روانشناسی افراد استثنایی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

فایل های ضروری

راهنمای ارسال مقالات

داوران سال 1399

داوران سال 1400

داوران سال 1401

اثر آموزش حالت‌های ذهنی بر نظریه‌ذهن دانش‌آموزان کم‌توان‌ذهنی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکترای روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی، دانشگاه فرهنگیان، مرکز شهید رجایی تربت حیدریه

2 کارشناس ارشد روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، گروه روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی

3 کارشناس ارشد روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی، آموزش و پرورش شهرستان تربت حیدریه. hassanzadeh.maryam@gmail.com

4 دکترای روانشناسی، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، گروه روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی

5 دانشجوی دکترای مددکاری اجتماعی، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، گروه مددکاری اجتماعی

چکیده

نظریه ذهن توانایی پیش­بینی و شرح دادن رفتار خود و دیگران با توجه به حالت‌های ذهنی است و برای برقراری تعاملات اجتماعی ضروری است. این در حالی است که بررسی‌ها نشان می‌دهند کودکان کم‌توان ذهنی در نظریه ذهن با نارسایی و تحول نایافتگی روبرو هستند. پژوهش حاضر، در پی بررسی اثر آموزش حالت‌های ذهنی بر نظریه ذهن دانش‌آموزان کم‌توان ذهنی بود. در این پژوهش آزمایشی 60 دانش‌آموز پسر و دختر کم­توان ذهنی به روش تصادفی خوشه‌ای از شهر تهران انتخاب شدند و به‌صورت تصادفی ساده 30 دانش­آموز (15 پسر و 15 دختر) در گروه آزمایش و 30 دانش­آموز (15 پسر و 15 دختر) در گروه کنترل جای داده شدند. با استفاده از آزمون نظریه ذهن 38 سؤالیو تکلیف محتوای غیرمنتظره نظریه ذهن دانش­آموزان هر دو گروه در دو موقعیت پیش­آزمون و پس­آزمون سنجیده شد. گروه آزمایش 9 جلسه آموزش حالت‌های ذهنی دریافت کرد ولی گروه کنترل فقط از آموزش­های رایج مدرسه استفاده کرد. داده­ها با استفاده از روش تحلیل کوواریانس[ij1]  تحلیل شد. یافته‌ها نشان داد که آموزش حالت‌های ذهنی بر بهبود نظریه ذهن دانش‌آموزان گروه آزمایش تأثیر معنی‌داری داشته است (05/0p<)؛بنابراین، آموزش حالت‌های ذهنی باعث بهبود نظریه ذهن دانش‌آموزان کم­توان ذهنی می­شود.



 [ij1]ایمیل نویسنذگان

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Training Mental States on the of Theory of Mind among Intellectual Disabled Children

نویسندگان [English]

  • mehdi abdolahzade 1
  • narges adib 2
  • mriam hasanzadeh 3
  • masomeh pourmohamad 4
  • abasali iazdani 5

چکیده [English]

The theory of mind describes the ability of predicting and attributing mental states of self and others; and is essential for one’s social interaction. Previous studies show that intellectually disabled children have deficient and immature theory of mind. The present study wants to survey the effectiveness of training mental states on acquisition and promotion of theory of mind of students with intellectual disabilities. In this semi-experimental study, 60 intellectually disabled male and female students were selected by the multiple cluster sampling method in the city of Tehran. These students were randomly assigned into two groups: 30 students (15 boys and 15 girls) were placed in the experimental group and 30 others (15 boys and 15 girls) were placed in the control group. To assess the theory of mind the 38-Item Theory of Mind Test, and unexpected task, were used for both groups in pretest and posttest. The experimental group received nine sessions of training mental states, and the control group used normal school education. To analyze the data, covariance was used. The results revealed that the scores of theory of mind in experimental group was significantly higher than the control group (p<0.05). Training mental states is effective on acquiring and promoting the theory of mind in intellectually disabled students.

کلیدواژه‌ها [English]

  • : Mind Reading
  • Mental States
  • Intellectually Disabled children
مراجع
زیگلر، ر؛ و آلیبالی، م. (2005). تفکر کودکان: روان شناسی رشد شناختی، ترجمه خرازی، ک. (1386). تهران: انتشارات جهاد دانشگاهی.
شهیم، س. (1373). هنجاریابی مقیاس تجدیدنظر شده هوش وکسلر برای کودکان در ایران، شیراز: دانشگاه شیراز.
عبداله­زاده رافی، م. (1389). رابطه نظریه ذهن با عوامل فردی و خانوادگی در دانش‌آموزان عقب مانده ذهنی 8 تا 14 سال، پایان نامه کارشناسی ارشد چاپ نشده، گروه روانشناسی کودکان استثنایی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی.
عبداله زاده رافی، م؛ بهرامی، ه؛ میرزمانی، م؛ صالحی، م؛ و حسن‌زاده اول، م. (1389). تحول نظریه ذهن در دانش‌آموزان عقب مانده ذهنی و ارتباط آن با تعداد خواهران و برادران. مجله توانبخشی، 4، 19-28.
قمرانی، ا؛ البرزی و خیر، م. (1385)، بررسی روایی و اعتبار آزمون نظریه ذهندر گروهی از دانش‌آموزان عقب مانده ذهنی و عادی شهر شیراز، مجله روانشناسی، 2، 199- 181.
قمرانی، ا؛ و البرزی، ش. (1384). بررسی تحولی نظریه ذهن در دانش‌آموزان عقب مانده ذهنی خفیف و عادی 7 تا 9 سال، مطالعات روانشناختی، 5،30-7.
مشهدی، ع. (1382). نظریه ذهن: رویکردی جدید به روانشناسی تحولی، فصلنامه تازه­های علوم شناختی، 3، 83-70.
مشهدی، ع؛ و محسنی، ن. (1385). بررسی مقایسه ای توانش های نظریه ذهن و نگهداری ذهنی عدد در کودکان عقب مانده ذهنی آموزش پذیر و کودکان عادی پیش‌دبستانی، مجله روانشناسی، 2، 155-134.
نسائیان، ع؛ بهرامی، ه؛ میرزمانی، م؛ و صالحی، م. (1389). تأثیر آموزش باور کاذب بر اکتساب نظریه ذهن دانش‌آموزان پسر کم‌توان ذهنی. پژوهش در حیطه کودکان استثنایی، 1، 11-20.
نسائیان، ع؛ عبداله‌زاده رافی، م؛ مرادی، م؛ و کاوه، م. (1389). تأثیر آموزش باور کاذب بر پاسخگویی به تکالیف نظریه ذهن در کودکان 3 تا 6 سال. روانشناسی معاصر، (1) 5، 63-70.
Abbeduto, L, Short-Meyerson, K, Benson, G, & Dolish, J. (2004). Relationship between theory of mind and language ability in children and adolescents with intellectual disability. Journal of Intellectual Disability Research, 48, 150-159.
Abdollahzadeh-Rafi, M, Yazdani, A. A, & Hasanzadeh-Avval, M. (2013). Role of age, verbal and nonverbal ability and siblings in development of the theory of mind with regard to intellectually disabled students. Zahedan Journal of Research in Medical Sciences, 15: 1-5.
Amsterlaw, J, & Wellman, H. M. )2006). Theories of mind in transition: A microgenetic study of the development of false belief understanding. Journal of Cognition and Development, 7, 139 – 172.
Appleton, M, & Reddy, V. (1996). Teaching three year-olds to pass false belief tests: A conversational approach. Social Development, 5, 275 – 291.
Baurain, C, & Nader-Grosbois, N. (2013). Theory of Mind, Socio-Emotional Problem-Solving, Socio-Emotional Regulation in Children with Intellectual Disability and in Typically Developing Children. Journal of autism and developmental disorders, 1-18.
Bloom, P, & German, T. M (2000). Two reasons to abandon the false belief task as a test of theory of mind, Cognition, 77, 25-31.
Bosacki, S. & Astington, W. (1999). Theory of mind in preadolescence: Relations between social understanding and social competence. Social Development, 8, 237-255.
Brown, J. R, Donelan-McCall, N, Dunn, J. (1996) Why talk about mental states? The significance of children's conversations with friends, siblings, and mothers. Child Development, 67, 3, 836-849.
Clements, W. A, Rustin, C. L, & McCallum, S. (2000). Promoting the transition from implicit to explicit understanding: A training study of false belief. Developmental Science, 3, 81 – 92.
Doherty, M. (2009). Theory of Mind: How Children Understand Others' Thoughts and Feelings. Hove and New York, Psychology Press.‌
Feng,H; Yulo,y; Tsai,Sh; Cartledge,G(2008). The effects of theory of mind and social skill taining on the social competence of sixth – grade student with autism. Journal of positive behavior interventions, 10, 4, 228-242.
Fiasse, C, & Nader-Grosbois, N. (2012). Perceived social acceptance, theory of mind and social adjustment in children with intellectual disabilities. Research in Developmental Disabilities, 33(6), 1871-1880.
Fisher, N, & Happe, F. (2005). A training study of theory of mind and executive function in children with Autistic Spectrum disorders. Journal of Autism and Developmental Disorder, 35, 757-771.
Flavell, J. H. (2000). Development of children's knowledge about the mental world. International Journal of Behavioral Development, 24, 15.
Hadwin, J, Baron cohen, s, Howlin, p, &Hill, k.(1996). can we teach children with autism to understand emotions, belief or pretence?.Development and psychopathology, 8(2), 345-365.
Jenkins, J. M. & Astington, J. W (2000). Theory of mind and social behavior: Causal models tested in a longitudinal study. Merrill-Palmer Quarterly, 46, 203-220.
Lo, S. T, Siemensma, E, Collin, P, & Hokken-Koelega, A. (2013). Impaired theory of mind and symptoms of Autism Spectrum Disorder in children with Prader–Willi syndrome. Research in Developmental Disabilities, 34(9), 2764-2773.
Muris, P, Steerneman, P, Meesters, C, Merckelbach, H, Horselenberg, R, van den Hogen, T. et al. (1999). The TOM test: A new instrument for assessing theory of mind in normal children and children with pervasive developmental disorders. Journal of autism and developmental disorders, 29, 67-80.
Nader-Grosbois, N, Houssa, M, & Mazzone, S. (2013). How could Theory of Mind contribute to the differentiation of social adjustment profiles of children with externalizing behavior disorders and children with intellectual disabilities? Research in developmental disabilities, 34(9), 2642-2660.
Paynter, J, & Peterson, C. C. (2013). Further evidence of benefits of thought-bubble training for theory of mind development in children with autism spectrum disorders. Research in Autism Spectrum Disorders, 7(2), 344-348.
Semrud-Clikeman, M. (2007). Social competence in children. Springer Verlag.
Slaughter, V, Dennis, M. J, & Pritchard, M. (2002). Theory of mind and peer acceptance in preschool children. British Journal of Developmental Psychology, 20, 545-564.
Slaughter, V, Dennis, M. J, & Pritchard, M. (2002). Theory of mind and peer acceptance in preschool children. British Journal of Developmental Psychology, 20, 545-564.
Thirion-Marissiaux, A. F. & Nader-Grosbois, N. (2008). Theory of mind "beliefs", developmental characteristics and social understanding in children and adolescentswith intellectual disabilities. Research in Developmental Disabilities, 29, 547-566.
Vinden, P. G. (2001). Parenting attitudes and children's understanding of mind: A comparison of Korean American and Anglo-American families. Cognitive Development, 16, 793-809.
Yagmurlu, B, Berument, S, & Celimli, S. (2005). The role of institution and home contexts in theory of mind. Applied Developmental Psychology, 26, 521-537.
 
روانشناسی افراد استثنایی
دوره 4، شماره 16 - شماره پیاپی 16
دی 1393
صفحه 123-158
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار