نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مشاوره دانشگاه اصفهان،اصفهان،ایران

2 دانشیار رشته مشاوره ،دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

3 استاد رشته مشاوره ،دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

4 استادیار گروه مشاوره دانشگاه اصفهان،اصفهان،ایران

5 استادیار گروه مشاوره دانشگاه کردستان

چکیده

هدف پژوهش حاضر کشف آسیب های زیرمنظومه های زوجی، والدینی و همشیرها در خانواده های دارای فرزند مبتلا به اختلال نقص توجه / بیش فعالی و بررسی اثر بخشی درمان رابطه‌ی والد- فرزند بر مشکلات کشف شده و توانمندسازی این خانواده هاست. این پژوهش از نوع ترکیبی(کیفی- کمی) است. قسمت اول پژوهش به صورت کیفی است که با روش پدیدارشناسی انجام شده است. نمونه این قسمت شامل 16 خانواده (27 عضو) بودند که تجربه دست اولی از پدیده ی مورد مطالعه را داشته اند. ابزار جمع آوری داده ها مصاحبه عمیق نیمه ساختار یافته بود که با روش کلایزی تحلیل گردید. درقسمت دوم پژوهش 4 نفر از والدین (2 نفر مادر و 2 نفر پدر) به صورت هدفمند انتخاب گردید و به صورت روش مورد منفرد مورد بررسی و تحلیل قرار گرفتند. یافته های بخش کیفی شامل کشف آسیب های سه زیرمنظومه ی خانواده و تدوین پرسشنامه ی خانواده ADHD محور بود که شامل 77 سوال با روایی و پایایی مناسب بود. یافته های بخش کمی هم شامل اثربخشی معنادار درمان رابطه والد- فرزند بر توانمندی خانواده و مشکلات کشف شده خانواده ADHD محور بود. نتایج نشان داد که آسیب های کودک بیش فعال نه تنها بر تک تک اعضای خانواده تأثیر منفی می گذارد بلکه نظام خانوادگی را نیز به چالش می کشد و نیاز جدی این خانواده ها را به حمایت، نظارت، درمان و آموزش جامع را تأیید می کند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Discovering the pathologies of subsystems in families with children with attention deficit hyperactivity disorder and survey the effectiveness of child parent relationship therapy on discovered problems and empowerment of these families, a mixed method study

نویسندگان [English]

  • Arman Azizi 1
  • maryam fatehizade 2
  • ahmad ahmadi 3
  • rezvan jazayeri 4
  • omid isanejad 5

1 university of Isfahan, Isfahan, Iran

2 Department of Counseling, Faculty of Education and Psychology, University of Isfahan, Iran

3 Department of Counseling, Faculty of Education and Psychology, University of Isfahan, Iran

4 Department of Counseling, Faculty of Education and Psychology, University of Isfahan, Iran

5 university of Kurdistan,kurdistan,iran

چکیده [English]

