شرمین اسمعیلی انور؛ رضا قربان جهرمی؛ امین رفیعیپور؛ مهرداد ثابت
چکیده
هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی بسته آموزشی تقویت غلبه طرفی بر مؤلفههای کارکردهای اجرایی و ادراک دیداری در کودکان با اختلال یادگیری خاص بود. روش پژوهش آزمایشی با طرح پیشآزمون-پسآزمون به همراه گروه گواه بود. از میان کودکان مقطع ابتدایی از 7 تا 12 سال که در کلینیکهای روانشناسی شهر تهران در سال 1399 تشخیص اختلال یادگیری خاص گرفته ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی بسته آموزشی تقویت غلبه طرفی بر مؤلفههای کارکردهای اجرایی و ادراک دیداری در کودکان با اختلال یادگیری خاص بود. روش پژوهش آزمایشی با طرح پیشآزمون-پسآزمون به همراه گروه گواه بود. از میان کودکان مقطع ابتدایی از 7 تا 12 سال که در کلینیکهای روانشناسی شهر تهران در سال 1399 تشخیص اختلال یادگیری خاص گرفته بودند، بهصورت غیرتصادفی در دسترس، ۳۰ نفر انتخاب و در دو گروه ۱۵ نفره آزمایش و گواه جایگزین شدند. برای جمعآوری دادهها از آزمون دست برتری ادینبرگ، جدول عصبی-رشدی دلاکاتو، آزمون ادراک دیداری TVPS-R و پرسشنامه کارکردهای اجرایی بریف استفاده شد. نتایج نشان داد که بسته آموزشی تقویت غلبه طرفی بر کارکردهای اجرایی (01/0p< و 47/8=F) و ادراک دیداری )01/0p<و 20/10(F= کودکان با اختلال یادگیری خاص تأثیر داشته است.
میرجواد مجردآذر؛ جلال دهقانی زاده
چکیده
پژوهش حاضر باهدف بررسی اثر تمرینات مربع گامبرداری بر حافظهکاری و تعادل کودکان مبتلا به اوتیسم انجام شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی و با طرح پیشآزمون و پسآزمون با گروه کنترل انجام شد. جامعه آماری شامل تمامی کودکان 6 تا 12 سال مبتلا به اوتیسم خفیف شهرستان ارومیه در سال 1401 بود که بهصورت تصادفی هدفمند 30 نفر از آنها انتخاب و در ...
بیشتر
پژوهش حاضر باهدف بررسی اثر تمرینات مربع گامبرداری بر حافظهکاری و تعادل کودکان مبتلا به اوتیسم انجام شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی و با طرح پیشآزمون و پسآزمون با گروه کنترل انجام شد. جامعه آماری شامل تمامی کودکان 6 تا 12 سال مبتلا به اوتیسم خفیف شهرستان ارومیه در سال 1401 بود که بهصورت تصادفی هدفمند 30 نفر از آنها انتخاب و در دو گروه 15 نفری آزمایش (میانگین سنی: 56/1±12/8) و کنترل (میانگین سنی:58/1± 78/7) قرار گرفتند. آزمون لکلک جهت سنجش تعادل ایستا، آزمون راه رفتن پاشنه به پنجه جهت سنجش تعادل پویا و پرسشنامه کارکردهای اجرایی بریف فرم والدین بالستر جراردو همکاران (2000) در پیشآزمون و پسآزمون بهطور مشابه انجام دادند. گروه آزمایش طی 12 هفته، هفتهای سه جلسه و هر جلسه 70 دقیقه به اجرای تمرینات مربع گامبرداری پرداختند. دادهها از طریق آزمون تحلیل کوواریانس یکراهه تحلیل شد. نتایج نشان داد که با کنترل نمرة پیشآزمون، بین نمرات آزمون تعادل ایستا و پویا، حافظهکاری دو گروه تجربی و کنترل در پسآزمون تفاوت معنادار وجود دارد (001/0p=)؛ بنابراین انجام این تمرینات میتواند راهبردی مؤثر برای بهبود تعادل و حافظهکاری در کودکان مبتلا به اوتیسم خفیف باشد.
فرشته عموزاده؛ حسن غرایاق زندی؛ منوچهر مرادی سبزوار؛ رضا رستمی؛ علی مقدم زاده
چکیده
هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی تحریک جریان مستقیم فراجمجمهای بر انعطافپذیریشناختی دانشآموزان بیشفعال ورزشکار است. در این پژوهش از بین 79 دانشآموز ورزشکار مبتلابه اختلال بیشفعالی تعداد 30 دانشآموز به شکل تصادفی انتخابشده و بر اساس سن و جنس و نتایج پیشآزمون که بهوسیله آزمون دستهبندی کارتهای ویسکانسین انجام شد، ...
بیشتر
هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی تحریک جریان مستقیم فراجمجمهای بر انعطافپذیریشناختی دانشآموزان بیشفعال ورزشکار است. در این پژوهش از بین 79 دانشآموز ورزشکار مبتلابه اختلال بیشفعالی تعداد 30 دانشآموز به شکل تصادفی انتخابشده و بر اساس سن و جنس و نتایج پیشآزمون که بهوسیله آزمون دستهبندی کارتهای ویسکانسین انجام شد، به دو گروه 15 نفری کنترل و آزمایش تقسیم شدند. تمامی آزمودنیها در دو گروه، دو نوع مختلف تحریک آند تک موضعی و ساختگی بر روی ناحیه (F3) همراه با تحریک کاتد در ناحیه(SO) با شدتجریان 1 میلیآمپر و به مدت 15 دقیقه طی ده جلسه دریافت کردند سپس هر گروه بهطور مجدد موردبررسی قرار گرفت. پس از یک ماه یک آزمون پیگیری مطابق با پسآزمون و با استفاده از آزمون دستهبندی کارتهای ویسکانسین صورت گرفت و از آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیری برای آزمون فرض- آماری استفاده شد (05/0≥p). نتایج بهدستآمده با استفاده از روش تحلیل کوواریانس چند متغیره نشان داد که اعمال تحریک جریان مستقیم فرا جمجمهای به روش آنودال تک موضعی بر بهبود انعطافپذیریشناختی دانشآموز با اختلال بیشفعالی اثربخش بود و منجر به تفاوت معنادار بین دو گروه آزمایشی و کنترلشده است. یافتههای بهدستآمده حاکی از این است که پروتکل اعمال تحریک جریان مستقیم فرا جمجمهای به روش آنودال، توانایی بهبود انعطافپذیریشناختی دانشآموزان ورزشکار دارای اختلال بیشفعالی دارد.
اعظم قزی؛ مهدی سهرابی؛ حمیدرضا طاهری تربتی؛ مهدی قهرمانی مقدم
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی تمرینات شناختی و حرکتی Wii بر کارکردهای اجرایی کودکان کمتوجه/بیشفعال انجام شد. جامعه آماری این پژوهش شامل دانش آموزان پسر 8 تا 11 سال مبتلا به اختلال نارسایی توجه/بیشفعال شهر مشهد بود. از جامعه مذکور، نمونهای به حجم 27 نفر از بین مراجعهکنندگان به مرکز رشد آوند که واجد شرایط ورود به مطالعه بودند ،انتخاب و ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف بررسی تمرینات شناختی و حرکتی Wii بر کارکردهای اجرایی کودکان کمتوجه/بیشفعال انجام شد. جامعه آماری این پژوهش شامل دانش آموزان پسر 8 تا 11 سال مبتلا به اختلال نارسایی توجه/بیشفعال شهر مشهد بود. از جامعه مذکور، نمونهای به حجم 27 نفر از بین مراجعهکنندگان به مرکز رشد آوند که واجد شرایط ورود به مطالعه بودند ،انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه تجربی و کنترل، قرار گرفتند. تمرینات گروه تجربی، به مدت هشت هفته، هر هفته سه جلسه و هر جلسه یک ساعت اجرا شد. همه آزمودنیها قبل و بعد از مداخله، توسط آزمون های بلوک های تپنده کورسی، آزمون برو/نرو و آزمون برج لندن مورد ارزیابی قرار گرفتند. از نرم افزار R جهت تحلیل دادهها و از آزمون تحلیل کواریانس یکراهه و تحلیل کواریانس چندمتغیری برای بررسی تفاوت بین میانگین دو گروه استفاده شد. یافتههای این تحقیق حاکی از عملکرد بهتر گروه آزمایشی در متغیرهای حافظه کاری و متغیر بازداری پاسخ، در مرحله پسآزمون بود. در متغیر برنامهریزی و حل مسئله، فقط در مولفه امتیاز کلی، بین دو گروه تفاوت معنیداری وجود داشت اما در مولفههای مرتبط با زمان و سرعت برنامهریزی، هیچ تفاوت معنیداری بین دو گروه مشاهده نشد (05/0p>). نتایج این تحقیق، پیشتهاد میکند که بازیهای شناختی-حرکتی Wii میتواند به عنوان روشی آسان، کم هزینه و جذاب به بهبود کارکردهای اجرایی کودکان کمتوجه/بیشفعال کمک کند.
