نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری تخصصی روان‌شناسی و آموزش کودکان استثنایی، دانشگاه آزاد، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.

2 استاد روان‌شناسی و آموزش کودکان استثنایی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

3 دانشیار روان‌شناسی و آموزش کودکان استثنایی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

چکیده

هدف این پژوهش تعیین اثربخشی نرم‌افزار آموزشی خانواده‌محور بر مهارت‌های خواندن در دانش‌آموزان ابتدایی با اختلال خواندن بود. جامعه­ی آماری این پژوهش شامل تما‌می‌دانش­آموزان سال سوم ابتدایی مدارس اختلالات یادگیری شهر مشهد، که در سال تحصیلی 97-1396 مشغول به تحصیل بودند. نمونه این پژوهش 32 نفر (دو گروه 16 نفره) را تشکیل می‌داد که با توجه به وجود 10 مرکز ناتوانی یادگیری در سطح مشهد به روش نمونه‌گیری تصادفی منظم از روی لیست دانش‌آموزان مراکز اختلال یادگیری پایه‌های سوم ابتدایی انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایدهی شدند. داده‌های مورد نیاز این پژوهش از طریق آزمون عملکرد خواندن نما (کر‌می‌ومرادی، 1384) به دست آمد. مداخله آموزشی شامل 10 جلسه بود که در خانواده‌های دانش‌آموزان با ناتوانی یادگیری در آغاز هر هفته تمرینات متناسب نرم افزار را از مربی دریافت می‌کردند و در طول هفته با فرزند خود کار ‌می‌کردند. نتایج به دست آمده نشان داد آموزش مبتنی بر نرم‌افزار آموزشی خانواده‌محور بر مهارت‌های خواندن دانش‌آموزان با اختلال خواندن تاثیر معنادار دارد (05/0>P). بنابراین می‌توان گفت محتوای نرم‌افزار در کنار آموزش‌هایی که به خانواده‌ها برای استفاده آن در خانه داده شده بود توانسته روند بهبود مشکلات و ناتوانی‌های خواندن دانش‌آموزان با ناتوانی خواندن را تسریع بخشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Family-Based Software on Reading Skills in Elementary Students with Reading Disorders

نویسندگان [English]

  • ali alipoursanobari 1
  • hamid alizadeh 2
  • Ali Akbar Arjmandnia 3
  • Saeid Hassanzadeh 3

1 PhD in Exceptional Child Psychology and Education, Azad University, Science and Research Branch, Tehran, Iran.

2 Professor in Psychology and Education of Exceptional Children, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran

3 Associate Professor of Psychology and Education of Exceptional Children, University of Tehran, Tehran, Iran.

چکیده [English]

The purpose of this study was to determine the effectiveness of family-based software on reading skills in elementary students with reading disorder. The statistical population of this study included all 3th grade elementary school students with learning disabilities in Mashhad in the academic year of 2017-2018. The sample of this study consisted of 32 individuals (two groups of 16 people). Due to the existence of 10 learning disabilities centers in Mashhad, they were randomly selected from the list of third grade elementary students with learning disabilities and randomly divided into two groups (experimental and control). The data required for this study were obtained through the Reading Performance Test (Karimi & Nouri, 2005). The educational intervention consisted of 10 sessions in families of students with learning disabilities at the beginning of each week receiving appropriate software exercises from the instructor and working with their child throughout the week. The results showed that family-based softwaretraining had a significant effect on reading skills of students with reading disorder (P <0.05). Thus, it can be said that the content of the software along with the instruction given to families to use it at home has accelerated the process of improving reading problems and disabilities in students with reading disabilities.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Family-based Education
  • Reading Disorder
  • Reading Skills
باعزت، ف. (1388). نقش پردازشگر کلمه همراه با راهبردهای خودپرسشی بر بهبود مشکلات املای دانش‌آموزان پایه سوم دبستان دچار اختلال نوشتن. فصل‌نامه‌ی روان شناسی کاربردی، 4 (14)، 71-58.
بریهی، ک.، پاکدامن، ش.، و افروز، غ. (1395). طراحی نرم آفزار آموزش خواندن کاربردی خانواده محور و ارزیابی اثربخشی آن بر مهارت های زبان بیانی، درکی وگفتاری دانش آموزان آهسته گام با نشانگان داون، فصلنامه روان‌شناسی افراد استثنایی، 6 (24)، 31-55.
پورحنیفه، ح. (1392). اثربخشی مداخلات حسی - کلا‌می‌- حرکتی خانواده‌محور در تقویت مهارت‌های خواندن دانش‌آموزان آهسته گام دبستانی با نشانگان داون. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلا‌می‌واحد تهران مرکزی.
سورسوری، ن. (1389). طراحی و تولید رسانه آموزشی املا بر اساس مدل چندحسی فرنالد و بررسی تأثیر آن بر کاهش اشکالات املایی. پایان‌نامه‌ی کارشناسی ارشد تکنولوژی آموزشی. دانشگاه آزاد اسلا‌می‌واحد کرمانشاه.
شکوهی­یکتا، م.، و پرند، ا.، (1385). ناتوانی‌های یادگیری. تهران: تیمورزاده.
علیپور صنوبری، ع.، علیزاده، ح.، ارجمندنیا، ع. ا.، حسن‌زاده، س. (1397). طراحی ‌نرم‌افزار آموزشی خانواده‌محور و ارزیابی اثربخشی آن بر توجه انتخابی در دانش‌آموزان با اختلال خواندن. فصلنامه روان‌شناسی افراد استثنایی، 8 (32)، 1-14.
علیزاده، ح.، (1389). اختلالهای یادگیری غیرکلامی: چشم انداز بالینی. فصلنامه کودکان استثنایی. ۱۰ (۲) :۱۹۹-۲۰۸.
قره‌خانی، ا.، افروز، غ.، و معصومیان، م، (1389). استفاده از فناوری رایانه برای توان‌بخشی و آموزش کودکان درخود مانده. مجله‌ی تعلیم و تربیت استثنایی، 4 (1) 31-21.
کر‌می‌نوری ر.، مرادی ع.، (1384). بررسی اعتبار و روایی عاملی آزمون خواندن و نارساخوانی (نما). تازه‌های علوم شناختی، ۱۸ (۱) :۲۲-۳۴
کریمی، ی. (1387). اختلالات یادگیری. تهران: ساوالان.
Aksan, N., & Kisac, B. (2009). A descriptive study: Reading comprehension and cognitive awareness skills. Procedia-Social and Behavioral Sciences1(1), 834-837.
American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (DSM-5®). American Psychiatric Pub.
Berninger, V. W., & Wolf, B. J. (2016). Dyslexia, dysgraphia, OWL LD, and dyscalculia. Baltimore, MD: Paul H. Brookes Publishing Co.
Dempsey, I., & Keen, D. (2008). A review of processes and outcomes in family-centered services for children with a disability. Topics in early childhood special education28(1), 42-52.
Ehri, L. C. (2005). Learning to read words: Theory, findings, and issues. Scientific Studies of Reading, 9 (2), 167-188.
Fitzpatrick, E., McLaughlin, T. F., & Weber, K. P. (2004). The Effects of a First Day and Second Day Reads on Reading Accuracy with" Reading Mastery III Textbook B" for a Fifth Grade Student with Learning Disabilities. International Journal of Special Education19 (1), 56-63.
Hostler,S.L. (2009). Family-centered care An approach to implementation. Journal University Virginia, Charlottesville, VA, Canada, 34-67.
Johnson, F., & Benjamin, E. (2016). Family Systems Theory. Journal of Wiley Blackwell Encyclopedia of Family Studies, (10) 2-14.
Kumauni, L. (2012). Helping with Children with Down Syndrome Communicate Better Speech and Language Skill for Age 6-14. Journal of Down Syndrome Communicate, 15-37.
Moll, K., Göbel, S. M., Gooch, D., Landerl, K., & Snowling, M. J. (2016). Cognitive risk factors for specific learning disorder: Processing speed, temporal processing, and working memory. Journal of learning disabilities49(3), 272-281.
Tarver, S. (2004). Direct instruction: A theoretically complex approach that produces success, after success, after success. Direct Instruction News, 4 (1), 1-3.