یوسف شاهی؛ علی‌اکبر ارجمندنیا؛ غلامعلی افروز؛ فرح قوامی
چکیده
هدف پژوهش حاضر اثربخشی برنامه رابطه درمانی تحولی بر پایه هنر موسیقی بر ارتقاء تعامل مادران کودکان اختلال طیف اتیسم بود. جامعه آماری پژوهش حاضر مشتمل بر تمامی کودکان اختلال طیف اتیسم در سطح 1 (نیازمند حمایت) در مقطع پیش‌دبستانی است که به مرکز خیریه اتیسم شهر تهران مراجعه نموده‌اند. تعداد 16 کودک پسر دارای اختلال طیف اتیسم به همراه مادرانشان ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر اثربخشی برنامه رابطه درمانی تحولی بر پایه هنر موسیقی بر ارتقاء تعامل مادران کودکان اختلال طیف اتیسم بود. جامعه آماری پژوهش حاضر مشتمل بر تمامی کودکان اختلال طیف اتیسم در سطح 1 (نیازمند حمایت) در مقطع پیش‌دبستانی است که به مرکز خیریه اتیسم شهر تهران مراجعه نموده‌اند. تعداد 16 کودک پسر دارای اختلال طیف اتیسم به همراه مادرانشان به‌صورت در دسترس انتخاب شد و به‌صورت جایگزینی تصادفی در دو گروه 8 نفره آزمایش و کنترل قرار گرفتند. به‌منظور تشخیص اختلال اتیسم و همچنین اثربخشی برنامه مداخله‌ای از سه پرسشنامه فهرست ارزشیابی درمان اتیسم (ATEC)، مقیاس ارزیابی تشخیصی گارز (GARS-2) و پرسشنامه تعامل مادر-کودک (MCRE) استفاده گردید. نتایج آزمون تحلیل واریانس تکمتغیری (اثر بین آزمودنی) نشان داد که بین دو گروه در بیش حمایت گری (32/0= ، 001/0p=، 26/13=28،1F) و پذیرش (25/0= ، 01/0p=، 38/9=28،1F) تفاوت معناداری وجود دارد. درواقع میانگین گروه مداخله در خرده مقیاسهای بیش حمایت گری و پذیرش به ترتیب کمتر و بیشتر است، بدین معنی که گروه مداخله کمتر بیش حمایت گر و بیشتر پذیرنده بوده است. می‌توان نتیجه گرفت که مداخله فلورتایم مبتنی بر موسیقیدرمانی تعامل بین مادر و کودک را به‌طور معناداری افزایش میدهد.
صدف درویشی؛ خدیجه ابوالمعالی الحسینی؛ امین رفیعی‌پور؛ فریبرز درتاج
چکیده
پژوهش حاضر، مقایسه اثربخشی توانبخشی شناختی و مهارت عاطفی اجتماعی بر ارتقای نظریه ذهن درکودکان اتیسم، در حیطه تحقیقات مقطعی و کاربردی بود. روش شبه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه کنترل بود. از 45 نفر دانش‌آموز معرفی شده مدرسه پیامبر اعظم منطقه5 و کانون مادران یاریگر توانجویان اتیسم (میتا) منطقه6 تهران در سال(1399-1398) با ...
بیشتر
پژوهش حاضر، مقایسه اثربخشی توانبخشی شناختی و مهارت عاطفی اجتماعی بر ارتقای نظریه ذهن درکودکان اتیسم، در حیطه تحقیقات مقطعی و کاربردی بود. روش شبه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه کنترل بود. از 45 نفر دانش‌آموز معرفی شده مدرسه پیامبر اعظم منطقه5 و کانون مادران یاریگر توانجویان اتیسم (میتا) منطقه6 تهران در سال(1399-1398) با تکمیل پرسشنامه سنجش دامنه اتیسم جامعه‌ای 30 نفری با عملکرد بالا در گروه نمونه 30 نفری به روش تصادفی طبقه‌ای در دو گروه آموزش و یک گروه کنترل (هر گروه 10 نفر)، جایگزین شدند.گروه آزمایشی اول با برنامه هوشمند توانبخشی شناختی بازشناسی هیجانی صورت وِ گروه آزمایشی دوم با آموزش مهارت‌های عاطفی اجتماعی آموزش دیدند. گروه سوم آموزشی دریافت نکردند. نتایج آماری حاصل از تحلیل کوواریانس چندمتغیری (مانکوا) و آزمون تعقیبی شفه نشان داد، میزان نظریه ذهن در کودکان اتیسم بعد از اعمال تنها توانبخشی شناختی افزایش یافته است و هر دو گروه نسبت به گروه کنترل دارای میانگین بالاتری در سطوح نظریه ذهن کل بودند. گروه‌های آزمایش یک (توانبخشی شناختی) نسبت به گروه کنترل دارای میانگین بالاتری در سطح 1، 2 و نظریه ذهن کل بودند و اختلاف میانگین‌ها در سطح 05/0 معنی‌دار شد. گروه آزمایش دوم (مهارت عاطفی اجتماعی) نسبت به گروه کنترل دارای میانگین بالاتری در سطح 3 بودند و اختلاف میانگین‌ها در سطح 05/0 معنی‌دار شد. می‌توان نتیجه گرفت توانبخشی شناختی روش مداخله‌ای مناسب برای مربیان و درمانگران کودکان اتیسم برای ارتقای نظریه ذهن می‌باشد.
زهرا زارع خلیلی؛ مهران سلیمانی؛ قربان همتی علمدارلو؛ حسن یعقوبی
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر روش حسی اسنوزلن بر نشانگان کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم انجام شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی و از طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش حاضر همه کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم بودند که از بین آنها نمونه‌ایی با حجم 30 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر روش حسی اسنوزلن بر نشانگان کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم انجام شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی و از طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش حاضر همه کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم بودند که از بین آنها نمونه‌ایی با حجم 30 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جاگماری شدند. و به طوری که هر گروه 15 نفر بوده و از هر دو گروه پیش آزمون به عمل آمده و گروه آزمایش روش اسنوزلن را در 40 جلسه دریافت نموده در حالی که به گروه کنترل این مداخله ارائه نشد و در پایان برای هر دو گروه پس آزمون اجرا شد. ابزار مورد استفاده در این پژوهش مقایس درجه بندی درخود ماندگی گیلیام (گارز) بود. تحلیل داده‌ها با استفاده از روش تحلیل کوواریانس یک متغیره و کوواریانس چند متغییره نشان داد که میانگین نمرات نشانگان اتیسم و خرده مقایس های آن (تعامل اجتماعی و ارتباط) به طور معناداری افزایش یافته است و رفتار کلیشهای کاهش یافت (05/0>) P. یافته‌ها بیانگر یعنی روش اسنوزلن سبب بهبود نشانگان اتیسم در کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم میگردد. بنابراین پیشنهاد میشود با طراحی و اجرای برنامه اسنوزلن جهت بهبود نشانگان اتیسم اقدام گردد.
مرجان آل بهبهانی؛ مولود کیخسروانی؛ ناصر امینی؛ محمد نریمانی؛ بهنام الدین جامعی
چکیده
پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی درمان ویبرواکوستیک و لگودرمانی بر پرخاشگری کودکان مبتلا به اختلال طبف اتیسم انجام شد. روش پژوهش نیمه‌آزمایشی از نوع پیش‌آزمون- پس‌آزمون همراه با گروه گواه و پیگیری یک‌ماهه بود. جامعه آماری پژوهش شامل 85 کودک 12-6 سال مبتلا به اختلال طیف اتیسم مراجعه کننده به دو مرکز توانبخشی اتیسم شهر تهران (مراکز ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی درمان ویبرواکوستیک و لگودرمانی بر پرخاشگری کودکان مبتلا به اختلال طبف اتیسم انجام شد. روش پژوهش نیمه‌آزمایشی از نوع پیش‌آزمون- پس‌آزمون همراه با گروه گواه و پیگیری یک‌ماهه بود. جامعه آماری پژوهش شامل 85 کودک 12-6 سال مبتلا به اختلال طیف اتیسم مراجعه کننده به دو مرکز توانبخشی اتیسم شهر تهران (مراکز شمیم و فریحا) در شش‌ماهه اول سال 1398بودند. از بین آنها 30 نفر (21 پسر و 9 دختر) به روش نمونه‌گیری هدفمند، به‌عنوان نمونه پژوهش انتخاب و به‌صورت تصادفی در سه گروه آزمایش (1و 2) و گواه، هر گروه 10 نفر جایگزین شدند. گروه آزمایش اول، درمان ویبرواکوستیک را به مدت 12 جلسه (20 دقیقه‌ای) و گروه آزمایش دوم، لگودرمانی را به مدت 12 جلسه (45 دقیقه ای)، دریافت کردند؛ گروه گواه در لیست انتظار قرار گرفت. جهت جمعآوری اطلاعات از پرسشنامه پرخاشگری کودکان شهیم (1385)، استفاده شد. به-منظور تحلیل داده‌ها از آزمون‌های تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر و تعقیبی بنفرونی استفاده شد. یافته‌های حاصل از پزوهش نشان داد که با کنترل اثر پیش‌آزمون، بین میانگین نمرات مؤلفه‌های پرخاشگری (پرخاشگری رابطه ای، کلامی و بدنی) افراد گروه آزمایش و گروه گواه در مرحله پس‌آزمون و پیگیری، تفاوت معناداری وجود داشت. همچنین، یافته‌ها نشان داد که درمان ویبرواکوستیک نسبت به لگودرمانی بر کاهش پرخاشگری کودکان مبتلا به اتیسم کارآمدتر بود. نتایج این پژوهش نشان داد که توجه روان‌شناسان و مشاوران به مداخلات مناسب مانند درمان ویبرواکوستیک و لگو درمانی می‌تواند باعث کاهش رفتار پرخاشگرانه کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم شود.
سارا تکینی
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر آموزش حباب‌های فکر بر نظریه ذهن کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم با عملکرد بالا انجام شد. روش پژوهش نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش را 78 نفر از کودکان دختر 8 تا 12 سال مبتلا به اختلال طیف اتیسم با عملکرد بالا مراجعه کننده به 2 مرکز درمانی شهر تهران (به آرا و دوست ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر آموزش حباب‌های فکر بر نظریه ذهن کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم با عملکرد بالا انجام شد. روش پژوهش نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش را 78 نفر از کودکان دختر 8 تا 12 سال مبتلا به اختلال طیف اتیسم با عملکرد بالا مراجعه کننده به 2 مرکز درمانی شهر تهران (به آرا و دوست اتیسم) در شش ماهه اول سال 1398 تشکیل دادند. از بین آنها 26 نفر به روش نمونه‌گیری دردسترس و با توجه به ملاک‌های ورود و خروج به مطالعه، به‌عنوان نمونه پژوهش انتخاب و به-صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (13 نفر) و گروه کنترل (13 نفر) گمارش شدند. افراد گروه آزمایش، برنامه آموزشی جباب‌های فکر را در 8 جلسه 45 دقیقه‌ای (در هرهفته یک جلسه) به‌صورت انفرادی دریافت کردند؛ گروه کنترل در لیست انتظار قرار گرفت. به‌منظور جمعآوری اطلاعات از آزمون نظریه ذهن استیممن (1999)، استفاده شد. داده‌ها با استفاده از آزمون تحلیل کواریانس تک‌متغیره تحلیل شد. یافته‌های حاصل از پژوهش نشان داد که با کنترل اثر پیش‌آزمون، بین میانگین نمرات پس‌آزمون افراد گروه‌های آزمایش و کنترل در نظریه ذهن تفاوت معناداری وجود داشت. باتوجه به نتایج پژوهش، کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم در کسب نظریه ذهن دچار مشکل هستند و رویکرد حباب‌های فکر می‌تواند از طریق تکالیف باورهای غلط به بهبود و تسریع رشد نظریه ذهن کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم مؤثر باشد.
ستاره مجاهدی رضائیان؛ عباسعلی آهنگر؛ پیمان هاشمیان؛ مهرداد مظاهری
چکیده
اختلال طیف اتیسم، به‌عنوان اختلالی رشدی-عصبی، اختلالی است که نقص‌هایی را در عملکردهای شناختی، همچون حافظه، توانایی برقراری ارتباط و زبان، ایجاد می‌کند. یکی از سطح‌های تاثیرگذار در زندگی اجتماعی افراد، توانایی تولید گفتمان روایی است که مستلزم به‌کارگیری دانش و مهارت‌های زبانی و شناختی به‌طور همزمان می‌باشد. هدف پژوهش حاضر بررسی ...
بیشتر
اختلال طیف اتیسم، به‌عنوان اختلالی رشدی-عصبی، اختلالی است که نقص‌هایی را در عملکردهای شناختی، همچون حافظه، توانایی برقراری ارتباط و زبان، ایجاد می‌کند. یکی از سطح‌های تاثیرگذار در زندگی اجتماعی افراد، توانایی تولید گفتمان روایی است که مستلزم به‌کارگیری دانش و مهارت‌های زبانی و شناختی به‌طور همزمان می‌باشد. هدف پژوهش حاضر بررسی مقایسه‌ای بازنمایی ارجاع، به‌عنوان عنصر اصلی روایت، به‌وسیله عبارت‌های ارجاعی براساس شش وضعیت شناختی مطرح شده در «سلسله‌مراتب مفروض‌بودگی» گوندل، هدبرگ و زاخاراسکی (1993) در گفتمان روایی کودکان دارای اختلال اتیسم با عملکرد بالا و کودکان عادی فارسی‌زبان با توجه به سن آنها بود. به این منظور، 24 کودک دارای اختلال اتیسم با عملکرد بالا و 24 کودک عادی، 7، 9 و 11 سال (هر گروه سنی شامل 8 آزمودنی) در این پژوهش شرکت کردند. روایت‌ها براساس داستان تصویری «قورباغه، کجایی؟» (مایر، 1969) گردآوری شد. سپس دادههای حاصل از روایت‌های تولید شده مورد توصیف و تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد در بازنمایی ارجاع براساس وضعیت‌های شناختی «سلسله‌مراتب مفروض‌بودگی» به‌وسیله عبارت‌های ارجاعی مختلف بین دو گروه آزمودنی در وضعیت‌های شناختی ارجاعی، فعال و کانونی تفاوت‌هایی وجود داشت. علاوه‌بر این، افزایش سن، بر بازنمایی ارجاع براساس وضعیت‌های شناختی «سلسله‌مراتب مفروض‌بودگی» در روایت‌های کودکان دارای اختلال اتیسم با عملکرد بالا، برخلاف روایت‌های تولید شده توسط کودکان عادی، تاثیری نداشت.
صدیقه سی جانی؛ ژانت هاشمی آذر؛ فرنگیس کاظمی
دوره 4، شماره 16 ، دی 1393، ، صفحه 37-55
چکیده
هدف این مطالعه بررسی مقایسه‌ای تأثیر داستان‌های اجتماعی با محتوای انسانی و محتوای بی‌جان بر مشارکت و همکاری کودکان مبتلابه سندرم آسپرگر است. روش پژوهش طرح تک آزمودنی از نوع طرح AB است. جامعه آماری شامل کلیه کودکان مبتلابه سندرم آسپرگر در شهر تهران است و با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس، 4 کودک مبتلابه اتیسم با عملکرد بالا به‌عنوان ...
بیشتر
هدف این مطالعه بررسی مقایسه‌ای تأثیر داستان‌های اجتماعی با محتوای انسانی و محتوای بی‌جان بر مشارکت و همکاری کودکان مبتلابه سندرم آسپرگر است. روش پژوهش طرح تک آزمودنی از نوع طرح AB است. جامعه آماری شامل کلیه کودکان مبتلابه سندرم آسپرگر در شهر تهران است و با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس، 4 کودک مبتلابه اتیسم با عملکرد بالا به‌عنوان اعضای نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه مهارت اجتماعی (SSRS) و داستان‌های اجتماعی است. هر یک از شرکت کنندگان به تفکیک قبل از اعمال مداخله 3 بار مورد آزمون ارزیابی قرار گرفتند (مرحله A) و پس از آن به تفکیک تحت آموزش داستان‌های اجتماعی قرار گرفتند (مرحله B) و نتایج پس از هر مرحله آموزش مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشان داد که هر دو مداخله محتوای انسانی و بی‌جان مؤثر بودند. ولیکن داستان‌های اجتماعی با محتوای بی‌جان تأثیر بیشتری را در مقایسه با محتوای انسانی نشان دادند که می‌تواند ریشه در جنبههای عصبشناختی و ویژگیهای فردی کودکان اتیستیک داشته باشد؛ بنابراین پیشنهاد میشود که از داستان‌های اجتماعی با محتوای بی‌جان برای آموزش کودکان اتیستیک استفاده شود.
مجتبی گشول؛ بختیار کرمی؛ ارکان خوشکلام
دوره 4، شماره 15 ، مهر 1393، ، صفحه 132-149
چکیده
یکی از مهمترین مشکلات کودکان اتیستیک مشکلات رفتاری این کودکان است. هدف این پژوهش بررسی اثربخشی موسیقی درمانی بر شدت و فراوانی رفتارهای کلیشهای، رفتارهای آسیب به خود و رفتارهای پرخاشگرانهی کودکان اتیستیک بود. روش پژوهش آزمایشی دارای طرح پیش‌آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. آزمودنی‌های این پژوهش 24 کودک اتیستیک بودند ...
بیشتر
یکی از مهمترین مشکلات کودکان اتیستیک مشکلات رفتاری این کودکان است. هدف این پژوهش بررسی اثربخشی موسیقی درمانی بر شدت و فراوانی رفتارهای کلیشهای، رفتارهای آسیب به خود و رفتارهای پرخاشگرانهی کودکان اتیستیک بود. روش پژوهش آزمایشی دارای طرح پیش‌آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. آزمودنی‌های این پژوهش 24 کودک اتیستیک بودند که از بین 127 نفر از مراجعهکننده به مرکز اتیستیک اصفهان به صورت در دسترس انتخاب شدند و با استفاده از نمره‌های آنها در آزمون تشخیصی اتیستیک (گارز) همتا شده و به صورت تصادفی در گروه آزمایش و کنترل گماشته شدند و سرانجام یکی از گروهها به صورت تصادفی به عنوان گروه آزمایش انتخاب شد. مجموع جلسههای موسیقیدرمانی که در هفته دو جلسه (یک جلسه فردی و یک جلسهی گروهی) بر گزار میشد، 62 جلسه بود. دادههای این پژوهش از طریق پرسشنامهی مشکلات رفتاری جمعآوری شد و با استفاده از آزمون t تحلیل شد. نتایج نشان داد که موسیقیدرمانی بر کاهش فراوانی رفتار خودآزاری اثر معناداری داشت (01/0P<). همچنین موسیقیدرمانی اثر معناداری بر کاهش شدت رفتار خودآزاری، فراوانی و شدت رفتارهای کلیشهای داشت (05/0P<). به نظر میرسد موسیقیدرمانی میتواتد موجب کاهش مشکلات رفتاری کودکان اتیستیک شود و لازم است تمام مراکزی که به این کودکان خدمات ارائه میدهند از موسیقیدرمانی برای کاهش مشکلات رفتاری کودکان اتیستیک استفاده کنند.
دوره 1، شماره 3 ، مهر 1390، ، صفحه 85-108
چکیده
هدف کلی پژوهش حاضرتأثیر روش «تحلیل رفتار کاربردی» بر بهبود عملکرد «کودکان اتیستیک شهر همدان»بود که به لحاظ هدف از نوع پژوهشهای کاربردی و شیوه انجام گرفتن آن نیمه آزمایشی بود. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه کودکان اتیستیک همدان بودکه در مرکز درمانی فرشچیان تحت درمان قرار داشتند. 30 نفر از کودکان مراجعه کننده به این مرکز به ...
بیشتر
هدف کلی پژوهش حاضرتأثیر روش «تحلیل رفتار کاربردی» بر بهبود عملکرد «کودکان اتیستیک شهر همدان»بود که به لحاظ هدف از نوع پژوهشهای کاربردی و شیوه انجام گرفتن آن نیمه آزمایشی بود. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه کودکان اتیستیک همدان بودکه در مرکز درمانی فرشچیان تحت درمان قرار داشتند. 30 نفر از کودکان مراجعه کننده به این مرکز به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه 15 نفری آزمایش و کنترل جایگزین شدند سپس برای گروه آزمایش درمان به صورت «تحلیل رفتار کاربردی» به مدت 7 ماه و دو روز در هفته و روزانه 5 ساعت به صورت انفرادی انجام گرفت. برای گردآوری داده‌ها، پرسشنامه محقق ساختهای که حاوی مشخصات عمومی پاسخگویان و مشخصات روانشناختی (دانش عمومی، توجه، تقلید و خودیاری) بوده است، با اجرای پیش و پس آزمون مورد استفاده قرار گرفت. برای تحلیل داده‌ها از روشهای تحلیل کوواریانس چند متغیره و اندازه‌گیری مکرر استفاده شد. تحلیل متغیرهای وابسته با استفاده از آلفای میزان شدۀ بن فرونی (0125/0) حاکی از تفاوت معنی دار بین دو گروه از لحاظ متغیرهای مختلف (دانش عمومی،توجه، تقلید و خودیاری) بوده است. به منظور بررسی این موضوع که آیا تأثیر اجرای متغیر مستقل در طول زمان دارای ثبات است یا خیر، از آزمون اندازه‌گیری مکرر با آلفای میزان شده بن فرونی (017/0) استفاده شد. نتایج آزمون اندازه‌گیری مکرر برای گروه‌های آزمایش و گواه از لحاظ نمرات پیش آزمون،پس آزمون و پیگیری در متغیرهای مختلف معنیداری بود.
