روانشناسی افراد استثنایی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

فایل های ضروری

راهنمای ارسال مقالات

داوران سال 1399

داوران سال 1400

داوران سال 1401

مقایسه اثربخشی آموزش کارکردهای اجرایی و آموزش اجتماعی- هیجانی بر بهبود عملکرد توجه مداوم در دانش آموزان با اختلال ریاضی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه روان‌شناسی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران

2 دانشیار گروه روان‌شناسی، دانشکده روان‌شناسی و علوم اجتماعی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران

3 دانشیار، گروه روان‌شناسی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران

چکیده

هدف این پژوهش مقایسه اثرات آموزش کارکردهای اجرایی و آموزش اجتماعی- هیجانی بر بهبود عملکرد توجه مداوم (پاسخ صحیح به اعداد و تصاویر و زمان واکنش اعداد و تصاویر) در دانش‌آموزان دختر دارای اختلال یادگیری ریاضی در پایه‌های 5-3 ابتدایی در منطقه 5 آموزش و پرورش شهر تهران بود. روش پژوهش شبه‌آزمایشی و طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل بود. برای شناسایی دانش‌آموزان دارای اختلال یادگیری در ریاضیات، از ملاک‌های راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی- 5، آزمون ریون و آزمون ریاضی ایران کی‌مت استفاده شد. دانش‌آموزان شناسایی شده به تصادف در دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل جایگزین شدند (7 نفر در هر گروه) و آزمون عملکرد توجه مداوم را در مرحله پیش آزمون و پس آزمون تکمیل کردند. گروه آزمایش اول و دوم به ترتیب تحت آموزش کارکردهای اجرایی و آموزش اجتماعی-هیجانی قرار گرفتند و گروه کنترل مداخله‌ای را دریافت نکرد. داده‌ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیره تحلیل شدند. نتایج پژوهش نشان داد که آموزش مهارت اجتماعی- هیجانی منجر به بهبود میانگین عملکرد توجه مداوم (در پاسخ صحیح به تصویر، پاسخ صحیح به اعداد و زمان واکنش در مورد اعداد) می‌شود. تأثیر آموزش کارکرد اجرایی بر عملکرد توجه مداوم معنادار نبود و تفاوت معناداری بین اثرات آموزش کارکرد اجرایی و آموزش مهارت اجتماعی - هیجانی بر عملکرد توجه مداوم وجود نداشت. در کل می‌توان نتیجه گرفت که یادگیری اجتماعی- هیجانی روش مناسبی برای افزایش عملکرد توجه مداوم در دانش‌آموزان دارای اختلال در یادگیری ریاضی است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The comparison of the effect of executive function training and social emotional training on the performance of continuous attention in in students with mathematical learning disability in elementary schools

نویسندگان [English]

  • Parisa Khosrotash 1
  • Khadijeh Abolmaali Alhosseini 2
  • kianoosh Hashemian 3

1 Group of Psychology, Faculty of Psychology and Social Science, Roudehen Branch, Islamic Azad University, Roudehen, Iran.

2 Associate Professor, Group of Psychology, Faculty of Psychology and Social Science, Roudehen Branch, Islamic Azad University, Roudehen, Iran

3 Associate Professor, Group of Psychology, Faculty of Psychology and Social Science, Roudehen Branch, Islamic Azad University, Roudehen, Iran

چکیده [English]

The purpose of this study was to compare the effect of executive function and social-emotional training on performance of continuous attention (the correct answer to image and numbers, reaction time about images and reaction time about numbers) among the girl students with learning disability in 3-5 grades at district 5 in Tehran. The method of this research was quasi-experimental and pre- test and post- test with control group design. For identifying students with mathematical learning disability was used Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders- 5, Raven test, and Iran Key math diagnostic test. Identified students were randomly assigned to two experimental groups and one control group (n= 7, in each group). They did performance of continuous attention test in pre-test and post-test. The first and second experimental groups received executive function and social-emotional training respectively, and control group did not receive any treatment. The data were analyzed with MANCOVA. Results showed that social-emotional training leads to improve performance of continuous attention (in the correct answer to images and numbers, and reaction time about numbers). Effectiveness of executive function training on performance of continuous attention is not significant, and there is not significant difference between the effects of executive function training and social - emotional training on the performance of continuous attention. In general, it can be concluded that sociol-emotional learning is a good way to increase performance of continuous attention in students with mathematical learning disorders.

