Document Type : Research Paper
Authors
1 Assistant Professor, Department of Psychology, Persian Gulf University, Bushehr, Iran.
2 M.A. in General Psychology, Persian Gulf University, Bushehr, Iran
Abstract
The aim of this study was to examine effectiveness of executive functions training on attention and response inhibition in students with dyscalculia. This study was semi-experimental pre-test, post-test, and follow-up with control and experimental group. The statistical population consisted of 143 students with dyscalculia who had been referred by the schools to the Center for Learning Disabilities of Boushehr province’s Department of Education in 2018-2019 school year. Of these, using convenience sampling and considering the requirements of the research project based on Malekpour Dyscalculia Diagnosis Test (1994), Wechsler Intelligence Scale of Children, the fifth Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorder (DSM-5), 40 students were selected and assigned to an experimental group and a control group. The omission error and commission error sub-scales of the Test of Variables of Attention (TOVA) (Rosvold, Mirsky, Sarason, Bransome & Beck, 1956) were utilized to evaluate attention and response inhibition performance, respectively. The experimental group received 11 sessions (60 minutes each) of group training. For statistical data analysis, variance analysis with repeated measures is used. Findings showed that executive functions training has a significant effect on attention and response inhibition and this effect remains unchanged in the two-month follow-up phase. Finally, we may conclude that executive functions training, as an effective and functional intervention, could be used to improve inhibition and attention performance of students with dyscalculia.
Keywords
خسروتاش، پ؛ ابوالمعالیالحسینی، خ؛ و هاشمیان، ک. (۱۳۹۶). مقایسه اثربخشی آموزش کارکردهای اجرایی و آموزش اجتماعی-هیجانی بر بهبود عملکرد توجه مداوم در دانشآموزان با اختلال ریاضی. فصلنامه روانشناسی افراد استثنایی، ۷(۲۷)، ۱۱۳-۱۷۹.
دهقانی، ی؛ حکمتیانفرد، ص؛ و پاسالاری، م. (۱۳۹۷). مقایسه امید تحصیلی، سرزندگی تحصیلی و درگیری تحصیلی در دانشآموزان دارای اختلال یادگیری و عادی. فصلنامه روانشناسی افراد استثنایی، ۸(۳۱)، ۲۳۴-۲۱۳.
سلطانیکوهبانی، س؛ علیزاده، ح؛ هاشمی، ژ؛ صرامی، غ؛ و سلطانیکوهبانی، س. (1392). اثربخشی برنامة رایانهای آموزش حافظة کاری بر کارکردهای اجرایی دانشآموزان با اختلال ریاضی. تحقیقاتعلومرفتاری، 3(11)، 218-208.
علیپور، ا؛ و مهدوینجمآبادی، ز. (1393). مقایسة انسجام مرکزی در کودکان با نارساخوانی، نارسانویسی، نارسایی در حساب و کودکان عادی. مجلةناتوانیهاییادگیری، ۳(4)، 98-80.
عمادیفر، ف؛ و گرجی، ی. (1396). اثربخشی آموزش توجه بر مهار توجه، توجه متمرکز و پراکنده دانشآموزان دختر دارای اضطراب امتحان. فصلنامه سلامت روانی کودک، 4(1)، 77-67.
علیزاده، ح. (1384). تبیین نظری اختلال نارسایی توجه–بیش فعالی: الگوی بازداری رفتاری و ماهیت خودکنترلی. پژوهش در حیطه کودکان استثنایی، 5(3)، 348-323.
عبدی، ا؛ عربانیدانا، ع؛ حاتمی، ج؛ و پرند، ا. (1393). اثربخشی بازیهای رایانهای شناختی بر بهبود حافظة کاری، توجه و انعطافپذیری شناختی در کودکان مبتلا به ADHD. فصلنامه کودکاناستثنائی، ۱۴(۱)، 23-19.
عزیزیان، م؛ اسدزاده، ح؛ علیزاده، ح؛ درتاج، ف؛ و سعدی‌پور، ا. (1396). بررسی اثربخشی آموزش کارکردهای اجرایی بر بهبود توجه، بازداری و حافظه کاری در دانش آموزان با عملکرد هوشی مرزی. تحقیقات علوم رفتاری، 15(1)، 103-93.
