر متخصصان نشان داده است که الگوی آموزشی ارائه شده از اعتبار درونی بالایی برخوردار است و اثربخشی لازم را برای آموزش به دانش‌آموزان با آسیب شنوایی دارد

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Designing and Validating of Learning Environment Enriched by Virtual Social Network Instructional Model for Deaf and Hard of Hearing Students

نویسندگان [English]

  • Ehsan Toofaninejad 1
  • Esmaeil Zaraii Zavaraki 2
  • Parviz Sharifi Daramadi 3
  • Shane Dawson 4
  • Mohammadreza Nili Ahmad Adbadi 5
  • Ali Delavar 6

1 Educational Technology Department, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Allameh Tabataba’i University, Tehran, Iran Visiting Researcher, Teaching Innovation Unit, University of South Australia (UniSA), Adelaide, Australia.

2 Associated professor of Educational Technology, Faculty of Psychology and Educational Sciences School, Allameh Tabataba’i University, Tehran, Iran

3 Professor of Exceptional Children Psychology and Education, Faculty of Psychology and Educational Sciences School, Allameh Tabataba’i University, Tehran, Iran

4 Professor of Learning Analytics, Director of Teaching Innovation Unit, University of South Australia, Adelaide, Australia

5 Associated professor of Educational Technology, Faculty of Psychology and Educational Sciences School, Allameh Tabataba’i University, Tehran, Iran

6 Professor of Research Methods and Statistics, Faculty of Psychology and Educational Sciences School, Allameh Tabataba’i University, Tehran, Iran

چکیده [English]

The goal of this study was to design a learning environment enriched by virtual social network instructional model for deaf and hard of hearing (DHH) students and find the validity of this model. Considering that in order to ascertain the aims of this research a mixed method in a type of the exploratory was used. In the qualitative part, to obtain an instructional design model, an inductive content analysis was performed. In addition, in the quantitative part, for internal validity, the experts’ judgment using a questionnaire survey method was used. The population in qualitative part was all related studies and faculty members familiar with the domain of educational technology, special education, educational technologists, and educationists, teachers of special education, DHH students and their parents, and experiences of successful countries in the field of the research topic. By the goal-oriented sampling procedure, 39 experts for qualitative and 34 experts for the quantitative part was chosen from Iran, Australia and United States. The results showed that in regards to content analysis seven main categories of the model was obtained: engagement, interaction, feedback, content, sources, evaluation, and support. 24 subcategories also were extracted. Finally, the results of all content analyses were presented as a model. Also, the results of internal validation according to the experts' judgment indicated that the instructional model enjoys a good validity and has the effectiveness on learning environments of DHH student

کلیدواژه‌ها [English]

