نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روان‌شناسی عمومی، واحد شهرکرد، دانشگاه آزاد اسلامی، شهرکرد، ایران.

2 استادیار گروه روان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شهرکرد، شهرکرد، ایران.

3 استادیار گروه روانشناسی،واحدشهرکرد، دانشگاه آزاد اسلامی، شهرکرد ایران

4 دانشیار گروه روان‌شناسی، واحد شهرکرد، دانشگاه آزاد اسلامی، شهرکرد، ایران.

چکیده

مشکلات رفتاری همچون خودکنترلی پایین سبب بروز آسیب‌های ارتباطی و روان‌شناختی در کودکان می‌شود. بر این اساس پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش کارکردهای اجرایی بر تعامل والد- کودک و رفتارهای اجتماعی کودکان دارای خودکنترلی پایین انجام گرفت. پژوهش حاضر ‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش شامل کودکان دارای خودکنترلی پایین شهر اصفهان در سال تحصیلی 400-1399 بود. در این پژوهش تعداد 40 کودک با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه‌های آزمایش و گواه گمارده شدند (هر گروه 20 کودک). گروه آزمایش مداخله کارکردهای اجرایی (فیشر و همکاران، 2005) را طی دو ماه در 8 جلسه 75 دقیقه‌ای دریافت نمودند. در این بین در گروه آزمایش 3 کودک و در گروه گواه گواه نیز 2 کودک ریزش داشتند. پرسشنامه‌های مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه خودکنترلی کودکان (کندال و ویلکاکس، 1979)، پرسشنامه رابطه والد- کودک (پیانتا، 1994) و پرسشنامه مهارت اجتماعی (ماتسون، روتیتوری و هلسل، 1983) بود. داده‌های حاصل از پژوهش به شیوه تحلیل کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که آموزش کارکردهای اجرایی بر تعامل والد- کودک و رفتارهای اجتماعی کودکان دارای خودکنترلی پایین تأثیر معنادار دارد (001/0p<). بر اساس یافته‌های پژوهش حاضر می‌توان چنین نتیجه گرفت که آموزش کارکردهای اجرایی با بهره‌گیری از فنونی همانند افزایش تمرکز و دقت، سازماندهی فعالیت‌ها، بازداری پاسخ، کنترل تکانشگری و آموزش برنامه‌ریزی می‌تواند به عنوان یک روش کارآمد جهت بهبود تعامل والد- کودک و رفتارهای اجتماعی کودکان دارای خودکنترلی پایین مورد استفاده گیرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effectiveness of Executive Functions Training on the Parent-Child Interaction and Social Behaviors of the Children with Low Self-Control

نویسندگان [English]

  • FARIDEH SHAHBAZI 1
  • reza ahmadi 2
  • maryam chorami 3
  • ahmad gazanfari 4

1 PhD Student in General Psychology, Shahrekord Branch, Islamic Azad University, Shahrekord, Iran.

2 Assistant Professor, Department of Psychology, Islamic Azad University, Shahrekord Branch, Shahrekord, Iran.

3 Assistant Professor of Psychology, Shahrekord Branch, Islamic Azad niversity, Shahrekord, Iran

4 Associate Professor, Department of Psychology, Shahrekord Branch, Islamic Azad University, Shahrekord, Iran.

چکیده [English]

Behavioral problems such as low self-control cause communicational and psychological damages in the children. Therefore, the present study was conducted to investigate the effectiveness of executive functions training on the parent-child interaction and the children’s social behaviors with low self-control. The present study was experimental with pretest, posttest and control group design. The statistical population of the present study included the children with low self-control in the city of Isfahan in academic year 2020-21. 40 children were selected through multi-stage clustered random sampling method and they were randomly accommodated into experimental and control groups (each group of 20 children). The experimental group received ten seventy-five-minute sessions of intervention regarding executive functions training (Fischer et al, 2005) during two months. Three children from the experimental group and two from the control group were omitted from the study. The applied questionnaires in this study included Children's Self-control Questionnaire (Kendal & Wilcox, 1979), Parent child relationship scale or (Piyanta, 1994) and social skills questionnaire. The data from the study were analyzed through ANCOVA method . The results showed that executive functions training have significant effect on the parent-child interaction and social behaviors of the children with low self-control. According to the findings of the present study it can be concluded that executive functions training can be employed as an efficient method to improve parent-child interaction and social behaviors of the children with low self-control through employing techniques such as Increase focus and accuracy, organize activities, respond to deterrence, control impulsivity, and plan training.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Parent child interaction
  • social behaviors
  • executive functions training
منابع
پورمحمدرضای تجریشی، م.، عاشوری، ا.م.، فروز، غ.، ارجمندنیا، ع.، غباری‌بناب، ب. (1394). اثربخشی آموزش برنامه والدگری مثبت بر تعامل مادر با کودک کم‌توان ذهنی، مجله توان‌بخشی، 16(2)، 138-129.