مدنی، س؛ علیزاده، ح؛ فرخی، ن؛ و حکیمیراد، ا. (۱۳۹۶). تدوین برنامه آموزشی کارکردهای اجرایی (بازداری‌پاسخ، بهروز‌‌رسانی، توجه‌پایدار) و ارزیابی میزان اثربخشی آن برکاهش نشانه‌های کودکان با اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی. فصلنامه روانشناسی افراد استثنایی، ۷(۲۶)، ۲۵-۱.
ملکپور، ز. (1373). تهیه و تنظیم آزمون تشخیص ریاضی و استفاده از آن جهت بررسی و مقایسه عملکرد دانشآموزان عادی و دانشآموزان دارای اختلال در محاسبه در کلاسهای سوم و چهارم ابتدایی دبستانهای شهر مشهد در سال تحصیلی ۷۳-۱۳۷۲. پایان نامه کارشناسی ارشد، رشته روانشناسی تربیتی، دانشگاه علامه طباطبائی.
نریمانی، م؛ قاسمی نژاد، م؛ و رستم اوغلی، ز. (1393). روانشناسیکودکاناستثناییمطابقباآخرینتغییراتDSM-5. اردبیل: انتشارات دانشگاه محقق اردبیلی.
هالاهان، د؛ و کافمن،ج. (۱۹۹۴). ترجمة علیزاده، ح؛ صابری، ه؛ هاشمی، ژ؛ و محیالدین، م. (۱۳۹۶). دانشآموزاناستثنائی:مقدمه ایبر آموزشویژه. تهران: نشر ویرایش.
هادیانفرد، ح؛ نجاریان، ب؛ شکرکن، ح؛ و مهرابیزاده هنرمند، م. (۱۳۷۹). تهیه و ساخت فرم فارسی آزمون عملکرد پیوسته. مجله روانشناسی، ۴(۴)، ۴۰۴-۳۸۸.
Akerlund, E., Esbjornsson, E., Sunnerhagen, K. S., & Bjorkdahl, A. (2013). Can computerized working memory training improve impaired working memory, cognition and psychological health? Brain Injury, 27(13-14), 1649-1657.
Arnett, A. B., Pennington, B. F., Peterson, R. L., Willcutt, E. G., DeFries, J. C., & Olson, R. K. (2017). Explaining the sex difference in dyslexia. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 58(6), 719-727.
Bathelt, J., Holmes, J., & Astle, D. E. (2019). Data-driven subtyping of executive function–related behavioral problems in children. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 57(4), 252-262.
Bennett, S. J., Holmes. J., & Buckley, S. (2013). Computerized memory training leads to sustained improvement in visuospatial shortterm memory skills in children with Down syndrome. American Journal on Intellectual and Developmental Disabilities. 118(3), 179-192.
Blair, C., Raver, C. C., & Berry, D. J. (2014). Two approaches to estimating the effect of parenting on the development of executive function in early childhood. Developmental Psychology. 50(2), 554-565.
Bulthe, J., Prinsen. J., Vanderauwera, J., Duyck, S., Daniels, N., & et al. (2019). Multi-method brain imaging reveals impaired representations of number as well as altered connectivity in adults with dyscalculia. NeuroImage, 190, 289-302.
Casey, J. (2012). A model to guide the conceptualization, assessment, and diagnosis of nonverbal learning disorder. Canadian Journal of School Psychology, 27 (1), 35–57.
Cinquin, P. A., Guitton, P., & Sauzeon, H. (2019). Online e-learning and cognitive disabilities: A systematic review. Computers & Education, 130, 152-167.
Coleman, M. R. (2013). Response to intervention (RTI) approaches to identification practices within gifted education. In C. Callahan & H. Hertberg-Davis (Eds.) Fundamentals of Gifted Education Consillering Multiple Perspectives. New York, NY: Routledge Press.
Crane, N., Zusho, A., Ding, Y., & Cancelli, A. (2017). Domain-specific metacognitive calibration in children with learning disabilities. Contemporary Educational Psychology, 50, 72-79.
