روانشناسی افراد استثنایی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

فایل های ضروری

راهنمای ارسال مقالات

داوران سال 1399

داوران سال 1400

داوران سال 1401

تأثیر آموزش حباب‌های فکر بر نظریه ذهن کودکان دختر مبتلا به اختلال طیف اتیسم با عملکرد بالا: مطالعه مقدماتی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

کارشناس ارشد روانشناسی کودکان استثنایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر آموزش حباب‌های فکر بر نظریه ذهن کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم با عملکرد بالا انجام شد. روش پژوهش نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش را 78 نفر از کودکان دختر 8 تا 12 سال مبتلا به اختلال طیف اتیسم با عملکرد بالا مراجعه کننده به 2 مرکز درمانی شهر تهران (به آرا و دوست اتیسم) در شش ماهه اول سال 1398 تشکیل دادند. از بین آنها 26 نفر به روش نمونه‌گیری دردسترس و با توجه به ملاک‌های ورود و خروج به مطالعه، به‌عنوان نمونه پژوهش انتخاب و به-صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (13 نفر) و گروه کنترل (13 نفر) گمارش شدند. افراد گروه آزمایش، برنامه آموزشی جباب‌های فکر را در 8 جلسه 45 دقیقه‌ای (در هرهفته یک جلسه) به‌صورت انفرادی دریافت کردند؛ گروه کنترل در لیست انتظار قرار گرفت. به‌منظور جمع‌آوری اطلاعات از آزمون نظریه ذهن استیممن (1999)، استفاده شد. داده‌ها با استفاده از آزمون تحلیل کواریانس تک‌متغیره تحلیل شد. یافته‌های حاصل از پژوهش نشان داد که با کنترل اثر پیش‌آزمون، بین میانگین نمرات پس‌آزمون افراد گروه‌های آزمایش و کنترل در نظریه ذهن تفاوت معناداری وجود داشت. باتوجه به نتایج پژوهش، کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم در کسب نظریه ذهن دچار مشکل هستند و رویکرد حباب‌های فکر می‌تواند از طریق تکالیف باورهای غلط به بهبود و تسریع رشد نظریه ذهن کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم مؤثر باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The effect of Thought-Bubble Training on the Theory of Mind in Female Autism Disorder Children with High Performance: A Pilot Study

نویسنده [English]

  • Sara Takini

M.A of Exceptional Child Psychology, Islamic Azad University, Science and Research Branch, Tehran, Iran.

چکیده [English]

The purpose of this study was to investigate the effect of thought-bubble training on the theory of mind in female autism disorder children with high performance. The present semi experimental study included pre-test, post-test with the control group design. The statistical population of the study consisted of 78 girls aged 8 to 12 years with high-functioning autism spectrum disorder referred to 2 medical centers in Tehran (for autism votes and friends) in the first six months of 2019. Among them, 26 people were selected by available sampling method and according to the inclusion and exclusion criteria, as a research sample and randomly in two experimental groups (13 people) and control group (13 people). Were appointed. The subjects in the experimental group received the thought-bubble training in 8 sessions of 45 minutes (one session per week) individually; The control put on a waiting list. In order to gather data, Steammann theory of mind test (1999), were used. Data were analyzed using univariate analysis of covariance. Findings of the study showed that by controlling the effect of pre-test, there was a significant difference between the mean scores of post-test in the experimental and control groups in the theory of mind. According to the results of the study, children with autism disorder have difficulty in obtaining theory of mind, and the thought-bubble training can be effective in improving and accelerating the development of theory of mind in in autism disorder children with high performance

کلیدواژه‌ها [English]