خلقی، ز.، آقایی، ا.، فرهادی، ه. (1399). اثربخشی آموزش والدین با رویکرد آدلر-درایکورس بر مهارت‌های عصب روان‌شناختی و رفتار اجتماعی کودکان مبتلا به اختلال نقص‌توجه و بیش‌فعالی، فصلنامه روان‌شناسی تحلیلی شناختی، 11(44)، 1-13.

صاحبان، فاطمه.، امیری، شعله.، کجباف، محمدباقر.، عابدی، احمد. (1389). بررسی اثر کوتاه‌مدت آموزش کارکردهای اجرایی، بر کاهش نشانه‌های کمبود توجه و بیش فعالی در دانش آموزان پسر دوره ابتدایی شهر اصفهان، تازه‌های علوم روان‌شناختی، 12(1)، 52-58.

قدم پور، عزت‌الله.، رحیمی‌پور، طاهره و زنگی آبادی، معصومه. (1395). تأثیر آموزش برنامه تربیت سازنده به مادران، بر مهارت‌های خودکنترلی کودکان با اختلال نارسایی توجه/ بیش‌فعالی در دوره دبستان، دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی، 17(3)، 117-109.
قنواتی، س. (1398). طراحی مدل تعامل مادر- فرزند در بافت درمان مبتنی بر تحلیل عملکرد. رساله دوره دکتری تخصصی، دانشگاه آزاد شهرکرد.
مدنی، س.س.، علیزاده، ح.، فرخی، ن. و حکیمی‌راد، ا. (1396). تدوین برنامه آموزشی کارکردهای اجرایی (بازداری پاسخ، به‌روزرسانی، توجه پایدار) و ارزیابی میزان اثربخشی آن بر کاهش نشانه‌های کودکان با اختلال نارسایی توجه/ فزون‌کنشی. فصلنامه روان‌شناسی افراد استثنایی، 7(26): 25-1.
نورانی جورجاده، س.ر.، مشهدی، ع.، طبیبی، ز. و خیرخواه، ف. (1395). اثر آموزش کارکردهای اجرایی مبتنی بر زندگی روزمره، بر کارکردهای اجرایی کودکان مبتلا به اختلال نارسایی توجه- بیش فعالی. فصلنامه تازه‌های علوم شناختی، 18(1): 68-78.

یغمایی، س.، ملک‌پور، م.، قمرانی، ا. (1398). میزان اثربخشی آموزش والدینی بارکلی بر خودکنترلی کودکان دارای اختلال کم‌توجهی بیش‌فعالی، نشریه توانمندسازی کودکان استثنایی، 10(1)، 15-27.

 

Ahmadi, N., Chaudhry, C.H., Olango, G., Molla, M. (2016). The Relation of Social bahavior Therapy (PCIT) in Well-Being of Young Children With Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder (ADHD) and Oppositional Defiant Disorder. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 56(10), 218-223.

Audiffren, M., André, N. (2015). The strength model of self-control revisited: Linking acute and chronic effects of exercise on executive functions. Journal of Sport and Health Science, 4(1), 30-46.

Basu, S., Banerjee, B. (2020). Impact of Environmental Factors on Mental Health of Children and Adolescents: A Systematic Review. Children and Youth Services Review, In Press, Journal Pre-proof.