The purpose of this study was to discovering the pathologies of subsystems in families with children with attention deficit hyperactivity disorder and survey the effectiveness of child parent relationship therapy on discovered problems and empowerment of these families. The present study is a mixed method (qualitative-quantitative). The first part of the research is qualitative in the phenomenological method. The sample consisted of 16 families (27 members) who had the first-hand experience with this phenomenon. The tool was a semi-structured interview, which was analyzed data with Colaizzi method. In the second part of the study, 4 parents (2 mothers and 2 fathers) were selected purposefully and analyzed in a single case method. Qualitative findings included the discovery of pathologies in three subsystems of families and development of an ADHD-based family questionnaire, which included 77 questions with appropriate validity and reliability. Quantitative findings included the significant effectiveness of child parent relationship therapy on family empowerment and the discovered problems in ADHD-based family. The results showed that injuries by ADHD children not only negatively affected each family member but also challenged the family system and confirmed the need of these families to support, supervise, treatment and comprehensive education.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Attention Deficit / Hyperactivity Disorder
  • Injury
  • Family Subsystem
  • Single Case
  • Mixed Method Study
خلوتی، م؛ نافعی، ا؛ و سلطانی، م. (1393). رابطه توانمندی خانواده با کنترل متابولیک و پایبندی به برنامه‌های درمان در کودکان مبتلا به فنیل کتونوریا، ماهنامه علمی- پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، 8(18)، 497-491.
شکوهی یکتا، م؛ و زمانی، ن. (1387). اثربخشی آموزش مدیریت خشم بر ارتباط مادران با فرزندان کم‌توان ذهنی و دیرآموز،فصلنامه خانواده پژوهی، 4(15)، 246-231.
عزیزی، آ؛ کریمی پور، ب؛ رحمانی، ش؛ و ویسی، ف. (1395). مقایسه تاثیر درمان رابطه والد- کودک و درمان متمرکز بر خانواده بر کارکرد خانواده‌های دارای فرزند مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله‌ای،فصلنامه سلامت روانی کودک، 3(2)، 21-9.
قاسم­پور، ف و مظاهریان، ح. (1394). تاثیر معماری بر درمان کودکان با اختلال نارسایی توجه / بیش‌فعالی،مجله هویت شهر، 24(9)، 35-23.
موسوی، رقیه؛ جمالی، عبداله؛ نجاتی، امین؛ شریفی، علی. (1395). اثربخشی مداخلات گروهی مبتنی بر رابطه والد-کودک بر فرزندپروری مادران دارای کودک ۱۱-۸ ساله مبتلا به اختلال بیش‌فعالی-کمبود توجه. مجله رویش روان شناسی، 5(2)، 146- 115.
هوش­ور، پ؛ بهنیا، ف؛ خوشابی، ک؛ میرزایی، ه؛ و رهگذر، م. (1388). تأثیر آموزش گروهی والدین کودکان 4 تا 10 ساله مبتلا به اختلال نقصان توجه-بیش‌فعالی بر اختلالات رفتاری فرزندانشان،فصلنامه علمی- پژوهشی توانبخشی، 3(10)، 30-24.
Arieta, M. T. (2008). Women's couple relationship satisfaction: The impact of family structure and‌ ‌ interparental conflict. Doctoral Dissertation. Sanfrancisco University.
Bratton, S.C., Landreth, G.L., Kellam, T., Blackard, S. (2006). Child parent relationship therapy (CPRT) treatment manual: A 10-session filial therapy model for training parents. Routledge.
Britten, N. (1995). Qualitative interviews in medical research. Biomedical and Life Science Journal, 311 (6999), 251-3.
Coghill, D., Soutullo, C. Aubuisson, C., Preuss, U., Lindback, T., Silverberg, M. and Buitelaar, J. (2008). Impact of Attention-Deficit/hyperactivity Disorder on the Patient and Family: Results from a European Survey, Child and Adolescent Psychiatry and Mental Health, 2:31, doi: 10.1186/1753-2000-2-31.
Cohen, M., Domburgh, V., Vermerien, R., Geluk, C. H., & Dorelejeers, T., H. (2012). Externalizing psychopathology and persistence of offending in childhood first time arrestees. European Child Adolescent Psychiatry, 21, 243-251.
Colaizzi, P. F. (1973). Reflection and research in psychology. Dubuque, IA: Kendall Hunt.[1]
