نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

چکیده

این پژوهش با هدف بررسی تأثیر دو روش آموزشی چندحسی و فراستیگ بر اصلاح عملکرد خواندن دانش‏آموزان نارساخوان پسر دوم ابتدایی شهر همدان انجام شد. آزمودنی‌ها 45 نفر از دانش‏آموزان نارساخوان پایه دوم ابتدایی مدارس پسرانه شهر همدان بودند که از این تعداد 15نفر در گروه آزمایشی چندحسی فرنالد و 15نفر در گروه آزمایشی ادراک دیداری فراستیگ قرارگرفته و 15 نفر دیگر به عنوان گروه کنترل در نظر گرفته شد. آزمودنی‌ها از جامعه ای انتخاب شدند که با توجه به نظرمعلمان ازطریق چک لیست نارساخوانی و برای همتاسازی و همگنی هوش هر سه گروه، آزمون ریون کودکان، استفاده شد. بعد از اجرای پیش‏آزمون، گروه آزمایشی چند حسی فرنالد، 10 جلسه آموزش روش چندحسی فرنالد و گروه آزمایشی ادراک دیداری فراستیگ، 10 جلسه آموزش روش ادراک دیداری فراستیگ، دریافت کردند ولی گروه کنترل هیچ آموزشی دریافت نکرد. برای انجام پیش‏آزمون و پس‏آزمون، از آزمون فلاح چای (1374)، برای هر سه گروه استفاده شد و برای تحلیل یافته‌ها ازتحلیل کوواریانس استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که گروه آموزش دیده با روش چندحسی فرنالد و گروه آموزش دیده با روش ادراک دیداری فراستیگ، در خواندن، درک معنی جملات و عملکرد خواندن، عملکرد بهتری نسبت به گروه کنترل داشتند. در ضمن، گروه آموزش دیده با روش چندحسی فرنالد در خواندن و درک معنی جملات، عملکرد بهتری نسبت به گروه آموزش دیده با روش ادراک دیداری فراستیگ، داشتند. روش‎های آموزشی چندحسی فرنالد و ادراک دیداری فراستیگ می‌تواند موجب بهبود عملکرد خواندن دانش‏آموزان پسر نارساخوان شود و از میان این دو روش، روش چندحسی فرنالد، را می‌توان به عنوان روشی اثربخش‌تر در بهبود عملکرد خواندن دانش‏آموزان نارساخوان، به کار برد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Comparison of the Effects of Fernald Multi-Sensory and Frostig Visual Perception Methods on Improvement of Reading Performance in Dyslexic Male Students in Hamedan City

نویسندگان [English]

  • Abolghasem Yaghoubi
  • Hosein Mohagheghi
  • Maryam Ghafoori Asar
  • Khosro Rashid

چکیده [English]

This research aims at studying the effects of Fernald multi-sensory & Frostig visual perception methods on improvement of reading performance in 2nd grade dyslexic male students in elementary schools in Hamedan. The subjects are 45 2nd grade dyslexic male students in elementary schools in Hamedan, out of which 15 students are placed in Fernald multi-sensory experimental group and 15 others in Frostig visual perception experimental group. The remaining 15 students are considered as the control group. The subjects are selected from a population through dyslexia check list based on teachers’ idea. In order to homogenize the groups, Raven's Children IQ Test is used. After performing the pre-test, Multi-sensory experimental group receives Fernald multi-sensory instruction, and the visual perception experimental group receives Frostig visual perception instruction for 10 sessions. However, the control group does not receive any instructions. Falah Chay Reading Test (1995) is administered for the three groups as pre-test and post-test. For data analysis, T-Test and Analysis of Covariance are used. The results show that the groups trained with Fernald multi-sensory and Frostig visual perception methods perform better in reading, comprehending the meaning of sentences and reading performance than the control group. Meanwhile, the group trained with Fernald multi-sensory has a better performance in reading and comprehending the meaning of sentences in comparison with the one receiving the Frostig visual perception method. It can therefore be concluded that the above said methods can improve the reading performance in dyslexic male students, and among these two methods, Fernald multi-sensory method may be applied as the more effective method in improvement of the reading performance in these students.

کلیدواژه‌ها [English]

  • learning disability
  • dyslexia
  • Fernald multi-sensory method
  • Frostig visual perception method
  • improvement of reading performance
افروز، غ. (1385). اختلالات یادگیری (رشته روان شناسی). تهران: دانشگاه پیام نور.
بهاری قره‌گوز، ع. (1385). بررسی اثر بخشی وسیله آموزشی سینا در کاهش خطاهای خواندن کودکان نارساخوان پایه های اول تا سوم مدارس ابتدایی شهر تبریز. پایان‏نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه علامه طباطبایی.
تبریزی، م. (1390). درمان اختلال خواندن. تهران: فراروان.
جناآبادی، ح. (1386). بررسی اثربخشی بازپروری کپارت، فرنالد و سینا در درمان نارسایی‌های ویژه در یادگیری (خواندن ودیکته) دانش‏آموزان پایه سوم ابتدایی.پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه علامه طباطبایی.
حاضری، ر. (1385). بررسی کارایی شیوه فرنالد در ترمیم اختلال نارساخوانی دانش‏آموزان پایه سوم ابتدایی.پایان نامه کارشناسی ارشد.دانشگاه علامه طباطبایی.
داکرل، ج، و مک شین، ج. (بی تا). رویکرد شناختی بر مشکلات یادگیری کودکان. ترجمه عبدالجواد احمدی و محمد جواد اسدی (1389)، تهران: انتشارات رشد.
ریاحی، ا. (1387). بررسی اثربخشی روش چندحسی فرنالد بر عملکرد خواندن دانش‏آموزان نارساخوان پایه سوم ابتدایی شهر گرگان. پایان‏نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه علامه طباطبایی.
زینی وند، م. (1387). مقایسه اثربخشی روشهای چندحسی فرنالد و اورتون بر عملکردخواندن دانش‏آموزان نارساخوان پسر پایه سوم ابتدایی شهر اصفهان. پایان‏نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه اصفهان.
سیف نراقی، م. نادری، ع. (1389). نارسایی‌های ویژه یادگیری. تهران: امیر کبیر.
فراستیگ، ل. ویتلسی، م. ولتی، ج. (بی تا). آزمون پیشرفته ادراکی بینایی فراستیگ (تشخیص و درمان). ترجمه مصطفی تبریزی ومعصومه موسوی(1388)، تهران: فرا روان.
فیاض بخش، ح. عابدی، م.ر. جعفری، س.ا. یارمحمدیان، م.ح. (1388). بررسی تاثیر برنامه درسی ویژه ارتقا خواندن، بر سطح خواندن دانش‏آموزان نارساخوان پایه سوم ابتدایی شهر یاسوج. فصلنامه علمی- پژوهشی رهیافتی نو در مدیریت آموزشی،2(4). 118-93.
کاکاوند، ع. (1385). روانشناسی وآموزش کودکان استثنایی. تهران: روان.
 لطفی کاشانی، ف. وزیری، ش. (1386). روان شناس مرضی کودک. تهران: ارسباران.
محمدی، ف.کرمی، ج. (1389). بررسی میزان اثربخشی رویکرد چند حسی فرنالد در درمان مشکل ویژه خواندن.اولین همایش منطقه ای بهداشت روان در دوره ابتدایی. دانشگاه آزاد واحد سنندج.
نادری، ع. سیف نراقی، م. (1388). اختلالات یادگیری. تهران: ارسباران.
هاشمی نجات، ا. (1385). بررسی و مقایسه روش چندحسی فرنالد و دلاکاتو در رفع اختلال دیکته نویسی دانش‏آموزان نارسانویس کلاس دوم تا پنجم ابتدایی شهر کاشان سال تحصیلی 82- 81. پایان‏نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.
 
Conlon, G, Wright M, Norris, K, Chekaluk, E.(2011). Does a sensory processing deficit explain counting accuracy on rapid visual sequencing tasks in adults with and without dyslexia?. Brain and Cognition. 76, 197-205.
Friedman. N, Gvion, A. (2001) : Letter Position Dyslexia. Cognitive neuropsychlogy. 18 (8). 673696.
Huffer, A. (2004).The effect of using multi- sensory approach to improve special student reading. Retrieved april 30/306.
Kamińska, H. Gulińska. A. (2005).The use of information technologies in teaching chemistry to dyslexic students.Department of Chemical Education, M.C. Skłodowska University, Poland. Research, Reflections and Innovations in Integrating ICT. Journal of Education.
Manis, F. Keating, P. (2005). Speech Perception in Dyslexic Children With and Without Language Impairments. Dept. Journal ofPsychology. 103. 3- 47.
Rayner, K, Pollatsek, A. (1994). The psychology of reading. London: Lowrence Erlbaum.
Shovman, M. Mark., and Ahissar, Merav.(2006). Isolating the impact of
visual perception on dyslexics’ reading ability.Vision Research, 46, 351-
352.
Stanovich, K. E., Siegel, L. S., & Gottardo, A.(1997). "Converging evidence for phonological & surface subtypes of reading disability".Journal of Educational Psychology. 89, 114-127.