مقاله پژوهشی
سمیه محمدی کشکا؛ عباس ابوالقاسمی؛ سید موسی کافی ماسوله
چکیده
طبق شواهد پژوهشی کودکان با اختلال اضطراب جدایی رفتارهای خودتنظیمی ضعیف‌تری دارند و در تنظیم هیجانات و رفتارها مشکلات بیشتری دارند. هدف پژوهش تعیین تأثیر آموزش بازیدرمانی گروهی مبتنی بر نقاشی بر مهارت‌های هیجانی کودکان با اختلال اضطراب جدایی بود. در این پژوهش نیمه آزمایشی، از طرح پیشآزمون - پسآزمون با گروه کنترل استفاده شد. ...
بیشتر
طبق شواهد پژوهشی کودکان با اختلال اضطراب جدایی رفتارهای خودتنظیمی ضعیف‌تری دارند و در تنظیم هیجانات و رفتارها مشکلات بیشتری دارند. هدف پژوهش تعیین تأثیر آموزش بازیدرمانی گروهی مبتنی بر نقاشی بر مهارت‌های هیجانی کودکان با اختلال اضطراب جدایی بود. در این پژوهش نیمه آزمایشی، از طرح پیشآزمون - پسآزمون با گروه کنترل استفاده شد. جامعه آماری پژوهش کلیه دانشآموزان دختر پایه ششم دارای اختلال اضطراب جدایی شهرستان قائم‌شهر در سال تحصیلی 1399 بود. نمونه پژوهش 30 کودک با اختلال اضطراب جدایی بود که به‌صورت در دسترس شناسایی و در دو گروه آزمایش و کنترل (هر گروه 15 نفر) جای‌دهی شدند. برای جمع‌آوری دادهها از پرسشنامه اضطراب جدایی (مارچ و همکاران، 1997) و پرسشنامه مدیریت هیجان (زیمن، 2001) استفاده شد. گروه آزمایش در 10 جلسه 45 دقیقهای بازیدرمانی گروهی مبتنی بر نقاشی را دریافت کردند و برای گروه کنترل مداخلهای ارائه نشد. دادههای پژوهش با تحلیل کواریانس یک و چند متغیری تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد که آموزش بازیدرمانی گروهی مبتنی بر نقاشی موجب بهبود مهارت‌های هیجانی کودکان با اختلال اضطراب جدایی شد(01/0 > P). با توجه به این نتیجه میتوان از بازیدرمانی گروهی مبتنی بر نقاشی به عنوان روش درمانی مؤثر برای ارتقاء سلامت روانی و پیشگیری از مشکلات روان‌شناختی کودکان با اختلال اضطراب جدایی استفاده کرد.
مقاله پژوهشی
مجید امیدی خانکهدانی؛ غلامعلی افروز؛ سوگند قاسم زاده؛ زهرا نقش
چکیده
ننشانگان داون از رایج ترین اختلال های کروموزومی می‌باشد. تولد کودکی با این نشانگان وضعیت ذهنی و روانی والدین و سایر اعضای خانواده را به طور چشمگیری تحت تاثیر قرار می‌دهد. هدف از پژوهش حاضر بررسی عوامل موثر بر کیفیت زندگی خانواده کودکان با نشانگان داون با توجه به تجربه زیسته خانواده‌ها و متخصصان این حیطه بود. پژوهش به شیوه کیفی و به ...