Diamond, A. (2012). Activities and programs that improve children's executive functions. Current Directions in Psychological Science, 12(5), 335-341.
Enriquez-Geppert, S., Huster, R. J., & Herrmann, C. S. (2013). Boosting brain functions: Improving executive functions with behavioral training, neurostimulation, and neurofeedback. International Journal of Psychophysiology, 88(1), 1-16.
Espinet, S. D., Anderson, J. E., & Zelazo, P. D. (2013). Reflection training improves executive function in preschool-age children: Behavioral and neural effects. Developmental Cognitive Neuroscience, 1(4), 3-15.
Gartland, D., & Strosnider, R. (2007). Learning disabilities and young children: Identification and Intervention. Learning Disability Quarterly, 30(1), 63-72.
Gashaj, V., Oberer, N., Mast, F. W., & Roebers, C. M. (2019). Individual differences in basic numerical skills: The role of executive functions and motor skills. Journal of Experimental Child Psychology, 182, 187-195
Hammond, S. I., Muller, U., Carpendale, J. I., Bibok, M. B., & Liebermann-Finestone, D. P. (2012). The effects of parental scaffolding on preschooler's executive function. Developmental Psychology, 48(1), 271-281.
Hauser, T. U., Rotzer, S., Grabner, R. H., Merillat, S., & Jancke, L. (2013). Enhancing performance in numerical magnitude processing and mental arithmetic using transcranial Direct Current Stimulation (tDCS). Frontiers in Human Neuroscience, 7(244), 121-134.
Hotton, M., Derakshan, N., & Fox. E. (2018). A randomised controlled trial investigating the benefits of adaptive working memory training for working memory capacity and attentional control in high worriers. Behaviour Research and Therapy, 100, 67-77.
Jankowska, A., Bogdanowicz, M., & Shaw, S. R. (2012). Strategies of memorization and their influence on the learning process among individuals with borderline intellectual functioning. Acta Neuropsychologica, 10(2), 271-290.
Kesler, S. R., Lacayo, N. J., & Jo, B. (2011). A pilot study of an online cognitive rehabilitation program for executive function skills in children with cancer-related brain injury. Journal Brain Injury, 25(1), 101-112.
Kirk, H. E., Gray, K., Riby, D. M., & Cornish, K. M. (2015). Cognitive training as a resolution for early executive function difficulties in children with intellectual disabilities. Research in Developmental Disabilities, 38, 145-160.
Klingberg, T., Fernell, E., Olesen, P. J, Johnson, M., Gustafsson, P., Dahlstrom, K., & et al. (2005). Computerized training of working memory in children with ADHD-a randomized, controlled trial. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 44(2), 177-186.
Leark, R. A., Greenberg, L. M., Kindschi, C. L., Dupuy, T. R., & Hughes, S. J. (2007). T.O.V.A. Professional Manual Test of Variables of Attention Continuous Performance Test.
Milton. H. (2010). Effects of a computerized working memory training program on attention, working memory, and academics, in adolescents with severe ADHD/LD. psychology journal, 1(14), 120–122.
Moreau, D., Wiebels, K., Wilson, A. J., & Waldie, K. E. (2019). Volumetric and surface characteristics of gray matter in adult dyslexia and dyscalculia. Neuropsychologia, 127, 204-210.
Mrazik, M., Naidu, D., Borza, C., Kobitowich, T., & Shergill, S. (2019). King Devick computerized neurocognitive test scores in professional football players with learning and attentional disabilities. Journal of the Neurological Sciences, 399, 140-143.
Nelwan, M., Vissers, C., & Kroesbergen, E. H. (2018). Coaching positively influences the effects of working memory training on visual working memory as well as mathematical ability. Neuropsychologia, 113, 140-149
Perelmutter, B., McGregor, K. K., & Gordon, K. R. (2017). Assistive technology interventions for adolescents and adults with learning disabilities: An evidence-based systematic review and meta-analysis. Computers & Education, 114(3), 139-163.
Rapport, M. D., Orban, S. A., Kofler, M. J., & Friedman, L. M. (2013). Do programs designed to train working memory, other executive functions, and attention benefit children with ADHD? A meta-analytic review of cognitive, academic, and behavioral outcomes. Clinical Psychology Review, 33(8), 1237-1252.
