روانشناسی افراد استثنایی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

فایل های ضروری

راهنمای ارسال مقالات

داوران سال 1399

داوران سال 1400

داوران سال 1401

تأثیر آموزش برنامۀ کاهش استرس مبتنی بر ذهن‏آگاهی بر میزان فشار روانی مادران کودکانِ کم‏توان‏ذهنی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد رشتۀ روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی، دانشگاه علامه طباطبایی

2 استادیار گروه روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی دانشگاه علامه طباطبایی

3 . استادیار گروه روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر آموزش برنامۀ کاهش استرس مبتنی بر ذهن‏آگاهی بر میزان فشار روانی مادران کودکانِ کم‏توان‏ذهنی بود. روش پژوهش، از نوع آزمایشی با طرح پیش‏آزمون-پس‏آزمون با گروه کنترل بود. جامعه‏ی‏ آماری این پژوهش را کلیه‏ی مادران کودکانِ کم‏توان‏ذهنی دوره‏ی آمادگی شهر مارلیک در سال تحصیلی 92-1391 تشکیل می‏دادند که از میان آنها با استفاده از روش نمونه‏گیری تصادفی ساده، 24 نفر از مادرانی که نمره‏های فشار روانی‏شان یک انحراف معیار بالاتر از میانگین گروه بود، انتخاب و به صورت تصادفی در گروه آزمایش (12 نفر) و گروه کنترل (12 نفر) جایگزین شدند. به گروه آزمایش، 8 جلسه برنامۀ کاهش استرس مبتنی بر ذهن‏آگاهی آموزش داده شد. برای جمع‏آوری داده‏ها از فرم 52 سوالی پرسشنامه‏ی منابع فشار روانی فردریک استفاده شد. داده‏ها از طریق آزمون آماری کواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته‏ها نشان داد که فرضیه‏ی پژوهش مبنی بر تأثیر آموزش برنامۀ کاهش استرس مبتنی بر ذهن‏آگاهی بر میزان فشار روانی مادران کودکانِ کم‏توان‏ذهنی مورد تأیید قرار گرفته است و مادران گروه آزمایش نسبت به مادران گروه کنترل در پس‏آزمون، به طور معناداری فشار روانی کمتری داشتند (01/0>p). بنابراین، می‏توان نتیجه گرفت که آموزش برنامۀ کاهش استرس مبتنی بر ذهن‏آگاهی در کاهش فشار روانی مادران کودکانِ کم‏توان‏ذهنی تأثیر معناداری دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Stress Reduction Program Training Based on Mindfulness on the Stress Levels of Mothers with Intellectually Disabled Children

نویسندگان [English]

  • nastaran seiedesmseeli ghomi 1
  • farangis kazemi 2
  • shahla pezeshk 3

1

2

3

چکیده [English]

