Document Type : Research Paper
Authors
Abstract
The present study aims at investigating the effects of cognitive and cognitive–meta cognitive education strategies on problem solving ability and adaptive behavior of mentally retarded students in junior professional schools. In this quasi-experimental research, 45 participants were selected by cluster sampling method and allocated in four experimental and two control groups. Research instruments include Towers of Hanoi puzzle and adaptive behavior scale. Cognitive and cognitive–meta cognitive strategies were respectively taught to experimental groups by lecture in 12 and 24 sessions.The data were analyzed by multivariate variance analysis and one –way analysis of variance. The results show that performance of students in problem-solving was better in cognitive–meta cognitive experimental group than the other groups.Also performance of problem – solving was better in cognitive experimental group than the control group. In addition, there was no difference in problem-solving performance and adaptive behavior of male and female participants who were taught the cognitive and cognitive–meta cognitive strategies. Also, experimental and control groups had no significant difference in adaptive behavior. Since, the results of this study were consistent and parallel withprevious researches, it can be concluded that cognitive and cognitive-meta cognitive education strategies have a positive effect on problem solving skills and adaptive behavior of mentally retarded students.
Keywords
انجمن کمتوانی ذهنی آمریکا. (1992). کمتوانی ذهنی: تعریف، طبقه بندی و نظامهای حمایتی. ترجمه احمد بهپژوه و باقر غباری (1380). تهران: دانشگاه تهران.
بشاورد، س. (1380). تأثیر آموزش راهبردهای شناختی ـ فراشناختی بر عملکرد حل مسأله ریاضی دانش‌آموزان کمتوان ذهنی در سال تحصیلی 79-78. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران.
بیابانگرد، ا. (1381). تحلیلی بر فراشناخت و شناخت درمانی. تازه های علوم شناختی، سال 4، شماره 4. 39-32.
پور جلال، ف. (1376). بررسی تأثیر استفاده از راهبردهای یادگیری واسطه ای و سازماندهی بر عملکرد حافظه کودکان کمتوان ذهنی خفیف. پایاننامۀ کارشناسی ارشد، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی.
پور نوروز، م. (1374). بررسی ارتباط بین تواناییهای فراشناختی و حل مسأله در بین دانش‌آموزان دختر 12 ساله و 15 ساله تیز هوش مراکز آموزشی فرزانگان تهران در سال تحصیلی 74-73. پایاننامۀ کارشناسی ارشد، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه الزهرا.
دلاور، ع. (1390). مبانی نظری و عملی پژوهش در علوم انسانی و اجتماعی. تهران: رشد.
سالاری فر، م. ح. (1375). بررسی نقش اجزاء دانش فراشناختی درحل مسأله و پیشرفت تحصیلی در سال تحصیلی 75-74. پایاننامۀ کارشناسی ارشد، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران.
سیدی، ط. (1383). بررسی تأثیر آموزش استفاده از راهبرد واسطه‌ها در عملکرد کودکان کمتوان ذهنی آموزش‌پذیر در تکالیف حافظه. پایاننامۀ کارشناسی ارشد، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز.
سیف، ع. ا. (1390). روانشناسی پرورشی. تهران: آگاه.
شیخ الاسلامی، ط و همکاران. (1378). بررسی تأثیر آموزش فراشناختی بر توانایی یادسپاری کودکان کمتوان ذهنی آموزش‌پذیر. مجموعه مقالات اولین همایش عقب ماندگان دهنی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی.
صالحی، ج. (1381). تأثیر دانش فراشناختی و آموزش روش خود پرسشگری هدایت شده بر عملکرد حل مسأله کودکان: یک رویکرد فرآیند گرا درسال تحصیلی 81-80. پایان‌نامه دکتری، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی.
صدرالسادات، س. ج و همکاران. (1382). هنجاریابی مقیاس رفتار انطباقی. تهران: طرح پژوهشی مرکز ملی تحقیقات علوم پزشکی.
صمدی، م. (1381). دانش فراشناختی و حل مسأله ریاضی در دانش‌آموزان: نقش جنسیت و عملکرد تحصیلی. تازه‌های علوم شناختی، سال 4، شماره 3، 49-42.
صمدی، م. (1372). نقش دانش فراشناخت در حل مسأله ریاضی دانش‌آموزان کلاس چهارم دبستان در سال تحصیلی 73-72. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده روان شناسی وعلوم تربیتی، دانشگاه الزهرا.
عابدی، ا؛ قادری نجف‌آبادی، م؛ شوشتری، م؛ و گلشنی، ف. (1391). اثربخشی آموزش برنامه فراشناخت پانورا و فیلیپو بر بهبود عملکرد حل مسأله و دانش و مهارت فراشناخت دانش‌آموزان با نارسای‌های ویژه در ریاضی. فصلنامه روانشناسی افراد استثنایی، سال دوم، شماره 5، 145-125.