  • learning environment
  • virtual social network
  • enrichment
  • deaf and hard of hearing
  • instructional pattern
افتاده، ج. (1395) تحلیل شبکه‌های اجتماعی. تهران: ثانیه.
افروز، غ. (1386) مقدمه ای بر روانشناسی و آموزش و پرورش کودکان استثنائی. تهران: دانشگاه تهران.
اللهی، ذ ؛ زارعی زوارکی، ا؛ شریفی درآمدی، پ؛ نوروزی، د؛ دلاور، ع. (1395) تاثیر آموزش غنی‌شده با تلفن همراه بر میزان انگیزش پیشرفت تحصیلی، مشارکت و یادگیری دانش‌آموزان آسیب‌دیده بینایی. روانشناسی افراد استثنائی. 6(23)، 1-26.
چراغ ملائی، ح. (1392) طراحی روش آموزشی مبتنی بر شبکه های اجتماعی مجازی و تاثیر آن در یادگیری ساختن گرایانه دانشجویان. رساله دکتری. دانشگاه تربیت معلم.
حسن‌زاده، س. (1388) روان‌شناسی و آموزش کودکان ناشنوا. انتشارات سمت.
حسن‌زاده، س؛ محسنی، ن؛ افروز، غ؛ حجازی، ا. (1386). تحول شناختی کودکان ناشنوا بر اساس نظریه ذهن. فصلنامه کودکان استثنایی. ۷ (۱)، ۱۹-۴۴.
دلاور، ع. (1396). روش تحقیق در روانشناسی و علوم تربیتی. تهران: نشر ویرایش.
دلاور، ع و کوشکی، ش. (1394) روش تحقیق آمیخته. تهران: نشر ویرایش.
زارعی زاورکی، ا. و قربانی، ح. (1394) تأثیر شبکه‌های اجتماعی مجازی بر یادگیری زبان انگلیسی دانش‌آموزان.  فصلنامه فناوری آموزش و یادگیری. 1(3)، 17-30.
زارعی زوارکی، ا. و مرادی، ر. (1393) اختلالات طیف اوتیسم: مفاهیم، نظریه‌ها و راهبردهای آموزشی مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات. تهران: دانشگاه علامه طباطبائی.
زمانی، ا؛ پرداختچی، م؛ قهرمانی، م؛ و ترابی کیا، هـ. (1391) ارزشیابی دورة آموزشی الکترونیکی رشته کارشناسی ارشد مهندسی فنّاوری اطلاعات دانشگاه‌های تربیت مدرس، خواجه نصیرالدین طوسی و امیرکبیر بر اساس الگوی رودریک سیمز. پژوهش در نظام آموزشی. 6 (16)، 107-129.
زیمنس، ج. (1392) دانش و یادگیری: مبانی نظریه ارتباط‌گرایی. ترجمه حسین اسکندری. تهران: آوای نور.
سازمان آموزش‌وپرورش استثنایی (1392) نگاهی به عملکرد سازمان آموزش‌وپرورش استثنائی در دو سال اخیر. تهران: فراز اندیش سبز.
سازمان آموزش‌وپرورش استثنایی(1389) سند توسعه آموزش‌وپرورش استثنایی در برنامه پنج‌ساله پنجم. تهران: سازمان آموزش پرورش استثنایی.
شالیان، ر؛ امین‌یزدی، س. (1393). الگوی رشد یکپارچه در تعلیم و تربیت افراد آسیب‌دیده شنوایی. پژوهش‌نامه مبانی تعلیم و تربیت. 4(2)، 162-137.
شریفی‌درآمدی، پ. (1393) روانشناسی و آموزش افراد استثنائی: رویکرد شخص محور در تشخیص، مداخله و درمان افراد با نیازهای خاص. تهران: آوای نور.
شورای عالی آموزش و پرورش (1391) برنامه درسی ملی جمهوری اسلامی ایران. وزارت آموزش و پرورش.
شورای عالی آموزش و پرورش (a1390) سند تحول بنیادین آموزش و پرورش. وزارت آموزش و پرورش.
شورای عالی آموزش و پرورش (b1390) مبانی نظری تحول بنیادین در نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی جمهوری اسلامی ایران. وزارت آموزش و پرورش.
طوفانی‌نژاد، ا. (1397) طراحی الگوی آموزشی محیط یادگیری غنی‌شده با شبکه‌ اجتماعی مجازی و تأثیر آن بر میزان یادگیری و مهارت‌های اجتماعی دانش‌آموزان با آسیب شنوایی در درس علوم. رساله دکتری. دانشگاه علامه‌طباطبائی.
عباس‌نژاد، ح. (1390). بررسی رشد مهارت‌های ارتباط غیرکلامی در کودکان کاشت حلزون شنوایی شده. پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد.
عبدی، ف. و تیمورزاده، م. (1393). فناوری اطلاعات و یادگیری مشارکتی. تهران: ورای دانش.
علیزاده، ح؛ سعیدی، ا؛ حسین زاده، پ. (1388) اثربخشی دورة آموزش حین خدمت بر نگرش آموزگاران مدارس عادی  نسبت به آموزش فراگیر دانش‌آموزان آسیب دیدة شنوایی. پژوهش در حیطه کودکان استثنایی. 9(2)، 133-121.
فلورین، ل. و هگرتی، ج. (1391). فناوری اطلاعات و ارتباطات و نیازهای آموزشی ویژه (ترجمه اسماعیل زارعی زورکی و فاطمه جعفر خانی). تهران: آوای نور.
لشگریان، ح. و روشنی، م. (1391) تغییر رفتار و عملیات روانی در شبکه‌های اجتماعی مجازی فیس‌بوک (با تکیه بر عوامل و منابع پنهان). فصلنامه پژوهش‌های حفاظتی-امنیتی، 1(3)، 125-140.
معاونت حقوقی ریاست جمهوری (1389) مجموعه قانون برنامه پنج‌ساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران. تهران: اداره چاپ و انتشار معاونت تدوین، تنقیح و انتشار قوانین و مقررات.
مورس، د. (1391) آموزش و پرورش ناشنوایان: روان‌شناسی، اصول و کاربردها. ترجمه بتول اخوی راد و فاطمه لشکری‌نژاد. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت).
ویلیامز، ف. (1386) فرهنگ توصیفی کودکان استثنائی. ترجمه احمد به پژوه و همکاران. تهران: مؤسسه انتشارات بعثت.
هاردمن، م.؛ درو، ک.؛ اگن، ام. (1394) روان‌شناسی و آموزش کودکان استثنائی در جامعه، مدرسه و خانواده. ترجمه حمید علیزاده و همکاران. تهران: دانژه.
هالاهان، د. و کافمن، ج. (1393). دانش‌آموزان استثنائی (مقدمه‌ای بر آموزش ویژه) (ویراست نهم) ترجمه حمیدعلیزاده و همکاران. تهران: نشر ویرایش.
همتی علمدار، ق. و شجاعی، س. (1393) روش‌های تدریس برای دانش‌آموزان با نیازهای ویژه. تهران: آوای نور.
هومن، ح. (1393) راهنمای عملی پژوهش کیفی. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت).
 
