نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• سیده فاطمه پاکزادیان ¹
• سعید رضایی ²
• فاطمه نیکخو ³

¹ کارشناسی ارشد روان شناسی و آموزش کودکان استثنائی، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

² دانشیار گروه روان‌شناسی و آموزش کودکان استثنایی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

³ استادیار گروه روان‌شناسی و آموزش کودکان استثنایی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

چکیده

چکیده

پژوهش حاضر باهدف تعیین اثربخشی برنامه توان‌بخشی شناختی مبتنی بر توجه، بر تمیز شنیداری و سرعت پردازش اطلاعات کودکان با اختلال یادگیری از نوع نارساخوانی در شهرستان سمنان انجام شد. این مطالعه از نوع تحقیقات نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون همراه با گروه کنترل اجرا شد. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه دانش‌آموزان نارساخوان شهرستان سمنان برای سال تحصیلی 1402-1401 بود که از بین آن ها به روش نمونه گیری در دسترس 24 نفر انتخاب شد و به صورت تصادفی در 2 گروه 12 نفره آزمایش و کنترل قرار گرفتند. آزمون های تمیز شنیداری(1958) و سرعت پردازش(زاهلن – وربیندونگز، 1978؛ نئوبائر و نور، 1998) به‌عنوان پیش‌آزمون توسط هر دو گروه انجام شده سپس گروه آزمایش ده جلسه آموزش برای تقویت توجه و تمرکز را دریافت نمودند و گروه کنترل برنامه عادی روزانه خود را گذراند. سپس از هر دو گروه پس‌آزمون به عمل آمد و داده‌های پژوهش با استفاده از روش‌های آمار توصیفی (شاخص‌های گرایش مرکزی و پراکندگی) و استنباطی(تحلیل کوواریانس) مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که آموزش برنامه توان بخشی مبتنی بر توجه، بر بهبود سرعت پردازش اطلاعات و تمیز شنیداری دانش آموزان نارساخوان تأثیر مثبت و معناداری داشتند(005/0P<). به‌کارگیری برنامه توان بخشی به‌عنوان یک آموزش مؤثر می‌تواند بر بهبود خواندن و سرعت پردازش اطلاعات اعم از دیداری و شنیداری برای موفقیت و پیشرفت در زمینه های مختلف تحصیلی مانند خواندن، نوشتن، هجی کردن و محاسبات ریاضی کمک کند.

کلیدواژه‌ها

• کلیدواژه‌ها: اختلال یادگیری
• توجه
• تمیز شنیداری
• سرعت پردازش اطلاعات
• نارساخوانی

عنوان مقاله [English]

Effectiveness of attention-based cognitive rehabilitation program on auditory discrimination and information processing speed of children with dyslexic learning disorder

نویسندگان [English]

• seyede fateme pakzadian ¹
• saeed rezayi ²
• fateme nikkhoo ³

¹ M.A. of Psychology and Education of Exceptional Children, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Allameh Tabataba&#039;i University, Tehran. Iran.

² Associate Professor, Department of Psychology and Education of Exceptional Children, Allameh Tabataba&#039;i University, Tehran, Iran.

³ Assistant Professor, Department of Psychology and Education of Exceptional Children, Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran.

چکیده [English]

Abstract

The present study aimed to determine the Effectiveness of attention-based cognitive rehabilitation program on auditory discrimination and information processing speed of children with dyslexic learning disorder (dyslexia) in Semnan, Iran. This research employed a quasi-experimental design with a pre-test and post-test control group structure. The statistical population included all dyslexic students in Semnan during the 2023-2024 academic year, from which 24 participants were selected using convenience sampling and were then randomly assigned to two groups: an experimental group (n=12) and a control group (n=12). Both groups completed the Auditory Discrimination Test (Wepman, 1958) and the Processing Speed Test (Zahlen-Verbindungs, 1978; Neubauer & Noort, 1998) as a pre-test. The experimental group received ten training sessions designed to enhance attention and concentration, while the control group continued their regular daily activities without intervention. After the training, a post-test was administered to both groups. The collected data were analyzed using descriptive statistics (central tendency and dispersion measures) and inferential statistics (ANCOVA analysis). The findings revealed that attention-based cognitive rehabilitation training had a significant and positive impact on improving auditory discrimination and processing speed in dyslexic students (p<0.005). Implementing such a rehabilitation program as an effective educational intervention can contribute to enhancing reading skills, visual and auditory processing speed, spelling, writing, and mathematical calculations, ultimately supporting academic success and progress.

کلیدواژه‌ها [English]

• Keywords: learning disability
• attention
• auditory discrimination
• information processing speed
• dyslexia