نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد

2 استادیار روان شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران

3 استادیار روان شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ملایر، ایران

چکیده

چکیده
هدف از این پژوهش تعیین اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر تحمل ناکامی و نگرش‌های ناکارآمد مادران دانش‌آموزان با کم‌توانی ذهنی بود. روش پژوهش نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعه‌ی آماری شامل تمامی مادران دارای دانش‌آموز کم‌توان‌ ذهنی دختر یا پسر در مدارس ابتداییِ ویژه دانش‌آموزان کم‌توان ذهنی بودند. نمونه‌ی پژوهش شامل 32 نفر از مادران دارای دانش‌آموز با کم‌توانی ذهنی بودند که با روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و در دو گروه 16 نفره آزمایش و گواه جایگزین شدند. مادران گروه آزمایش درمان پذیرش و تعهد را در جلسات گروهی که شامل 8 جلسه 60 دقیقه‌ای به‌صورت هفته‌ای یک جلسه دریافت کردند و گروه گواه هیچ آموزشی دریافت نکردند. هر دو گروه یک هفته پیش از جلسه اول و یک هفته پس از جلسه‌ی آخر و 45 روز بعد از طریق پرسشنامه‌ی تحمل ناکامی و نگرش‌های ناکارآمد سنجش شدند. نتایج تحلیل واریانس چندمتغیری، تک متغیره و تحلیل واریانس اندازه‌گیری مکرر نشان داد که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر تحمل ناکامی و نگرش‌های ناکارآمد تاثیر دارد. نتایج نشان داد که درمان پذیرش و تعهد می‌تواند تحمل ناکامی و نگرش‌های ناکارآمد مادران را تعدیل کند و روش مناسبی برای کاهش مشکلات مادران دارای کودکان کم‌توان ذهنی باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Acceptance and Commitment Therapy on Frustration Tolerance and Dysfunctional Attitudes of Mothers of Students with Intellectual Disabilities

نویسندگان [English]

  • hossein abbasi 1
  • behrooz karimi 2
  • davood jafari 3

2 Assistant Professor of Psychology, Islamic Azad University, Science and Research Branch, Tehran, Iran.

3 Assistant Professor of Psychology, Islamic Azad University, Malayer, Iran

چکیده [English]