Schneider, D., Goddertz, A., Haase, H., Hickey, C., & Wascher, E. (2019). Hemispheric asymmetries in EEG alpha oscillations indicate active inhibition during attentional orienting within working memory. Behavioral Brain Research,359, 38-46.
Schuiringa, H., Nieuwenhuijzen, M., Orobio de Castro, B., & Matthys, W. (2017). Executive functions and processing speed in children with mild to borderline intellectual disabilities and externalizing behavior problems. Child Neuropsychology, 23(4), 442-462.
Smith, F. R., & Henderson, L. M. (2016). Sleep problems in children with dyslexia: understanding the role of sleep in neurocognitive development through the lens of developmental disorders. Acta Paediatrica, 105(9), 999-1000.
Soderqvist, S., Bergman Nutley, S., Ottersen, J., Grill, K. M., & Klingberg, T. (2012). Computerized training of non-verbal reasoning and working memory in children with intellectual disability. Frontiers in Human Neuroscience. 2(6), 271-283.
Viswanath, B., Janardhan Reddy, Y. C., Kumar, K. J., Kandavel, T., & Chandrashekar, C. R. (2009). Cognitive endophenotypes in OCD: A study of unaffected siblings of probands with familial OCD. Progress in Neuropsychopharmacology & Biological Psychiatry, 33(4), 610–615.
Vugs, B., Hendriks, M., Cuperus, J., & Verhoeven, L. (2014). Working memory performance and executive function behaviors in young children with SLI. Research in Developmental Dis-abilities, 35, 62-74.
Witt, M. (2011). School based working memory training: Preliminary finding of improvement in children’s mathematical performance. Advance in Cognitive Psychology, 7(2), 7-15.
اسمیت، تی. سی.، پولووی، ا. ای.، تیبر داتی، تی.، پتن، ج آر و داودی، ای کی.(1395). روانشناسی و آموزش دانشآموزان با نیازهای ویژه. ترجمه قربان همتی علمدارلو، عباسعلی حسین خانزاده و حمید علیزاده. نشر ارسباران.
افروزغ. ع وکامکاری، ک. (1388). اصول روان‌سنجی هوشآزمای تهران- استانفورد-بینه (چاپ اول). تهران: انتشارات دانشگاه تهران
امیریفر، س. (1395). اثرات آموزشهای مبتنی بر رویکرد کتل- هورن- کارول (CHC) بر تواناییهای شناختی دانشآموزان دبستانی. پایاننامه کارشناسی ارشد (چاپ نشده). دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس.
انجمن روانپزشکی امریکا.(2013). راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی/ویراست پنجم. ترجمه یحیی سید محمدی (1394). تهران، نشر روان
بخشایش، ع.، برزگربفرویی،ک و مرادی عجمی، و. (1395). تاثیر آموزش حافظه کاری برعملکرد خواندن دانشآموزان پسر با ناتوانی یادگیری. نشریهروانشناسی افراد استثنایی, 6(22), 96-110
تقیزاده، ه.، سلطانی، ا.، منظری توکلی، ح و زینالدینی میمند، ز. (1396). مدل ساختاری نقش کنشهای اجرایی در عملکرد یادگیری دانش آموزان با ناتوانی یادگیری خاص. فصلنامه سلامت روان کودک، ۴ (2)، ۲۵-۳۶
حسین‌خانزاده، ع.، لطیفزنجانی،م و طاهر، م. (1397). مقایسه اثربخشی توان‌بخشی حافظة کاری به کمک رایانه و روش چندحسی بر بهبود کارکردهای اجرایی دانشآموزان مبتلا به نارساخوانی. روانشناسی افراد استثنایی, 8(29), 35-60.
