نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روان‌شناسی عمومی، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایران.

2 دانشیار گروه روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

3 استادیار گروه روان‌شناسی، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایران.

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی بازی‌درمانی مبتنی بر رابطه والد- کودک بر خودتنظیمی هیجانی کودکان ‌دبستانی با ضرب‌آهنگ شناختی کند انجام گرفت. پژوهش حاضر ‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه گواه و دوره پیگیری دوماهه بود. جامعه آماری پژوهش شامل کودکان ‌دبستانی با ضرب‌آهنگ شناختی کند شهر اصفهان در فصل بهار سال 1400 بود. در این پژوهش تعداد 35 کودک ‌دبستانی با اختلال ضرب‌آهنگ شناختی کند با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه­های آزمایش و گواه گمارده شدند (17 کودک در گروه آزمایش و 18 کودک در گروه گواه). گروه آزمایش مداخله بازی‌درمانی مبتنی بر رابطه والد- کودک را طی یک ماه در 8 جلسه 75 دقیقه‌ای دریافت نمودند. پرسشنامه‌های مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه ضرب‌آهنگ شناختی کند (مک‌برنت و همکاران، 2014) و پرسشنامه خودتنظیمی هیجانی (شیلد و کیکتی، 1998) بود. داده‌های حاصل از پژوهش به شیوه تحلیل واریانس آمیخته با استفاده از نرم‌افزار آماری 23SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که بازی‌درمانی مبتنی بر رابطه والد- کودک بر خودتنظیمی هیجانی کودکان دبستانی با ضرب‌آهنگ شناختی کند تأثیر معنادار دارد (001/0p<). بر اساس یافته‌های پژوهش حاضر می‌توان چنین نتیجه گرفت که بازی‌درمانی مبتنی بر رابطه والد- کودک با بهره‌گیری از انعکاس همدلانه و صمیمی احساسات کودک، تشویق و تقویت والدین و طبیعی جلوه دادن مشکلات ارتباطی با فرزندان می‌تواند به عنوان یک روش کارآمد جهت بهبود خودتنظیمی هیجانی کودکان ‌دبستانی با ضرب‌آهنگ شناختی کند مورد استفاده گیرد.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Play Therapy Based on Parent-Child Relationship with a Filial Approach on Emotional Self-Regulation of Primary School Children with Sluggish Cognitive Tempo

نویسندگان [English]

  • shiva akhavan 1
  • ahmad abedi 2
  • Sheida Jabalameli 3

1 PhD Student in General Psychology, Najafabad Branch, Islamic Azad University, Najafabad, Iran.

2 Associate Professor, Department of Psychology and Educational Sciences, University of Isfahan, Isfahan, Iran.

3 Assistant Professor, Department of Psychology, Najafabad Branch, Islamic Azad University, Najafabad, Iran.

چکیده [English]

The present study was conducted to investigate the effectiveness of play therapy based on the parent-child relationship on emotional self-regulation of primary school children with sluggish cognitive tempo. The present study was quasi-experimental with a pretest, posttest, control group, and two-month follow-up period design. The statistical population of the present study included primary school children with sluggish cognitive tempo in the city of Isfahan in the spring of 2021. 35 children with Sluggish Cognitive Tempo were selected through a multi-stage clustered sampling method and they were randomly accommodated into experimental and control groups (17 children in the experimental group and 18 children in the control group). The experimental group received eight seventy-five-minute play-therapy sessions based on parent-child relationship interventions for one month. The applied questionnaires in this study included a sluggish cognitive tempo questionnaire (McBurnet et al, 2014) and an emotional self-regulation questionnaire (Shields & Cicchetti, 1998). The data from the study were analyzed through Mixed ANOVA via SPSS23 software. The results showed that play therapy based on the parent-child relationship has a significant effect on the emotional self-regulation of primary school children with sluggish cognitive tempo (p<0.001). According to the findings of the present study, it can be concluded that play therapy based on the parent-child relationship can be applied as an efficient method to increase the emotional self-regulation of primary school children with sluggish cognitive tempo through employing Empathetic and intimate reflection of the child's feelings, encouragement and strengthening of parents and making communication problems with children natural.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sluggish cognitive tempo disorder
  • emotional self-regulation
  • play therapy based on the parent-child relationship
منابع