داود طهماسب زاده شیخلار؛ احد عظیمی آقبلاغ؛ سید طاهر سیدی نظرلو؛ سیامند قادری
چکیده
فراهم نمودن آموزش فراگیر، پایدار و قابلدسترس برای دانشجویان معلول، میتواند ناشی از شناخت و حمایت از حقوق آنان باشد. هدف پژوهش حاضر، توصیف و فهم تجارب زیستة دانشجویان معلول جسمی – حرکتی، از مشارکت در آموزش فراگیر، در سطح آموزش عالی است. این پژوهش در سال تحصیلی 1399-1398 با ابتنای بر پارادایم تفسیری و رویکرد کیفی و با استفاده از روش ...
بیشتر
فراهم نمودن آموزش فراگیر، پایدار و قابلدسترس برای دانشجویان معلول، میتواند ناشی از شناخت و حمایت از حقوق آنان باشد. هدف پژوهش حاضر، توصیف و فهم تجارب زیستة دانشجویان معلول جسمی – حرکتی، از مشارکت در آموزش فراگیر، در سطح آموزش عالی است. این پژوهش در سال تحصیلی 1399-1398 با ابتنای بر پارادایم تفسیری و رویکرد کیفی و با استفاده از روش پدیدارشناسی، از نوع روانشناختی (علمی) انجام شد. از میان جامعة دانشجویان جسمی _ حرکتی، تعداد 18 نفر از دانشجویان این طیف، با نوع معلولیت شدید و خیلی شدید، با استفاده از شیوه نمونهگیری هدفمند انتخاب و در مصاحبة عمیق نیمه ساختاریافته مشارکت کردند. تجزیهوتحلیل دادهها، همزمان با جمعآوری دادهها، بهصورت دستی و با استفاده از الگوی پیشنهادی کلایزی[1] انجام شد. راهبردهای اعتباربخشی به دادهها با استفاده از روشهای بازنگری ناظرین، بازنگری مشارکتکنندگان، تخصیص زمان کافی برای جمعآوری دادهها و درگیری مداوم و مثلث سازی محقق انجام شد. یافتهها در مضمونهای اصلی «معنای تحصیل»، «موانع دسترسپذیری»، «هزینه تحصیلی»، «ارتباطات انسانی» و «نقش سازمانی» و چندین مضمون فرعی دیگر استخراج شد. نتایج گویای این نکته مهم است که علیرغم وجود نیروی انگیزه درونی قوی در دانشجویان معلول، جهت اثبات توانمندیهای خود و همچنین فضای ارتباطی حمایتی در گروههای غیررسمی، این محیط دانشگاهی معلولکننده و غفلت سازمانی است که، بهعنوان سد محکم در مقابل دانشجویان معلول قرار میگیرد و مانع تحقق اهداف مدل اجتماعی معلولیت و آموزش فراگیر میشود. نتایج بهدستآمده، هشدار میدهد که عدم مناسبسازی محیط دانشگاه، موجب شکست برنامههای درسی تجربهشدة دانشجویان معلول جسمی- حرکتی خواهد شد.
عطیه حاجی بابایی راوندی؛ پریسا تجلی؛ افسانه قنبری پناه؛ منصوره شهریاری احمدی
چکیده
هدف از این پژوهش بررسی مقایسه اثربخشی برنامه فرزندپروری مثبت و مهارتهای تحمل پریشانی بر بهزیستی روانشناختی مادران دارای فرزندان مبتلا به اختلال نقص توجه/بیش فعالی بود. طرح پژوهشی نیمه آزمایشی از نوع پیشآزمون – پسآزمون با گروه کنترل بود. جامعۀ آماری این پژوهش شامل تمامی مادران کودکان ۷ تا 11 ساله با تشخیص اختلال توجه ـ ...
بیشتر
هدف از این پژوهش بررسی مقایسه اثربخشی برنامه فرزندپروری مثبت و مهارتهای تحمل پریشانی بر بهزیستی روانشناختی مادران دارای فرزندان مبتلا به اختلال نقص توجه/بیش فعالی بود. طرح پژوهشی نیمه آزمایشی از نوع پیشآزمون – پسآزمون با گروه کنترل بود. جامعۀ آماری این پژوهش شامل تمامی مادران کودکان ۷ تا 11 ساله با تشخیص اختلال توجه ـ بیش فعالی (بیش فعالی غالب) در سال تحصیلی 1400-1401 شهر تهران بود. حجم نمونه شامل 45 دانشآموز بود که به شیوه نمونهگیری در دسترس انتخاب شدند (15 نفر گروه آزمایشی اول، 15 نفر گروه آزمایشی دوم و 15 نفر گروه کنترل). برای گروه آزمایشی اول، برنامه آموزش فرزندپروری مثبت و برای گروه آزمایشی دوم، برنامه آموزش تحمل پریشانی اجرا شد درحالیکه گروه کنترل هیچ آموزشی دریافت نکردند. ابزار پژوهش شامل مقیاس بهزیستی روانشناختی (ریف، 1989) بود. نتایج نشان داد هر دو مداخله بر بهبود بهزیستی روانشناختی مادران دارای فرزندان مبتلا به اختلال نقص توجه/بیش فعالی اثر داشتهاند، اثرات آنها در مرحلة پیگیری نیز ماندگار است و تفاوت بین میانگینهای گروههای آزمایش با کنترل معنیدار است (001/0P<). شواهد به دست آمده نشان میدهد که برنامه فرزندپروری مثبت و مهارتهای تحمل پریشانی در افزایش بهزیستی روانشناختی مادران مؤثر هستند و تفاوت بین گروههای فرزندپروری مثبت و مهارتهای تحمل پریشانی معنیدار نیست (05/0<P). درمجموع میتوان نتیجهگرفت برنامه فرزندپروری مثبت و مهارتهای تحمل پریشانی میتواند منجر به بهبود بهزیستی روانشناختی مادران دارای فرزندان مبتلا به اختلال نقص توجه/ بیش فعالی گردد.
علی شریفی؛ حمید علیزاده؛ باقر غباری بناب؛ نور علی فرخی
چکیده
پژوهش حاضر باهدف بررسی نیمرخ عملکردی کودکان دارای اختلال نارسایی توجه/بیشفعالی، کودکان با اختلال یادگیری و کودکان با شرایط همبود اختلال نارسایی توجه/بیشفعالی و اختلال یادگیری در انواع حافظه و توجه انجام گرفت. روش پژوهش حاضر توصیفی و از نوع پس-رویدادی بود. با استفاده از روش نمونهگیری در دسترس 30 دانشآموز عادی، 30 دانشآموز ...