Beck, S.J., Hanson, C.A., Puffenberger, S.S., Benninger, K.L., Benninger, W.B. (2015). A controlled trial of working memory training for children and adolescents with ADHD. Journal of Clinical Child & Adolescent Psychology, 39(6), 825-36.
Berenguer, C., Roselló, B., Colomer, C., Baixauli, I., Miranda, A. (2018). Children with autism and attention deficit hyperactivity disorder. Relationships between symptoms and executive function, theory of mind, and behavioral problems. Research in Developmental Disabilities, 83, 260-269.
Bertrams, A. (2012). How Minimal Grade Goals and Self-Control Capacity Interact in Predicting Test Grades, Journal of Learning and Individual Differences. 22(6), 833-838.

Chester, D.S., Lynam, D.R., Milich, R., Powell, D.K., Andersen, A.H., DeWall, C.N. (2016). How do negative emotions impair self-control? A neural model of negative urgency. NeuroImage, 132, 43-50.

Chiang, Y., Lin, D., Lee, C., Lee, M. (2015). Effects of parenting role and parent–child interaction on infant motor development in Taiwan Birth Cohort Study. Early Human Development, 91(4), 259-264.

Chiu H.L., Chan, P., Kao, C.C., Chu, H., Chang, P.C., Hsiao, S.T.S., Chou, K.R. (2018). Effectiveness of executive function training on mental set shifting, working memory and inhibition in healthy older adults: A double-blind randomized controlled trials. Journal of Advanced Nursing, 74(5), 1099-1113.

Chronis-Tuscano, A., Lewis-Morrarty, E., Woods, K.E., O’Brien, K.A., Mazursky-Horowitz, H., Thomas, S.R. (2016). Parent–Child Interaction Therapy With Emotion Coaching for Preschoolers With Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder. Cognitive and Behavioral Practice, 23(1), 62-78.

De Bruijn, A.G.M., Hartman, E., Kostons, D., Visscher, C., Bosker, R.J. (2018). Exploring the relations among physical fitness, executive functioning, and low academic achievement. Journal of Experimental Child Psychology, 167, 204-221.
Fischer, M., Barkley, R,A., Smallish, L., & Fletcher, K. (2005). Executive functioning in hyperactive children as young adults: Attention, inhibition, response perseveration, and the impact of comorbidity. Developmental Neuropsychology, 27(1), 107-133.
Gorlin, R.I., Dalrymple, K., Chelminski, I., Zimmerman, M. (2016). Reliability and validity of a semi-structured DSM-based diagnostic interview module for the assessment of Attention Deficit Hyperactivity Disorder in adult psychiatric outpatients, Psychiatry Research, 242(30), 46–53.
Grusec, J.E., Davidov, M., Lundell, L. (2002). Prosocial and helping behavior. PK S, C H, editors: Blackwell.

Guney, E., Buyuktaskin, D., Torun, Y.T., Arslan, B., Gulbahar, O., Ozaslan, A., Taner, Y.I., Iseri, E. (2019). Increased serum thioredoxin levels are not correlated with executive functions in children with attention deficit hyperactivity disorder. Neuroscience Letters, 705, 118-123.

Ha, O., Lim, S., Bruce, J.M., Bruce, A.C. (2019). Unhealthy foods taste better among children with lower self-control. Appetite, 139, 84-89.

Hill, C.M., Bucks, R.S., Kennedy, C.R., Harrison, D., Carroll, A., Upton, N., Hogan, A.M. (2017). Hearing loss mediates executive function impairment in sleep-disordered breathing. Sleep Medicine, 34, 18-23.

Keute, M., Krauel, K., Heinze, H., Stenner, M. (2018). Intact automatic motor inhibition in attention deficit hyperactivity disorder. Cortex, 109, 215-225.
Kim, Y., Crepaldi, Y.T. (2021). Co-constructed storytelling as a site for socialization in parent–child interaction: A case from a Malay-English bilingual family in Singapore. Journal of Pragmatics, 172, 167-180.
Kline, G., Honaker, J., Joseph, A., Scheve, K. (2001). Analyzing Incomplete Political Science Data: An Alternative Algorithm for Multiple Imputation. American Political Science Review, 95, 49-69.
Latzman, R.D., Elkovitch, N., Yong, J., Clark, L.A. (2010). The contribution of executive functioning to academic achivment among male adolescents. Journal of clinical and experimental neuropcychology, 32, 455-462.

Ludmer, J.A., Salsbury, D., Suarez, J., Andrade, B.F. (2017). Accounting for the impact of parent internalizing symptoms on Parent Training benefits: The role of positive parenting. Behaviour Research and Therapy, 97, 252-258.

Marceau, E.M., Kelly, P.J., Solowij, N. (2018). The relationship between executive functions and emotion regulation in females attending therapeutic community treatment for substance use disorder. Drug and Alcohol Dependence, 182, 58-66.

Matson J.L., Rotatori, A, F., Helsel, W.J. (1983), development of a Rating Scale to Measure Social Skils in children: The Matson evaluation of social skills with youngsters (MESSY), Behavior Research and Therapy, 21(4), 335-340.
Matson, J.L., Boisjoli, J.A. (2008). Cutoff Scores for Matson Evolution of Social Skills for Individual with severe Retardation for Adults with Intellectual Disability, Behavior Modification, Vol. 39, Pp. 109-120.

Meng, H., Ma, J., Shen, Y., Chang, R. (2020). The influences of father absence on primary school children's pedestrian behaviors: The mediating effect of self-control. Transportation Research Interdisciplinary Perspectives, 7, 100-105.

Michaeli-Monee, F. (2009). Structural relationships between psychological well-being and perceived emotional intelligence, the ability to control negative thinking and depression in mothers of children with mental retardation and comparing it with normal children. Research in Exceptional Children, 9(2), 103-120.

Mikami, A.Y., Miller. M., Lerner, M.D. (2019). Social functioning in youth with attention-deficit/hyperactivity disorder and autism spectrum disorder: transdiagnostic commonalities and differences. Clinical Psychology Review, 68, 54-70.

Murray, L.K, (2002). Self -control training in young children. Dissertation Abstracts International Section B, Sciences & Engineering, 63, 17-30.

N’zi, A.M., Lucash, R.E., Clionsky, L.N., Eyber, S.M. (2018). Enhancing Parent–Child Interaction Therapy With Motivational Interviewing Techniques. Cognitive and Behavioral Practice, 24(2), 131-141.

Pianta, R.C. (1994). Patterns of relationships between children and kindergarten teacher. Journal of school psychology, 32, 15-32.

Rosenblum, S., Navon, H., Meyer, S. (2021). Being late for school as related to mothers and children's executive functions and daily routine management. Cognitive Development, 57, 101-106.

Shuai, L., Daley, D., Wang, Y., Zhang, J., Kong, T., Tan, X., et al. (2017). Executive Function Training for Children with Attention Deficit Hyperactivity Disorder. Chinese Medicine Journal, 130(5), 549–558.

Spinola, S., Maisto, S.A., White, C.N., Huddleson, T. (2017). Effects of acute alcohol intoxication on executive functions controlling self-regulated behavior. Alcohol, 61, 1-8.

Spruijt, A.M., Dekker, M.C., Ziermans, T.B., Swaab, H. (2018). Attentional control and executive functioning in school-aged children: Linking self-regulation and parenting strategies. Journal of Experimental Child Psychology, 166, 340-359.

Stabouli, S., Gidaris, D., Printza, N., Dotis, J., Papadimitriou, E., Chrysaidou, K., Papachristou, F., Zafeiriou, D. (2019). Sleep disorders and executive function in children and adolescents with chronic kidney disease. Sleep Medicine, 55, 33-39.

Strömbäck, C., Skagerlund, K., Västfjäll, D., Tinghög, G. (2020). Subjective self-control but not objective measures of executive functions predicts financial behavior and well-being. Journal of Behavioral and Experimental Finance, 27, 100-105.
Waring, H.Z. (2020). Conditional granting in Parent-child interaction at mealtimes. Journal of Pragmatics, 167, 116-130
Yarmolovsky, J., Szware, T., Schwarte, M., Tirosh, E., Geva, R. (2017). Hot executive control and response to a stimulant in a double-blind randomized trial in children with ADHD. European Archives of Psychiatry and Clinical Neuroscience, 276(1), 73-82.

Zhi, K., Chen, Y., Huang, J. (2020). Children’s self-control and family savings for education: An empirical examination from China. Children and Youth Services Review, 119, 105-109.

Zhong, S., Wang, Y., Lai, S., Liu, T., Liao, X., Chen, G., Jia, Y. (2018). Associations between executive function impairment and biochemical abnormalities in bipolar disorder with suicidal ideation. Journal of Affective Disorders, 241, 282-290.