نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد، روان شناسی و آموزش کودکان استثنایی، دانشکده ادبیات، علوم انسانی و اجتماعی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی

2 استادیار گروه روان شناسی دانشکده علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران،ایران

3 دانشیار گروه هوش ماشین و رباتیک، دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر استفاده از قصه‌گویی دیجیتالی بر تنظیم هیجان در کودکان دارای اختلال طیف اتیسم صورت گرفت. این پژوهش با روش شبه آزمایشی و با دو گروه آزمایش و کنترل، با پیش‌آزمون و پس‌آزمون اجرا شد. جامعه‌ آماری پژوهش کلیه کودکان دارای اختلال طیف اتیسم مراجعه‌کننده به کلینیک مادر و کودک وابسته به دانشگاه شهید بهشتی بود. 20 نفر از کودکان دارای اختلال طیف اتیسم به شیوه‌ نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. برای آزمودنی‌های گروه آزمایش به مدت 12 جلسه 45 دقیقه‌ای برنامه مداخله قصه‌گویی دیجیتالی به صورت انفرادی ارائه شد. به منظور ارزیابی متغیر وابسته از سیاهه تنظیم هیجان (شیلدز و سیچتی، 1998) استفاده شد. داده‌های جمع‌آوری‌شده توسط تحلیل کوواریانس مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که برنامه مداخله به طور معناداری در افزایش تنظیم هیجان در آزمودنی‌های گروه آزمایش موثر بوده است. در پایان استفاده از قصه‌گویی دیجیتالی به منظور ارتقای تنظیم هیجان کودکان دارای اختلال اتیسم مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effectiveness of Digital Storytelling Program on Emotion Regulation of Children with Autism Spectrum Disorder

نویسندگان [English]

  • Sahar Mohammadi 1
  • Leila Kashani Vahid 2
  • Hadi Moradi 3

1 M.A. in Psychology and Education of Exceptional Children, Faculty of Faculty of Literature, Humanities and Social Sciences, Science and Research Branch, Islamic Azad University.

2 Department of Psychology, Azad University, Science and Research Branch, Tehran, Iran.

3 Machine Intelligence and Robotics, Group, Department of Electrical Engineering and Computers, University of Tehran.

چکیده [English]

The purpose of this research was to determine the effectiveness of digital storytelling on emotion regulation of children with autism. Research design was a quasi-experimental that included a pretest and posttest that was conducted on both the experimental group, and control group. The statistical population of the study included all children with autism spectrum in the Child-parent at a university clinic. For this purpose, 20 children with autism were selected and were assigned into two experimental and control groups randomly (each group 10 children). The experimental group received storytelling program for 12 sessions of 45 minutes and control group waited in the waiting list. All subjects completed Emotion Relation Checklist (Sheilds & Cicchetti, 1998) before and after the training. The obtained data were analyzed using Analysis of the Covariance. The findings showed significant differences between the experimental and the control group in emotion regulation. At the end, using digital storytelling program for improving emotion management was recommended.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Digital storytelling
  • emotion regulation
  • children with Autism spectrum disorder
منابع
اصغری، فرهاد؛ اخوان، محمد؛ قاسمی جوبنه، رضا. (1397). تأثیر روش قصه‌گویی بر مهارت‌های اجتماعی کودکان مبتلا به نشانگان داون. فصلنامه سلامت روان کودک، 5(3)، 1- 11.
آراد، م. (1395). قصه و دنیای درون. تهران: ثمین.
اختیاری، حامد؛ غنی پور، سعیده (زیرچاپ). آزمون تشخیص و تنظیم هیجان پارس، انتشارات مهرسا.
برزگر، بهاره؛ نجاتی، وحید؛ پوراعتماد، حمیدرضا. (1393). بررسی تفاوت توجه به چهره‌های هیجانی واقعی و گرافیکی در کودکان اتیستیک و عادی .روانشناسی افراد استثنایی،  4 (15)، 1-16.
بهمنی، مهسا؛ نعیمی، ابراهیم؛ رضایی، سعید. (1397). اثربخشی برنامه مداخله‌ای بازی‌های شناختی – رفتاری بر مهارت‌های اجتماعی و هیجانی کودکان مبتلابه اختلال اتیسم با عملکرد بالافصلنامه مطالعات روانشناسی بالینی، 8(31)، 157- 176.
خلیلی،زهرا؛ انصاری شهیدی، مجتبی. (1397). بررسی اثربخشی نمایش درمانی بر مهارت‌های اجتماعی و بازشناسی هیجانی در کودکان اتیسم با عملکرد بالا . توانمندسازی کودکان استثنایی، 9(1)، 65- 78.
ذبیح قاسمی، مریم؛ طهرانی زاده، مریم؛ مردوخی، محمدسعید. (1398). اثربخشی قصه درمانی بر سازگاری اجتماعی و احساس تنهایی کودکان معلول جسمی حرکتی. فصلنامه کودکان استثنایی، 2، 5-16.
رافعی، طلعت. (1390). اتیسم ارزیابی و درمان. تهران: دانژه، چاپ سوم.
رضایی دهنوی، صدیقه؛ دهقان، اکرم؛ رشیدی، سمیه؛ شجاعی، ستاره. (۱۳۹۸). تأثیر آموزش تنظیم هیجان بر مهارت‌های اجتماعی کودکان با اختلال طیف اوتیسم. فصلنامه سلامت روان کودک، ۶ (۱)، ۱۳۸-۱۴۸.
 رضایی، سعید؛ افروز، غلامعلی؛ حسن زاده، سعید؛ حجازی، الهه؛ خرازی، سید کمال. (1393). طراحی برنامه آموزش شناخت اجتماعی(SCT)، و بررسی اثربخشی آن بر توانایی و مهارت‌های تشخیص، درک و ابراز حالات هیجانی کودکان مبتلا به اختلال اتیسم با عملکرد بالا.  فصلنامه علمی-پژوهشی، پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی، 4، 77- 84.
رضایی، آرزو؛ کاظمی، ملیحه سادات. (1396). تأثیر آموزش تنظیم هیجان بر شناخت اجتماعی و کنشهای اجرایی کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم، فصلنامه سلامت روان کودک، ۴ (۲)،۸۲-۹۱.
شعبانی، سمیه؛ رضا تاج آ بادی و سمیه موحدیان (۱۳۹۶) کاربرد و تاثیر فناوری قصه گویی دیجیتال در توسعه فرهنگ مطالعه و یادگیری در دانش آموزان (با تاکید بر آموزش ابتدایی  (همایش کشوری دانش موضوعی-تربیتی (دانش آموزش محتوا): آموزش دینی و قرآن ابتدایی، قم، دانشگاه فرهنگیان استان قم.
فلاحی، وحیده؛ کریمی ثانی، پرویز. (1395). اثربخشی قصه درمانی بر بهبود مهارتهای ارتباطی و تعاملات اجتماعی کودکان مبتلا به اوتیسم. فصلنامه پژوهش های کاربردی روانشناختی، 7(2)، 81- 104.
علیمرادی، مهناز؛ قربان شیرودی؛ شهره، خلعتبری، جواد؛ رحمانی، محمدعلی. (۱۳۹۸). مقایسه اثربخشی قصه‌درمانی و درمان روان‌نمایشگری بر خودتوانمندسازی اجتماعی و ناگویی هیجانی دانش‌آموزان دختر با اختلال یادگیری خاص، فصلنامه کودکان استثنایی، ۱۹ (۱): ۲۷-۳۸.
کاشانی وحید، لیلا؛ سمیرا شفیعی خامنه؛ عاطفه ایرانی و منوچهر مرادی سبزوار، ۱۳۹۷، اثر بازی رایانه ای شناختی کهکشان هیجانات بر مهارت های اجتماعی کودکان دارای اختلال اتیسم با عملکرد بالا، دومین کنفرانس ملی و اولین کنفرانس بین المللی تحقیقات بازی های دیجیتال؛گرایش ها،فناوری ها و کاربردها، تهران، بنیاد ملی بازی های رایانه ای - دانشگاه صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران.
محمودی، مریم؛ برجعلی، احمد؛ علیزاده، حمید؛ غباری بناب، باقر؛ اختیاری، حامد؛ اکبری زردخانه، سعید. (1395). تنظیم هیجان در کودکان با اختلال یادگیری و کودکان عادی. فصلنامه یادگیری آموزشگاهی و مجازی، 23، 24- 96.
موسوی، سید ولی اله؛ آزادی منش، پگاه؛ صادقی، سعید؛ شلانی، بیتا؛ مومنی، فاطمه. (۱۳۹۸). اثربخشی داستان‌های اجتماعی بر افزایش مهارت‌های اجتماعی کودکان با اختلال طیف اتیسم. مجله مطالعات ناتوانی، ۹، 90.
نعمتی، شهروز؛ تقی پور، کیومرث. (1397). کاربرد تکنولوژی کمکی در حوزه اختلال‌های یادگیری ویژه: مطالعه میان رشته‌ای. روانشناسی افراد استثنایی، 8(32)، 15- 45.
همتی علمدارلو، قربان؛ گلزاری، فاطمه. (1394). تأثیر مداخله داستان‌های اجتماعی بر بهبود مهارت‌های اجتماعی دانش‌آموزان پسر اتیستیک. مطالعات روانشناختی، 11(1)، 7- 28.
یعقوبی، حسن؛ کریملو، مسعود؛ حاج دیوان بچاری، ستاره. (۱۳۹۸). تأثیر بازی‌های ویدئویی بر رفتار کودکان دارای اختلال طیف اتیسم. مجله مطالعات ناتوانی، ۹، ۶۴-۶۴.
American Psychiatric Association. Diagnostic and statistical manual of mental disorders (DSM-5). (2013). Fifth Edition. American Psychiatric Pub.
Anderson, P. (2018). Storytelling and reducing emotional problems in children with enuresis. Journal of Pediatric Urology, 14(53), 53-58.
Barry, A. (2017). patient-centered are through storytelling. The Canadian Journal of Hospital Pharmacy, 70(4), 322–323.
Beaumont, R., & Sofronoff, K. (2008). A multi-component social skills intervention for children with Asperger syndrome: The Junior Detective Training Program, Journal of Child Psychology and Psychiatry, 49(7), 743-753.
Berkovits, L., Eisenhower, A., & Blacher, J. (2017). Emotion regulation in young children with autism spectrum disorders. Journal of Autism and Developmental Disorder, 47(1), 68-79.
Bruggink, A., Huisman, S., Vuijk, R., Kraaij, V., & Garnefski, N. (2016). Cognitive emotion regulation, anxiety and depression in adults with autism spectrum disorder. Research in Autism Spectrum Disorders, 22, 34– 44.
Cassidy, S., Stenger, B., Van, Dongen, L., Yanagisawa, K., Anderson, R., Wan, V., & et al. (2016). Expressive visual textto-speech as an assistive technology for individuals with autism spectrum conditions. Computer Vision and Image Understanding, 148, 193-200.
Center for Digital Storytelling. (2006). The seven elements of digital storytelling. Retrieved from http://www.storycenter.org/memvoice/pages/tutorial_1.html
Chatzara, K., Karagiannidis, C., Mavropoulou, S., & Stamatis, D. (2014). Digital storytelling for children with Autism: software development and pilot application. In Research on e-Learning and ICT in Education (pp. 287-300). Springer, New York, NY.
Chen, C. H., Wang, C. P., Lee, I. J., & Su, C. C. C. (2016). Speech-generating devices: effectiveness of interface design—a comparative study of autism spectrum disorders. Springer Plus, 5(1), 1682.
Cibralic, S., Kohlhoff, J., Wallace, N., McMahon, C., & Eapen, V. (2019). A systematic review of emotion regulation in children with Autism Spectrum Disorder. Research in Autism Spectrum Disorders, 68, 101422.
Compas, B. E., Jaser, S. S., Bettis, A. H., Watson, K. H., Gruhn, M. A., Dunbar, J. P. (2017). Coping, emotion regulation, and psychopathology in childhood and adolescence: a meta-analysis and narrative review. Psychological Bulletin Journal, 143(9), 939-991.
Crozier, S., & Tincani, M. J. (2005). Using a modified social story to decrease disruptive behavior of a child with autism. Focus on Autism and Other Developmental Disabilities20(3), 150-157.
Fitch, P. (2017). We all have a story. The Canadian Journal of Hospital Pharmacy, 70(2), 164.
Daigle, B. A. (2008). Digital storytelling as a literacy-based intervention for a sixth grade student with Autism Spectrum Disorder: An exploratory case study.
Dyer, N. (2017). Behold the tree: an exploration of the social integration of boys on the autistic spectrum in a mainstream primary school through a drama therapy intervention. Drama therapy, 38, 80-93.
Friedberg, R. D. & Wilt, L. H. (2010). Metaphors and Stories in Cognitive Behavioral
Therapy with Children. Journal Rat-Emo Cognitive-Behavior Therapy, 28,100–113.
Giagazoglou, P., & Papadaniil, M. (2018). Effects of a storytelling with drama techniques to understand and accept intellectual disability in Students 6-7 Years Old. A Pilot Study. APE, 8(2), 224-237.
Goldsmith, S.F., & Kelley, E. (2018). Associations between emotion regulation and social impairment in children and adolescents with autism spectrum disorder. Journal of Autism and Developmental Disorder, 48(6), 2164-2173.
Graziano, P.A., & Hart, K. (2016). Beyond behavior modification: benefits of social–emotional/self-regulation training for preschoolers with behavior problems. Journal of School Psychology, 58, 91-111.
Gross, C. (2017). Defective phosphoinositide metabolism in autism. Journal of Neuroscience Research, 95(5), 1161-73.
Grynszpan, O., Weiss, L., Perez, F., & Gal, E. (2014). Innovative technology based interventions for autism spectrum disorders: A meta-analysis. Journal of Autism, 18(4), 346-361.
Hanrahan, R., Smith, E., Johnson, H., Constantin, A., & Brosnan, M. (2020). A Pilot Randomised Control Trial of Digitally-Mediated Social Stories for Children on the Autism Spectrum. Journal of Autism and Developmental Disorders, 1-15.
Herring, P., Herring, P., Kear, K., Kear, K., Sheehy, K., Sheehy, K., & et al. (2017). A virtual tutor for children with autism. Journal of Enabling Technologies, 11(1), 19-27.
Hetzroni, O. E., & Shalahevich, K. (2018). Structure mapping in autism spectrum disorder: levels of information processing and relations to executive functions. Journal of Autism and Developmental Disorder, 48(3), 824-833.
Hopkins, I.M., Gower, M.W., Perez, T.A., Smith, D.S., Amthor, F. R., Wimsatt, F.C., & Biasini, F. J. (2011). Avatar assistant: improving social skills in students with an ASD through a computer-based intervention. Journal of Autism and Developmental Disorders, 41(11), 1543-1555.
Jiujias, M., Kelley, E., & Hall, L. (2017). Restricted, Repetitive Behaviors in Autism Spectrum Disorder and Obsessive–Compulsive Disorder: A Comparative Review. Child Psych Human Develop, 1-16.
Klin, A., Saulnier, C. A., Sparrow, S. S., Cicchetti, D. V., Volkmar, F. R., & Lord, C. (2007). Social and communication abilities and disabilities in higher functioning individuals with autism spectrum disorders: The Vineland and the ADOS. Journal of Autism and Developmental Disorder, 37(4), 748-759.
Kieler, L. (2010). A reflection: Trials in using digital storytelling effectively with the gifted. Gifted Child Today, 33(3), 48-52.
Lacava, P. G, Golan, O., Baron-Cohen, S., Smith, & Myles, B. (2007). Using assistive technology to teach emotion recognition to students with Asperger syndrome: A pilot study. Remedial and Special Education, 28(3), 174-81.
Lahiri, U., Bekele, E., Dohrmann, E., Warren, Z., & Sarkar, N. (2013). Design of a virtual reality based adaptive response technology for children with autism. IEEE Transactions on Neural Systems and Rehabilitation Engineering, 21(1), 55-64.
Liu, J., Yao, L., Zhang, W., Xiao, Y., Liu, L., Gao, X., & et al. (2017). Gray matter abnormalities in pediatric autism spectrum disorder: a meta-analysis with signed differential mapping. Euro Child Adole Psych. 1-13
MacDonald, M., Hatfield, B., & Twardzik, E. (2017). Child Behaviors of Young Children with Autism Spectrum Disorder Across Play Settings. Adapted Physic Active Quart, 34(1):19-32.
Mazefsky, C. A. & White, S. W. (2014). Emotion Regulation Concepts & Practice in Autism Spectrum Disorder. Journal of Child Adolescent Psychiatry Clinical N Am, 32(1), 15-24.
Mazefsky, C. A. Herrington, J. Siegel. M., Scarpa, A. Maddox, B. B. Scahill, L. & White, S. W. (2013). The Role of Emotion Regulation in Autism Spectrum Disorder. Journal of American Academy of Child & Adolescent psychiatry, 52(7), 679-688.
Molina, P. Nives Sala, M. Zappulla, C. Bonfigliuoli, C. Cavioni, V. Assunta Zanetti, M. Baiocco, R. Laghi, R. Pallini, S. De Stasio, S. Raccanello, D. & Cicchetti, D. (2014). The Emotion Regulation Checklist – Italian translation. Validation of parent and teacher versions. European Journal of Developmental Psychology, 11(5), 624-634.
Naragon-Gainey, K., McMahon, T. P., & Chacko, T. P. (2017). The structure of common emotion regulation strategies: A meta-analytic examination. Psychological Bulletin Journal, 143(4): 384-427.
Onuorah, A. R. (2020). Efficacy of Digital Storytelling Intervention on Social Skills Acquisition among Primary School Children. Journal of Engineering and Applied Sciences, 15(12), 2562-2567.
Peters, L. C., & Thompson, R. H. (2018).  How teaching perspective taking to individuals with autism spectrum disorders affects social skills: findings from research and suggestions for practitioners. Behavior Analysis in Practice, 11(4), 467–478.
Peterson, C., Slaughter, V., Moore, C., & Wellman, H. M. (2016). Peer social skills and theory of mind in children with autism, deafness, or typical development. Developmental Psychology, 52(1), 46–57.
Ponticorvo, M., Sica, L. S., Rega, A., & Miglino, O. (2020). On the Edge Between Digital and Physical: Materials to Enhance Creativity in Children. An Application to Atypical Development. Frontiers in Psychology, 11, 755.
Ratcliffe, B., Wong, M., Dossetor, D., & Hayes, S. (2014). Teaching social–emotional skills to school-aged children with Autism Spectrum Disorder: A treatment versus control trial in 41 mainstream schools. Journal of Autism and Developmental Disorder, 8(12), 1722-1733. Radley, K. C., Dart, E. H., Brennan, K. J., Helbig, K. A., Lehman, E. L., Silberman, M., & Mendanhall, K. (2020). Social Skills Teaching for Individuals with Autism Spectrum Disorder: a Systematic Review. Advances in Neurodevelopmental Disorders, 1-12.
Samson, A. C. Phillips, J. F. Parker, K. J. Shah, S. Gross, J. J. & Harden, A.Y. (2013). Emotion Dysregulation and the Core Features of Autism Spectrum Disorder. Journal of Autism Development Disorder. 44(7), 1766-1772.
Samson, A. C., Hardan, A. Y., Podell, R. W., Phillips, J. M., & Gross, J. J. (2015). Emotion regulation in children and adolescents with autism spectrum disorder. Autism Research, 8(1), 9-18.
Shrieber, B, & Cohen, Y. (2013). Using photos and visual-processing assistive technologies to develop self-expression and interpersonal communication of adolescents with Asperger Syndrome (AS). Interdisciplinary Journal of E-Learning and Learning Objects, 9, 267-86.
Shafieyan, S., Soleymani, M. R., Samouei, R., & Afshar, M. (2017). Effect of storytelling on hopefulness in girl students. Journal of education and health promotion, 6.
Tanaka, J. W., Wolf, J. M., Klaiman, C., Koenig, K., Cockburn, J., Herlihy, L., Brown, C., Stahl, S.,
Kaiser, M.D., Schultz, R.T. (2010).Using computerized games to teach face recognition skills
to children with autism spectrum disorder: the let's face it! Program, Journal of Child Psychology and Psychiatry, 51(8), 944–952.
Wu, J., & Chen, D. T. V. (2020). A systematic review of educational digital storytelling. Computers & Education, 147, 103786