بیشتر
ننشانگان داون از رایج ترین اختلال های کروموزومی می‌باشد. تولد کودکی با این نشانگان وضعیت ذهنی و روانی والدین و سایر اعضای خانواده را به طور چشمگیری تحت تاثیر قرار می‌دهد. هدف از پژوهش حاضر بررسی عوامل موثر بر کیفیت زندگی خانواده کودکان با نشانگان داون با توجه به تجربه زیسته خانواده‌ها و متخصصان این حیطه بود. پژوهش به شیوه کیفی و به صورت پدیدار شناسی انجام گرفت. شرکت کنندگان در پژوهش 14 خانواده و 15 متخصص بودند که از طریق مصاحبهی نیمه ساختار یافته تجارب زیسته خود را بیان کردند. دادهها طی سه مرحله کدگذاری شد و این سه مرحله شامل کدگذاری باز، محوری و انتخابی بود. کدهای باز شامل 24 مفهوم و کدهای محوری متشکل از: حمایتهای دریافتی، پذیرش، مهارت‌های مقابلهای، عملکرد فرزند با نشانگان داون، نگرانی و امنیت آینده بود. تجارب زیسته خانواده‌ها و متخصصان نشان داد حمایتهای دریافتی خانواده‌ها، پذیرش کودک با نشانگان داون توسط خانواده و اجتماع، مهارت‌های مقابلهای خانواده، عملکرد فرزند با نشانگان داون و اطمینان از آینده فرزند عواملی مهم برای کیفیت زندگی خانواده به شمار میروند.
مقاله پژوهشی
فرزانه ناظمی؛ پریسا تجلی؛ مجید ابراهیم پور؛ مهدیه صالحی
چکیده
هدف از این پژوهش بررسی اثربخشی برنامه خود تنظیمی کودک بر خودادراکی و کیفیت دوستی کودکان با نارسایی توجه / بیش فعالی بود. روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون – پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. جامعۀ آماری پژوهش شامل تمامی دخنران 9-12 ساله با نارسایی توجه / بیش فعالی شهر تهران در سال 1400-1401 بود. حجم نمونه شامل 30 نفر (15 نفر ...
بیشتر
هدف از این پژوهش بررسی اثربخشی برنامه خود تنظیمی کودک بر خودادراکی و کیفیت دوستی کودکان با نارسایی توجه / بیش فعالی بود. روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون – پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. جامعۀ آماری پژوهش شامل تمامی دخنران 9-12 ساله با نارسایی توجه / بیش فعالی شهر تهران در سال 1400-1401 بود. حجم نمونه شامل 30 نفر (15 نفر گروه آزمایش و 15 نفر گروه گواه) از جامعه آماری به شیوه نمونهگیری در دسترس انتخاب شده و در دو گروه گواه و آزمایش جایگماری شدند. برای گروه آزمایشی، برنامه تدوین شده خود تنظیمی کودک اجرا شد در حالیکه گروه کنترل در لیست انتظار باقی ماندند. ابزار پژوهش شامل مقیاس خود ادراکی هارتر (2012) و کیفیت دوستی زهره وند و حجازی (1380) بود. نتایج نشان داد که مداخله خود تنظیمی کودک بر بهبود خودادراکی و کیفیت دوستی در مراحل پسآزمون و پیگیری تاثیر معنیدار داشته است. یافتههای این پژوهش اطلاعات مفیدی را در ارتباط با برنامه خود تنظیمی کودک فراهم می‌کند و مشاوران و روانشناسان میتوانند برای بهبود بر بهبود خودادراکی و کیفیت دوستی در کودکان با نارسایی توجه / بیش فعالی از این مداخله استفاده نمایند.
مقاله پژوهشی
شهروز نعمتی؛ محمد باردل؛ رحیم بدری گرگری؛ شهرام واحدی
چکیده
هدف مطالعه حاضر تعیین اثربخشی آموزش برنامه پذیرش و تعهد بر اضطراب اجتماعی و تاب آوری تحصیلی دانش آموزان دارای اختلال لکنت زبان بود. طرح پژوهش از نوع شبه آزمایشی بود. جامعه آماری پژوهش شامل دانش آموزان پسر مقطع دوم متوسطه دارای اختلال لکنت زبان شهرستان خوی بودند. در این راستا 32 نفر از آنان به شیوهی نمونهگیری در دسترس انتخاب شدند ...
بیشتر
هدف مطالعه حاضر تعیین اثربخشی آموزش برنامه پذیرش و تعهد بر اضطراب اجتماعی و تاب آوری تحصیلی دانش آموزان دارای اختلال لکنت زبان بود. طرح پژوهش از نوع شبه آزمایشی بود. جامعه آماری پژوهش شامل دانش آموزان پسر مقطع دوم متوسطه دارای اختلال لکنت زبان شهرستان خوی بودند. در این راستا 32 نفر از آنان به شیوهی نمونهگیری در دسترس انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه 16 نفره آزمایش و کنترل برای شرکت در آموزش برنامه تجربه زیسته محور پذیرش و تعهد (باردل و همکاران، 2022) گمارده شدند. از مقیاس‌های تاب‌آوری تحصیلی (ساموئلز، 2004) و پرسشنامه اضطراب اجتماعی (کانر و همکاران، 2000) در پیش و پسآزمون برای جمع‌آوری دادهها استفاده شد. برنامه آموزش پذیرش و تعهد در 8 جلسه مداخلهای برای گروه آزمایش اجرا گردید. تحلیل کوواریانس نشان داد که برنامه آموزش پذیرش و تعهد تاب‌آوری تحصیلی و اضطراب اجتماعی دانش آموزان دارای اختلال لکنت زبان را به‌صورت معنی‌داری ارتقا داده است. درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد با آموزش و بهبود راهبردها و تکنیک‌های مؤثر باعث می‌شود دانشآموزان نگرش واقع‌بینانه نسبت به مشکل خود پیدا کنند و بر پیامدهای سخت اختلالشان فائق آیند؛ بنابراین اجرای این برنامه برای افراد دارای اختلال لکنت زبان و سایر نارسایی‌های تحولی پیشنهاد می‌شود.
مقاله پژوهشی
بهاره اژدربین؛ خدیجه ابوالمعالی الحسینی؛ رضا قربان جهرمی؛ فریبرز درتاج
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش میانجی راهبردهای حل مسئله در رابطه بین ساختار انگیزشی و رفتار خودشکن تحصیلی در دانشآموزان انجام شد. روش پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل دانشآموزان دوره دوم مقطع متوسطه مدارس تیزهوشان شهر تهران در سال 1400-1399 بود که با روش نمونه گیری خوشه‌ای یک مرحله‌ای 674 نفر برای شرکت ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش میانجی راهبردهای حل مسئله در رابطه بین ساختار انگیزشی و رفتار خودشکن تحصیلی در دانشآموزان انجام شد. روش پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل دانشآموزان دوره دوم مقطع متوسطه مدارس تیزهوشان شهر تهران در سال 1400-1399 بود که با روش نمونه گیری خوشه‌ای یک مرحله‌ای 674 نفر برای شرکت در مطالعه انتخاب شدند. ابزار گردآوری دادهها شامل مقیاس رفتارهای خودشکن، پرسشنامه ساختار انگیزشی و پرسشنامه حل مسئله بود. تحلیل دادهها با روش همبستگی پیرسون و مدل‌سازی معادلات ساختاری و در سطح معناداری 05/0 انجام شد. نتایج پژوهش نشان داد که رفتارهای خودشکن با ساختار انگیزشی انطباقی و سبک حل مسئله اعتماد به حل مسائل دارای رابطه منفی و با سبک گرایش/اجتناب و کنترل شخصی حل‌مسئله دارای رابطه مثبت معنادار در سطح 01/0 هستند. همچنین راهبردهای حل مسئله در رابطه بین ساختار انگیزشی و رفتار خودشکن تحصیلی دارای نقش میانجی بود (01/0>p). بر این اساس، رفتارهای خودشکن در دانشآموزان تیزهوش از طریق ساختار انگیزشی و راهبردهای حل مسئله قابل پیش‌بینی است و راهبردهای حل مسئله در این بین دارای نقش میانجی است. نتایج مطالعه حاضر را میتوان در اختیار فعالان حوزه تعلیم و تربیت قرار داد تا در برنامهریزی و طراحی مداخلات آموزشی در زمینه کاهش رفتارهای خودشکن تحصیلی در محصلان مورد استفاده قرار دهند.
مقاله پژوهشی
شرمین اسمعیلی انور؛ رضا قربان جهرمی؛ امین رفیعی‌پور؛ مهرداد ثابت
چکیده
چکیده پژوهش حاضر به شرح زیر می باشدچکیده: هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی بسته آموزشی تقویت غلبه طرفی بر مولفه‌های کارکردهای اجرایی و ادراک دیداری در کودکان با اختلال یادگیری خاص بود. روش پژوهش آزمایشی با طرح پیشآزمون-پسآزمون به همراه گروه گواه بود. از میان کودکان مقطع ابتدایی از 7 تا 12 سال که در کلینیک‌های روانشناسی شهر تهران در ...
بیشتر
چکیده پژوهش حاضر به شرح زیر می باشدچکیده: هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی بسته آموزشی تقویت غلبه طرفی بر مولفه‌های کارکردهای اجرایی و ادراک دیداری در کودکان با اختلال یادگیری خاص بود. روش پژوهش آزمایشی با طرح پیشآزمون-پسآزمون به همراه گروه گواه بود. از میان کودکان مقطع ابتدایی از 7 تا 12 سال که در کلینیک‌های روانشناسی شهر تهران در سال 1399 تشخیص اختلال یادگیری خاص گرفته بودند، به صورت غیرتصادفی در دسترس، ۳۰ نفر انتخاب و در دو گروه ۱۵ نفره آزمایش و گواه جایگزین شدند. برای جمع‌آوری دادهها از آزمون دست برتری ادینبرگ، جدول عصبی-رشدی دلاکاتو، آزمون ادراک دیداری TVPS-R و پرسشنامه کارکردهای اجرایی بریف استفاده شد. نتایج نشان داد که بسته آموزشی تقویت غلبه طرفی بر کارکردهای اجرایی (01/0p< و 47/8=F) و ادراک دیداری )01/0p<و 20/10(F= کودکان با اختلال یادگیری خاص تاثیر داشته است. واژههای کلیدی: اختلالات یادگیری خاص، غلبه طرفی، کارکردهای اجرایی، ادراک دیداری، کودکان.
مقاله پژوهشی
فاطمه پورچیت ساز؛ کاظم برزگر بفرویی؛ مریم زارع
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش راهبردهای نقشه‌برداری از داستان و درک مطلب بر بهبود مهارت‌های خواندن دانشآموزان دارای مشکلات خواندن انجام گرفت. این پژوهش از نوع مطالعات تجربی تک موردی با خط پایه بود. جامعه آماری پژوهش را تمامی دانشآموزان دارای مشکلات خواندن پایه سوم ابتدایی شهر یزد در سال تحصیلی1399-1400 تشکیل داد، بنا به ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش راهبردهای نقشه‌برداری از داستان و درک مطلب بر بهبود مهارت‌های خواندن دانشآموزان دارای مشکلات خواندن انجام گرفت. این پژوهش از نوع مطالعات تجربی تک موردی با خط پایه بود. جامعه آماری پژوهش را تمامی دانشآموزان دارای مشکلات خواندن پایه سوم ابتدایی شهر یزد در سال تحصیلی1399-1400 تشکیل داد، بنا به محدودیت‌های متعدد شرایط پاندمی کرونا از روش نمونهگیری در دسترس4 دانش‌آموز پسر انتخاب شدند که در نهایت3 مشارکت‌کننده در12 جلسه حضور پیدا کردند. از ابزارهای آزمون هوش وکسلر کودکان ، و آزمون خواندن و نارساخوانی برای غربالگری و تعیین خط پایه استفاده گردید و در جلسه‌ی آخر پژوهش، از مشارکت‌کننده‌ها به کمک ابزار نما پسآزمون به عمل آمد. دادهها با محاسبه درصد بهبودی و شاخص تغییر پایا تحلیل شد. مطابق یافتههای پژوهش در هر مشارکت‌کننده از ده مهارت خواندن که به وسیله‌ی آزمون نما سنجیده شد، در مشارکت‌کننده اول و سوم شش مهارت و در مشارکت‌کننده دوم هشت مهارت بهبود یافته است. هر سه مشارکت‌کننده در خرده‌آزمون‌های قافیه، درک کلمات، حذف آواها، نشانه‌های حرف و نشانه‌های مقوله به صورت مشترک رشد و تغییر معناداری در این مهارت‌ها به دست آوردند. در دو مشارکت‌کننده اول و دوم خواندن ناکلمات معنادار شد، و در دو مشارکت‌کننده دوم و سوم درک متن معنادار گردید. با توجه به نتایج پژوهش میتوان گفت که آموزش راهبردهای نقشه‌برداری از داستان و درک مطلب سبب بهبود اکثر مهارت-های خواندن دانشآموزان دارای مشکلات خواندن شده است.
مقاله پژوهشی
سید سینا شمس اسلامی؛ سید ولی الله موسوی؛ سجاد رضائی
چکیده
کم‌توانی ذهنی شاخه‌ای از اختلالات عصبی- تحولی است که نقایص شناختی و ارتباطی موجود در این افراد موجب شبکه اجتماعی محدودتر درمقایسه با جمعیت عمومی می‌شود، از سوی دیگر تغییرات رشدی که در طول سال‌های نوجوانی اتفاق می‌افتد آسیب‌پذیری در برابر تنهایی را در نوجوانان کم-توان ذهنی افزایش می‌دهد. هدف پژوهش حاضر تبیین تجارب زیستۀ تنهایی ...
بیشتر
کم‌توانی ذهنی شاخه‌ای از اختلالات عصبی- تحولی است که نقایص شناختی و ارتباطی موجود در این افراد موجب شبکه اجتماعی محدودتر درمقایسه با جمعیت عمومی می‌شود، از سوی دیگر تغییرات رشدی که در طول سال‌های نوجوانی اتفاق می‌افتد آسیب‌پذیری در برابر تنهایی را در نوجوانان کم-توان ذهنی افزایش می‌دهد. هدف پژوهش حاضر تبیین تجارب زیستۀ تنهایی در نوجوانان کم‌توان ذهنی براساس رویکرد پدیدارشناسی وجودی بود. طرح این پژوهش از نوع کیفی و به روش هرمنوتیک بوده و دادهها از طریق مصاحبه نیمه‌ساختاریافته با 23 نفر از نوجوانان کم‌توان ذهنی خفیف و مرزی به دست آمد. تجزیه و تحلیل دادهها همزمان با جمع آوری دادهها، به‌صورت دستی و با استفاده از روش دیکلمن انجام شد. در تحلیل دادهها چهار مضمون اصلی «تنهایی به عنوان تجربۀ جدایی»، «پیامدهای تنهایی»، «معنای تنهایی» و «تنهایی به عنوان تجربه‌ی اساسی زندگی» استخراج شد که هر یک از این مضامین اصلی، از طریق تحلیل چندین زیرمضمون پدیدار گشت. نتایج پژوهش حاضر همسو با مبنای نظری و پژوهشهای پدیدارشناسی وجودی، دلالت بر درک تنهایی به عنوان یک سازه‌ی وجودی در نوجوانان کم‌توان ذهنی دارد. . این یافتهها در کنار سایر شواهد پژوهشی مربوط به موضوع تنهایی وجودی، بینشی عمیق برای متخصصان آموزشی و درمانی فراهم می‌کند که در طرح ریزی برنامه‌های آموزشی، خدماتی و درمانی برای نوجوانان کم‌توان ذهنی، درک این افراد نسبت تنهایی وجودی را لحاظ نمایند.
)
