نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

2 کارشناس ارشد روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

3 دکترای روانشناسی تخصصی، دانشگاه محقق اردبیلی

چکیده

دانش‌آموزان دچار اختلال یادگیری ویژه به دلیل عدم برقراری روابط اجتماعی مطلوب و مشکلات متعدد تحصیلی، مشکلات سازگاری دارند. بنابراین پژوهش حاضر با هدف پیش‌بینی سازگاری اجتماعی بر اساس باورهای فراشناختی، ناگویی هیجانی و همدلی در دانش‌آموزان دچار اختلال یادگیری ویژه انجام شد. در این پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی، تعداد 116 دانش‌آموز به عنوان نمونۀ هدفمند از بین کلیه دانش‌‌آموزان دختر و پسر 10 تا 14 سال دچار اختلال یادگیری ویژه شهر تبریز در سال 98-99 انتخاب شد. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه سازگاری اجتماعی بل، پرسشنامه باورهای فراشناختی ولز، مقیاس ناگویی هیجانی تورنتو و مقیاس همدلی جولیف و فارینگتون استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با آزمون آماری پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه به روش هم‌زمان انجام شد. نتایج نشان داد سازگاری اجتماعی دانش‌آموزان دچار اختلال یادگیری ویژه با باورهای فراشناختی و ناگویی هیجانی رابطۀ منفی و معنادار و با همدلی رابطۀ مثبت و معناداری داشت (01/0>p). باورهای فراشناختی، ناگویی هیجانی و همدلی 58 درصد از واریانس نمرات سازگاری اجتماعی در دانش‌آموزان دچار اختلال یادگیری ویژه را پیش‌بینی کردند (01/0>P). با توجه به پیامدهای نامطلوب ناتوانی یادگیری و تأثیرات گسترده آن بر روند زندگی فردی و اجتماعی کودک، پیشنهاد می‌شود برنامه‌هایی در جهت ارتقای هیجاناتت و باورهای فراشناختی مناسب و گسترش همدلی در بین دانش‌آموزان دچار ناتوان یادگیری اجرا شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Predicting Social Adjustment based on Metacognitive Beliefs, Alexithymia and Empathy in Students with Specific Learning Disabilities

نویسندگان [English]

  • sefallah aghajani 1
  • matine ebadi 2
  • Sanaz eyni 3

1 Associate Professor, Department of Psychology, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran

2 Master of Psychology, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran

3 PhD in Specialized Psychology, University of Mohaghegh Ardabili University

چکیده [English]

Students with specific learning disorder have adaptation problems due to lack of favorable social relationships and numerous academic problems. Therefore, the present study was conducted with the aim of predicting social adjustment based on metacognitive beliefs, alexithymia and empathy in students with special learning disabilities. In this descriptive and correlational study, 116 student were selected as a purposeful sample from all male and female students aged 10 to 14 years with specific learning disorder in Tabriz in 2019- 2020. Bell Social Adjustment Questionnaire, Wells Metacognitive Beliefs Questionnaire, Toronto Alexithymia Scale and Jolliffe & Farrington Empathy Scale were used to collect data. Data were analyzed by Pearson test and regression analysis. The results showed that social adjustment of students with specific learning disabilities had a positive and significant relationship and empathy and with metacognitive beliefs and alexithymia had a negative and significant relationship (p> 0.01). Metacognitive beliefs, alexithymia and empathy predicted 58% of the variance of social adjustment scores in students with specific learning disabilities (P <0.01). Considering the adverse consequences of learning disability and its widespread effects on the child's individual and social life, it is suggested that programs be implemented to promote appropriate metacognitive emotions and beliefs and to develop empathy among students with learning disabilities.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Alexithymia
  • Empathy
  • Metacognitive Beliefs
  • Social Adjustment
  • Specific Learning Disability
منابع
افشاری، علی. (1398). اثر بخشی راهبردهای فراشناختی بر بهبود عملکرد تحصیلی و سازگاری اجتماعی دانش آموزان با مشکل افت تحصیلی. راهبردهای آموزش در علوم پزشکی، ۱۲ (۵)، ۱۳۳-۱۴۲.
امیدپور، آرزو، برادران، مجید و رنجبرنوشری، فرزانه. (1399). بررسی اثربخشی آموزش قدردانی بر همدلی و مهارت‌های ارتباطی دختران نوجوان. فصلنامه پرستاری، مامایی و پیراپزشکی، 6(1)، 47-57.
بدری، رحیم، نعمتی، شهروز و محسنی‌نژاد، لیلا. (1399). بررسی آموزش مهارت‌های تنظیم هیجانی بر سازگاری تحصیلی دانش‌آموزان با اختلال یادگیری ویژه. مجله مطالعات ناتوانی، 127(10)،1-7.
بشارت، محمد علی. (1392). مقیاس ناگویی هیجانی تورنتو: پرسشنامه، روش اجرا و نمره‌گذاری (نسخه فارسی). روانشناسی تحولی، 37(10)، 90-97.
بیابانگرد، اسماعیل. (1381). تحلیلی بر فراشناخت و شناخت‌درمانی. تازه‌های علوم شناختی، 4(4)، 1-8.
ترازی، زهرا، خادمی اشکذری، ملوک، اخوان تفتی، مهناز. (1397). اثربخشی بازآموزی اسنادی و تنظیم هیجانی بر کاهش فرسودگی تحصیلی و بهبود سازگاری اجتماعی دانش‌آموزان با ناتوانی‌های یادگیری. تحقیقات علوم رفتاری، ۱۶ (۲)، ۱۵۱-۱۶۱.
جاهدی، رباب، درخشانی، رضا. (1398). رابطه همدلی و نوع­دوستی با تاب­آوری سربازان. روانشناسی نظامی، 10(40)، 57-65.
دلاور، علی. (1396). روش تحقیق در روانشناسی و علوم تربیتی. تهران: نشر ویرایش.
دهقانی، یوسف، حکمتیان فرد، صادق، کامران، لیلا. (1398). اثربخشی آموزش تنظیم هیجان بر بهبود سازگاری و کفایت اجتماعی دانش‌آموزان دچار ناتوانی یادگیری. فصلنامه روان شناسی کاربردی، 13(2)، 229-250.
شیرین­زاده دستگیری، صمد، گودرزی، محمدعلی، غنی‌زاده، احمد و تقوی، سیدمحمدرضا. (1387). مقایسه باورهای فراشناختی و مسئولیت‌پذیری در بیماران مبتلا به اختلال وسواسی- اجباری، اختلال اضطراب منتشر و افراد بهنجار. مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران، 14(1)، 46-55.
طاهر، محبوبه، ابوالقاسمی، عباس و نریمانی، محمد. (1395). اثربخشی آموزش همدلی و آموزش مدیریت خشم بر رویکرد شناختی- رفتاری بر سازگاری دانش‌آموزان مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله‌ای، مجله روانشناسی مدرسه، 5(1)، 26-47.
علی‌مرادی، مهناز، قربان شیرودی، شهره، خلعتبری، جواد و رحمانی، محمد علی. (1397). اثربخشی بازی‌درمانی بر خودتوانمندسازی اجتماعی و ناگویی هیجانی دانش‌آموزان دختر با اختلال یادگیری خاص. مجله مطالعات ناتوانی، 60(8)،1-7.
قربانی، نجمه؛ و جباری، سوسن. (1397). تأثیر آموزش نظریه ذهن برکارکرد اجرایی دانش آموزان پسر با ناتوانی یادگیری. روانشناسی افراد استثنایی، 8(31)، 237-259.