Coogan, AN., Baird, AL., Popa-Wagner, A., Tome, J. (2016). Circadian rhythms and atention defcit hyperactivity disorder: Te what, the when and the why. Prog Neuropsychopharmacol Biol Psychiatry; 67, 74-81.
Cornett, N. & Bratton, SC. (2014). Examining the impact of child parent relationship therapy (CPRT) on family functioning. J Marital Fam Ther, 40(3), 302-318.
Danielle, M., Walerius. Nicholas, D., .Fogleman.Paul, J.Rosen. (2016). The Role of ADHD and Negative Emotional Lability in Predicting Changes in Parenting Daily Hassles.J Child FAM Stud.25:2279- 2291.
Erica S. F. Wan, Joyce L. C. Ma, Kelly Y. C. Lai, and Julia W. K. Lo. (2016). the Subjective Experiences of Attention-Deficit/ Hyperactivity Disorder of Chinese Families in Hong Kong: Co-Construction of Meanings in Multiple Family Groups. Journal of National Association of Social Workers. doi: 10.1093/hsw/hlw023.
Gast, D.L. (2010). Single Subject Research Methodology in Behavioral Science. USA: Rutledge; 150-170‌
Graves, K. N., Shelton, T. L. (2007). Family empowerment as a mediator between family-centered systems of care and changes in child functioning: Identifying an important mechanism of change, Journal of Child & Family Studies, 16(4), 556-566.
Hamed, A.M. Kauer, A.J. Stevens, H.E. (2015). Why the diagnosis of attention deficit hyperactivity disorder matters. Front. Psychiatry. 6, 168. [CrossRef] [PubMed]
Harvey, EA. Metcalfe, LA., Herbert, SD & Fanton, JH. (2011) .The role of family experiences and ADHD in the early development of oppositional defiant disorder. Journal of Consulting and Clinical Psychology. 79, 784–795.
Kidron, M., Landreth, G. (2010). Intensive child parent relationship therapy with Israeli parents in Israel. International Journal of Play Therapy, 19(2), 64.
King, K., Alexander, D., & Seabi, J. (2016). Siblings’ perceptions of their ADHD-diagnosed sibling’s impact on the family system. The International Journal of Environmental Research and Public Health. Doi: 10.3390/ijerph13090910.
Landreth, G. L., & Bratton, S. C. (2006). Child parent relationship therapy (CPRT): A ten session filial therapy model. New York: Routledge.
Lauritsen, C. B., &Kokckrow, E. O. (2006).Foundations And Adult Health Nursing. 5 ed. Mosby.
Mikami, A.Y.; Pfiffner, L.J. (2008). Sibling relationships among children with ADHD. J. Atten. Disord. 11, 482–492. [CrossRef] [PubMed]
Moen, O. L., Hall-Lord, M. L., & Hedelin, B. (2014). Living in a family with a child with attention deficit hyperactivity disorder: A phenomenographic study. Journal of Clinical Nursing, 23(21–22), 3166–3176. doi:10.1111/jocn.12559.
Nass, D., & Leventhal, F. (2011). 100 Questions & Answers about Your Child’s ADHD: From Preschool to College, USA: Jones & Bartlett Learning.
Sanders, M. R., Bor, W., & Morawsk, A. (2007). Maintenance of treatment gains: a Comparison of enhanced, standard, and self-directed tripple-p-positive parenting program, Journal of abnormal child psychology, 35(6), 983-998.
Subandi, M. A. (2013).The Role of Family Empowerment and Family Resilience on Recovery from Psychosis,Unpublished Doctoral Dissertation, Gadjah Mada University.
Topham, G.L., Wampler, K.S., Titus, G. (2011). Rolling E. Predicting parent and child outcomes of a filial therapy program. International Journal of Play Therapy, 20(2):79.
Wahlin, I., & Idvall, E. (2006). Patient empowerment in intensive care: An interview study, Intensive and Critical Care Nursing, 22(6), 370-377.
Weiss, A. J., Cappadocia, M. C., MacMullin, J., Viecili, M., Lunsky, Y. (2012). The impact of child problem behaviors of children with ASD on parent mental health: The mediating role of acceptance and empowerment, Autism, 16(3), 261-74.
Yamamoto, Y., Holloway, S.D., Suzuki, S. (2006). Maternal involvement in preschool children's education in Japan: Relation to parenting beliefs and socioeconomic status. Early Childhood Research Quarterly, 21(3), 332-346.