نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد روانشناسی

2 استاد گروه روانشناسی افراد استثنایی دانشگاه اصفهان

3 استادیار گروه روانشناسی افراد استثنایی دانشگاه اصفهان

چکیده

تحقیق حاضر، بررسی اثربخشی آموزش الگوی ارتباطی زوجین بر عملکرد خانواده‌های دارای فرزندان مبتلا به اختلال نقص توجه- بیش فعالی بود. 60  نفر از والدین که  فرزندان آنها  دارای علائم اختلال نقص توجه- بیش فعالی بودند، به شیوه نمونه گیری تصادفی چند مرحله‌ای خوشه‌ای انتخاب شدند، سپس نمونه‌ها بصورت تصادفی در دو گروه آزمایش (30 نفر) و کنترل (30 نفر) قرار گرفتند.  گروه آزمایش 7 جلسه مداخلات آموزش الگوی ارتباطی زوجین را دریافت کردند. در هر دو گروه آزمایش و کنترل از دو پرسشنامه‌ی عملکرد خانواده  و علایم مرضی کودک در مرحله‌ی پیش آزمون و پس آزمون استفاده شد. داده‌ها با استفاده از روش تحلیل کواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفت. یافته‌ها نشان داد که برنامه‌ی آموزش الگوی ارتباطی زوجین منجر به افزایش عملکرد خانواده و زیر مقیاس‌های آن شامل ارتباط، آمیزش عاطفی، ایفای نقش، حل مشکل، همراهی عاطفی،کنترل رفتار و عملکرد کلی خانواده می‌گردد(05/0p<). در نتیجه علایم اختلال نارسایی توجه- بیش فعالی در کودکان این خانواده‌ها کاهش یافت(05/0p<). پژوهش حاضر نشان می‌دهد آموزش الگوی ارتباطی زوجین به والدین می‌تواند عملکرد خانواده و زیر مقیاس‌های عملکرد خانواده شامل ارتباط، آمیزش عاطفی، ایفای نقش، حل مشکل، همراهی عاطفی،کنترل رفتار وعملکرد کلی آن را به صورت معنی‌داری افزایش دهد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Couple Communication Patterns Training on thePerformance of Families with ADHD Children

نویسندگان [English]

  • arghavan shariat 1
  • mokhtar malekpour 2
  • amir ghamarani 3

چکیده [English]

The purpose of this
study was to determine the effectiveness of couple communication patterns
training on the performance of families with ADHD children.60 parents whose
children were suffering from attention deficit hyperactivity disorder were
chosen randomly. Then, the samples wererandomly divided into two groups:
control group (30 participants) and experimental group (30 participants). The
experimental group received 7 treatment sessions. Both groups filled out the
Family Performance Questionnaire in thepretest and the posttest. The data were
analyzed by statistical methods (covariance analysis).The results showed that
the couple communication patterns training leaded to enhancement of family
performance and its subtitles such as, emotional involvement, role playing,
problem solving, emotional support, behavioral control, and the overall
performance (P<0.05). The present study showed that the couple communication
patterns training to parents could significantly enhance the performance of
families such as emotional involvement, role playing, problem solving,
emotional support, behavioral control, and the overall performance
.

کلیدواژه‌ها [English]

  • : Couple Communication Patterns
  • FamilyPerformance
  • Attention Deficit HyperactivityDisorder
بخاریان، ح. (1381)، بررسی ارتباط بین رضایت از زندگی زناشویی و بیماری‌های قلبی-عروقی، پایان نامه‌ی کارشناسی ارشد، رشته روان شناسی بالینی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج.
 حمیدی، ف. (1384). بررسی ساخت خانواده، سبک دلبستگی در دختران فراری و اثربخشی خانواده درمانی و درمانگری حمایتی در تغییر آن‌ها، فصلنامه خانواده پژوهی، 1 (1)، 19- 2.
خوشابی، ک.، قدیری، ف.، و جزایری، ع. ر. (1385). بررسی تأثیربرنامه آموزش گروهی مدیریت والدین متناسب با فرهنگ ایرانی در کاهش نشانه‌های اختلال نقص توجه/ بیش‌فعالی و مقایسه آن با داوردرمانی، فصلنامه خانواده پژوهی، 2 (7)، 269- 283.
خوشابی، ک.پوراعتماد، ح. (1381). بررسی میزان شیوع اختلال بیش فعالی و نقص توجه و اختلالات همراه آن در دانش آموزان مقطع ابتدایی شهر تهران.گزارش تحقیقاتی، دانشگاه علوم بهزیستی و توان بخشی، تهران.
شریفی، ف. (1383). عملکرد خانواده و بزهکاری نوجوانان، مجله رشد معلم، 6، 36 و 37.
Avtgis, T. A. (1999). The relationship between unwillingness to communicate and family communication patterns. Communication Research Reports (Vol. 16, pp. 333–338). Taylor & Francis.
 Beels, C. C. (2002). Notes for a Cultural History of Family Therapy.Family Process, 41(1), 67–82.
Bell, A. S. (2011). A critical review of ADHD  diagnostic criteria: what to address in the DSM-V. Journal of Attention Disorders15(1), 3-10.
Chronis, A. M., Lahey, B. B., Pelham Jr, W. E., Williams, S. H., Baumann, B. L., Kipp, H., … Rathouz, P. J. (2007). Maternal depression and early positive parenting predict future conduct problems in young children with attention-deficit/hyperactivity disorder. Developmental Psychology, 43(1), 70-82.
Chronis-Tuscano, A., Raggi, V. L., Clarke, T. L., Rooney, M. E., Diaz, Y., & Pian, J. (2008). Associations between maternal attention-deficit/hyperactivity disorder symptoms and parenting.  Journal of Abnormal Child Psychology, 36(8), 1237-1250.
Clark, R. D., & Shields, G. (1997). Family communication and delinquency. Adolescence, 32(125), 81–92.
Coghill, D., Soutullo, C.Aubuisson, C., Preuss, U., Lindback, T., Silverberg, M. and Buitelaar, J. (2008). Impact of Attention- Deficit hyperactivity Disorder on the Patient and Family: Results from a European  Survey, Child and Adolescent Psychiatry and Mental Health, 2:31.
 Cunningham, C. E., Bremner, R., & Boyle, M. (1995). Large Group Community‐Based Parenting Programs for Families of Preschoolers at Risk for Disruptive Behaviour Disorders: Utilization, Cost Effectiveness, and Outcome. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 36(7), 1141–1159.
Cunningham, C. E., Davis, J. R., Bremner, R., Dunn, K. W., & Rzasa, T. (1993). Coping modeling problem solving versus mastery modeling: Effects on adherence, in-session process, and skill acquisition in a residential parent-training program. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 61(5), 871.
Goldding, S. T. (2002).Family therapy: History, Theory, and practice. Upper Saddle River, NJ: Merrill Prentice Hall
Hsu, C. (1998). Relationships between family characteristics and communication apprehension. Communication Research Reports, 15(1), 91–98.
Jabarouti, R., Shariat, A., & Shariat, A. (2013). Effect of Persian classic poetry on the level of stress hormone in retired academicians.Journal of Poetry Therapy, 27 (1), 25-33.
Johnston, C., & Mash, E. J. (2001). Families of children with attention-deficit/hyperactivity disorder: review and recommendations for future research. Clinical Child and Family Psychology Review, 4(3), 183–207.
Kanokwan, R., & Louthrenoo, O. Family functioning in children with attention-deficit/hyperactivity disorder (2008).  ASEAN  Journal of Psychiatry _, 73-77.
Kaslow, F. W. (2000). Continued evolution of family therapy: The last twenty years. Contemporary family therapy, 22(4), 357–386.
Koerner, A. F., & Fitzpatrick, M. A. (1997). Family type and conflict: The impact of conversation orientation and conformity orientation on conflict in the family.Communication Studies, 48(1), 59–75.
Krcmar, M. (1998). The contribution of family communication patterns to children’s interpretations of television violence. Journal of Broadcasting & Electronic Media, 42(2), 250–264.
Lange, G., Sheerin, D., Carr, A., Dooley, B., Barton, V., Marshall, D., … Doyle, M. (2005). Family factors associated with attention deficit hyperactivity disorder and emotional disorders in children. Journal of Family Therapy, 27(1), 76–96.
Opeshtain,M.D., and Gillberg, Christopher, M.D. (2001), The Family Background in Nervosa.A Publication Study.
Pressman, L. J., Loo, S. K., Carpenter, E. M., Asarnow, J. R., Lynn, D., McCRACKEN, J. T., … Smalley, S. L. (2006). Relationship of family environment and parental psychiatric diagnosis to impairment in ADHD. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 45(3), 346–354.
Schrodt, P. (2005). Family communication schemata and the circumplex model of family functioning. Western Journal of Communication69(4), 359-376.
Schroeder, V. M., & Kelley, M. L. (2008). Associations between family environment, parenting practices, and executive functioning of children with and without ADHD. Journal of Child and Family Studies18(2), 227-235.
Shariat, A., Shariat, A., Abedi, A., & Tamrin, S. B. M. (2014). Physical activity as a prescription for the children with cerebral palsy.3(1), 1-8
Shur-Fen Gau, S. (2007). Parental and family factors for attention-deficit hyperactivity disorder in Taiwanese children. Australasian Psychiatry, 41(8), 688–696.
Smith, K. M., Freeman, P. A., & Zabriskie, R. B. (2009). An examination of family communication within the core and balance model of family leisure functioning.Family Relations, 58(1), 79–90.
Taylor, E., Chadwick, O., Heptinstall, E., & Danckaerts, M. (1996). Hyperactivity and conduct problems as risk factors for adolescent development. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 35(9), 1213–1226.
Wolraich, M. L., Wibbelsman, C. J., Brown, T. E., Evans, S. W., Gotlieb, E. M., Knight, J. R., … Wilens, T. (2005). Attention-deficit/hyperactivity disorder among adolescents: a review of the diagnosis, treatment, and clinical implications. Pediatrics, 115(6), 1734–1746.