گلستانی‌جهرمی، فاطمه، شهنی ییلاق، منیجه، بهروزی، ناصر و امیدیان، مرتضی. (1396). بررسی تأثیر آموزش برنامه پیشگیری از قلدری بر سازگاری، همدلی و قلدری دانش‌آموزان دختر دوره اول متوسطه شهر اهواز. راهبردهای شناختی در یادگیری، 5(8)، 183-204.
References
Addington, J., & Tran, L. (2009). Using the brief core schema scales with individuals at clinical high risk of psychosis. Behavioural and Cognitive Psychotherapy37(2), 227.‏
Afeli, S. A. (2019). Academic accommodation strategies for pharmacy students with learning disabilities: What else can be done? Currents in Pharmacy Teaching and Learning, 11 (8), 751-756.
Afshari, A. (2019).To investigate the effectiveness of meta-cognitive strategies on improving academic performance and social adjustment of students with academic failure. Education Strategies in Medical Sciences, 12 (5), 133-142. [In Persian]
Alimoradi, M., Ghorbanshiroudi, S., Khalatbari, J., & Rahmani, M.A. (2018). The effectiveness of play Therapy on self-empowerment and alexithymia of female students with specific learning disorder. Middle Eastern Journal of Disability Studies, 8(60), 1-7. [In Persian]
Ana, P.N., Patrícia, A.P., Simone, A.L., & Simone, R. (2018). Relationship between phonological working memory, metacognitive skills and reading comprehension in children with learning disabilities. Journal of Applied Oral, 26(1), 54-60.
Austin, S. F., Mors, O., Nordentoft, M., Hjorthøj, C. R., Secher, R. G., Hesse, M., ... & Wells, A. (2015). Schizophrenia and metacognition: an investigation of course of illness and metacognitive beliefs within a first episode psychosis. Cognitive Therapy and Research39(1), 61-69.‏
Aydın, O., Balıkçı, K., Çökmüş, F.P., & Ünal Aydın, P. (2019). The evaluation of metacognitive beliefs and emotion recognition in panic disorder and generalized anxiety disorder: effects on symptoms and comparison with healthy control. Nordic Journal of Psychiatry, 1–9. 
Badri, R., Nemati, S., & Mohseni Nezhad, L. (2020). Investigating emotion regulation skills training on academic adjustment in students with specific learning disabilities. MEJDS, 10,127-127. [In Persian]
Bell, H.M. (1962). The adjustment inventory: adult form. Palo Alto: Consulting Psychological Press.
Besharat, M.A. (2013). Toronto Alexithymia Scale: Questionnaire, instruction and scoring (Persian Version). Journal of Developmental Psychology, 37(10), 90-92. [In Persian]
Bright, M., Parker, S., French, P., Fowler, D., Gumley, A., Morrison, A. P., ... & Wells, A. (2018). Metacognitive beliefs as psychological predictors of social functioning: An investigation with young people at risk of psychosis. Psychiatry Research262, 520-526.‏
Catalano, R.F., Skinner, M.L., Alvarado, G., Kapungu, C., Reavley, N., Patton, G.C., & et al. (2019). Positive youth development programs in low-and middle-income countries: a conceptual framework and systematic review of efficacy. Journal of Adolescent Health, 65(1), 15-31.
Chambrier, A.F., & Zesiger, P. (2018). Is a fact retrieval deficit the main characteristic of children with mathematical learning disabilities? Acta Psychologica, 190(1), 95-102.
Crane, N., Zusho, A., Ding, Y., & Cancelli, A. (2017). Domain-specific metacognitive calibration in children with learning disabilities. Contemporary Educational Psychology, 50(1), 72-79.
Dehghani, Y., Hekmatian Fard, P., & Kamran, L. (2019). The effectiveness of emotion regulation training on improving adjustment and social adequacy of students with learning disabilities. Journal of Applied Psychology, 13 (2), 229-250. [In Persian]
Ellis, D.M., & Hudson, J.L. (2010). The metacognitive model of generalized anxiety disorder in children and adolescents. Cognitive and Behavioral Practice. 13(4), 151-163.
Fietz, J., Valencia, N., & Silani, G. (2018). Alexithymia and autistic traits as possible predictors for traits related to depression, anxiety, and stress: A multivariate statistical approach. Journal of Evaluation in Clinical Practice, 24 (4), 901-908.
Freilich, R., & Shechtman, Z. (2010). The contribution of art therapy to the social, emotional, and academic adjustment of children with learning disabilities. The Arts in Psychotherapy, 37, 97-105.