کلیدواژه‌ها [English]

  • "Students with mathematical learning disability"؛ 'Executive function training"؛ "Social- emotional training"
  • "Performance of continuous attention"
مراجع
منابع
آناستازی، آ. (1908). روان­آزمایی، ترجمه محمد تقی براهنی (1371). چاپ اول، تهران: موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
انجمن روان­­پزشکی آمریکا. (2013). راهنمای تشخیصی آماری اختلالات روانی، ویراست پنجم، ترجمه یحیی سید محمدی (1393). چاپ اول. تهران: نشر روان.
بهرامی، ه؛ نجاتی؛ پوراعتماد، ح. ر. (1391). مقایسه توجه انتخابی و انتقالی کودکان و نوجوانان دچار لکنت رشدی و همتایان سالم. فصلنامه روانشناسی کاربردی»،6، (21)، 35-23.
پوشنه، ک؛ شریفی، ع؛ معتمد یگانه، ن. (1394). اثربخشی مداخله بازتوانی شناختی رایانه­محور بر کارکرد‌های اجرایی و عملکرد حافظه فعال دانش‌آموزان با اختلال یادگیری ریاضی. فصلنامه روان­شناسی افراد استثنایی، 5 (20)، 120-100.
حسین­زاده ملکی، ز؛ مشهدی، ع؛ سلطانی فر، ع؛ محرری، ف؛ و غنایی چمن‌آباد، ع. (1392). آموزش حافظه کاری، برنامه آموزشی والدین بارکلی و ترکیب این دو مداخله بر بهبود حافظه کاری کودکان مبتلا بهADHD . فصلنامه تازه­های علوم شناختی، 15 (4)، 63-53.
سرمد، ز؛ بازرگان، ع؛ حجازی، ا. (1378). روش‌های تحقیق در علوم رفتاری، تهران؛ نشر آگاه.
شهسوارانی، ا. م؛ رسول‌زاده طباطبایی، س. ک؛ عشایری، ح؛ و ستاری، ک. (1389). تاثیر استرس بر توجه انتخابی و تمرکز بینایی با در نظر گرفتن اثر آن در آموزش و یادگیری. اندیشه­های نوین تربیتی، 6، (4)، 169-164.
رجبی، غ. (۱۳۸۷).« هنجاریابی ماتریس­های پیشرونده ریون رنگی کودکان در دانش­آموزان شهر اهواز». روان­شناسی معاصر، ۳ (۱)، ۳۲-۲۳.

 رحمانی، ج؛ عابدی، م. ر. (1383). هنجاریابی آزمون ریون رنگی کودکان 5 تا 10 ساله در استان اصفهان. فصلنامه آموزه، 23، 86.81.