جاویدنیا، س.، کامکاری، ک.، موللی،گ (1392)بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی نسخه نوین «هوشآزمای تهران‒استانفورد‒بینه» در کودکان با تشخیص نارساخوانی. مجله مطالعات ناتوانی ۳(۱ ) ،44-51
خانجانی، ز.، هاشمی، ت.، جنگی، ش و بیات، ا. (1394). مقایسه حافظه کاری و توانایی سازماندهی و برنامهریزی در کودکان با و بدون ناتوانیهای یادگیری. فصلنامه سلامت روان کودک، ۲(4)، ۸۹-۱۰۲
رفیع خواه، م و ارجمندنیا، ع. ا.(1393).نقش حافظه کاری در عملکرد کارکردهای اجرایی دانشآموزان با ناتوانی یادگیری. مجله روانشناسی و روانپزشکی شناخت، 1(3)، 43-31
شریفی، ع،ا.، زارع، ح و حیدری، م. (1392). مقایسه حافظه فعال بین دانشآموزان نارساخوان و دانشآموزان عادی. مجله ناتوانیهای یادگیری. 2 (3)، 17-6.
شکوهییکتا، م.، لطفی، ص.، رستمی، ر.، ارجمندنیا، ع.، معتمدیگانه، ن و شریفی، ع. (1393). اثربخشی تمرین رایانهای شناختی بر عملکرد حافظه فعال کودکان نارساخوان. شنواییشناسی، 23(3)، 56-46
شیخالاسلامی، ع.، بخشایش،ع .، برزگربفرویی، ک ومرادی عجمی، و. (1396).آموزش حافظه فعال بر عملکرد خواندن و ظرفیت حافظه در دانشآموزان دارای ناتوانی خواندن. مجله روانشناسی بالینی، 9(2) (پیاپی 34)،47-58
علیبیگی، ز. (1390). تأثیر آموزش راهبردهای شناختی بر عملکرد مهارتهای ادراکی- حرکتی و حافظه کاری در دانشآموزان با مشکلات ویژه یادگیری در شهر شیراز. پایاننامه کارشناسی ارشد(چاپ نشده). دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت.
علیپور، ا .، برادران، م و ایمانی فر، ح. (1394). مقایسه کودکان مبتلا به بیشکاری/نارسایی توجه، ناتوانی یادگیری و کودکان بهنجار براساس مولفه های آزمون هوشی وکسلر کودکان. مجله ناتوانیهای یادگیری، 4(3)، 89-74
غباری بناب، ب.، بهاری، ف و ارجمندنیا، ع.ا.(1396). اثربخشی روش دقیق آموزی بر روانخوانی دانشآموزان با مشکلات خواندن. مجله روانشناسی، سال بیست و یکم، شماره 1، بهار.
قائمی، ه. ( 1393). اثر بخشی نوروفیدبک بر حافظه کاری و حافظه بینایی وتوانایی خواندن کودکان مبتلا به نارساخوانی. پایاننامه کارشناسی ارشد (چاپ نشده). دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات خراسان رضوی
کامیابی، م.، تیموری، س و مشهدی، ع.(1393). اثر بخشی آموزش حافظه کاری بر کاهش مشکلات خواندن و بهبود حافظه کاری دانشآموزان نارساخوان. نشریه تعلیم و تربیت استثنایی، 14(2) پیاپی 124، 41-33
کریمی، س.، عسکری، س. (1392). اثربخشیآموزشراهبردهایحافظهفعالبربهبودعملکردخواندن دانشآموزاننارساخوان. مجله ناتوانیهای یادگیری. 3(1)،90-79
گنجی، م. (1396). روانشناسی کودکان استثنایی براساس DSM-5. (چاپ سوم). تهران: نشر ساوالان
لدنیفرد، ن.، شجاعی، س و همتی علمدارلو، ق. (1395). اثربخشی برنامه بازیهای زبانشناختی بر حافظه کاری دانشآموزان پسر با نارساخوانی. نشریه تعلیم و تربیت استثنایی، 16(4)، 38-32
مرادی عجمی، و. (1392). اثربخشی آموزش حافظه کاری بر عملکرد خواندن و مولفههای حافظه کاری دانش آموزان با مشکلات یادگیری. پایان نامه کارشناسی ارشد (چاپ نشده)، دانشگاه یزد
هالاهان، د.، لوید، ج.، کافمن، ج.، ویس، م و مارتینز، ال. (1395). اختلالهای یادگیری، مبانی، ویژگیها و تدریس موثر. ترجمه حمیدعلیزاده، قربان همتی علمدارلو، صدیقه رضایی دهنوی و ستاره شجاعی.(چاپ هفتم)تهران: انتشارات ارسباران.