عباباف، ز؛ پاشا شریفی، ح. (1387). مقایسه سطح دانش فراشناختی حل مسأله دانش‌آموزان دوره ابتدایی به تفکیک سطح پیشرفت تحصیلی، پایه تحصیلی و جنسیت. فصلنامه اندیشه‌های تازه در علوم تربیتی، سال چهارم، شماره 1، 132-117.
عبدوس، م. (1380). بررسی تأثیر آموزش راهبردهای فراشناختی بر پرورش خلاقیت دانش‌آموزان دخترسال سوم دبیرستان تهران در سال تحصیلی 80-79. پایاننامۀ کارشناسی ارشد، دانشکده روان شناسی وعلوم تربیتی دانشگاه الزهرا.
فولاد چنگ، م. (1375). نقش پردازش فراشناختی در عملکرد حل مسأله و انتقال یادگیری دانش‌آموزان دختر کلاس اول دبیرستان شیراز. پایاننامۀ کارشناسی ارشد، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه شیراز.
فولادچنگ، م؛ رضویه اضغر؛ خیّر، محمد و البرزی، ش. (1386). بررسی تأثیر پردازش فراشناختی بر حل مسأله. مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، دوره بیست و ششم، شماره 3 (پیاپی 52)، 106-95.
قاسمی، ن. (1381). بررسی روند رشد مهارتهای حل مسأله و راهبردهای فراشناختی در کودکان 3 تا 11 ساله در سال تحصیلی 81-80. پایان‌نامه دکتری، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران.
کارشکی، ح. (1381). تأثیر راهبردهای فراشناختی بر درک مطالب دانش‌آموزان. مجله روانشناسی، سال ششم، شماره 1، ص 84-63.
کارشکی، ح. (1379). تأثیر آموزش راهبردهای فراشناختی بر عملکرد درک مطلب دانش‌آموزان پسر پایه اول دبیرستان منطقه 11 تهران در سال تحصیلی 79-78. پایاننامۀ کارشناسی ارشد، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران.
یوسفی لویه، م. (1382). تحول فرا حافظه و رفتار حافظه در کودکان و نوجوانان عادی و مقایسه فراحافظه کودکان عادی. رساله دکتری روانشناسی، واحد علوم تحقیقات تهران.
یوسفی طباطبایی، ف. (1380). بررسی تأثیر آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی بر بهبود عملکرد حل مسأله دانش‌آموزان حساب نارسا در سال تحصیلی 80-79. پایاننامۀ کارشناسی ارشد، دانشکده علوم اجتماعی و روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز.
Anderman., E.M., & Young., A, J. (1994). Motivation and strategy use in science: Individual differences andclassroom effects. Journal of Research in ScienceTeaching, 31, 811-831.
Cole., P. G., & Chan., L. K. (1990).Methods and strategies for special education. New York: Prentice Hall.
Flavell., J. H. (1976). Metacognitive Aspects of Problem Solving.In TheNature of Intelligence.Resnick, L. (Ed.). Hillsdale, NJ: Erlbaum, 231-236.
Harris , K. R. (1988) . Cognitive – behaviormodifiecation: Application with exceptionalstudents. Effective Instructional Strategies for Exceptional Children (pp.216-242). Denver,colove.
Hughes., C. A., & Boyle., J. R. (1991).Effects of self-monitoring for on-task behavior and task productivity on elementarystutends with moderate mental retardation. Education and Treatment of Children; Vol,14 (2) 96-110.
Martella., R. C., & Leonard, I. J. (1993).Self-monitoring negative statements. Journal of Behavioral Education; Vol, 3 (1) 77-86.
Morena., J., & Saldana, D. (2005). Use of computer-assisted program to Improve metacognition in person with sever intellectual disabilities. Research in Developmental Disabilities. 26, 341-357.
Osborn., G. W. (2002). Metacognition in the classroom; A review of currently available measures. Department of EducationalPsychology, Retrieved; http//www.mwsn.eda/coe/ prateces/meta.htm.
Power., P. (2000). A paper folio submitted to the school of graduate studies in partial fulfillment of the requirement for the degree of master of education. Faculty of education memorial university of Newfoundland.
Saldana, D. (2004). Dynamic master mind.School Psychology International. Vol. 25 (4) 422-438.
Saldana, D. (2004). Interactive assessment of metacognition: Exploratory study of a person with severe mentalretardation. European Journal of Psychology Education. Vol. 19(4), 349-364.
Schleifer Lydia., L. F. & Dull, R. B. (2009). “Meta Cognition andPerformance in the Accounting Classroom”. Issues in AccountingEducation, 24(3) 339-367.
Teong, S. K. (2003). The effect of metacognitive training on mathematical word problem solving. Journal of Computer AsistedLearning, 19, 46-55.
Ville, E. (1994). Effectiveness of self-monitoring on the on-task behavior and vocational task production rates of students withmoderate mental retardation. Journal of Behavioral Education,4 (4) 439-457.
Yang, C. (2005). Learning Strategy Use of Chinese PhDStudents of Social Sciences in Australian Universities. GriffithUniversity, Doctoral Dissertation.
)