بیشتر
پژوهش حاضر باهدف بررسی نیمرخ عملکردی کودکان دارای اختلال نارسایی توجه/بیشفعالی، کودکان با اختلال یادگیری و کودکان با شرایط همبود اختلال نارسایی توجه/بیشفعالی و اختلال یادگیری در انواع حافظه و توجه انجام گرفت. روش پژوهش حاضر توصیفی و از نوع پس-رویدادی بود. با استفاده از روش نمونهگیری در دسترس 30 دانشآموز عادی، 30 دانشآموز دارای اختلال نارسایی توجه/بیشفعالی، 30 دانشآموز دارای اختلال یادگیری و 30 دانشآموز با شرایط همبود پس از شناسایی، ارزیابی و تشخیص؛ در انواع مولفه های حافظه و توجه مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفتند. از روش تحلیل واریانس چند متغیره و آزمون تعقیبی شفه به همراه رسم نیمرخ عملکرد گروه ها به منظور تحلیل داده های گردآوری شده استفاده شد. نتایج حاکی از تفاوت معنادار بین عملکرد کودکان عادی با هر سه گروه کودکان دارای اختلال در همه زیر نوعهای حافظه و توجه بود (01/0 > p). همچنین ضعیفترین عملکرد در کارکرد حافظه متعلق به گروه همبود و ضعیفترین عملکرد در زیر مقیاسهای توجه نیز در گروه کودکان با اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی مشاهده شد. همچنین مقایسه دو به دویی در همه مولفه ها حاکی از وجود تفاوت بین چهار گروه بود. با توجه به این یافتهها به نظر میرسد که همراه بودن دو اختلال نارسایی توجه/بیشفعالی و اختلال یادگیری میتواند ضعف بیشتر در عملکردهای مبتنی بر حافظه را برای فرد به همراه داشته باشد هرچند این همبودی درزمینهٔ توجه نقش تعدیلکننده داشته و میتواند منجر به بهبود عملکرد فرد با اختلال همبود در مقایسه با زمانی شود که فرد تنها اختلال نارسایی توجه/بیشفعالی را دارد.
فهیمه ادیب صابر؛ عباسعلی حسین خانزاده؛ سلیمان انصاری کلاچاهی؛ معصومه شجاعی؛ افخم دانشفر
چکیده
اختلال طیف اوتیسم،یک اختلال عصبیتحولی است که در سالهای اولیه کودکی نمایان میشود. مطالعات پیشین نشان دادهاندکه اجرای فعالیت بدنی میتواند جهت بهبود مشکلات رفتاری و جسمانی کودکان با اختلال طیف اوتیسم بهکار رود، اما در زمینه تأثیر روش آموزش هنرهای رزمی بر بهبود تعادل دراختلال اوتیسم مطالعات اندکی انجام شده است. بنابراین، ...
بیشتر
اختلال طیف اوتیسم،یک اختلال عصبیتحولی است که در سالهای اولیه کودکی نمایان میشود. مطالعات پیشین نشان دادهاندکه اجرای فعالیت بدنی میتواند جهت بهبود مشکلات رفتاری و جسمانی کودکان با اختلال طیف اوتیسم بهکار رود، اما در زمینه تأثیر روش آموزش هنرهای رزمی بر بهبود تعادل دراختلال اوتیسم مطالعات اندکی انجام شده است. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر تمرین تکنیکهای کاراته بر تعادل و رفتارهای کلیشهای درکودکان با اختلال طیف اتیسم انجام شد. روش پژوهش حاضر نیمهآزمایشی از نوع پیشآزمون- پسآزمون با انتخاب گروه گواه بود. به این منظور،20 کودک با میانگین سنی91/2±90/10 سال دارای اوتیسم به صورت دردسترس انتخاب و به طور تصادفی در دوگروه آزمایشی و گواه جایگزین شدند. گروه آزمایشی به مدت 10 هفته، هفتهای 2 جلسه 60 دقیقهای به تمرینات کاتا در کاراته پرداختند. قبل از شروع و پس از پایان 10 هفته مداخله، پرسشنامه رفتارهای کلیشهای و آزمون تعادل ایستا و پویا تکمیل و اجرا شد. از آزمون شاپیروویلکز جهت تعیین نرمال بودن دادهها، و از آزمون تحلیلکوواریانس جهت مقایسه میانگین دو گروه قبل و بعد از مداخله استفاده شد. نتایج نشان داد که ده هفته تمرین تکنیکهای کاراته تأثیر معنیداری بر رفتارهای کلیشهای دارد (001/0> p)، اما نتوانست موجب بهبود معنیدار شاخصهای تعادل ایستا و پویا در این کودکان شود. تمرین تکنبکهای کاتا در کاراته به دلیل شباهت به کلیشهها در اوتیسم و عدم نیاز شناختی میتواند مداخلهای ارزشمند اضافه شده به برنامههای کودکان طیف اوتیسم جهت کاهش رفتارهای کلیشهای باشد.
فرزانه ناظمی؛ پریسا تجلی؛ مجید ابراهیم پور؛ مهدیه صالحی
چکیده
هدف از این پژوهش بررسی اثربخشی برنامه خودتنظیمی کودک بر خود ادراکی و کیفیت دوستی کودکان با نارسایی توجه / بیش فعالی بود. روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیشآزمون – پسآزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. جامعة آماری پژوهش شامل تمامی دختران 9-12 ساله با نارسایی توجه / بیش فعالی شهر تهران در سال 1400-1401 بود. حجم نمونه شامل 30 نفر (15 نفر ...
بیشتر
هدف از این پژوهش بررسی اثربخشی برنامه خودتنظیمی کودک بر خود ادراکی و کیفیت دوستی کودکان با نارسایی توجه / بیش فعالی بود. روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیشآزمون – پسآزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. جامعة آماری پژوهش شامل تمامی دختران 9-12 ساله با نارسایی توجه / بیش فعالی شهر تهران در سال 1400-1401 بود. حجم نمونه شامل 30 نفر (15 نفر گروه آزمایش و 15 نفر گروه گواه) از جامعه آماری به شیوه نمونهگیری در دسترس انتخابشده و در دو گروه گواه و آزمایش جایگماری شدند. برای گروه آزمایشی، برنامه تدوینشده خودتنظیمی کودک اجرا شد درحالیکه گروه کنترل در لیست انتظار باقی ماندند. ابزار پژوهش شامل مقیاس خود ادراکی هارتر (2012) و کیفیت دوستی زهره وند و حجازی (1380) بود. نتایج نشان داد که مداخله خودتنظیمی کودک بر بهبود خود ادراکی و کیفیت دوستی در مراحل پسآزمون و پیگیری تأثیر معنیدار داشته است. یافتههای این پژوهش اطلاعات مفیدی را در ارتباط با برنامه خودتنظیمی کودک فراهم میکند و مشاوران و روانشناسان میتوانند برای بهبود بر بهبود خود ادراکی و کیفیت دوستی در کودکان با نارسایی توجه / بیش فعالی از این مداخله استفاده نمایند.
مهسا تقی قره باغ؛ حسن محمدزاده
چکیده
هدف تحقیق تاثیر برنامههای منتخب تمرینی بر سرعت عکس العمل ساده و انتخابی دانش آموزان کم توان ذهنی آموزش پذیر مبتلا به اختلال هماهنگی رشدی را بررسیمیکند. تحقیق حاضر نیمه تجربی با طرح پیشآزمون- پسآزمون با دو گروه آزمایش و کنترل است؛ جامعۀ آماری آن تمام دانشآموزان دختر 10 تا 14 سالۀ شهر ارومیه با تشخیص اختلال DCD در مدرسه استثنائی ...