Alfonso, V. C., Flanagan, D. P., & Radwan, S. (2005). The impact of the Cattell-Horn-Carroll theory on test development and interpretation of cognitive and academic abilities. Contemporary intellectual assessment: Theories, tests, (2nd), 185-202.
Baddeley, A. D. (1997). Human memory: Theory and practice. Psychology Press.
Baddeley, A., Eysenck, M. W., & Anderson, M. (2009). Memory: Have: Psychology Press.
Evans, J. J., Floyd, R. G., McGrew, K. S., & Leforgee, M. H. (2002). The relations between measures of Cattell-Horn-Carroll (CHC) cognitive abilities and reading achievement during childhood and adolescence. School Psychology Review, 31(2), 246-262.
Faraone, S. V. & Biederman, J. (2005). What is the prevalence of adult SLD? Results of a population screen of 966 adults. Journal of Learning Dysability, 9, 384-391.
Flanagan, D. P., Alfonso, V. C., Mascolo, J. T. (2011). A CHC-based operational definition of SLD: Integrating multiple data sources and multiple data-gathering methods. In D. P. Flanagan & V. C. Alfonso, Essentials of specific learning disability identification. (pp. 233-298). Hoboken, NJ US: John Wiley & Sons Inc.
Gomes, C. M. A., de Arújo, J., Ferreira, M. G., & Golino, H. F. (2014). The validity of the Cattel-Horn-Carroll model on the intraindividual approach. Behavioral Development Bulletin, 19(4), 22.
Haberlandt, K. (2013). Human memory: exploration and application, Pearson College Division.Boston Ma: Allyan & Bacon
Kimberly; E, (2005), Assessing pre schoolers cognitive performance On The KABC-II and The SB-IV, Ball State University.
Maupin, A. N., Pham, A., & Carlson, J. S. (2011). Parent management training. Encyclopedia of Child Behavior and Development.
Miyake, A.& Shah, P. (2013). Models of working memory: mechanisms of active maintenance and executive control, New York: Camrridge University press
Moura, O., Simões, M. R., & Pereira, M. (2015). Working memory in Portuguese children with developmental dyslexia. Applied Neuropsychology: Child, 4(4), 237-248.
Nevo, E., & Breznitz, Z. (2011). Assessment of working memory components at 6 years of age as predictors of reading achievements a year later. Journal of experimental child psychology, 109(1), 73-90.
Papalia, D. E. (2013). An investigation of memory function in dyslexic children. British journal of Psychology,71 (4), 487-503.
Roid, G. H. (2005). Stanford Binet Intelligence Scales for Early Childhood. Pro-ed. Fifth Edition (SB: V). Itasca, IL: Riverside Publishing. Canadian Journal of School Psychology, 19(1-2), 235-244.
Shaw, R., Grayson, A., & Lewis, V. (2005). Inhibition, ADHD, and computer games: The inhibitory performance of children with ADHD on computerized tasks and games. Journal of attention disorders, 8(4), 160-168.
Swanson, H. L., Kehler, P., & Jerman, O. (2010). Working memory, strategy knowledge, and strategy instruction in children with reading disabilities. Journal of Learning Disabilities, 43(1), 24-47.
Swanson, H. L., & Sachse-Lee, C. (2001). Mathematical problem solving and working memory in children with learning disabilities: Both executive and phonological processes are important. Journal of experimental child psychology, 79(3), 294-321.
Thorne, G. (2006). 10 Strategies to Enhance Students' Memory. Metarie, LA: Center for Development and Learning. Retrieved Dec. 7, 2009, from from http://www.cdl.org/resource library/articles/memory_strategies_May06.php
Wajuihian, S. (2011). Dyslexia: An overview. The South African Optometrist, 70(2), 89-98.
Yang, J., Peng, J., Zhang, D., Zheng, L., & Mo, L. (2017). Specific effects of working memory training on the reading skills of Chinese children with developmental dyslexia. PloS one, 12(11), e0186114.
)