لطیفی، ز؛ امیری، ش؛ ملک پور، م؛ و مولوی، ح. (1388). اثربخشی آموزش حل مساله‌ی شناختی اجتماعی بر بهبود روابط بین فردی، تغییر رفتارهای اجتماعی و ادراک خودکارآمدی دانش آموزان مبتلا به ناتوانی یادگیری. تازه­های علوم شناختی، 11 (3)، 84-70.
محمد اسماعیل، الهه؛ هومن، حیدرعلی. (1381). انطباق و هنجاریابی آزمون ریاضیات ایران کی مت. مجله کودکان استثنایی،،6، 332-323.
نجارزادگان، م؛ نجاتی و؛ امیری، ن. (1394). اثر توانبخشی شناختی حافظه کاری بر بهبود نشانگان رفتاری کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه / بیش فعالی. فصلنامه عصب روان­شناسی،1(1)، 52-45.
نریمانی، م؛ سلیمانی، ا. (1392). اثربخشی توان­بخشی شناختی بر کارکردهای اجرایی (حافظه کاری و توجه) و پیشرفت تحصیلی دانش­آموزان دارای اختلال یادگیری ریاضی. مجلهناتوانی­های یادگیری، 2 (3)، 115-91.
نوکنی، م. (1389). بازتوانی شناختی با استفاده از کامپیوتر در کاهش نقایص توجهی کودکان مبتلا به اختلال بیش فعالی/ نقص توجه. پایان‌نامه دکترا. دانشگاه علوم بهزیستی و توان‌بخشی.
هادیان­فر، ح؛ نجاریان، ب؛ شکرکن، ح؛ مهرابی­زاده هنرمند، م. (1379). تهیه و ساخت فرم فارسی آزمون عملکرد پیوسته،. مجله روان­شناسی، 4 (4)، 404-388.
Abdellah, R. (2015). Metacognitive Awareness and its Relation to Academic Achievement and Teaching Performance of Pre-service Female Teachers in Ajman University in UAE. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 174, 560–567. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2015.01.707
Armenta, C. N., Fritz, M. M., & Lyubomirsky, S. (2017). Functions of Positive Emotions: Gratitude as a Motivator of Self-Improvement and Positive Change. Emotion Review, 9(3), 183–190. https://doi.org/10.1177/1754073916669596
Aronson, J. (Ed.). (2002). Improving academic achievement: Impact of psychological factors on education. New York: Academic Press.
Bandura, A. (1986). Social foundations of thought and action: A social cognitive theory / Albert Bandura. Prentice-Hall series in social learning theory. Englewood Cliffs, London: Prentice-Hall.
Billington, T. (2013). Promoting self-awareness through reflective practice. British journal of nursing (Mark Allen Publishing), 22(1), 45. https://doi.org/10.12968/bjon.2013.22.1.45
 Bull, R., Espy, K. A., & Wiebe, S. A. (2008). Short-term memory, working memory, and executive functioning in preschoolers: longitudinal predictors of mathematical achievement at age 7 years. Developmental neuropsychology, 33(3), 205–228. https://doi.org/10.1080/87565640801982312
 CASEL Guide. (2013). Effective social and Emotional Learning Programs: Preschool and Elementari school edition. https://www.casel.org/wp-content/uploads/2016/01/2013-casel-guide.pdf
Chen, X., Ye, M., Chang, L., Chen, W., & Zhou, R. (2017). Effect of Working Memory Updating Training on Retrieving Symptoms of Children With Learning Disabilities. Journal of learning disabilities.9: https://doi.org/10.1177/0022219417712015.
Domitrovich, C., Bradshaw, C., Poduska, J., Hoagwood, K., Buckley, J., Olin, S., … Ialongo, N. (2008). Maximizing the implementation quality of evidence-based preventive interventions in schools: A conceptual framework. Adavance in Mental Heaith, 1, 6–28. doi: 10.1080/1754730X.2008.9715730
Durlak, J. A., Weissberg, R. P., Dymnicki, A. B., Taylor, R. D., & Schellinger, K. B. (2011). The impact of enhancing students' social and emotional learning: A meta-analysis of school-based universal interventions. Child development, 82(1), 405–432. https://doi.org/10.1111/j.1467-8624.2010.01564.x.
Freilich, R., &Shechtman, Z. (2010). The contribution of art therapy to the social, emotional, and academic Adjustment of children with learning disabilities. The Arts in Psychotherapy, 37(2), 97–105.
Ferrier, D. E., Bassett, H. H., & Denham, S. A. (2014). Relations between executive function and emotionality in preschoolers: Exploring a transitive cognitional “emotion linkage. Frontiers in Psychology, 5, 583. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2014.00487