Acheson, M. (2007). The Effect of Natural Aided Language Simulation on Requesting Desire Object or Action in Children with Autism Spectrum Disorder. Research of University of Cincinnati.
Anderson, T., & Dron, J. (2007). Groups, networks and collectives in social software for e-learning. Paper presented at 2007 European Conference on E-Learning, Copenhagen, Denmark.
Betts, K. (2014). Factors influencing faculty participation & retention in online & blended education. Online Journal of Distance Learning Administration, 17(1), 1.
Bryer, T. A. & Zavattaro, S. (2011). Social media and public administration: Theoretical dimensions and introduction to symposium. Administrative Theory & Praxis, 33(3).
Casagrande, V. (2013). Learning languages in social networks: deaf people’s perception of facebook as a linguistic environment. Thesis (PhD). Ca’ Foscari University of Venice. Available from: http://hdl.handle.net/10579/4561
Chen, Y.-T. (2014). A study to explore the effects of self-regulated learning environment for hearing-impaired students. Journal of computer assisted learning, 30 (2), 97–109. doi:10.1111/jcal.12023
Choi, M., Glassman, M., & Cristol, D. (2017). What it means to be a citizen in the internet age: Development of a reliable and valid digital citizenship scale. Computers & Education107, 100-112. doi: 10.1016/j.compedu.2017.01.002
Dawson, S. (2010). “Seeing” the learning community: An exploration of the development of a resource for monitoring online student networking. British Journal of Educational Technology, 41(5), 736–752. doi:10.1111/j.1467-8535.2009.00970.x
Fulford, C. P., & Zhang, S. (1993). Perceptions of interaction: The critical predictor in distance education. American Journal of Distance Education7(3), 8-21.
Gustsson, G. (2010). Web 2, pedagogical support for reflexive and emotional social interaction among Swedish students. The Internet and Higher Education, Vol.13, No.4, pp.197-205.
Haakma, I., Janssen, M., & Minnaert, A. (2016). A literature review on how need-supportive behavior influences motivation in students with sensory loss. Teaching and Teacher Education57, 1-13.
Hajli, M. N., Sims, J., Featherman, M., & Love, P. E. (2015). Credibility of information in online communities. Journal of Strategic Marketing, 23(3), 238-253. Doi:10.1080/0965254X.2014.920904
Hartmann, E., & Weismer, P. (2016). Technology implementation and curriculum engagement for children and youth who are deafblind. American Annals of the Deaf, 161(4), 462–473. doi: 10.1353/aad.2016.0038
Heiberger G. &Harper R. (2014) Have you Facebooked Astin lately? Using technology to increase student involvement. In Using Emerging Technologies to Enhance Student Engagement. New Directions for Student Services Issue #124 (eds R. Junco&D.M. Timm), pp. 19–35. Jossey-Bass, San Francisco, CA.
Hughes, G. (2007). Using blended learning to increase learner support and improve retention. Teaching in higher education12(3), 349-363. doi:10.1080/13562510701278690
Jenkins, H., Clinton, K., Purushotma, R., Robison, A.J. and Weigel, M. (2006), Confronting the Challenges of Participatory Culture: Media Education for the 21st Century, The John D. and Catherine T. MacArthur Foundation, Chicago, IL, available at: www.scribd.com/doc/15030192/Confronting-the-Challenges-of-Participatory-Culture (accessed February 21, 2017).
Kelly, M.G. & Mcnear, A. (2008). National educational technology standards for teachers, preparing teachers to use technology.: A Review of Definitions, Implications, and Strategies for Integrating NETS into K-12 Curriculum. International Journal of Instructional Media. 27(2).