ابراهیمی، ط.، اصلی پور، ع.، خسروجاوید، م. (1398). تأثیر بازی‌درمانی گروهی بر رفتارهای پرخاشگرانه و مهارت‌های اجتماعی کودکان پیش‌دبستانی، فصلنامه سلامت روانی کودک، 6(2)، 40-52.

اسماعیلیان، ن.، دهقانی، م؛ و فلاح، ص. (1395). بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی چک‌لیست تنظیم هیجانی کودکان و نوجوانان، مجله دستاوردهای روان‌شناسی بالینی، 2(1)، 34-15.

پیرعباسی، ز.، صفرزاده، س. (1397). اثربخشی بازی‌درمانی گروهی بر مشکلات رفتاری و عملکرد حافظه دانش‌آموزان دبستانی دختر دارای اختلال یادگیری خاص، مجله روان‌پرستاری، 6(2)، 61-70.

جعفری رنگچی، ص.، فرهادی، ه. (1398). تأثیر فیلیال‌تراپی مجازی مادران بر مهارت‌های اجتماعی و پرخاشگری در کودکان دارای اختلال یادگیری: کارآزمایی بالینی تصادفی، مجله پژوهش در علوم توان‌بخشی، 15(5)، 23-36.

خلقی، ز.، آقایی، ا.، فرهادی، ه. (1398). اثربخشی آموزش والدین با رویکرد آدلر-درایکورس بر تنظیم هیجان و تعامل والد-فرزندی کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه و بیش‌فعالی، نشریه توانمندسازی کودکان استثنایی، 10(4)، 37-49.

رضایی مقدم، م.، بابایی، ع.، رجب‌زاده، ز. (1398). تأثیر آموزش تکنیک‌های بازی‌درمانی گروهی بر درمان اختلال ریاضی دانش‌آموزان دوم و سوم دبستان، مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، 62(1)، 113-119.
سلطانی، م.، فرهادی، ه. (1398). اثربخشی فیلیال تراپی (بازی‌درمانی مبتنی بر رابطه والد-کودک) بر اعتیاد به بازی‌های رایانه‌ای و پرخاشگری در کودکان پیش‌دبستانی، دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی، انتشار آنلاین در سال 1398.
شمسی، ع.، قمرانی، ا.، صمدی، م. (1396). بررسی کارایی ضرب آهنگ شناختی کند در پیش‌بینی مشکلات توجه. نخستین کنگره ملی دانشجویی پژوهش‌های نوین در روان‌شناختی.

عابدی، ا.ر.، سیدقلعه، ا.، بهرامی‌پور، م. (1396). مقایسه اثربخشی فیلیال‌تراپی و روش والدگری بارکلی بر کاهش اضطراب و علائم نقص توجه/ بیش‌فعالی کودکان، فصلنامه کودکان استثنایی، 17(3)، 111-120.

عاشوری، م.، کریم‌نژاد، ر. (1398). تأثیر آموزش بازی‌درمانی با مدل فیلیال‌تراپی بر مشکلات رفتاری کودکان شنوا و تاب‌آوری مادران ناشنوای آن‌ها، پژوهش‌نامه روان‌شناسی مثبت، 5(2)، 11-25.

عدیلی، ش.، کلانتری، م.، عابدی، ا. (1394). تأثیر بازی‌درمانی به شیوه فیلیال بر مهارت‌های اجتماعی - هیجانی دختران پیش‌دبستانی 5 تا 6 ساله شهر اصفهان، فصلنامه روان‌شناسی بالینی و شخصیت، 13(2)، 97-104.

عدیلی، ش.، میرزایی، ر.، عابدی، ا. (1398). اثربخشی بازی‌درمانی مبتنی بر روابط والد و کودک بر کیفیت تعاملات والد- فرزند و کیفیت زندگی مرتبط با سلامت کودکان دارای مشکلات رفتاری و هیجانی، فصلنامه کودکان استثنایی، 19(1)، 25-37.

علیمرادی، م.، قربان شیرودی، ش.، خلعتبری، ج.، رحمانی، م.ع. (1397). اثربخشی بازی‌درمانی بر خودتوانمندسازی اجتماعی و ناگویی هیجانی دانش‌آموزان دختر با اختلال یادگیری خاص، مطالعات ناتوانی، 8(1)، 10-21.

کریمی لیچاهی، ر.، آذریان، آ.، اکبری، ب. (1398). اثربخشی بازی‌درمانی بر عملکرد خواندن، مهارت‌های سازشی و مشکلات رفتاری دانش‌آموزان نارساخوان، فصلنامه سلامت روان کودک، 6(3)، 200-214.

کریمی، ا.، دشت‌بزرگی، ز. (1399). اثربخشی فیلیال‌تراپی بر تعامل مادر با کودک و مشکلات رفتاری کودکان با ناتوانی هوشی، مجله مطالعات ناتوانی، 10(1)، 32-41.

References
Andrei, F., Nuccitelli, C., Mancini, G., Reggiani, G.M., Trombini, E. (2019). Emotional intelligence, emotion regulation and affectivity in adults seeking treatment for obesity. Psychiatry Research, 269: 191-198.

Becker, S.P. (2021). Systematic Review: Assessment of Sluggish Cognitive Tempo Over the Past Decade. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 60(6), 690-709.

Becker, S.P., Luebbe, A.M., Joyce, A.M. (2015). The Child Concentration Inventory (CCI): Initial validation of a child self-report measure of sluggish cognitive tempo. Psychological Assessment, 27(3), 1037-1041.

Benfer, N., Bardeen, J.R., Clauss, K. (2018). Experimental manipulation of emotion regulation self-efficacy: Effects on emotion regulation ability, perceived effort in the service of regulation, and affective reactivity. Journal of Contextual Behavioral Science, 10: 108-114.

Beyer, D.L. (2021). Dimensions of Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder and Sluggish Cognitive Tempo as Predictors of Executive Functioning, Depression, Anxiety, Substance Use, and Convergence Insufficiency. The University of North Dakota, ProQuest Dissertations Publishing.
Bratton, S. C., Opiola, K., & Dafoe, E. (2015). Child-parent relationship therapy: A 10-session filial therapy model. In: D. A. Crenshaw & A. L. Stewart (Eds.), Play therapy: A comprehensive guide to theory and practice (pp. 129-140). New York, NY: Guilford.
Burns, G.L., Becker, S.P., Servera, M., Bernad, M.D., García-Banda, G. (2017). Sluggish cognitive tempo and attention-deficit/hyperactivity disorder (ADHD) inattention in the home and school contexts: Parent and teacher invariance and cross-setting validity. Psychological assessment, 29(2), 209.
Cooper, J., Brown, T., & Yu, M.-l. (2020). A retrospective narrative review of filial therapy as a school-based mental health intervention. International Journal of Play Therapy, 29(2), 86–95.
Cornett, N., & Bratton, S. C. (2014). Examining the impact of child parent relationship therapy (CPRT) on family functioning. Journal of Marital and Family Therapy, 40(3), 302-318.
Creque, C.A., Willcutt , E.G. (2021). Sluggish Cognitive Tempo and Neuropsychological Functioning, Research on Child and Adolescent Psychopathology, 49, 1001–1013.

Daniel, S. (2019). Loops and Jazz Gaps: Engaging the Feedforward Qualities of Communicative Musicality in Play Therapy with Children with Autism. The Arts in Psychotherapy, 65, 101-105.

Flannery, A.J., Becker, S.P., Luebbe, A.M. (2016). Does Emotion Dysregulation Mediate the Association Between Sluggish Cognitive Tempo and College Students’ Social Impairment? Journal of Attention Disorders, 20(9), 802-812.
Lindo, N. A., Opiola, K., Ceballos, P. L., Chen, S. Y., Meany-Walen, K. K., Cheng, Y. J. Barcenas, G., Reader, E., & Blalock, S. (2016). The impact of supervised filial therapy training on attitude, knowledge, and skills. The Family Journal: Counseling and Therapy for Couples and Families, 24(3), 239-246.
McBurnett, K., Villodas, M., Burns, G. L., Hinshaw, S. P., Beaulieu, A., & Pfiffner, L. J.
(2014). Structure and validity of sluggish cognitive tempo using an expanded item pool in children with attention-deficit/hyperactivity disorder. Journal of abnormal child psychology, 42(1), 37-48.
Megreya, A.M., Al-Attiyah, A.A., Moustafa, A.A., Hassanein, E.E.A. (2020). Cognitive emotion regulation strategies, anxiety, and depression in mothers of children with or without neurodevelopmental disorders. Research in Autism Spectrum Disorders, 76, 101-105.

Musser, E.D., Galloway-Long, H.S., Frick, P.J., Nigg, J.T. (2013). Emotion Regulation and Heterogeneity in Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 52(2), 163-171.

O’Connor, K. J., Schaefer, C. E., & Braverman, L. D. (2016). Handbook of play therapy. Second edition. Hoboken, New Jersey: John Wiley & Sons, Inc.
Qu, G., Wang, L., Tang, X., Wu, W., Zhang, J., Sun, Y. (2020). Association between caregivers’ anxiety and depression symptoms and feeding difficulties of preschool children: A cross-sectional study in rural China. Archives de Pédiatrie, 27(1), 12-17.
Shields, A., Cicchetti, D. (1997). Emotion Regulation among school- age children: The devwlopmental and validation of a new criterion Q- short scale. Developmental Psychology, 33(6): 906-916.

Shields, A., Cicchetti, D. (2001). Parental Maltreatment and Emotion Dysregution as Risk Factors for Bullying and Victimization in Middle Childhood. Journal of Clinical child Psychology, 30: 349-363.

Strauss, A.Y., Kivity, Y., Huppert, J.D. (2019). Emotion Regulation Strategies in Cognitive Behavioral Therapy for Panic Disorder. Behavior Therapy, 50(3), 659-671.

Stulmaker, H.L., Ray, D.C. (2015). Child-centered play therapy with young children who are anxious: a controlled trial. Children youth serv review, 57:127-33.
Topham, G. L. & VanFleet, R. (2011). Filial therapy: A structured and straight forward approach to including young children in family therapy. Australian and New Zealand Journal of Family Therapy, 32, 144-158.

Whalen, D.J., Sylvester, C.M., Luby, J.L. (2017). Depression and Anxiety in Preschoolers: A Review of the Past 7 Years. Child and Adolescent Psychiatric Clinics of North America, 26(3), 503-522.

Woollett, N., Bandeira, M., lHatcher, A. (2020). Trauma-informed art and play therapy: Pilot study outcomes for children and mothers in domestic violence shelters in the United States and South Africa. Child Abuse & Neglect, 107, 104-109.

 
 
استناد به این مقاله: اخوان، شیوا.، عابدی، احمد.، جبل عاملی، شیدا. (1401). اثربخشی بازی‌درمانی مبتنی بر رابطه والد- کودک بر خودتنظیمی هیجانی کودکان ‌دبستانی با ضرب‌آهنگ شناختی کند، روان‌شناسی افراد استثنایی، 12(45)، 193-219.  
DOI: 10.22054/JPE.2022.62505.2355
 
 Psychology of Exceptional Individuals is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.