نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار، گروه روانشناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران.
2 دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، تهران، ایران.
3 دکترای روانشناسی تربیتی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران.
4 استادیار، گروه مشاوره، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه حضرت معصومه (ع)، قم، ایران.
چکیده
پژوهش حاضر به‌منظور بررسی ارتباط میان سرمایه روان‌شناختی و کیفیت زندگی در مدرسه، با نظر به نوع مدارس موردمطالعه، به روش پس رویدادی انجام شد. جامعه آماری پژوهش دانش‌آموزان دوره دوم متوسطه تیزهوش و عادی شهر سنندج بود که در سال تحصیلی 98-1397 ثبت‌نام کرده بودند. حجم نمونه برای جامعه دانش‌آموزان تیزهوش برابر با 118 و برای دانش‌آموزان عادی برابر با 137 نفر بود که به روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای انتخاب شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه‌های سرمایه روان‌شناختی (PCQ) و کیفیت زندگی در مدرسه آینلی و بورک (1992) استفاده شد. نتایج آزمون t گروه‌های مستقل و تحلیل واریانس چندمتغیره نشان دادند که بین دانش‌آموزان تیزهوش و عادی در مقیاس سرمایه روان‌شناختی به‌صورت کلی تفاوت معناداری وجود ندارد؛ اما ازلحاظ خرده مؤلفه امیدواری تفاوت معناداری وجود دارد. همچنین بین دانش‌آموزان مدارس تیزهوش و عادی در مقیاس کیفیت زندگی در مدرسه به‌طورکلی و همین‌طور خرده مؤلفه فرصت، تفاوت معنی‌دار بود. همچنین با استناد به ضرایب بتا محاسبه شده می‌توان چنین نتیجه گرفت که رابطه بین کل مقیاس سرمایه روان‌شناختی و خرده مؤلفه امیدواری با کیفیت زندگی مدرسه در بین دانش‌آموزان مدارس عادی، قوی‌تر از مدارس تیزهوش است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Investigating the Relationship between Psychological Capital and Quality of School Life with regard to the Type of Studied School: Comparing Normal and Gifted School Students in Sanandaj
نویسندگان [English]
- houshang garavand 1
- Fatemeh Abdoli 2
- Abdollah Mohammadi 3
- saeideh sabzian 4
1 Responsible Author, Assistant Professor, Psychology Department, Faculty of Literature and Humanities, Lorestan University, Khorramabad, Iran.
2 Master student, University of Social Welfare and Rehabilitation Sciences, Tehran, Iran.
3 PhD in Educational Psychology, Lorestan University, Khorramabad, Iran.
4 Asistant Proffesor, Department of Counseling, School of Humanities, Hazrat-e Masoumeh University, Qom, Iran.
چکیده [English]
The present study was conducted by a post-event method to investigate the relationship between psychological capital and quality of life in school with regard to the type of schools studied. The statistical population of the study is the second-year high school students of Sanandaj who had registered in the academic year 2018-2019. Estimation of sample size using Cochran's formula for the community of gifted students was equal to 118 and for normal students was equal to 137 people who were selected by cluster sampling. The Psychological Capital Questionnaire (PCQ) and Quality of Life Questionnaire at Ainley & Bourke School (1992) were used to collect data. The results of the independent group t-test and multivariate analysis of variance showed that there is no significant difference between gifted and normal students on the whole scale of psychological capital, but there is a significant difference in terms of the hope component. There was also a significant difference between gifted and normal school students in the whole scale of school quality of life and opportunity subcomponent. Also, based on the calculated beta coefficients, it can be concluded that the relationship between the whole scale of psychological capital and the hope component with the quality of school life is stronger among students of ordinary schools than in gifted schools.
کلیدواژه‌ها [English]
- Gifted
- Students
- Psychological Capital
- Quality of Life
منابع
- استرنبرگ، رابرت. ج.، جاروبن، لیندا، و گریکورنکو، النا. (1393). کاوشی در تیزهوشی: رویکردهای نوین در شناسایی و اموزش تیزهوشان. ترجمۀ احمد عابدی و عادله شعرباف، تهران: انتشارات جنگل.
- اعتمادی، مریم. (۱۳۹۸) بررسی رابطه سرمایه‌های روان‌شناختی و مهارت‌های ارتباطی و پذیرش اجتماعی با کیفیت زندگی دانش‌آموزان دختر متوسطه دوم شهر رامهرمز. پنجمین کنفرانس بین‌المللی دستاوردهای نوین پژوهشی در علوم اجتماعی و علوم تربیتی و روانشناسی.
- افروز، غلامعلی؛ ارجمندنیا، علی اکبر؛ تقی زاده، حسین؛ قاسم زاده، سوگند و اسدی، راضیه. (1392). بررسی مقایسه ای باورهای خودکارآمدی و سلامت روان در میان دانش آموزان تیزهوش و عادی. مطالعات ناتوانی، 3(3)، 27-38.
- حیدری، اعظم. (1394). بررسی ساختار عاملی (روایی سازه) پرسشنامه کیفیت زندگی در مدارس.کنفرانس بین المللی علوم انسانی، روانشناسی و علوم اجتماعی.
- ریاسی، حمیدرضا؛ مقرب، مرضیه؛ صالحی ابرقوئی، مهنوش؛ حسن‌زاده طاهری، عمادالدین و حسن‌زاده طاهری، محمدمهدی (1391). مقایسه افسردگی دانش‌آموزان عادی و تیزهوش شهرستان بیرجند در سال تحصیلی 88-1387. مراقبت‌های نوین، 9 شماره 2 (پیاپی 34)، 95-103.
- سلطانی شال، رضا؛ کارشکی، حسین؛ آقامحمدیان شعرباف، حمیدرضا؛ عبدخدایی، محمدسعید و بافنده، حسین. (1390). بررسی روایی و پایایی پرسشنامه کیفیت زندگی در مدرسه در مدارس شهر مشهد. مجله دانشگاه علوم پزشکی کرمان، 19(1)، 93-79.
- سهرابی، عنایت؛ حافظی، حسین و مرادی، کبری. (1400). مقایسه سرمایه روان‌شناختی، شادکامی و ذهن آگاهی دانش‌آموزان تیزهوش و عادی دبیرستان‌های پسرانه. مطالعات آموزشی و آموزشگاهی، 10 (1)، 243-215.
- شهریاری گرایی، بهبود و کورش نیا، مریم. ( 1396). مقایسه هوش هیجانی و سرمایه روان شناختی در دانش آموزان پسر متوسطه دوم مدارس سمپاد تیزهوش و عادی. اولین کنفرانس ملی پژوهش های نوین ایران و جهان در روانشناسی و علوم تربیتی، حقوق و علوم اجتماعی: شیراز.
- فصیحی سپیده و محمدی پور محمد. (1393) بررسی رابطه‌ی سرمایه روان‌شناختی و بهزیستی روان‌شناختی با کیفیت زندگی دانشجویان. سومین همایش ملی سلامت روان و تندرستی.
- محمودی، زهرا و کدیور، پروین. (1398). بررسی محیط مدرسه، هوش هیجانی و تفاوت آن در دانش‌آموزان تیزهوش و عادی: تحلیل چندسطحی. ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 8 (4)، 219-256.
- معینی کیا، مهدی؛ زاهد بابلان، عادل؛ جبار نژاد شوطی، رقیه و عظیم پور، احساس. (1396). پیش‌بینی نگرش دانش‌آموزان نسبت به مدرسه بر اساس کیفیت زندگی در مدرسه و ادراک از کلاس درس. فصلنامه پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی، ۵ (۳)، ۳۲-۲۱.
- نصرت ناهوکی، عبدالسلام؛ بزرگزاده، سمانه و سپاهیان، ثریا. (1395). مقایسه کیفیت زندگی دانش آموزان در مدارس خاص و مدارس عادی. دومین کنفرانس ملی راهکارهای توسعه وترویج آموزش علوم در ایران.
- Aderibigbe, J. K., & Mjoli, T. Q. (2018). Evaluation of the components of psychological capital and organizational citizenship behavior among Nigerian graduate employees. Journal of Economics and Behavioral Studies, 10(5 (J)), 38-50.
- Ainley, J., & Bourke, S. (1992). Student views of primary schooling. Research Papers in Education, 7(2), 107-128.
- Avey, J. B., Luthans, F., & Jensen, S. M. (2009). Psychological capital: A positive resource for combating employee stress and turnover. Human resource management, 48(5), 677-693.
- Bildiren, A. (2018). The Interest Issues of Gifted Children. World Journal of Education, 8(1), 17-26.
- Carmona–Halty, M., Salanova, M., Llorens, S., & Schaufeli, W. B. (2019). How psychological capital mediates between study–related positive emotions and academic performance. Journal of Happiness Studies, 20(2), 605-617.
- Carmona-Halty, M., Schaufeli, W. B., Llorens, S., & Salanova, M. (2019). Satisfaction of basic psychological needs leads to better academic performance via increased psychological capital: A three-wave longitudinal study among high school students. Frontiers in psychology, 10, 2113.
- Chehrehbarghi, R., & Narimani, M. (2017). A Comparison on Psychological Well-Being in Gifted and Normal Students. Journal of Social Sciences and Humanities Research, 5(02), 51-57.
- Datu, J. A. D., & Valdez, J. P. M. (2016). Psychological capital predicts academic engagement and well-being in Filipino high school students. The Asia-Pacific Education Researcher, 25(3), 399-405.
- Eres, F., & Bilasa, P. (2016). Middle School Students' Perceptions of the Quality of School Life in Ankara. Journal of Education and Learning, 6(1), 175-183.
- Ghotra, S., McIsaac, J.-L. D., Kirk, S. F., & Kuhle, S. (2016). Validation of the “Quality of Life in School” instrument in Canadian elementary school students. PeerJ, 4, e1567.
- González-Cabrera, J., Tourón, J., Machimbarrena, J. M., Gutiérrez-Ortega, M., Álvarez-Bardón, A., & Garaigordobil, M. (2019). Cyberbullying in gifted students: Prevalence and psychological well-being in a Spanish sample. International journal of environmental research and public health, 16(12), 2173.
- Gu, X., Chang, M., & Solmon, M. A. (2016). Physical activity, physical fitness, and health-related quality of life in school-aged children. Journal of Teaching in Physical Education, 35(2), 117-126.
- Hall, A. S., & Kelly, K. R. (2021). Identity and career development in gifted students The handbook of secondary gifted education (pp. 35-63): Routledge.
- Luthans, F., Avolio, B. J., Avey, J. B., & Norman, S. M. (2007). Positive psychological capital: Measurement and relationship with performance and satisfaction. Personnel psychology, 60(3), 541-572.
- Luthans, F., Youssef, C. M., & Avolio, B. J. (2015). Psychological capital and beyond: Oxford University Press, USA.
- Martínez, I. M., Youssef-Morgan, C. M., Chambel, M. J., & Marques-Pinto, A. (2019). Antecedents of academic performance of university students: Academic engagement and psychological capital resources. Educational Psychology, 39(8), 1047-1067.
- Mok, M. M. C. (2002). Determinants of students' quality of school life: A path model. Learning environments research, 5(3), 275.
- Santisi, G., Lodi, E., Magnano, P., Zarbo, R., & Zammitti, A. (2020). Relationship between Psychological Capital and Quality of Life: The Role of Courage. Sustainability, 12(13), 5238.
- Sarı, M., Ötünç, E., & Erceylan, H. (2007). Quality of life in high schools: The case of Adana province. Educational Administration: Theory and Practice, 50, 297-320.
- Steenbergen-Hu, S., Olszewski-Kubilius, P., & Calvert, E. (2020). The effectiveness of current interventions to reverse the underachievement of gifted students: Findings of a meta-analysis and systematic review. Gifted Child Quarterly, 64(2), 132-165.
- Weintraub, N., & Bar-Haim Erez, A. (2009). Quality of life in school (QoLS) questionnaire: development and validity. The American Journal of Occupational Therapy, 63(6), 724-731.
Worrell, F. C., Subotnik, R. F., Olszewski-Kubilius, P., & Dixson, D. D. (2019). Gifted students. Annual review of psychology, 70, 551-576.
)