بیشتر
هدف تحقیق تاثیر برنامههای منتخب تمرینی بر سرعت عکس العمل ساده و انتخابی دانش آموزان کم توان ذهنی آموزش پذیر مبتلا به اختلال هماهنگی رشدی را بررسیمیکند. تحقیق حاضر نیمه تجربی با طرح پیشآزمون- پسآزمون با دو گروه آزمایش و کنترل است؛ جامعۀ آماری آن تمام دانشآموزان دختر 10 تا 14 سالۀ شهر ارومیه با تشخیص اختلال DCD در مدرسه استثنائی بودند. از بین آنها 30 دانشآموز به صورت تصادفی ساده (باملاحظه کردن معیارهای ورود به تحقیق) انتخاب و به صورت تصادفیساده به دو گروه 15 نفری تقسیم شدند. ابزار گردآوری دادهها، شامل اندازهگیری سرعت عکسالعمل از طریق دستگاه سنجش سرعت عکسالعمل ساخت شرکت ساتراپ بود؛ در این تحقیق سرعت عکسالعمل سادۀ دیداری، انتخابی و سادۀ شنیداری در دو مرحله از آزمودنیها گرفته شد. روش انجام پژوهش بدین صورت بود که بعد از گردآوری دادههای مربوط به پیشآزمون، گروه تجربی، با توجه به پروتکل تمرینی منتخب، در 12 جلسه تمرین یک ساعته شرکت کردند. بعد از انجام تمرین، مجددا آزمونهای مورد نظر از هر دو گروه تکرار گردید. برای تحلیل دادههای تحقیق از آمار توصیفی (میانگین، انحراف استاندارد، واریانس) و استنباطی (شاپیرو-ویلکز و تحلیل کوواریانس) استفاده گردید. یافتهها نشان داد تمرینهای منتخب به مدت 12 جلسه باعث بهبود معنادار در سرعت عکسالعمل سادهٴ دیداری (811/3=F، 035/0=P)؛ انتخابی دیداری (126/4=F، 027/0=P)؛ و سادهی شنیداری (380/4=F، 023/0=P) شدند. نتیجهای که از تحقیق حاضر گرفته میشود این است که برنامههای تمرینی منخب بر سرعت عکس العمل ساده وانتخابی دیداری و ساده شنیداری در کودکان دارای اختلال هماهنگی رشدی تاثیر مثبت و معنادار دارد.
زهرا زارع خلیلی؛ مهران سلیمانی؛ قربان همتی علمدارلو؛ حسن یعقوبی
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر روش حسی اسنوزلن بر نشانگان کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم انجام شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی و از طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش حاضر همه کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم بودند که از بین آنها نمونهایی با حجم 30 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر روش حسی اسنوزلن بر نشانگان کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم انجام شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی و از طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش حاضر همه کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم بودند که از بین آنها نمونهایی با حجم 30 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جاگماری شدند. و به طوری که هر گروه 15 نفر بوده و از هر دو گروه پیش آزمون به عمل آمده و گروه آزمایش روش اسنوزلن را در 40 جلسه دریافت نموده در حالی که به گروه کنترل این مداخله ارائه نشد و در پایان برای هر دو گروه پس آزمون اجرا شد. ابزار مورد استفاده در این پژوهش مقایس درجه بندی درخود ماندگی گیلیام (گارز) بود. تحلیل دادهها با استفاده از روش تحلیل کوواریانس یک متغیره و کوواریانس چند متغییره نشان داد که میانگین نمرات نشانگان اتیسم و خرده مقایس های آن (تعامل اجتماعی و ارتباط) به طور معناداری افزایش یافته است و رفتار کلیشهای کاهش یافت (05/0>) P. یافتهها بیانگر یعنی روش اسنوزلن سبب بهبود نشانگان اتیسم در کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم میگردد. بنابراین پیشنهاد میشود با طراحی و اجرای برنامه اسنوزلن جهت بهبود نشانگان اتیسم اقدام گردد.
محسن نیازی؛ سیدحسین سیادتیان
چکیده
دوره نوجوانی بهعنوان یکی از دورههای پرچالش در زندگی انسان شناخته میشود که بحرانهای فراوانی در زمینه هیجانی اجتماعی و حتی آموزشی به همراه دارد. این دوره برای نوجوانانی که مبتلا به کمتوانی ذهنی هستند میتواند با چالشها و رنجهای بیشتری روبهرو باشد؛ ازاینرو هدف از انجام پژوهش حاضر تبیین تجربه زیسته چالشهای ...
بیشتر
دوره نوجوانی بهعنوان یکی از دورههای پرچالش در زندگی انسان شناخته میشود که بحرانهای فراوانی در زمینه هیجانی اجتماعی و حتی آموزشی به همراه دارد. این دوره برای نوجوانانی که مبتلا به کمتوانی ذهنی هستند میتواند با چالشها و رنجهای بیشتری روبهرو باشد؛ ازاینرو هدف از انجام پژوهش حاضر تبیین تجربه زیسته چالشهای نوجوانان کمتوانی ذهنی بود. جامعه موردپژوهش شامل تمامی نوجوانان پسر مبتلا به کمتوانی ذهنی در مدرسه پیش حرفهای و حرفهای شهر کاشان که در سال تحصیلی 1402-1401 مشغول به تحصیل بودند، است که از بین آنان 9 نفر به شیوه هدفمند برای پژوهش انتخاب شدند. دادهها با استفاده از مصاحبههای نیمه ساختاریافته جمعآوری و با روش 7 مرحلهای کلایزی تجزیهوتحلیل شد. نتایج حاکی از استخراج 3 مضمون اصلی و 9 مضمون فرعی بود. مضمونهای اصلی عبارتاند از: 1-چالش اجتماعی (1- شغل و آینده شغلی و نگرانی از آن، 2- اوقات فراغت، 3- شرم و خجالت از شناسایی، 4- دغدغه ازدواج)، 2- چالش فردی (1-پذیرش منفی، 2- پذیرش مثبت،3-بیماریها و نیاز به دارو، 4-استقلال مالی)، 3- چالش خانوادگی (1- نگرش خانواده) بود که در پژوهش بهتفصیل موردبررسی قرار گرفتند. با توجه به نتایج مشخص گردید که رسیدگی به مشکلات و چالشهای نوجوانان کمتوانی ذهنی ضروری میباشد و ازاینرو ارائه خدمات حمایتی و آموزشی برای نوجوان و خانواده آنان میتواند از مشکلات آنان بکاهد.
سحر محمدی؛ لیلا کاشانی وحید؛ هادی مرادی
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر استفاده از قصهگویی دیجیتالی بر تنظیم هیجان در کودکان دارای اختلال طیف اتیسم صورت گرفت. این پژوهش با روش شبه آزمایشی و با دو گروه آزمایش و کنترل، با پیشآزمون و پسآزمون اجرا شد. جامعه آماری پژوهش کلیه کودکان دارای اختلال طیف اتیسم مراجعهکننده به کلینیک مادر و کودک وابسته به دانشگاه شهید بهشتی بود. ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر استفاده از قصهگویی دیجیتالی بر تنظیم هیجان در کودکان دارای اختلال طیف اتیسم صورت گرفت. این پژوهش با روش شبه آزمایشی و با دو گروه آزمایش و کنترل، با پیشآزمون و پسآزمون اجرا شد. جامعه آماری پژوهش کلیه کودکان دارای اختلال طیف اتیسم مراجعهکننده به کلینیک مادر و کودک وابسته به دانشگاه شهید بهشتی بود. 20 نفر از کودکان دارای اختلال طیف اتیسم به شیوه نمونهگیری در دسترس انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. برای آزمودنیهای گروه آزمایش به مدت 12 جلسه 45 دقیقهای برنامه مداخله قصهگویی دیجیتالی به صورت انفرادی ارائه شد. به منظور ارزیابی متغیر وابسته از سیاهه تنظیم هیجان (شیلدز و سیچتی، 1998) استفاده شد. دادههای جمعآوریشده توسط تحلیل کوواریانس مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که برنامه مداخله به طور معناداری در افزایش تنظیم هیجان در آزمودنیهای گروه آزمایش موثر بوده است. در پایان استفاده از قصهگویی دیجیتالی به منظور ارتقای تنظیم هیجان کودکان دارای اختلال اتیسم مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
زهرا زاهدی؛ آرمان عزیزی؛ پیمان خورشیدی؛ سیده سمیره حسینی
چکیده
هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر تعهد و پذیرش بر توانمندی خانوادههای دارای عضو مبتلا به بیماری مالتیپل اسکرولوزیس (MS) بود. روش: در این پژوهش روش مداخلهای نیمه آزمایشی با استفاده از گروه آزمایش و گروه کنترل انجام شد. نمونه شامل 40 نفر از والدین دارای فرزند مبتلا به بیماری مراجعه کننده به مراکز مشاوره و بیمارستان های ...