Fisk, S. T., Taylor, S. E. (2008). Social Cognition: From brain to culture. New York: McGraw-Hill.
Grady, P. A., & Gough, L. L. (2014). Self-management: a comprehensive approach to management of chronic conditions. American journal of public health, 104(8), e25-31. https://doi.org/10.2105/AJPH.2014.302041
Greenberg, M. T., Domitrovich, C., & Bumbarger, B. (2001). The prevention of mental disorders in school-aged children: Current state of the field. Prevention & Treatment, 4, Article 1. Retrieved March 1, 2002 from http://journals.apa.org/prevention/volume4/pre0040001a.html.
Greenberg, M. T., Weissberg, R. P., O’Brien, M. U., Zins, J. E., Fredericks, L., Resnik, H., & Elias, M. J. (2003). Enhancing school-based prevention and youth development through coordinated social, emotional, and academic learning. American Psychologist, 58, 466 -474.
Jahromi, Laudan B, & Stifter, Cynthia A. (2008). Individual Differences in Preschoolers' Self-Regulation and Theory of Mind. Merrill-Palmer Quarterly, 54(1), 125–150.
Jones, S. M., & Doolittle, E.J. (2017). Social and Emotional Learning: Introducing the Issue. The future of children, 27(1), 3–17.
Kazem, Ali Mahdi, Alzubiadi, Abdulqaawi S, Alkharusi, Yousif Hassan, Alsarmi, Abullah M, Al- Bulushi Sana S, Aljamali, Fawzia A, Al- Mashhdany, Skreen, Al-Busaidi Omayama B, Al-Fori, Saud Mubarak, Al-Bahrani Wedad A, & Alshammari Basim M. (2009). A Normative Study of the Raven Coloured Progressive Matrices Test for Omani Children Aged 5-11 Years, Journal of Pendidikan Malaysia, 34(1), 37–51.
Hamre, B. K., & Pianta, R. C. (2006). Student-teacher relationships. In G. G. Bear & K. M. Minke (Eds.), Children’s needs III: Development, prevention, and intervention (pp. 59-71). Bethesda, MD: National Association of School Psychologists.
Lerner, J. W. (1997).children with learning disabilities:Theories, diagnosis and teaching strategies. Boston: Houghton Mifflin.
Lew, M. D. N., & Schmidt, H. G. (2011).  Self-reflection and academic performance: is there a relationship? Advances in health sciences education: theory and practice, 16(4), 529–545. https://doi.org/10.1007/s10459-011-9298-z
Lezak, M. D. (2012). Neuropsychological assessment (5th ed.). Oxford, New York: Oxford University Press.
McCormick, M. P., Cappella, E., O’Connor, E. E., & McClowry, S. G. (2015). Social-Emotional Learning and Academic Achievement. AERA Open, 1(3): 1-26.
Melnick, H., Cook-Harvey, C., & Darling-Hammond, L. (2017). Encouraging Social and Emotional Learning In the Context of New Accountability. Palo Alto, CA: Learning Policy Institute.
Ozturk, N. (2017). Assessing Metacognition: Theory and Practices. International Journal of Assessment Tools in Education, 4 (2): 134-138. https://doi.org/10.21449/ijate.298299
Pekrun, R., Lichtenfeld, S., Marsh, H. W., Murayama, K., & Goetz, T. (2017). Achievement Emotions and Academic Performance: Longitudinal Models of Reciprocal Effects. Child development, 88(5), 1653–1670. https://doi.org/10.1111/cdev.12704
 Radfar, F. (2013). The effect of attention training on executive function and reading in children with reading problems. [M.A Thesis in Child and Adolescent Clinical Psychology]. Tehran: ShahidBeheshti University Faculty of Education & Psychology.
Riccio, C. A., Reynolds, C. R., & Lowe, P. A. (2001). Clinical applications of Continuous Performance Tests: Measuring attention and impulsive responding in children and adolescents. New York: John Wiley & Sons.
Riggs, N. R., Jahromi, L. B., Razza, R. P., Dillworth-Bart, J. E., & Mueller, U. (2006). Executive function and the promotion of social–emotional competence. Journal of Applied Developmental Psychology, 27(4), 300–309. https://doi.org/10.1016/j.appdev.2006.04.002
روانشناسی افراد استثنایی
دوره 7، شماره 27
آبان 1396
صفحه 79-113
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار