نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری رشد حرکتی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.

2 استاد رفتار حرکتی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.

3 دانشیار رفتار حرکتی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.

4 استادیارکودکان، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر یک دوره برنامه تمرینی منتخب تحت شرایط تکلیف دوگانه و منفرد بر انعطاف­پذیری شناختی کودکان با اختلال هماهنگی رشدی انجام شد. روش پژوهش، نیمه­آزمایشی و از نوع طرح پیش­آزمون- پس­آزمون- قالوآپ با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش شامل دانش­آموزان پسر مبتلا به اختلال هماهنگی رشدی شهر اهواز بود. از جامعه مذکور، نمونه­ای به حجم 39 نفر که واجد شرایط ورود به مطالعه بودند،  به روش نمونه­گیری در دسترس انتخاب شد و پس از انجام آزمون ساخت دنباله به عنوان پیش­آزمون، به صورت تصادفی به 3 گروه: تمرین تکلیف دوگانه (13 نفر)، تمرین تکلیف منفرد (13 نفر) و  کنترل (13 نفر) تقسیم شدند.  سپس دو گروه تجربی، برنامه تمرینی منتخب با شرایط متفاوت را به مدت 8 هفته و هر هفته 3 جلسه 45 دقیقه­ای انجام دادند. در انتها از همه افراد با استفاده از آزمون ساخت دنباله پس­آزمون و دو ماه بعد نیز آزمون فالوآپ به عمل آمد. تحلیل داده­ها با استفاده از روش تحلیل کوواریانس یکراهه و همچنین آزمون تی­وابسته نشان داد که در پس­آزمون، انعطاف­پذیری شناختی در گروه تکلیف دوگانه برتر از هر دو گروه تکلیف منفرد و کنترل بود (P<0.05). در آزمون قالوآپ، این برتری تنها نسبت به گروه کنترل باقی ماند. همچنین، گروه تکلیف منفرد در پس­آزمون تنها از گروه کنترل برتر بود (P<0.05). در مقایسه با رویکردهای تکلیف منفرد، تمرینات مبتنی بر رویکردهای تکلیف دوگانه می­تواند منجر به بهبود بیشتر انعطاف­پذیری شناختی کودکان مبتلا به اختلال هماهنگی رشدی شود، لذا بهره­گیری از این روش در  برنامه­ریزی کلاس­های فعالیت­بدنی برای این گروه از کودکان پیشنهاد می­ شود. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The effect of a selected training program under dual-task and single-task conditions on the cognitive flexibility of children with developmental coordination disability

نویسندگان [English]

  • Hamideh Jahanbakhsh 1
  • mehdi sohrabi 2
  • Alireza Saberi Kakhki 3
  • Ezzat khodashenas 4

1 PhD. student of Motor Development, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran

2 Professor of Motor Behavior, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran

3 Associate Professor of Motor Behavior, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran

4 Assistant Professor of Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, Iran

چکیده [English]

The purpose of this study was to investigate the effect of a selected training program under dual and single-task conditions on the cognitive flexibility of children with developmental coordination disorder. The research method was semi-experimental and with a pre-test-post-test- follow-up design with control group. The statistical population of this study included male students with developmental disorder in Ahvaz city. From the mentioned population, a sample of 39 subjects who were eligible for inclusion in the study was selected by available sampling method. After the Trail Making Test as a pre-test, they were randomly assigned to three groups: Exercise Dual task (n=13), single task training (n=13) and control (n=13). Then, the two experimental groups performed a selected training program with different conditions for 8 weeks and 3 sessions each 45 minutes each week. At the end, all subjects were followed by a Trail Making Test and two months later, a follow-up test. Data analysis using one-way covariance analysis as well as t-test showed that in post-test, cognitive flexibility in dual task group was superior to both single and control group (P < 0.05). In the follow-up test, this superiority remained only rather than the control group. Also, the single task group was superior to the control group in the post-test (P <0.05). Compared to single-task approaches, dual-task-based exercises can improve the cognitive flexibility of children with developmental coordination disorder, so using this method in the planning of classes is suggested for this group of children.

کلیدواژه‌ها [English]

  • dual-task
  • single-task
  • cognitive flexibility
  • developmental coordination disorder
جهانبازی، ز.، صائمی، ا.، شتاب­بوشهری، ن.، دوستان، م. (1397). تأثیر آرایش تمرینی و فراوانی بازخورد بر یادگیری حرکتی کودکان مبتلا به اختلال هماهنگی رشدی. فصلنامه روانشناسی افراد استثنایی. 8(32)، 209-181.
زمانی فروشانی، ن.، زرگر، ی.، مهرابی‌زاده هنرمند، م. (1397). اثربخشی مداخله شناختی بر بهبود کارکردهای اجرایی و خودتنظیمی کودکان دارای مشکالت رفتاری برونی سازی. مجله تحقیقات نظام سلامت. 14(4)، 465-457.
صالحی، ح.، افسرده بخشایش، ر.، موحدی، ا.، قاسمی، و. (1390).  ویژگی‌های روان‌سنجی نسخۀ فارسی سیاهۀ اختلال هماهنگی رشد حرکتی در پسران 6-11 ساله. فصلنامه روانشناسی افراد استثنایی. 1(4)، 161-135.
مرادی، ه.، شایان نوش آبادی، ا. (1397). تاثیـر دو شـیوه مختلـف سـازماندهی تمریـن جسـمانی بـر کارکردهـای اجرایـی در کـودکان مبتـلا بـه اختـلال هماهنگـی رشـدی. شفای خاتم. 6(4)، 44-34.
معمارمقدم، م. (1395). مقایسه تأثیر برنامه تمرینی منتخب  و تمرین هوازی بر تبحر حرکتی، کنش­های اجرایی و غلظت سرمی فاکتور نوروتروفیک مشتق از مغز در کودکان مبتلا به اختلال نارسایی توجه / فزون کنشی. رساله دکترای منتشر نشده، دانشگاه فردوسی مشهد.
ناجیان، ع.، نجاتی، و. (1396). تاثیر توانبخشی شناختی مبتنی بر حرکت بر بهبود توجه پایدار و انعطافپذیری شناختی کودکان مبتال به اختلال نقص توجه و بیش فعالی. فصلنامه علمی- پژوهشی طب توانبخشی. 6(4)، 21-1.
Abedi, A., Malekpour, M. P., Moulavi, H., & Arizihr Amiri, S. H. (2007). Compare neuropsychological features young children with neuropsychological/development learning disabilities and normal, preschool. Res Exceptional Children, 2(10), 38-48.
American Psychiatry Association (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (fifth edition). Washington DC: American Psychiatry Association (DSM-5).
Asonitou, K., Koutsouki, D., Kourtessis, T., & Charitou, S. (2012). Motor and cognitive performance differences between children with and without developmental coordination disorder (DCD). Research in developmental disabilities, 33(4), 996-1005.
Best, J. R. (2010). Effects of physical activity on children’s executive function: Contributions of experimental research on aerobic exercise. Developmental Review, 30(4), 331-351.
Bruininks, R. H. (2005). Bruininks-Oseretsky test of motor proficiency: AGS Publishing Circle Pines, MN.
Chen, Y. Y., Chen, C. H., Wang, C. C., Liaw, L. J., Guo, L. Y., & Wu, W. L. (2012). Comparison of dynamic balance under dual and simple task conditions in children with attention deficit hyperactivity disorder. Journal of Physical Therapy Science, 24(8), 633-637.
Cherng, R. J., Liang, L. Y., Chen, Y. J., & Chen, J. Y. (2009). The effects of a motor and a cognitive concurrent task on walking in children with developmental coordination disorder. Gait & Posture, 29(2), 204-207.
Elhinidi, E. I. M., Ismaeel, M. M. I., & El-Saeed, T. M. (2016). Effect of dual-task training on postural stability in children with infantile hemiparesis. Journal of physical therapy science, 28(3), 875-880.
Falbo, S., Condello, G., Capranica, L., Forte, R., & Pesce, C. (2016). Effects of physical-cognitive dual task training on executive function and gait performance in older adults: a randomized controlled trial. BioMed research international, 2016. doi.org/10.1155/2016/5812092.
Fernandes, Â., Rocha, N., Santos, R., & Tavares, J. M. R. (2015). Effects of dual-task training on balance and executive functions in Parkinson's disease: A pilot study. Somatosensory & motor research, 32(2), 122-127.
Fong, S. S., Guo, X., Cheng, Y. T., Liu, K. P., Tsang, W. W., Yam, T. T., ... & Macfarlane, D. J. (2016). A novel balance training program for children with developmental coordination disorder: a randomized controlled trial. Medicine, 95(16).
Fraser, S. A., Li, K. Z. H., Berryman, N., Desjardins-Crépeau, L., Lussier, M., Vadaga, K., ... & Bherer, L. (2017). Does combined physical and cognitive training improve dual-task balance and gait outcomes in sedentary older adults?. Frontiers in human neuroscience, 10, 688.
Gray, S. I. (2016). Developing and evaluating the feasibility of an active training game for smart-phones as a tool for promoting executive function in children. Unpublished doctoral dissertation, The University of Edinburgh.
Leonard, H. C., Bernardi, M., Hill, E. L., & Henry, L. A. (2015). Executive functioning, motor difficulties, and developmental coordination disorder. Developmental neuropsychology, 40(4), 201-215.
Magill, R. A., & Anderson, D. I. (2007). Motor learning and control: Concepts and applications (Vol. 11). New York: McGraw-Hill.
Plummer‐D'Amato, P., Cohen, Z., Daee, N. A., Lawson, S. E., Lizotte, M. R., & Padilla, A. (2012). Effects of once weekly dual‐task training in older adults: A pilot randomized controlled trial. Geriatrics & gerontology international, 12(4), 622-629.
Schott, N., El-Rajab, I., & Klotzbier, T. (2016). Cognitive-motor interference during fine and gross motor tasks in children with Developmental Coordination Disorder (DCD). Research in developmental disabilities, 57, 136-148.
Silsupadol, P., Siu, K. C., Shumway-Cook, A., & Woollacott, M. H. (2006). Training of balance under single-and dual-task conditions in older adults with balance impairment. Physical therapy, 86(2), 269-281.
Smits-Engelsman, B., Schoemaker, M., Delabastita, T., Hoskens, J., & Geuze, R. (2015). Diagnostic criteria for DCD: Past and future. Human movement science, 42, 293-306.
Sugden, D. (2007). Current approaches to intervention in children with developmental coordination disorder. Developmental Medicine & Child Neurology, 49(6), 467-471.
Swan, L., Otani, H., Loubert, P. V., Sheffert, S. M., & Dunbar, G. L. (2004). Improving balance by performing a secondary cognitive task. British Journal of Psychology, 95(1), 31-40.
Szameitat, A. J., Schubert, T., Müller, K., & Von Cramon, D. Y. (2002). Localization of executive functions in dual-task performance with fMRI. Journal of cognitive neuroscience, 14(8), 1184-1199.
Tsai, C. L. (2009). The effectiveness of exercise intervention on inhibitory control in children with developmental coordination disorder: Using a visuospatial attention paradigm as a model. Research in Developmental Disabilities, 30(6), 1268-1280.
Tsai, C. L., Wang, C. H., & Tseng, Y. T. (2012). Effects of exercise intervention on event-related potential and task performance indices of attention networks in children with developmental coordination disorder. Brain and cognition, 79(1), 12-22.
Wilson, B. N., Crawford, S. G., Green, D., Roberts, G., Aylott, A., & Kaplan, B. J. (2009). Psychometric properties of the revised developmental coordination disorder questionnaire. Physical & occupational therapy in pediatrics, 29(2), 182-202.
Wilson, P. H., Ruddock, S., Smits‐Engelsman, B. O. U. W. I. E. N., Polatajko, H., & Blank, R. (2013). Understanding performance deficits in developmental coordination disorder: a meta‐analysis of recent research. Developmental Medicine & Child Neurology, 55(3), 217-228.
Zijlstra, A., Ufkes, T., Skelton, D. A., Lundin-Olsson, L., & Zijlstra, W. (2008). Do dual tasks have an added value over single tasks for balance assessment in fall prevention programs? A mini-review. Gerontology, 54(1), 40-49.