بیشتر
هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر تعهد و پذیرش بر توانمندی خانوادههای دارای عضو مبتلا به بیماری مالتیپل اسکرولوزیس (MS) بود. روش: در این پژوهش روش مداخلهای نیمه آزمایشی با استفاده از گروه آزمایش و گروه کنترل انجام شد. نمونه شامل 40 نفر از والدین دارای فرزند مبتلا به بیماری مراجعه کننده به مراکز مشاوره و بیمارستان های تخصصی شهر تهران بود که با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. برای گروه آزمایش آموزش مبتنی بر پذیرش و تعهد اجرا گردید وگروه کنترل هیچ نوع آموزشی دریافت نکردند. برای ارزیابی توانمندی خانوادهها از پرسشنامه توانمندسازی خانواده (FES) استفاده گردید. یافتهها: نتایج نشان داد که رویکرد درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد(ACT) بر توانمندسازی خانوادههای دارای عضو مبتلا به بیماری MS به طور معناداری اثربخش بوده است (sig <0/05). نتیجه گیری: بنابراین با به کارگیری درمان مبتنی بر تعهد و پذیرش می توان توانمندی خانواده های دارای فرزندان مبتلا به بیماری های خاص را بهبود بخشید.
عاطفه حیرت؛ شهره شریف زاده
چکیده
پژوهش حاضر با هدف اثربخشی تحلیل رفتار متقابل بر آشفتگی روانشناختی و امید به زندگی مادران دارای فرزند اختلال طیف اوتیسم انجام شدهاست؛ روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیشآزمون، پسآزمون با گروه کنترل و آزمایش بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه مادران دارای فرزند اوتیسم ساکن شهر اصفهان در سال 1399 بودند که از بین آنها به شیوه نمونهگیری ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف اثربخشی تحلیل رفتار متقابل بر آشفتگی روانشناختی و امید به زندگی مادران دارای فرزند اختلال طیف اوتیسم انجام شدهاست؛ روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیشآزمون، پسآزمون با گروه کنترل و آزمایش بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه مادران دارای فرزند اوتیسم ساکن شهر اصفهان در سال 1399 بودند که از بین آنها به شیوه نمونهگیری هدفمند تعداد 30 نفر انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند؛ ابتدا پرسشنامه های آشفتگی روانشناختی کسلر (2002) و امیدواری اشنایدر (1991) بر روی هر دو گروه آزمایش و کنترل اجرا شد سپس گروه آزمایش تحت 10جلسه درمان گروهی مبتنی بر تحلیل روابط متقابل به مدت هر جلسه 60 دقیقه قرار گرفتند. مجدداً پس ازمون بر روی دو گروه ازمایش و کنترل اجرا شد. به علت شیوع ویروس کرونا آموزش بصورت مجازی انجامشد. ﺑﻌﺪ از اﻋﻤﺎل ﻣﺘﻐﯿﺮ ﻣﺴﺘﻘﻞ در 10 جلسه 60 دقیقه ای بر گروه آزمایش، ﻫﺮ دو ﮔﺮوه به طور مجدد ﺑﻪوﺳﯿﻠﻪ ﻫﻤﺎن آزﻣﻮنﻫﺎ ﻣﻮرد ارزﯾﺎﺑﯽ ﻗﺮار گرفتند؛ تحلیل یافته ها با استفاده از نرم افزار spss و روش تحلیل کوواریانس صورت گرفت. نتایج نشان داد تحلیل رفتار متقابل بر امید به زندگی مادران دارای فرزند اوتیسم موثر بودهاست (p<0/05)؛ اما بر آشفتگی روانشناختی تاثیری نداشتهاست (P>0/05). با توجه به نتیجه پژوهش حاضر پیشنهاد می شود روش تحلیل روابط متقابل را به عنوان ابزاری حمایتی و موثر جهت افزایش امید به زندگی مادران دارای فرزندان اوتیسم استفاده شود.
محمدرضا نوروزی همایون؛ نادر حیدری رضی آباد؛ علی رضایی شریف،؛ علی شیخ الاسلامی؛ مهدی جعفری مرادلو
چکیده
هدف از انجام این تحقیق طراحی و اعتباریابی الگوی بهبود نقص توجه و بیشفعالی در دانشآموزان دوره ابتدایی شهر اردبیل بود. تحقیق از لحاظ هدف کاربردی، از نظر ماهیت دادهها آمیخته و از نظر شیوه اجرا اکتشافی بود. در بخش کیفی، از مصاحبه نیمهساختاریافته و نظریه دادهبنیاد استفاده شده است. جامعه آماری بخش کیفی اساتید دانشگاهی و صاحبنظران ...
بیشتر
هدف از انجام این تحقیق طراحی و اعتباریابی الگوی بهبود نقص توجه و بیشفعالی در دانشآموزان دوره ابتدایی شهر اردبیل بود. تحقیق از لحاظ هدف کاربردی، از نظر ماهیت دادهها آمیخته و از نظر شیوه اجرا اکتشافی بود. در بخش کیفی، از مصاحبه نیمهساختاریافته و نظریه دادهبنیاد استفاده شده است. جامعه آماری بخش کیفی اساتید دانشگاهی و صاحبنظران حوزه مشاوره مدرسه و علومتربیتی بودند که تعداد 15 نفر از آنها بر اساس اصل اشباع نظر بهصورت نظری هدفمند انتخاب شدند. جامعه آماری در بخش کمی نیز کلیه آموزگاران دوره ابتدایی شهر اردبیل در سال تحصیلی 1403-1402 به تعداد 2600 نفر بودند که بر اساس جدول مورگان 335 نفر از آنها بر اساس روش نمونهگیری تصادفی طبقهای انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش، پرسشنامه محققساخته منتج از مفاهیم پالایششده بهدستآمده از کدهای اولیه بودند. مجموعه دادههای بهدستآمده بعد از طی فرآیند مستمر کدگذاریهای باز، محوری و انتخابی در قالب 156 کد باز، 146 مفهوم، 12 مقوله و 6 طبقه بر اساس رویکرد سامانمند سازماندهی شدند. یافتههای پژوهش نشان میدهد الگوی بهبود نقص توجه و بیشفعالی در دانشآموزان دوره ابتدایی شهر اردبیل تحت مقولات ویژگیهای فردی و روانشناختی، مهارتهای حرکتی، مهارتهای اجتماعی، اختلال نقص توجه، راهبردهای آموزشی در سطح فردی، راهبردهای آموزشی در سطح بین فردی و ارتباطی، مداخلات دارویی و تغذیهای، مداخلات فیزیولوژیکی و رفتاری، کنترل روانشناختی، تقویت تواناییهای حرکتی و جسمانی، رشد روانشناختی و مشارکت اجتماعی دستهبندی و از نظر اعتباریابی برازش شدند (p<0.05). درنهایت پیشنهاد میشود از نتایج یافتههای این پژوهش بهعنوان یک راهنما و مسیر کلی برای بهبود نقص توجه و بیشفعالی توسط متخصصان در مدارس و نیز در سایر مراکز همچون مراکز خدمات روانشناختی، کلینیکهای مشاوره و رواندرمانی، مراکز بهزیستی، دانشگاهها و ... متناسب با موقعیتها و زمینههای موجود استفاده شود.
سعید آهار؛ فرهاد قدیری؛ عباس بهرام؛ مهران کریمی
چکیده
تصویرسازی حرکتی، زمینه ویژهای برای تکرار حرکات فراهم میکند. این قابلیت در کودکان با رشد بهنجار در تحقیقات متعددی بررسی شده است؛ اما در زمینه تصویرسازی حرکتی کودکان با اختلال طیف اتیسم، اطلاعات کمی وجود دارد.، لذا هدف تحقیق حاضر بررسی این مولفه در کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم 8 تا 12 سال با عملکرد بالا در مقایسه با همتایان دارای ...
بیشتر
تصویرسازی حرکتی، زمینه ویژهای برای تکرار حرکات فراهم میکند. این قابلیت در کودکان با رشد بهنجار در تحقیقات متعددی بررسی شده است؛ اما در زمینه تصویرسازی حرکتی کودکان با اختلال طیف اتیسم، اطلاعات کمی وجود دارد.، لذا هدف تحقیق حاضر بررسی این مولفه در کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم 8 تا 12 سال با عملکرد بالا در مقایسه با همتایان دارای رشد بهنجار بود. بدین منظور 40 کودک با اختلال طیف اتیسم و 40 کودک با رشد بهنجار که از نظر سن، سطح هوش با یکدیگر منطبق بودند، به صورت هدفمند و دردسترس انتخاب شدند. جهت بررسی تصویرسازی حرکتی، از پارادایم چرخش دست در قالب نرم افزار سه بعدی استفاده شد. به منظور تحلیل داده ها از دو آزمون تحلیل واریانس مرکب و آزمون یومان ویتنی استفاده گردید. یافتههای تحقیق حاضر تایید کرد کودکان گروه اتیسم همانند گروه با رشد بهنجار قادر به استفاده از این قابلیت بودند ؛ هرچند این بهره برداری با دقت کمتر و صرف زمان بیشتری نسبت به همتایان عادی صورت پذیرفت . به گونهای که در متغیر زمان واکنش و تعداد خطای مربوط به محرک های ارائه شده، گروه اتیسم عملکرد ضعیفتری نسبت به همتایان با رشد بهنجار خود داشتند. نتایج پیشنهاد مینماید هر چند بروز اختلال میتواند بر عملکرد شناختی زیربنای رفتارهای حرکتی در این کودکان تاثیر داشته باشد، اما ظرفیتهای مورد نیاز به منظور یادگیری و رشد مهارتهای حرکتی در این کودکان به نحو مطلوب وجود داشته و در راستای اهداف توانبخشی و ارتقاء عملکرد آنها، قابل استفاده میباشد.
محمدرضا غائبی مهماندوست؛ مجید قدمی؛ ابوطالب سعادتی شامیر؛ صادق رضایی
چکیده
هدف: پژوهش حاضر با هدف ارائه مدل الگوی شایستگیها و صلاحیتهای حرفهای مدیران مدارس استثنایی متوسطه اول مناطق 23 گانه دولتی شهر تهران در نیمه اول سال تحصیلی 98-99 بر اساس هوش مدیریتی و هوش موفق با نقش واسطه ای هوش شخصیتی انجام شد.روششناسی: پژوهش از لحاظ روش در زمره پژوهشهای آمیخته (کمی –کیفی) از نوع اکتشافی بود. جامعۀ آماری در بخش ...
بیشتر
هدف: پژوهش حاضر با هدف ارائه مدل الگوی شایستگیها و صلاحیتهای حرفهای مدیران مدارس استثنایی متوسطه اول مناطق 23 گانه دولتی شهر تهران در نیمه اول سال تحصیلی 98-99 بر اساس هوش مدیریتی و هوش موفق با نقش واسطه ای هوش شخصیتی انجام شد.روششناسی: پژوهش از لحاظ روش در زمره پژوهشهای آمیخته (کمی –کیفی) از نوع اکتشافی بود. جامعۀ آماری در بخش کیفی از پژوهش، خبرگان جامعۀ علمی دانشگاهی و متخصصان آموزش و پرورش بود. 15 نفر برای انجام بخش کیفی پژوهش انتخاب شدند و در فرآیند مصاحبه با استفاده از روش دلفی شرکت کردند، روش نمونهگیری در بخش کیفی بهصورت هدفمند بود. جامعه آماری بخش کمی شامل کلیه مدیران مدارس استثنایی بودند نمونه بهدست آمده از این جامعه براساس جدول کرجسی و مورگان 384 نفر بود که در این پژوهش 100 نفر در نظر گرفته شد. روش تحلیل دادهها در بخش کیفی پرسشنامه محقق ساخته بود که بر اساس تحلیل محتوا و کدگذاری نظری بود. مراحل کدگذاری مورداستفاده در این تحقیق شامل کدگذاری باز، محتوایی و محوری بود. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه هوش موفق، هوش تجاری، هوش شخصیتی و هوش مدیریتی استفاده شد.یافتهها: نتایج نشان داد که هوش موفق، ویژگیهای شخصیتی، منافع دیگران، اصول بنیادین، اگاهی و دانش، تفکر انتقادی، ویژگیهای تجاری، اصول بنیادین زندگی، زیرساخت شایستگی و ساختار فیزیکی مدارس به ترتیب بالاترین بار عاملی و وزن عاملی را بر روی عامل مرتبه دوم مدل نه عاملی الگوی شایستگیها و صلاحیتهای حرفهای مدیران مدارس دارند
سید سینا شمس اسلامی؛ سید ولی الله موسوی؛ سجاد رضائی
چکیده
کمتوانی ذهنی شاخهای از اختلالات عصبی- تحولی است که نقایص شناختی و ارتباطی موجود در این افراد موجب شبکه اجتماعی محدودتر در مقایسه با جمعیت عمومی میشود، از سوی دیگر تغییرات رشدی که در طول سالهای نوجوانی اتفاق میافتد آسیبپذیری در برابر تنهایی را در نوجوانان کمتوان ذهنی افزایش میدهد. هدف پژوهش حاضر تبیین تجارب زیستةتنهایی ...
بیشتر
کمتوانی ذهنی شاخهای از اختلالات عصبی- تحولی است که نقایص شناختی و ارتباطی موجود در این افراد موجب شبکه اجتماعی محدودتر در مقایسه با جمعیت عمومی میشود، از سوی دیگر تغییرات رشدی که در طول سالهای نوجوانی اتفاق میافتد آسیبپذیری در برابر تنهایی را در نوجوانان کمتوان ذهنی افزایش میدهد. هدف پژوهش حاضر تبیین تجارب زیستةتنهایی در نوجوانان کمتوان ذهنی بر اساس رویکرد پدیدارشناسی وجودی بود. طرح این پژوهش از نوع کیفی و به روش هرمنوتیک بوده و دادهها از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته با 23 نفر از نوجوانان کمتوان ذهنی خفیف (هوشبر 50 تا 70) و مرزی (هوشبهر 70 تا 85) مشغول به تحصیل در مدارس استثنایی شهرستان بندرانزلی به دست آمد. تجزیهوتحلیل دادهها همزمان با جمعآوری دادهها، بهصورت دستی و با استفاده از روش دیکلمن انجام شد. در تحلیل دادهها چهار مضمون اصلی «تنهایی بهعنوان تجربةجدایی»، «پیامدهای تنهایی»، «چیستی تنهایی» و «تنهایی بهعنوان تجربةاساسی زندگی» استخراج شد که هر یک از این مضامین اصلی، از طریق تحلیل چندین زیر مضمون پدیدار گشت. نتایج پژوهش حاضر همسو با مبنای نظری و پژوهشهای پدیدارشناسی وجودی، دلالت بر درک تنهایی بهعنوان یک سازةوجودی در نوجوانان کمتوان ذهنی دارد. این یافتهها در کنار سایر شواهد پژوهشی مربوط به موضوع تنهایی وجودی، بینشی عمیق برای متخصصان آموزشی و درمانی فراهم میکند که در طرحریزی برنامههای آموزشی، خدماتی و درمانی برای نوجوانان کمتوان ذهنی، درک این افراد نسبت تنهایی وجودی را لحاظ نمایند.
اسماعیل ناصری
چکیده
همبودی بین ADHD و اختلالات مصرف مواد (SUDs) حوزهای است که در سالهای اخیر موردتوجه بالین گران، پژوهش گران و بهداشت عمومی قرار گرفته است. هدف از انجام این پژوهش بررسی اساسیترین مباحث مرتبط با شیوع شناسی، غربالگری و مداخلات درمانی برای ADHD همبود با اختلالات مصرف مواد است. با استفاده از روش پژوهش مروری دادههای مرتبط با استفاده از کلیدواژههای ...
بیشتر
همبودی بین ADHD و اختلالات مصرف مواد (SUDs) حوزهای است که در سالهای اخیر موردتوجه بالین گران، پژوهش گران و بهداشت عمومی قرار گرفته است. هدف از انجام این پژوهش بررسی اساسیترین مباحث مرتبط با شیوع شناسی، غربالگری و مداخلات درمانی برای ADHD همبود با اختلالات مصرف مواد است. با استفاده از روش پژوهش مروری دادههای مرتبط با استفاده از کلیدواژههای اختلال بیش فعالی همراه با نقص در توجه، اختلالات مصرف مواد و همبودی در موتورهای جستجوگر Google Scholar و PubMed و همچنین در پایگاههای دادهای NOORMAGS، SID و irandoc مورد جستجو قرار گرفتند. دادهها نشان دادند ADHD یک عامل خطر برای ابتلای به SUDs است و شیوع ADHD در بین نوجوانان و بزرگسالان مبتلا به SUDs بهویژه در مراکز بستری معنادار است. سنجش جامع ADHD + SUD توسط یک بالینگر آموزشدیده در حوزههای اعتیاد، تشخیصهای افتراقی ADHD و جمعیتهای خاص، انجام یک مصاحبه تشخیصی استاندارد برای تاریخچه بالینی کامل نشانگان ADHD قبل از شروع مصرف مواد و در طول دورههای پرهیز و همچنین تاریخچه کلی سلامت روانی و جسمی و عملکرد روانی اجتماعی، از دستورالعمل پیشنهادی برای ارزیابی ADHD + SUD هستند. درحالیکه درمان دارویی، عمدتاً داروهای محرک روانی، خط اول و مؤثرترین درمان برای ADHD هستند مداخلات روانی-اجتماعی مختلفی را میتوان در ترکیب با دارو اجرا کرد ازجمله درمان شناختی رفتاری، آموزش روانی، آموزش فراشناختی، آموزش ذهن آگاهی، مربیگری و اصلاح رفتار و همچنین مصاحبه انگیزشی. درمجموع شواهد نشان میدهند درمان ADHD در اوایل دوران کودکی میتواند خطر مصرف مواد بعدی در سنین بالاتر کاهش دهد.
پرنیان پورشاد؛ کامبیز پوشنه
چکیده
پژوهش حاضر باهدف تدوین و تعیین اثربخشی برنامه پشتیبانی مجازی بر رفتارهای چالشبرانگیز و مهارتهای اجتماعی کودکان مبتلا به اُتیسم با عملکرد بالا، انجام شد. روش پژوهش ترکیبی بود. در بخش کیفی، 14 متخصص به روش نمونهگیری هدفمند، بهعنوان مشارکتکننده انتخاب شدند. به روش کدگذاری نظری، برنامه پشتیبانی مجازی در 11 هدف تدوین شد. ...
بیشتر
پژوهش حاضر باهدف تدوین و تعیین اثربخشی برنامه پشتیبانی مجازی بر رفتارهای چالشبرانگیز و مهارتهای اجتماعی کودکان مبتلا به اُتیسم با عملکرد بالا، انجام شد. روش پژوهش ترکیبی بود. در بخش کیفی، 14 متخصص به روش نمونهگیری هدفمند، بهعنوان مشارکتکننده انتخاب شدند. به روش کدگذاری نظری، برنامه پشتیبانی مجازی در 11 هدف تدوین شد. در بخش کمی، روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیشآزمون- پسآزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل تمامی کودکان پسر 7 تا 11 ساله با اختلال اُتیسم مراجعهکننده به مراکز درمانی و توانبخشی پدیده و رهیاب شهر تهران در سال 1399 بود. از بین آنها 20 نفر به روش نمونهگیری هدفمند، انتخاب و بهصورت تصادفی در 2 گروه آزمایش (10 نفر) و گروه کنترل (10 نفر) گمارده شدند. افراد گروه آزمایش، به مدت 13 جلسه (هر هفته 2 جلسه)، برنامه پشتیبانی مجازی را دریافت کردند؛ گروه کنترل 2 ماه در لیست انتظار قرار گرفت. ابزار سنجش شامل پرسشنامههای رفتارهای چالشبرانگیز بودفیش و همکاران (2000) و مهارتهای اجتماعی گرشام و الیوت (1990)، بود. دادهها با استفاده از تحلیل کوواریانس تک متغیره و چندمتغیره تحلیل شد. یافتههای حاصل از پژوهش نشان داد که برنامه پشتیبانی مجازی بر کاهش رفتارهای چالشبرانگیز و بهبود مهارتهای اجتماعی افراد گروه آزمایش، تأثیر معناداری داشت (001/0>P)؛ بنابراین، پیشنهاد میشود تا روانشناسان و مربیان حوزه کودکان مبتلا به اُتیسم، از برنامه پشتیبانی مجازی در جهت توانمندسازی، مدیریت و کاهش مشکلات روانشناختی این کودکان و کمک به والدین آنها، بهره ببرند.
نگار فلامرزی؛ دیبا سیف
چکیده
پژوهش حاضر باهدف پیشبینی اضطراب اجتماعی بر مبنای حمایت اجتماعی و خودکارآمدی اجتماعی در نوجوانان معلول جسمی- حرکتی شهر شیراز انجام شد. روش پژوهش از نوع توصیفی و همبستگی بود. جامعه آماری شامل دانش آموزان دختر و پسر معلول جسمی-حرکتی در سال تحصیلی 95-94 در مقطع متوسطهی اول و دوم شهرستان شیراز بودندنتایج نشان داد از بین مؤلفههای خودکارآمدی ...
بیشتر
پژوهش حاضر باهدف پیشبینی اضطراب اجتماعی بر مبنای حمایت اجتماعی و خودکارآمدی اجتماعی در نوجوانان معلول جسمی- حرکتی شهر شیراز انجام شد. روش پژوهش از نوع توصیفی و همبستگی بود. جامعه آماری شامل دانش آموزان دختر و پسر معلول جسمی-حرکتی در سال تحصیلی 95-94 در مقطع متوسطهی اول و دوم شهرستان شیراز بودندنتایج نشان داد از بین مؤلفههای خودکارآمدی اجتماعی، خودکارآمدی برای کنترل شناختی (41/0 =r) و خودکارآمدی برای کنترل عاطفی (26/0-= r) با ترس از ارزیابی منفی رابطه معنی داری دارد. علاوه بر این، از بین مؤلفههای حمایت اجتماعی،حمایت هیجانی/اطلاع رسانی 24/0-r= و حمایت مهربانی 24/0- r=با اجتناب و اندوه عمومی رابطه معنیداری دارد. از بین مؤلفههای خودکارآمدی اجتماعی، خودکارآمدی برای کنترل شناختی (32/0 =r) و خودکارآمدی برای کنترل عاطفی 36/0- r= با اجتناب و اندوه عمومی رابطه معنیداری دارد. همچنین مؤلفههای حمایت اجتماعی با اجتناب و اندوه در موقعیتهای جدید رابطه معنیداری ندارد. همچنین، از بین مؤلفههای خودکارآمدی، خودکارآمدی برای کنترل شناختی (26/0 =r) با اجتناب و اندوه در موقعیتهای جدید رابطه معنیداری دارد. نتایج رگرسیون نشان داد از میان مؤلفههای خودکارآمدی اجتماعی، تنها خودکارآمدی برای کنترل شناختی بهطور معنیداری ترس از ارزیابی منفی (01/0p < - 4/0β=) اجتناب و اندوه عمومی (001/0p= - 27/0β=) و اضطراب و اندوه در موقعیتهای جدید (01/0p < - 27/0β=) را پیشبینی میکند. با توجه به رابطه منفی مؤلفههای حمایت اجتماعی، با اضطراب اجتماعی، پیشنهاد میشود که درمانگران و متخصصان حوزه بهداشت روان، به نقش این متغیر در مداخلات درمانی توجه بیشتری نشان دهند.
ایوب ناعمی؛ علیرضا محمدی آریا
چکیده
پژوهش حاضر، با هدف تعیین رابطه ابرازگری هیجان (مثبت و منفی) با سازگاری و دلزدگی زناشویی و مقایسه آنها در زوجهای نابینا و زوجهای بینا در شهر تهران انجام شد. روش پژوهش همبستگی و علّی مقایسهای بود. نمونهای متشکل از 180 زوج (90زوج نابینا و 90 زوج بینا)به روش نمونهگیری دردسترس انتخاب شد. دادههای گردآمده، با استفاده از مقیاس دلزدگی پاینز، ...
بیشتر
پژوهش حاضر، با هدف تعیین رابطه ابرازگری هیجان (مثبت و منفی) با سازگاری و دلزدگی زناشویی و مقایسه آنها در زوجهای نابینا و زوجهای بینا در شهر تهران انجام شد. روش پژوهش همبستگی و علّی مقایسهای بود. نمونهای متشکل از 180 زوج (90زوج نابینا و 90 زوج بینا)به روش نمونهگیری دردسترس انتخاب شد. دادههای گردآمده، با استفاده از مقیاس دلزدگی پاینز، سازگاری زناشویی لاک و والاس و ابرازگری هیجان کینگ و اموز، به روش رگرسیون چندگانه و تحلیل واریانس چندراهه با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 20تجزیه و تحلیل شد. یافتهها نشان داد که ابرازگری مثبت هیجان با سازگاری زناشویی، و ابرازگری منفی با دلزدگی زناشویی رابطه مثبت و معنی دار دارند(01/0p <). میانگین ابرازگری هیجان سازگاری و دلزدگی زناشویی در زوجهای نابینا و زوجهای بینا به طور معناداری متفاوت است و زوجهای نابینا از ابرازگری مثبت و سازگاری کمتر و ابرازگری منفی و دلزدگی زناشویی بالاتری نسبت به زوجهای بینا برخوردارند. . با توجه به پیچیدگی روابط زناشویی امروزی و توقعات رو به افزایش افراد از یک رابطه دوجانبه در جامعه مدرن، این مسائل در زندگی زناشویی، زوجهای نابینا را نیز دگیر کرده است، از این رو باید درگام نخست زمینه مهارتمندی نابینایان جهت کسب استقلال و همسرگزینی آگاهانه و درگام بعدی در بهبود روند زندگی مشترک این گروه در جامعه تدابیر لازم اندیشیده شود
عبدالحسین شمسی؛ امیر قمرانی
چکیده
هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی فرزندپروری مبتنی برمهارتهای سازماندهی و فرزندپروری ذهنآگاهانه بر روابط والد-کودک و علائم کودکان با اختلال نارساییتوجه/ بیشفعالی بود. این مطالعه از نوع نیمهآزمایشی با طرح پیشآزمون- پسآزمون و پیگیری بود. جامعهآماری شامل کلیه کودکان 8-10 سال با اختلال نارساییتوجه/ بیشفعالی هستندکه در سال ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی فرزندپروری مبتنی برمهارتهای سازماندهی و فرزندپروری ذهنآگاهانه بر روابط والد-کودک و علائم کودکان با اختلال نارساییتوجه/ بیشفعالی بود. این مطالعه از نوع نیمهآزمایشی با طرح پیشآزمون- پسآزمون و پیگیری بود. جامعهآماری شامل کلیه کودکان 8-10 سال با اختلال نارساییتوجه/ بیشفعالی هستندکه در سال 1397-1398در مدارس عادی شهر اصفهان مشغول به تحصیل بودند در این پژوهش 45 دانشآموز پسر با اختلال نارساییتوجه/ بیشفعالی که بر اساس نظر روانپزشک کودکان و چهارمین ویرایش مقیاس سوانسون- نولان و پلهام(SNAP-IV)، مبتلا به اختلال نارساییتوجه/ بیشفعالی تشخیص دادهشدند به صورت نمونهگیریخوشهای چندمرحلهای انتخابشدند. یک گروه آزمایش 11 جلسه آموزش فرزندپروری مبتنی بر مهارت هایسازماندهی وگروه آزمایش دیگر 8 جلسه فرزندپروریذهن آگاهانه دریافتکردند. در سه مرحله پیشآزمون، پسآزمون و پیگیری، چهارمین ویرایش مقیاس سوانسون- نولان و پلهام(SNAP-IV) ومقیاس رابطه والد- کودک (CPRS) بر روی آنها اجرا گردید. دادهها با استفاده از تحلیلواریانس با اندازهگیریمکرر مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفت. نتایج پژوهش نشانداد که فرزندپروری ذهنآگاهانه در مقایسه با فرزندپروری مبتنی برمهارتهای سازماندهی بر روابط والد-کودک در مرحله پسآزمون تأثیرمعناداری داشتهاست واین تأثیر در مرحله پیگیری نیز باقیمانده است(05/0P≤). همچنین فرزندپروری مبتنی بر مهارت های سازماندهی بر نارساییتوجه و نیز نارساییتوجه/ بیشفعالی کل در مرحله پسآزمون تأثیر معناداری داشتهاست واین تأثیر در مرحله پیگیری نیز باقی مانده است(05/0P≤). اما فرزندپروری مبتنی بر مهارتهای سازماندهی بر روی علائم بیشفعالی/تکانشگری تاثیر معناداری نداشتهاست(05/0P≥). این مطالعه با آموزش فرزندپروری ذهنآگاهانه و فرزندپروریمبتنی بر مهارتهایسازماندهی به عنوان یک مداخله، نتایج امیدوارکنندهای بر بهبود روابط والد-کودک و کاهش علائم کودکان با اختلال نارساییتوجه/ بیشفعالی ارائه میدهد.
یوسف ادیب؛ احد عظیمی آقبلاغ
چکیده
در پژوهش حاضر هدف، توصیف و فهم ادراک دانشجویان نابینا و کم بینا از محدودیتها تحصیلی آنان در سطح آموزش عالی بود. مطالعه حاضر در سال تحصیلی 99-1398 با رویکرد کیفی، از نوع تحلیل محتوای کیفی عرفی انجام شد. از میان جامعة دانشجویان نابینا و کم بینا، تعداد 12 نفر از دانشجویان این طیف، با استفاده از شیوه نمونهگیری هدفمند انتخاب، و در مصاحبة ...
بیشتر
در پژوهش حاضر هدف، توصیف و فهم ادراک دانشجویان نابینا و کم بینا از محدودیتها تحصیلی آنان در سطح آموزش عالی بود. مطالعه حاضر در سال تحصیلی 99-1398 با رویکرد کیفی، از نوع تحلیل محتوای کیفی عرفی انجام شد. از میان جامعة دانشجویان نابینا و کم بینا، تعداد 12 نفر از دانشجویان این طیف، با استفاده از شیوه نمونهگیری هدفمند انتخاب، و در مصاحبة عمیق نیمه ساختاریافته مشارکت کردند. تجزیه و تحلیل متن مصاحبهها با استفاده از الگوی تحلیل ارتباطی، و به صورت دستی انجام شد. راهبردهای اعتباربخشی به دادهها با استفاده از روشهای بازنگری ناظرین، بازنگری مشارکت کنندگان، تخصیص زمان کافی برای جمع آوری دادهها و درگیری مداوم و مثلث سازی محقق انجام شد.نتایج در طبقات اصلی"چالشهای کنکور"، " نامناسب بودن فضای فیزیکی دانشگاه" ، "چالشهای ارتباطی"، "چالشهای آموزشی" و"اهمال کاری سازمانی" و چندین طبقة فرعی استخراج شد. نتایج نشان داد، علیرغم تصویب و اجرای مقطعی قوانین حمایتکنندة داخلی و بین المللی از حقوق معلولان، نیازهای تحصیلی این قشر از دانشجویان کمتر مد نظر قرار میگیرد؛ و در عمل به الزامات تحصیلی آنان توجهی نمی-شود. پیشنهاد میشود متصدیان امر با مورد توجه قرار دادن دستاوردهای کاربردی پژوهش، اقدامات لازم را انجام دهند.