Girlia, A., & Öztürk, H. (2017). Metacognitive reading strategies in learning disability: Relations between usage level, academic self-efficacy and self-concept. International Electronic Journal of Elementary Education, 10(1), 93-102.
Golestan, F., Shahani yeylagh, M., Behrozi, N., & Omidiyan, M. (2017). The effect of bullying prevention program training on bullying, adjustment and empathy among middle school female students, in Ahvaz. Biquarterly Journal of Cognitive Strategies in Learning, 5(8), 183-204. [In Persian]
Haddadian, F., Majidi, A., & Maleki, H. (2012). The effectiveness of self-instruction technique on improvement of reading performance and reduction of anxiety in primary school students with dyslexia. Procedia-Social and Behavioral Sciences46, 5366-5370.
Irani, A. S. (2018). Positive Altruism: Helping that Benefits Both the Recipient and Giver.‏
Jahedi, R., Derakhshani, R. (2020). The relationship between empathy and altruism with resilience among soldiers. Military Psychology, 10(40), 57-65. [In Persian]
Jain, D., Tiwari, G.K., & Awasthi, I. (2017). Impact of metacognitive awareness on academic adjustment and academic outcome of the students. The International Journal of Indian Psychology, 5(1), 123-138.
Jolliffe, D., & Farrington, D. P. (2006). Examining the relationship between low empathy and bullying. Aggressive Behavior, 32, 1-11.
Klapp, A. (2016). The importance of self-regulation and negative emotions for predicting educational outcomes and self-handicapping–Evidence from 13-year olds in Swedish compulsory and upper secondary school. Learning and Individual Differences, 52(8), 29-38.
Krapic, N., Hudek-Knezvic, J., & Kardum, I. (2015). Stress in adolescence: effects on development. In: Wright JD, editor. International Encyclopedia of the Social and Behavioral Sciences 2 nd ed. Oxford, UK: Elsevier.
Lee ,C., Sung, Y.T., Zhou, Y., & Lee, S. (2018). The relationships between the seriousness of leisure activities, social support and school adaptation among Asian international students in the US. Leisure Studies, 37, 197–210.
MacDonald, H.Z., & Price, J.L. (2019). The role of emotion regulation in the relationship between empathy and internalizing symptoms in college students. Mental Health & Prevention, 13, 43-49.
Mazzocco, M.M., & Hanich, L.B. (2010).  Math achievement, numerical processing, and executive functions in girls with Turner syndrome: Do girls with Turner syndrome have math learning disability?. Learning and Individual Differences, 20(2), 70-81.
Moats, L. C. (2016). Learning disabilities. Offers a wide range of fact sheets online. Journal of American Educator, 23(2), 12–22, 42–43.
Murugan, P. V. (2017). Mental health and adjustment of higher secondary school students. Journal on Educational Psychology, 11(2), 29-35.
Musitu-Ferrer, D., Esteban-Ibáñez, M., León-Moreno, C., & García, O. (2019). Is school adjustment related to environmental empathy and connectedness to nature? Psychosocial Intervention, 28: 101-110.
Oksüz, E., Mersin, S., & Ozcan, C.T. (2018). Childhood traumatic experiences, alexithymia, and resilience in patients with adjustment disorder. Gulhane Medical Journal, 60, 97-102.
Omidpoor, A., Baradaran, M., & Ranjbar Noshari, F. (2020). Evaluation of the effects of gratitude training on empathy and communication skills of female adolescents. Scientific Journal of Nursing, Midwifery and Paramedical Faculty, 6 (1), 47-57. [In Persian]
Opondo, C. M., Raburu, P.A., & Aloka, P.J.O. (2017). Influence of age on adjustment of readmitted teenage mothers in secondary schools Kenya: A case study of Ugenya sub-country. International Journal of Current Research, 9(11), 60812-60818.
Rieffe, C., Ketelaar, L., & Wiefferink, C. H. (2010). Assessing empathy in young children: Construction and validation of an Empathy Questionnaire (EmQue). Personality and Individual Differences49(5), 362-367.‏
 Salarian, F., Homayouni, A.R., & Sadeghi, J. (2019). Predicting social adjustment in university students based on alexithymia and psychological vulnerability. Journal of Sociological Studies of Youth, 10(35), 97-106.
Sangani, A., Makvandi, B., Asgari, P., & Bakhtiarpour, S. (2019). Modeling structural relationships of metacognitive states with tendency to virtual networks through mediating of social adjustment in gifted Students. Avicenna Journal of Neuro Psycho Physiology, 6(3), 149-158.
Saunder, L., & Knight, R.A. (2017). City SCaPE: Moving beyond indifference in education for pre-registration nurses about learning disability. Nurse Education in Practice, 26(1), 82-88.
Schwartz, F., Epinat-Duclos, J., Leone, J., Poisson, A., & Prado, J. (2018). Impaired neural processing of transitive relations in children with math learning difficulty. Neurolmage: Clinical, 20, 1255-1265.
Shankar Srivastava, P. (2018). Social adjustment problems of school going academic achievers. International Journal of Academic Research and Development, 3(1), 164-166.
Shirinzadeh Dastgiri, S., Gudarzi, M.A., Ghanizadeh, A., & Taghavi, S.M.R. (2008). Comparison of metacognitive and responsibility beliefs in patients with obsessive-compulsive disorder, generalized anxiety disorder and normal individuals. Iranian Journal of Psychiatry & Clinical Psychology, 14(1), 46-55. [In Persian]
Simarmata, E.R., & Rahayu, A. (2018). Correlation between assertiveness and empathy with adolescent’s social adjustment in social home of south Jakarta. Social Science, Education and Humanities Research, 139.
Spada, M.M., Nikcevic, A.V., Moneta, G.B., & Wells, A. (2008). Meta cognition, perceived stress, and negative emotion. Personality and Individual Differences, 44 (5), 1172-1181.
Taher, M., Abolghasemi, A., & Narimani, M. (2016). The efficacy of empathy and anger management training based on cognitive-behavioral approach on adjustment in children with oppositional defiant disorder. Journal of School Psychology, 5(1), 26-47. [In Persian]
Torabi, Z., Khademi Ashkzi, M., & Akhavan, M. (2018). Effectiveness of attributional retraining and emotion regulation on reduction of academic burnout and improvement of social adjustment in students with learning disabilities. Journal of Research in Behavioural Sciences16(2), 151-161.‏ [In Persian]
Vanheule, S., Desmet, M., Meganck, R., & Bogaerts, S. (2007). Alexithymia and interpersonal problems. Journal of Clinical Psychology, 63(1), 109-117.
Vermunt, J. D., & Vermetten, Y. (2004). Patterns in student learning: relationships between learning strategies, conceptions of learning, and learning orientations. Educational Psychology Review, 16(4), 359–384.
Wang, C., Hatzigianni, M., Shahaeian, A., Murray, E., & Harrison, L. J. (2016). The combined effects of teacher-child and peer relationships on children’s social-emotional adjustment. Journal of School Psychology, 59, 1–11. 
Wells, A. (2009). Metacognitive Therapy for Anxiety and Depression. New York: Guilford Press.
Wells, A., & Cartwright-Hatto, S. (2004). A short form of the metacognitions questionnaire: properties of the MCQ-30. Behaviour Research and Therapy, 42(4), 385-396.
Wells, A., & King, P. (2006). Metacognitive therapy for generalized anxiety disorder: An open trial. Journal of behavior therapy and experimental psychiatry37(3), 206-212.‏
Wells, A., Fisher, P., Myers, S., Wheatley, J., Patel, T., & Brewin, C. R. (2009). Metacognitive therapy in recurrent and persistent depression: A multiple-baseline study of a new treatment. Cognitive therapy and research33(3), 291-300.‏
Winter, L., Naumann F., Olsson, K., Fuge, J., Hoeper, M.M., & Kahl, K.G. (2020). Metacognitive therapy for adjustment disorder in a patient with newly diagnosed pulmonary arterial hypertension: A case report. Frontiers in Psychology, 11, 143.
Zhang, S., Liu, J., Wang, J., Xia, X., Zhang, L., Liu, L., & Jiang, T. (2019). Developing and validating the learning disabilities screening scale in Chinese elementary schools. International Journal of Educational Research96, 91-99.‏