Komesaroff, L. (2005), “Deaf students’ inclusion in the ‘hearing university’”, International Journal of Inclusive Education, Vol. 9 No. 4, pp. 389-403.
Kozuh, I. (2015). The deaf and hard of hearing on social networking sites: Identity, community building and connections between communities (Order No. 3707073). Available from ProQuest Dissertations & Theses Full Text. (1696060476). Retrieved from http://search.proquest.com/docview/1696060476?accountid=26226
Krause, U. M., Stark, R., & Mandl, H. (2009). The effects of cooperative learning and feedback on e-learning in statistics. Learning and Instruction19(2), 158-170. doi:10.1016/j.learninstruc.2008.03.003
Luckin, R., Clark, W., Graber, R., Logan, K., Mee, A., & Oliver, M. (2009). Do web 2.0 tool really open the door of learning? Practices, perceptions and profiles of 11 - 16-year-old students. Learning, Media and Technology 34(2), 87-104
Martin, A.J., & Dowson, M. (2009). Interpersonal relationships, motivation, engagement, and achievement: Yields for theory, current issues, and educational practice. Review of Educational Research, 79(1), 327–365.
Meyer, A., Rose, D. H., & Gordon, D. (2014) Universal design for learning: Theory and practice. Wakefield, MA: CAST.
Safran, Chridtian (2010). Social Media in Education. Sudwestdeutscher Verlag Fur Hochschulschriften AG
Siemens, G. (2011). Orientation: Sensemaking and wayfinding in complex distributed online information environments (Doctoral dissertation). University of Aberdeen.
Susan, D.; Emment P.; West, Jr.(2014) Gestational Vitamin a Deficiency: A Novel Cause of Sensorineural Hearing Loss in the Developing World. Medical Hypotheses, USA.
Swan, K. (2001). Virtual interaction: Design factors affecting student satisfaction and perceived learning in asynchronous online courses. Distance education22(2), 306-331.
Toofaninejad, E., Zaraii Zavaraki, E., Dawson, S., Poquet, O., & Sharifi Daramadi, P. (2017). Social media use for deaf and hard of hearing students in educational settings: a systematic review of literature. Deafness & Education International, 1-18. doi:10.1080/14643154.2017.1411874
Tsai.C.V,  Shen  P.D  &  Tsai.M.C.(2011).  Developing  an appropriate design of blended learning with web-enabled self-regulated learning to enhance students' learning and thoughts regarding online learning. Behaviour & Information Technology, 30:2, 261-271.
Udofia, E.P., Aloysius, D.A., and Jimmy, V.D. (2017). Internet resources and information literacy of hearing and speech impaired students in Nigerian academic libraries. Computing & information systems, 21(1), 15–28. Available from: http://cis.uws.ac.uk/research/journal/V21n1.pdf
Wanstreet, C. E. (2009). Interaction in online learning environments. The perfect online course: Best practices for designing and teaching425.
Wauters, L., & Dirks, E. (2017). Interactive reading with young deaf and hard-of-hearing children in eBooks versus print books. The Journal of Deaf Studies and Deaf Education22(2), 243-252. doi:10.1093/deafed/enw097
Wong, C. L., Ching, T. Y., Whitfield, J., & Duncan, J. (2018). Exploring the Social Capital of Adolescents Who Are Deaf or Hard of Hearing and Their Parents: A Preliminary Investigation. American annals of the deaf162(5), 463-478. doi:10.1353/aad.2018.0004
Zhao, H., & Sullivan, K. P. (2017). Teaching presence in computer conferencing learning environments: Effects on interaction, cognition and learning uptake. British Journal of Educational Technology48(2), 538-551.