Abstract:
The aim of this study was to evaluate the effectiveness of acceptance and commitment therapy on frustration tolerance and dysfunctional attitudes of mothers of students with Intellectual disabilities in malayer city. Methods this study was a quasi-experimental design with pre-test, post-test and follow-up with the control group. The statistical population consisted of all mothers of students with intellectual disabilities, male or female students in primary schools; especial for students with intellectual disabilities. The sample consisted of 32 mothers of students with intellectual disabilities who were selected as sample and 16 patients in the control group and experimental group, 16 patients were replaced. Mothers in the experimental group meetings Acceptance and Commitment Therapy Group were exposed to eight 60-minute sessions, each session in a week, and the control group received no training. Both groups were measured via surveys frustration tolerance scale and dysfunctional attitudes a week before the first session and one week after the last session and 45 days after the last session. Results of the study, multivariate analysis of variance and analysis of variance and repeated measures analysis of variance showed that acceptance and commitment therapy on frustration tolerance and dysfunctional attitudes is effective. These results indicate that the Acceptance and Commitment Therapy can adjust frustration tolerance and dysfunctional attitudes of mothers of children with intellectual disability and is a good way to reduce the problems.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Acceptance and Commitment Therapy
  • Frustration
  • frustration tolerance
  • dysfunctional attitudes
  • students with intellectual disability
آقایوسفی، ع. (1391). اثر مقابله­ درمانگری مادران بر پرخاشگری کودکان عقب­مانده ذهنی آنان. فصلنامه خانواده پژوهی، 8 (31)، 304-291.
اشجع، م؛ فرح­بخش، ک؛ سدرپوشان، ن؛ و ستوده، ز. (1391). بررسی اثربخشی رویکرد پذیرش و تعهد بر کاهش افسردگی زنان خانه­دار شهر تهران. فصلنامه فرهنگی-تربیتی زنان و خانواده، 19(7)، 185-167.
ایزدی، ر؛ و عابدی، م. ر. (1394). درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد. (چاپ چهارم). تهران: جنگل.
باخ، پ. ا؛ و موران، د .ج . (1394). ACT در عمل، مفهوم­پردازی مورد در درمان پذیرش و تعهد. (ترجمه­ی کمالی، س. و کیان­راد، ن). تهران: انتشارات ارجمند. (تاریخ انتشار به زبان اصلی ندارد).
برادران، م؛ زارع، ح؛ علی­پور، ا؛ و فرزاد، و. (1395). مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر تعهد و پذیرش و مصاحبه انگیزشی بر کاهش اضطراب، افسردگی، فشار روانشناختی و افزایش امید بیماران مبتلا به فشار خون اساسی. مجله روان‌شناسی بالینی، 4(32)، 105-95.
دهقانی، ی. (1395). اثربخشی درمان گروهی پذیرش و تعهد بر افسردگی و کیفیت زندگی بیماران زن دیالیزی. مجله روان‌شناسی بالینی، 3(31)، 9-1.
رضائیان، م؛ ابراهیمی، ا؛ و ضرغام، م. (1393). درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر فاجعه‌پنداری و ناتوان­کنندگی درد در زنان مبتلا به درد مزمن لگن. مجله­ی علمی پژوهشی پژوهش‌های علوم شناختی و رفتاری، 4(2)، 30-17.
سلطانی­فر، ع؛ رضایی اردانی، ا؛ جعفرزاده فدکی، س. م؛ و سلطانی­فر، آ. (1388). مطالعه مورد–شاهدی اضطراب و افسردگی در والدین کودکان مبتلا به اختلالات اضطرابی. فصلنامه اصول بهداشت روانی، 1، (41)، 60-51.
سید اسماعیلی قمی، ن؛ کاظمی، ف؛ و پزشک، ش. (1394). تأثیر آموزش برنامۀ کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر میزان فشار روانی مادران کودکانِ کم­توان ذهنی. فصلنامه افراد استثنایی، 17، 148-131.
شکوهی­یکتا، م؛ و زمانی، ن. (1387). اثربخشی آموزش مهارت­های مدیریت خشم بر ارتباط مادران با فرزندان کم­توان ذهنی و دیر­آموز. فصلنامه­ی خانواده پژوهی، 15(4)، 246-231.
شیرازی تهرانی، ع؛ و غلامرضایی، س. (1394). اثربخشی آموزش کاهش تنیدگی مبتنی بر ذهن آگاهی بر سلامت عمومی مادران کودکان کم­توان ذهنی. تعلیم و تربیت استثنایی، 9(137)، 16-5.
علمداری، ا. (1392). اثربخشی درمان مبتنی بر تعهد و پذیرش بر رضایت زناشویی و کیفیت زندگی زوجین نابارور. پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته روان‌شناسی بالینی. دانشگاه محقق اردبیلی، دانشکده­ی علوم تربیتی و روان‌شناسی.
غلامحسینی، ب؛ خدابخشی کولایی، آ؛ و تقوایی، د. (1394). اثربخشی درمان گروهی مبتنی بر پذیرش و تعهد در بهبود افسردگی و تصویر بدنی زنان مبتلا به چاقی. سلامت اجتماعی، 2(1)، 8-1.
کرمی، ا. (1388). بررسی ناکامی و آزمون ترسیمی ناکامی، تهران: انتشارات روانسنجی تهران.
کمیجانی، م. (1391). کودکان استثنایی و چالش­های مادران. مجله تعلیم و تربیت استثنایی، 110(2)، 44-38.
لطفی کاشانی، ف. (1387). تاثیر مشاوره­ی گروهی مبتنی بر رویکرد رفتاری–شناختی در کاهش نگرش‌های ناکارآمد. اندیشه و رفتار، 2(8)، 78-67.
مژدهی، م. ر. (1390). بررسی مکانیسم تغییر درمان پذیرش و تعهد در درمان اختلال اضطراب فراگیر. رساله­ی دکتری. دانشگاه علامه طباطبایی، دانشکده­ی روان‌شناسی و علوم تربیتی.
ملک­پور، م؛ فراهانی، ح؛ آقایی، ا؛ و بهرامی، ع. (1385). تاثیر آموزش مهارت­های زندگی بر کاهش فشار روانی مادران کودکان عقب­مانده­ی ذهنی و عادی. پژوهش در حیطه­ی کودکان استثنایی، 2(20)، 676-661.
مؤللی، گ؛ پور محمدرضای تجریشی، م؛ و اسدملایری، س. (1392). تاثیر درمانگری شناختی-رفتاری بر سلامت عمومی و نشانه­های افسردگی مادران کودکان کم­شنوا. تعلیم و تربیت استثنایی، 9(122)، 16-6.
مهردوست، ز؛ طاهر نشاط­دوست، ح؛ و عابدی، ا. (1390). اثربخشی پذیرش و تعهد درمانی بر کاهش توجه متمرکز بر خود و علائم اختلال اضطراب اجتماعی دانشجویان. پژوهش­های مشاوره، 43، 133-117.
میلانی­فر، ب. (1384). روان‌شناسی کودکان و نوجوانان استثنایی (چاپ شانزدهم). تهران: نشر قومس.
ناوس، و. ج. (1393). تحمل ناکامی، چگونه بر ناکامی­های خود غلبه کنید؟ (ترجمه­ی بابارئیسی، م؛ و علی­مهدی، م). تهران: انتشارات نظری. (تاریخ انتشار به زبان اصلی ندارد).
یکتاخواه، س. (1388). مقایسه میزان تنیدگی و شیوه مقابله با آن در مادران دانش­آموزان کم­توان ذهنی، نابینا، کم­شنوا و عادی مقطع ابتدایی شهرستان کرج. ماهنامه تعلیم و تربیت استثنایی، 89 و 88، 13-3.
 