  • thought bubbles
  • mind theory
  • autism
  • children
مراجع
منابع
احدی، حوریه (1396). بررسی ارتباط بیان دستوری و نظریۀ ذهن در کودکان دارای اُتیسم با عملکرد بالا. فصلنامه علوم پیراپزشکی وتوان­بخشی، 6(4)، 86-79.
بابایی کفاکی، هدی.، حسن زاده، رمضان و کاظم فخری، محمد (1397). مقایسه اثربخشی روش­های درمانی موثر در اختلالات طیف اوتیسم. فصلنامه تعالی بالینی، 7(4)، 60-51.
تقی خان، کیانا.، حسن زاده، سعید و خداوردیان، سهیلا (1396). قابلیت تبیین زبان در نظریه ذهن کودکان با اختلال طیف اتیسم. فصل‌نامه پژوهش‌های کاربردی روان­شناختی، 8(2)، 77-69.
خدابخشی، مهدی.، ملک­پور، مختار وعابدی، احمد (1394). تأثیر آموزش مبتنی بر نظریه ذهن بر عملکرد ذهن‎خوانی و کارکردهای اجرایی در کودکان مبتلا به اختلال‎های طیف اوتیسم .مجله روا­ن­پزشکی و روان­شناسی بالینی ایران، 21(2)، 166-155.
رضایی، سعید و لاری لواسانی، منا (1396). نقش مهارت‌های حرکتی در پیش‌بینی مهارت اجتماعی و رفتار چالشی (تکراری) کودکان با اختلال طیف اتیسم. مجله روان­شناسی افراد استثنایی، 7(25)، 33-19.
سیفی، رقیه.، صالحی، عمران.، پناهنده، ابراهیم و وانسفلی، خدیجه (1394). اثربخشی مداخله نظریه ذهن بر ارتقاء سطوح نظریه ذهن کودکان دارای اتیسم با عملکرد بالا.  نشریه توانمندسازی کودکان استثنایی، 6(2)، 8-1.
قمرانی، امیر.، البرزی، شهلا و خیر، محمد (1385). بررسی روایی و اعتبار آزمون نظریه ذهن در گروهی از دانش آموزان عقب مانده ذهنی و عادی شهر شیراز. مجله روان­شناسی، 10(2)، 199-181.
کاسه چی، مسعود.، بهنیا، فاطمه.، میرزایی، هوشنگ.، رصافیانی، مهدی و فرضی، مرجان (1392). اعتبار، پایایی و روایی نسخه فارسی پرشنامه غربال گری کودکان اوتیسم ۱۲-۷ ساله با عملکرد بالا. مجله علمی پژوهان، 12(1)، 54-45.  
کوهی­نژاد، علی.، ابراهیمی قوام، صغری و فلاحتی، مرضیه (۱۳۹۳(. بررسی نقص نظریه ذهن در کودکان دارای اختلال اوتیسم، نخستین همایش ملی توانمندسازی فردی اجتماعی افراد با نیازهای ویژه، خراسان جنوبی - قاین، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قاینات.
یاقوتی، فرشته.، قاسم زاده، سوگند و احمدی، زهرا (1398). اثربخشی آموزش نظریه ذهن بر اساس الگوی هال و تاگر-فلاسبرگ و ایفای نقش بر بهبود سطوح نظریه ذهن در کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم. فصلنامه سلامت روان کودک، 6(3)، 306-295.  
American Psychiatric Association (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (5th ed). Washington, DC: Author
Baron-Cohen, S. T. (2002). The extreme male brain theory of autism. Trends in Cognitive Sciences, 6(6), 248-254.
Baron-Cohen, S.,Leslie, A. M., & Frith, U. (1985). Does the autistic child have a “theory of mind”?. Journal of  Cognition, 21(1), 37-46.
Baxter, A., T. Brugha, H. E. Erskine, R. W. Scheurer, T. Vos, and J. G. Scott.2015. The epidemiology and global burden of autism spectrum disorders. Psychological Medicine, 45, 601–613.
Berenguer, F.C., Roselló, M.B., Colomer, D. C., Baixauli, F. I.,  & Miranda, C.A. (2018). Children with autism spectrum disorder and comorbid attention deficit hyperactivity disorder. Relationships between symptoms and executive function, social cognition, and behavioral problems. Research in Developmental Disabilities, 83, 260-269.
Carlier, S., Lesley, D., Christophe, L., Stanciue, R., Deconincka, A., Anne etal. (2019). Improving autism screening in French-speaking countries: Validation of the Autism Discriminative Tool, a teacher-rated questionnaire for clinicians’ use. Research in Autism Spectrum Disorders, 61, 33-44.
Centre for Disease Control and Prevention. (2018). Identified prevalence of Autism spectrum Autism spectrum disorder: ADDM  data network  from 2000-2010, combining all site. http://www.cdc.gov/ncbddd/autism/data.html
Chan, P.-C., et al. (2016). Theory of Mind Deficit Is Associated with Pretend Play Performance, but Not Playfulness, in Children with Autism Spectrum Disorder. Hong Kong Journal of Occupational Therapy, 28, 43-52.
Ehlers, S., Gillberg, C., & Wing, L. (1999). A screening questionnaire for Asperger syndrome and other high-functioning autism spectrum disorders in school age children. Journal of Autism and Developmental Disorders. 29(2), 129-141.
Klin, A., Jones, W., Schultz, R., Volkmar, F., & Cohen, D. (2003). Denying and quantifying the social phenotype in autism. American Journal of Psychiatry, 159, 895–908.
Lecce, S., Bianco, F., Devine, R. T., Hughes, C., & Banerjee, R. (2014). Promoting theory of mind during middle childhood: A training program. Journal of Experimental Child Psychology, 126, 52-67.
Leppanen, J., Sedgewick, F., Treasure, J., & Tchanturia, K. (2018). Differences in the Theory  of Mind profiles of patients with anorexia nervosa and individuals on the autism  spectrum: A meta-analytic review. Neuroscience & Biobehavioral Reviews, 90, 146–163.
Mazzone, S., & Nader-Grosbois, N. (2017). How are parental reactions to children’s emotions linked with theory of mind in children with autism spectrum disorder? Research in Autism Spectrum Disorders, 40, 41–53.
Muris, P., Steerneman, P., Meeters, C., Mercklbach, H., Horselenberg, R., Van Den Hogen, T., & VanDongen, L. (1999). The TOM Test: Anew instrument for assessing theory of mind in normal children and with pervasive developmental. Journal of Autism and Developmental Disorders, 29, 67-80.
O'Nions, E., Sebastian, C. L., McCrory, E., Chantiluke, K., Happé, F., & Viding, E. (2014). Neural bases of Theory of Mind in children with autism spectrum disorders and children with conduct problems and callous‐unemotional traits. Developmental science, 17(5), 786-796.
Paynter, J., & Peterson, C. C. (2013).  Further evidence of benefits of thought-bubble training for theory of mind development in children with autism spectrum disorders. Research in Autism Spectrum Disorders, 7, 344-348.
Steinman, G. (2019). Prenatal identification of autism propensity. Medical Hypotheses, 122, 210-211.
Tager-Flusberg, H. (2007). Evaluating the theory-of-mind hypothesis of autism. Current Directions in Psychological Science, 16(6), 311-316.

Tordjman, S., Celume, M-P., Denis, L., Motillon, T., & Keromnes, G. (2019). Reframing schizophrenia and autism as self-consciousness disorders associating a deficit of theory of mind and empathy with social communication impairments. Neuroscience & Biobehavioral Reviews, 103, 401-413.

Velloso, R. D. L., Duarte, C. P., & Schwartzman, J. S. (2013). Evaluation of the theory of mind in autism spectrum disorders with the Strange Stories test. Arquivos de Neuro-Psiquiatria, 71(11), 871-876.
Watkins, L., Kuhn, M., Ledbetter-Cho, K., Gevarter, C., & O’Reilly, M. (2017). Evidence-based social communication interventions for children with autism spectrum disorder. The Indian Journal of Pediatrics, 84(1), 68-75.
Wellman, H. M., & Liu, D. (2004). Scaling of theory-of-mind tasks. Journal of  Child Development, 75, 523–541.
Wellman, H. M., Baron-Cohen, S., Caswell, R., Gomez, J. C., Swettenham, J., Toye, E., et al. (2002). Thought-bubbles help children with autism acquire an alternative to a theory of mind. Journal of Autism, 6, 343–363.
روانشناسی افراد استثنایی
دوره 10، شماره 40
دی 1399
صفحه 157-178
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار