نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

چکیده

این مقاله مبانی نظری رویکرد جداسازی در آموزش و پرورش را می‌کاود و با تبیین مبانی فلسفی این رویکرد، اصول تربیتی آن را مورد بررسی قرار می‌دهد و با ژرف‌نگری در این مبانی و اصول، مکتب فلسفی را که در بروز رویکرد جداسازی نقش اساسی داشته معرفی می‌کند. در این پژوهش توصیفی و تحلیلی از منابع مختلف حاوی نظریات و مستندات فلسفی و تاریخی صاحب‌نظران و فیلسوفان تربیتی بهره گرفته شده است. در این پژوهش، نظریات و دیدگاههای مندرج در کتابها و مقالاتی که در حوزه مبانی فلسفی جداسازی در آموزش و پرورش ارائه گردیده و مجموعه نظریاتی که در کتابخانه‌ها و پایگاههای اطلاعاتی در حوزه جداسازی، در دسترس بوده‌اند واکاوی شده‌اند. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که رویکرد جداسازی در آموزش و پرورش استثنایی متأثر از دیدگاه مدرنیسم است که با توجه به این رویکرد فلسفی و اجتماعی، وجود برخی پیامدهای تربیتی و آموزشی اجتناب ناپذیر است. با این تبعات آموزشی و اجتماعی و با عنایت به وضعیت اقلیمی کشور و کمی پوشش تحصیلی دانش‌آموزان استثنایی و به ویژه محروم ماندن دانش‌آموزان استثنایی ساکن روستاها از آموزش رسمی، رویکرد جداسازی در نظام آموزش و پرورش توصیه نمی‌شود. بلکه بایست از رویکردی در آموزش و پرورش استفاده شود که زمینه توسعه هر چه بیشتر پوشش تحصیلی افراد استثنایی را در کشور فراهم کند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Theoretical basis of exclusion in special education of Iran

نویسنده [English]

  • Majid Ghadami

چکیده [English]

The present study has explored the philosophical bases and principles of exclusive approach in education.Through content analysis of accessible literature of the field, gathered from academic libraries in Tehran and related online sites, the suppositions of the approach and its philosophical roots and principles has presented. Then an accepted philosophy and principles of education in Islamic Republic of Iran has been introduced. By considering the geographical situation of Iran and its educational system, the methods and experiences which have been suggested and executed in exclusive education systems all over the world, it seems that the approach has not the best potential for promoting special needs education in quantitative as well as quailtative aspects in Iran. In this way, the equity in access to and quality of education will not be guaranteed for all Iranian children.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Education
  • exceptional children
  • exclusive approach
  • modernism
امیدوار، احمد. (1379). سیر تاریخی آموزش و پرورش استثنایی در ایران. تهران: نشر ثارالله.
جیمسون، فردریک. (1379). وضعیت پست مدرن. ترجمه حسینعلی نوذری. تهران: انتشارات گام نو.
دلاور، علی. (1384). روش تحقیق در روانشناسی و علوم تربیتی. تهران:‌ نشر ویرایش.
درآمدی بر جامعه‌شناسی اسلامی. (1373). تهیه شده توسط گروهی از نویسندگان. جلد اول. تهران: دفتر همکاری حوزه و دانشگاه.
اساسنامه سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور. (1369). تهران: انتشارات آموزش و پرورش استثنایی.
آیین‌نامه اجرایی سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور. (1371). تهران: انتشارات آموزش و پرورش استثنایی.
سالنامه آماری وزارت آموزش و پرورش. (1384). تهران: انتشارات آموزش و پرورش.
سعیدی، ابوالفضل. (1380). پرونده‌ای باز در مورد آموزش و پرورش فراگیر. تهران: انتشارات آموزش و پرورش استثنایی. پژوهشکده کودکان استثنایی.
شریفی، حسن پاشا. (1380). روش تحقیق در علوم رفتاری. تهران: انتشارات سخن.
شریعتمداری، علی. (1360). تعلیم و تربیت در اسلام. (چاپ دوم). تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
شریعتمداری، علی. (1380). اصول تعلیم و تربیت. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
شریعتمداری، علی. (1379) . فلسفه. تهران: دفتر نشر و فرهنگ اسلامی.
فلسفه تعلیم و تربیت. (1378). تهیه شده توسط گروهی از نویسندگان. (جلد اول). تهران: دفتر همکاری حوزه و دانشگاه.
فصلنامه نمای تربیت. (1382). تهران: مؤسسه تحقیقات تربیتی دانشگاه تربیت معلم.
فصلنامه تعلیم و تربیت استثنایی. (1382). تهران: سازمان آموزش و پرورش استثنایی. شماره 20-11.
کرک و گالاگر. (1376). آموزش و پرورش کودکان استثنایی. تهران: انتشارات آستان قدس رضوی.
کاکوجویباری، علی‌اصغر. (1380). مبانی فلسفی آموزش و پرورش فراگیر. تهران: سازمان آموزش و پرورش استثنایی. انتشارات پژوهشکده کودکان استثنایی.
مک کانکی و همکاران. (1383). درک و پاسخگویی به نیازهای کودکان در کلاسهای فراگیر. (ترجمه ابوالفضل سعیدی). تهران: سازمان آموزش و پرورش استثنایی. انتشارات پژوهشکده کودکان استثنایی.
میکانی، عباس. (1374). آشنایی با آموزش و پرورش استثنایی در ایران. تهران: نشر آوای نور.
نقیب‌زاده، میرعبدالحسین. (1380). نگاهی به فلسفه آموزش و پرورش. تهران: انتشارات طهوری.
نقیب‌زاده، میرعبدالحسین. (1375). درآمدی به فلسفه. تهران: انتشارات طهوری.
نمای تربیت. (1382). فصلنامه تربیتی یونسکو. تهران: مؤسسه تحقیقات تربیتی دانشگاه تربیت معلم.
نوذری، حسینعلی. (1380). صورتبندی مدرنیته و پست مدرنیته. تهران: انتشارات نقش جهان.
نوذری، حسینعلی. (1380). مدرنیته و مدرنیسم: مجموعه مقالات. تهران: ‌انتشارات نقش جهان.
هالاهان و کافمن. (1375). کودکان استثنایی. تهران: انتشارات آستان قدس رضوی.
Anderson, L. W. and Pellicer, L. O. (1990). Synthesis of research of compensatory and remedial education. Educational Leadership, 48 (1): 10–16.
Andreski, S.Ainscow, M. and Tweddle, D. A. (1988). Encouraging classromm success. London: Fulton.
Ainscow, M. (1991). Effective schools for all. London: Fulton.
Dalehim, M. (Ed.) (1994). Toward inclusive classroom. West Haven; CT: NEA.
Dunn, L. M. (1968). Special education for the mildly mentally retarded. Exceptional children. 35: 5-22.
Dessent, T. (1987). Making the ordinary school special. London: Falmer.
Fairman. N. (1998). The End of education. NewYork.
Gartner, A. & Lipsky, D. K. (1987). Beyond separate education: Toward a quality system for all students. Harvard Educational Review, 57, 367-395.
Gitlin, A. D. (1987). Common school structures and teacher behavior. London: Falmer.
Hocutt, A. M. (1996). Effectiveness of special education: Is placement the critical factor? Special Education for Students with Disabilities, 6(1), 77-102.
Jenkinson, K. (1987). Integrated or segregated education? University of western sydney macarthur. Department of school education. Metropolitan south west region.
Jones, R. L. (1984). (Ed.). Attitudes and attitude change in Special education: Theory and practice. Reston, VA: The Council of Exceptional Children. U.S. Congress.
Kaufman, J. M. (1993). How we might achieve the radical reform of special education. Exceptional Children, 60 (1), 6-16.
Kogan, M. (1975). Educational policy making. London: Allen and unwin.
Lewis, J. and Cook, S. (1993). Possible directions in school integration. Australian Disability Review, 1, 28-34.
Mitchell, D. (1998). Reforming Special Education: A NewZealand Perspective Lecture presented at Yokahama, Japan and elsewhere.
Morrow, R., & Torres, C. (1995). Social theory and education: A critique of theories of social and cultural reproduction. Albany: State University of New York Press.
McCormick, R. (2001). Information and communications technologhy. Knowledge and pedagogy, Vol. 1. No. 1.
Martin, B. (2000). Community modernity. Leyotimation Human studies, 23.
Norwich, B. (1994). National Segregation and Exclusion Statistics. Bristol: GSIE.
Oliver. M. (1996). Understanding disability: From theory to practice. London: Macmillan.
Papastephanou, A. M. (1999). Discourse theory and its implications for philosphy of education. Journal of Philosophy of Education, vol. 33, no. 3: 419-435.
Park, Ynhui. (1997). Rationality and Human Dignity- Confucius, Kant and Scheffler on the Ultimate Aim of Education. Netherlands: Springer.
Purson, C. (1999). Education, Exclusion and citizen. London: Routledge.
Skertic, M.T. (1991). Behind Special Education: A Critical Analysis of Professional Culture and School Organization. Denver Colorado: Love Publishing Co.
Slee, R. (1991). "Learning initiatives to include all students in regular schools", in Ainscow, M. (ed.) Effective Schools for All. London: David Fulton Publishers.
Thomas, G, & walker, D. & Webb, S. (1998). The making of the inclusive school. London: Routledge.
Thompson, D. & Whitney, l. & Smith, P. (1994). Bullying of children with special needs in mainstream school. Support for Learning, 9(3), 103-106.
Tomlinson, S. (1982). A sociology of Special education. London: Routledge.
UNESCO. (1993). Teacher Education Resource Pack: Special Needs in the Classroom. (Paris, UNESCO).
UNESCO. (1994). Final Report: world conference on special needs education: Access and quality. (Paris, UNESCO).
UNESCO. (1995). Review of the present situation in Special Education. (Paris, UNESCO).
UNESCO. (1990). Salamanca Five Years On: A Review of UNESCO Activities in the Light of the Salamanca Statement Framework for Action. Adopted at the world conference on Special Needs Education: Access and Quality (Paris, UNESCO).
UNESCO. (2000). One School for All Children. EFA 2000 Bulletin. United Nations. (1989). Convention on the Rights of the Child. Adopted and opened for signature, ratification and accession by General Assembly resolution. 44/25 of 20 November. 1989. Entry into force 2 September. 1990. in accordance with article 49.
United Nations. (1993). United Nations Standard and Rules on the Equalization of Opportunities for Persons with Disabilities. (A/C/.3/48/L.3, 1 October 1993). New York: United Nations.
World Education Forum. (2000). the Dakar Framework for Action. Education for All: Meeting our Collective Commitments. Text adopted by the world Education Forum, Dakar, Senegal, 26-28. April. 2000.
Wang, M. (1992). Adaptive Education Strategies: Building on Diversity. New York: Paul Brookes.
Zigler, E. and Hall, N. (1986). Mainstreaming and the Philosophy of Normalization. In Mainstreaming Handicapped Children, edited by C.J. Meisel. Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum.
Zigler, E. and Hodapp, R. (1987). Understanding mental retardation. Cambridge: Cambridge university press.