American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (5th Ed). Washington, DC: Author.
Bardeen, J. R., and Fergus, T. (2016). The interactive effect of cognitive fusion and experiential avoidance on anxiety, depression, stress and posttraumatic stress symptoms. Journal of Contextual Behavioral Science, 5(1), 1-6.
Berkowitz, L. (2012). A cognitive-neoassociation theory of aggression. Thousand Oaks: Sage.
Butler, L., Johns, L. C., Byrne, M., Joseph, C., Odonoghue, E., Jolley, S., Morris, E. M. J., and Oliver, J. E. (2016). Running acceptance and commitment therapy groups for psychosis in community settings. Journal of Contextual Behavioral Science, 5, 33–38.
Chand, L. (2015). A study of frustration tolerance in relation to achievement motivation and sports achievements. International Journal of Applied Research, 1, 6, 92-94.
Chen, T., Lu, R., Chang, A., Chu, D., and Chou, x. (2006). The Evaluation of cognitive-behavioral group therapy on patient depression and self-Esteem. Archives of psychiatric Nursing, 20(1), 3-11.
Chronis, A. M., Gamble, S. A., Robert, J. E., and Pelham, L. V. E. (2006). Cognitive Bahavioral Depression Treatment for mothers in children with Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder. Behavior Therapy, 37(2), 143-158.
Clarke, S., Kingston, J., James, K., Bolderston, H., and Reminington, B. (2014). Acceptance and Commitment Therapy group for treatment-resistant participants: Arandomized controlled trial. Journal of Contextual Behavioral Science, 3, 179–188.
Costa, P. T., and McCrae, R. R. (1993). Bullish on personality psychology, The Psychologist, 9, 302 -303.
Duff, H., Larsson, A., and McHugh, L. (2016). Evaluations of self-referential thoughts and their association with components of Acceptance and Commitment Therapy. Journal of Contextual Behavioral Science, 5(1), 39-47.
Fiorillo, D., MCLean, C., Pistorello, J., Hayes, S. C., and Follette, V. M. (2017). Evaluation of a web-based acceptance and commitment therapy programfor women with trauma-related problems: A pilot study, Journal of Contextual Behavioral Science, 6, 104–113.
Hastings, R. P. (2002). Parental stress and behavior problems of children with developmental disability. Journal of IntellectualDevelopmental Disability, 27, 149-160.
Hayes, S. C., Barnes-Holmes, D., and Roche, B. (2001). Relational Frame theory a post-Skinnerian account of human language and cognition. New York: Kluwer academic.
Hayes, S. C. (2008). Climbing our hills: A beginning conversation on the comparison of Acceptance and commitment therapy and traditional cognitive behavioral therapy. Clinical Psychology: Science and practice, 15, 286-295.
Hayes, S. C., Strosahl, K., and Wilson, K. G. (1999). Acceptance and commitment therapy: an experiential approach to behavior change. New York: Guilford.
Hazlett-Stevens, H. (2012). Mindfulness-based stress reduction for comorbid anxiety and depression: Case report and clinical considerations. Journal of Nervous and Mental Disease, 4(11), 999-1003.
Hofmann, S. G., and Smit, J. A. J. (2008). Cognitive-behavioral therapy for adult anxiety disorders: A meta-analysis of randomized placebo-controlled trials. Journal of Clinical Psychiatry, 69(4), 621-632.
Horowitz, J. L. (2006). Preventing Depression in Adolescents a Prospective Trial of Two Universal Prevention Prgrams. Dissertation Submitted To The Faculty Of The Graduate School Of Vanderbilt University.
Khamis, V. (2007). Psychological distress among parents of children with mental retardation in the United Arab Emirates. Social Science &Medicine, 64, 850-857.
Kowalkowski, J. D. (2012). The Impact of a Group-based Acceptance and Commitment Therapy Intervention on Parents of Children Diagnosed with an Autism Spectrum Disorder. [Doctoral Dissertaition], Ypsilanti, mishigan Univercity.
Kumari, N., and Blackburn, I. M. (2002). How specific are negative automatic thoughts to a depressed population? An exploratory study. British Journal of Medical Psychology, 65(2), 167-176.
Lam, D. A. (1998). Cognitive theory of depression in checkleys.the management of depression. Oxfor: black well. 1998; 94-124.
 Landy, L. N., Schneider, R. L., and Arch, J. J. (2015). Acceptance and commitment therapy for the treatment of anxiety disorders: a concise review. Current Opinion in Psychology, 2, 70-74.
McKay, M., Davise, M., and Faning, P. (2011). Thoughts and Feeling: Taking Control of Your Moods and Your Life (4thEd). Oakland, CA: New Harbinger Publication.
Miranda, J., Gross, J. J., Persons, J. B., and Hahn, J. (2003). Mood matters: Negative mood induction actvates dysfunctional attitudes in women vulnerable to depression cognitive. Therapy and Research, 22, 363-376.
Montgomery, D. (2015). The effects of acceptance and commitment therapy on parents of children diagnosed with autism. [Doctoral Dissertaition], Walden University.
Raftery-Helmer, J. N., and Moore, P. S. (2016). The promise of Acceptance and Commitment Therapy (ACT). Journal of Contextual Behavioral Science, 5(1), 64-69.
Smallwood, R. F., Potter, J. S., and Robin, D. A. (2016). Neuro physiological mechanisms in acceptance and commitment Therapy in opioid-addicted patients with chronic pain. Psychiatry Research: Neuro imaging, 250, 12–14.
Twohig, M. P. (2012). Acceptance and Commitment Therapy: Introduction. Cognitive and Behavioral Practice, 19(4), 499-507.
Villatte, J. L., Vilardaga, R., Villatte, M., Vilardaga, J. C. P., Atkins, D. C., and Hayes, S. C. (2016). Acceptance and Commitment Therapy modules: Differential impact on treatment processes and outcomes, Behaviour Research and Therapy, 77, 52 – 61.
Weich, S., Churchill, R., and Lewis, G. (2003). Dysfunctional attitudes and the common mental disorders in primary care. Journal of Affective Disorder, 75, 269-78.
Wersebe, H., Lieb, R., Meyer, A. H., Hoyer, J., Wittchen, H-U., and Gloster, A. T. (2017). Changes of valued behaviors and functioning during an Acceptance and Commitment Therapy Intervention, Journal of Contextual Behavioral Science, 6, 63–70.
Whittingham, K., Sanders, M., McKinlay, M., and Boyd, R. N. (2014). Interventions to reduce behavioral problems in children with cerebral palsy. Pediatrics, 133, 1-9.