The
purpose of this study was to investigate the effectiveness of stress reduction
program training based onmindfulness on stress levels of mothers with
intellectually disabled children. Research method was quasi-experimental design
with pretest-posttest and control group. The statistical population of this
study was all the mothers of intellectually disabled preschool children of
ShohadaSchool in the city of Marlikin year 2012-2013.Among these mothers, 24
mothers whose stress scores were one standard deviation above the mean were
selected using simple random sampling and they were assigned randomly into
experimental (12) and control (12) groups. The experimental group received 8
sessions of stress reduction program training based on mindfulness. To collect
data,the 52-item Frederick Stress Resources Questionnaire (QRS-F) was used.
Data were analyzed by ANCOVA statistical method. The results showed that the
research hypothesis has been approved and the mothers in the experimental group
had significantly lower stress than the mothers in the control group in
posttest. It can be concluded that stress reduction program training based on
mindfulness has a significant impact on reducing stress in mothers with
intellectually disabled children.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mindfulness
  • Stress Reduction Program
  • stress
  • mothers
  • Intellectually Disabled children
مراجع
احمدپناه، م. (1380). تأثیر کم‏توانی ذهنی بر بهداشت روانی خانواده. مجله پژوهش در حیطه کودکان استثنایی، سال اول، شماره اول، 36-24.
افروز، غ. (1389). روانشناسی و توانبخشی کودکان آهسته گام (عقب‏مانده‏ی ذهنی). تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
رابینسون، ن.ا.، رابینسون، ه.ب.، اومن، گ.ا.، و کامپیون، ج.س. (1976). کودک عقب‏مانده‏ی ذهنی. ترجمۀ ماهر، ف. (1385)، مشهد: آستان قدس رضوی.
رحیمی، ح. (1382). بررسی و مقایسه‏ی میزان احساس فشار روانی در والدین کودکان عقب‏مانده‏ی ذهنی و عادی شهر اصفهان. پایان‏نامه‏ی کارشناسی ارشد چاپ نشده. دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز.
سیف‏نراقی، م، و نادری، ع. (1391). روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی. تهران: ارسباران.
عرب‏خزائلی، ن. (1390). بررسی اثربخشی مداخله‏ی کاهش استرس مبتنی بر ذهن‏آگاهی بر کیفیت زندگی و سبک‏های مقابله با استرس در دانش‏آموزان مقطع دوم دبیرستان شهرستان ساری. پایان نامه‏ی کارشناسی ارشد چاپ نشده. دانشگاه علامه طباطبایی.
کاوه، م. (1388). تدوین برنامه­ی افزایش تاب­آوری در برابر استرس و تأثیر آموزش آن بر مولفه­های کیفیت زندگی والدین کودک کم­توان ذهنی خفیف. رساله‏ی دکتری چاپ نشده. دانشگاه علامه طباطبایی.
Baer, R.A. (2003) Mindfulness Training as a Clinical Intervention: A Conceptual and Empirical Review. Journal ofClinical Psychology: Science and Practice, 10, 2, 125 –143.
Bishop, F.C., Zack, M., & McMain, S. (2004). An information-processeing anaylysis of mindfulness: Implications for relapse prevention in the treatment of substance abuse. Journal of Clinical psychology: Science and Practice, 9, 275-299.
Chang, V.Y., Palesh, O., Caldwell, R., Glasgow, N., Abramason, M., Luskin, F., Gill, M., Burke, A., & Koopman, C. (2004). The effects of a mindfulnessbassed stress redction program on stress, mindfulness self-efficacy positive states of mind. Journal of Stress and Health, 20, 141-147.
Chiesa, A., & Serretti, A. (2009). Mindfulness-based stress reduction for stress Management in Healthy  people: A Reviview and Meta-Analysis. The Journal  of Alternative and Complementary Medicine, 15, 593-600.
Epstein, B.J. (2009). Effects of a mindfulness based stress reduction program on fathers of children with developmental disability. Unpublished Doctoral Dissertation, Hofstra University,  ProQuest Dissertations and Theses.
Gupta, V.B. (2007). comparison  of parenting stress  in different  developmental  disabilities. journal of Developmental and Physical Disabilities, 19, 417-425.
Grossman, P., Niemann, L., Schmidt, S., & Walach, H. (2004). Mindfulness-based stress reduction and health benefits: a meta-analysis. Journal of Psychosomatic Research, 57, 35-43.
Hastings, R.P., & Beck, A. (2004). Practitioner review: Stress intervention for parents  of children with intellectual disabilities. Journal  of Child Psychology  and Psychiatry, 4-5 (8), 1338-1349.
Irving, J.A., Dobkin, P.L., & Park, J. (2009). Cultivating mindfulness in health  care professionals: A revivew of empirical studies of mindfulness-based stress reduction (MBSR). Journal  of Complementary Therapies in Clinical Practice, 15, 61-66.
Kabat-zinn, J. (1982). An outpatient program n behavioral medicine for chronic pain patients based on the practice of mindfulness meditation: Theorical considerations and preliminary result. General Hospital Psychiatry, 4, 33-47.
Kabat-zinn, J. (1990). Full catastrophe livig: Using the wisdom of your body and mind to face stress, pain, and illness. New York: Delacorte press.
Kabat-zinn, J. (2003). Mindfulness-based interventions in context: Past, Present, and Future. Clinical Psychology: Science and Practice, 10, 2, 144-156.
Kazdin, A.E., & Nock, M.K. (2003). Delinating mechanism of change in child andadolescent therapy: methological issues and research recommendations. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 44, 1116-1129.
Kerrigan, d., Johnson, K., Stewart, M., Magyyari, T., Hutton, N., & Ellen, j.N. (2010). Perception, experiences, and shifts in perspective occurring among urban yauth participanting in a mhndfulness-based stress reduction program. Complementary  Therapies in Clinical  Practice, 1-6.
Martin, & Garcia-Banada. (2010). The mindfulness-based  stree  reduction program (MBSR) Reduces Stress-Related psychological distress  in  healthcare  professionals. The Spanish  Journal  of  Psychology, 13, 897-905.
Oelofscn, N., & Richardson, p. (2006). Sense  of chorence and parenting stress in mathers and fathers of preschool children whit  developmental disabilitiy. Journal  of Intellectual and Developmental Disability, 31, (1), 1-12.
Ortega, S, beauchemin, A., & kaniskan, R, B. (2008). Best practices in mental health. Lyceum Books, Inc, 4 (1).
Praissman, Sh. (2008). Mindfulness-based stress reduction: A literature  review  and clinicians guide. Journal of the American Academy of Nurse Practititioners, 20, 212-216.
Orsillo, S.M., & Roemer, L.B. (2005). Acceptance and Mindfulness-Based Approaches to Anxiety Conceptualization and Treatment. United States of America, Springer, 131– 147.
Reynolds, J.W. (2006). Mechanisms of action in mindfulness-based stress reduction (MBSR), and specific factors mediating the reduction of anxiety. Unpublished Doctoral Dissertation, George Mason University,  ProQuest Dissertations and Theses.
Schilling, R.F.A., &  schinke, S.P. (1984). personal coping and socil support for parents of  handicapped  chidren. Child and Youth  Services Review, 6, 195-206.
Singer, G.H., Ethridge, B.L., & Aladna, S.A. (2007). Primary and secondary parenting  and  strwss management Intervention  for parents of  chidren with developmental  Disabilities: A metalysis. Mental Retardation and Developmental  Disabilities  Research  Beviews, 13, 352-369.
Strandova, I. (2006). stress and resilience in families  of children  with  specific learning disabilities. Journal  of Revcomplot Education,17, (2), 35-50.
Sagula, D., & Rice, K.G. (2004). The effectiveness of mindfulness training on the grieving process and emotional well-being of chronic pain patients. Journal of Clinical Psychology in Medical Settings, 11, 333-342.
Veer, S.D., Brouwers, A., Evers, W., & Tomic, W. (2009). A pilot study of the psychological impact of the mindfulness-based stress reduction program on persons who stutter. European Psychotherapy, 9, (1), 39-56.
Witek-janusek, L., Albuquerque, K., Chroniak, K. R., Chroniak, C., Durazo-Arvizu, R., & Mathews, H.L.A. (2008). Effect  of  mindfulness based  stress  reduction on  immune  function, quality  of  life and  coping  in  woman newly.  Brain, Beain, Behavior, and Immunity, 22, 969-981.
روانشناسی افراد استثنایی
دوره 5، شماره 17 - شماره پیاپی 17
فروردین 1394
صفحه 133-148
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار