نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه علوم تربیتی، دانشگاه محقق اردبیلی

2 کارشناس ارشد مشاوره‏ی خانواده

3 دانشجوی کارشناسی ارشد مشاوره‏ی خانواده

چکیده

پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه‏ تاب‏آوری و حمایت اجتماعی ادراک‌شده با سازگاری مادران دارای فرزند کم‌توان‌ ذهنی انجام شد. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. تمامی مادران دارای فرزند کم‌توان ‌ذهنی شهر رشت در سال 94-1393 جامعه‏ی آماری این پژوهش را تشکیل ‏دادند که از میان آنان با استفاده از روش نمونه‏گیری در دسترس 150 مادر انتخاب شدند و به پرسش‏نامه‏ی تاب‌آوری کونور و دیویدسون، پرسش‏نامه‏ی حمایت اجتماعی ادراک‌شده زیمن و همکاران و پرسش‏نامه‏ی سازگاری بل پاسخ دادند. برای تجزیه و تحلیل داده‏ها از آزمون‏های ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون به روش همزمان استفاده شد. یافته‏ها نشان داد که بین تاب‏آوری و حمایت اجتماعی ادراک‌شده با سازگاری مادران دارای فرزند کم‏توان ‏ذهنی همبستگی مثبت معناداری وجود دارد. همچنین، نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که 24 درصد از کل واریانس سازگاری مادران دارای فرزند کم‏توان‏ ذهنی به وسیله متغیرهای تاب‏آوری و حمایت اجتماعی ادراک‌شده پیش‏بینی می‏شود و حمایت اجتماعی ادراک‌شده نسبت به تاب‏آوری، سهم بیشتری در پیش‏بینی سازگاری مادران دارای فرزند کم‏توان ‏ذهنی داشت. بنابراین، می‏توان نتیجه گرفت که نداشتن تاب‏آوری و عدم حمایت‏های اجتماعی ادراک‌شده از عوامل مهم در بروز ناسازگاری مادران دارای فرزند کم‏توان ‏ذهنی ‏است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Relationship of Resiliency and Perceived Social Support with Adjustment of Mothers with Intellectually Disable Child

نویسندگان [English]

  • hsbbx hssrdh 1
  • dht ghdfg 2
  • gds sgsdg 3

چکیده [English]

The purpose of this study is to investigate the relationship resiliency and perceived social support with adjustment of mothers with intellectually disable child. The method of this study is correlational. Statistical population of this study comprised of all mothers with intellectually disable child in Rasht city. From among this population, 150 mothers were selected as sample by using available sampling method. The used tools were Connor-Davidson Resiliency questionnaire, Perceived Social Support Scale and Bell's Adjustment Scale. Data analysis was performed through Pearson’s correlation coefficient and regression analysis. The findings proved that there is a positive significant correlation between resiliency and perceived social support with the adjustment of mothers with intellectually disable child (p<0/01). The results of regression analysis also revealed that%24 of the total variance of adjustment can be explained by resiliency and perceived social support. Therefore, it can be concluded that the lack of resilience and perceived social support may be taken into account as one of the important factors leading to nonadjustment of mothers with intellectually disable child.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Resiliency
  • Perceived Social Support
  • adjustment
  • Intellectually Disable
ارجمندنیا، ع.ا.، افروز، غ. و ساداتی، س.س. (1388). علل اصلی معلولیت در کودکان و نوجوانان سنین مدرسه مناطق شهری و روستایی. فصلنامه روانشناسی و علوم تربیتی، (1)39، 217-203.
افروز، غ. (1386). روان‌شناسی و آموزش کودکان استثنایی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
بحرینیان، س.ع.، حاجی‌علیزاده، ک.، ابراهیمی، ل. و هاشمی‌گرجی، ا.ا. (1391). مقایسه‏ی ویژگی‌های شخصیتی و میزان سازگاری مادران دانش‌آموزان عقب‌مانده‌ ذهنی و عادی شهر تهران. فصلنامه‏ی افراد استثنایی، (7)2، 167-153.
حق‏رنجبر، ف.، کاکاوند، ع.، برجعلی، ا. و برماس، ح. (1390). تاب‌آوری و کیفیت زندگی مادران دارای فرزندان کم‌توان ذهنی. فصلنامه‏ی سلامت و روانشناسی، (1)1، 189-179.
ساراسون، ا. ج و ساراسون، ب. آ. (1989). روانشناسی مرضی. ترجمه‏ی نجاریان، ب.، اصغری‏مقدم، م.، ع. و دهقانی، م. (1387). تهران: رشد.
سلیمی، ع.، جوکار، ب. و نیک‌پور، ر. (1388). ارتباطات اینترنتی در زندگی: بررسی نقش ادراک حمایت اجتماعی و احساس تنهایی در استفاده از اینترنت. مطالعات روانشناختی، (3)5، 102-81.
شیخ‌الاسلامی، ع. و ابراهیمی‏قوام، ص. (1389). تاب‏آوری و راهکارهای پرورش آن در دانش‏آموزان. فصلنامه مدارس کارآمد، (10)2، 31-27.
شیخ‌الاسلامی، ع.، ابراهیمی‏قوام، ص. و فرخی، ن.ع. (1389). رابطه‏ی بین تاب‏آوری و عزت‏نفس با پیشرفت تحصیلی دانش‏آموزان دختر و پسر سال اوّل دبیرستان. مجموعه‏ی مقالات سومین کنگره انجمن روانشناسی ایران. تهران: دانشگاه شهید بهشتی.
فتحی‏آشتیانی، ع. و داستانی، م. (1388). آزمون‌های روانشناختی-ارزشیابی شخصیت و سلامت روانی. تهران: انتشارات بعثت.
کوهسالی، م.، میرزمانی، س.م. و کریملو، م. (1386). مقایسه‏ی سازگاری اجتماعی مادران با فرزند دختر عقب‌مانده‌ ذهنی آموزش ‌پذیر، مجله علوم رفتاری، (1)5، 28-17.
کیمیایی، س.ع.، محرابی، ح. و میرزایی، ز. (1389). مقایسه وضعیت سلامت روانی پدران و مادران کودکان کم‌توان ذهنی آموزش ‌پذیر شهر مشهد. مطالعاتتربیتیوروانشناسی، (1)11، 278-261.
کربلایی‌شیری‌فرد، ر. (1385). ساختوهنجاریابیپرسش‏نامه‌ایبرایاندازه‌گیریکیفیتزندگیخانواد‌ه‌هاییبافرزند ‌کم‌توان ‌ذهنی. پایان‌نامه‏ی کارشناسی ‌ارشد رشته سنجش و اندازه‌گیری چاپ نشده. دانشگاه علامه طباطبایی.
میلانی‏فر، ب. (1388). روانشناسی کودکان و نوجوانان استثنایی. تهران: انتشارات قومس.
Bonanno, G. A.(2004). Loss. Trauma, and human resilience. American psychologist, 59, 20-28.
Burack, J. A., Hodapp, R. M, Zigler, E. (1998).Handbook of mental retardation and development. Cambridge university press.
Chandorkar, H. (2004). Psychological morbidity of parents of mentally retarded children. India Journal of Psychiatry, 47, 271-274.
DeLongis, A., & Holtzman, S. (2005). Coping in context: The role of stress, social support, and personality in coping. Journal of Personality, 73 (6), 1-24.
DeLongis, A., & Holtzman, S. (2005). Coping in context: The role of stress, social support, and personality in coping. Journal of Personality, 73(6), 1-24.
Garmezy, N., & Masten, (1991) A. The protective role of competence indicators in children at risk. In E. M.Cummings, A. L. Green, & K. H. Karraki (Eds.), Life span developmental psychology: Perspectives on stress and coping. Hillsdale, NJ: 151-174.
Gülaçt, F. (2009). The effect of perceived social support on subjective well-being. Proscenia Social and Behavioral Sciences, 2, 3844–3849.
Hare, D.J, Burtton, M., Bromley, J., & Emersson, E. (2004). The health and social care needs of family carers supporting adult with autistic disorder. Autism, 8, 425-444.
Hastings, R. P.(2002). Parental stress and behaviour problems of children with developmental disability. Journal of Intellectual & Developmental Disability, 27, 149-160.
Hedda meadan, James W Halle, Aaron T Ebata. (2010). Families with children who have autism spectrum disorders: stress and support. Social science journals 77.1. pp 7-8.
Heiman,T. (2008). Parents of children with asperger syndrome or with learning disabilities: Family enviorment and social support. Research in Developmental Disability 29. pp 289-300.
Herring, S., Gary, J., Taffe,K., Sweeney, D. & Eifeld, S. (2006). Behaviour and emotional problems in toddlers with pervasivedevelopmental delay: associations with parental mental health andfamily functioning. Journal of Intellectual Disability Research, 12, 874-882.
Khamis, V. (2007). Psychological distress among parents of children with mental retardation in the United Arab Emirates. Social Science & Medicine, 64, 850-857.
Luthar, S. S., Cicchetti, D., & Becker, B. (2000). The construct of resilience: A critical evaluation and guidelines for future work. Child Development, 71, 543-562.
Marfo, K. (1984). Interactions between mothers and their mentally retarded children: Integration of research findings. Journal of applied developmental psychology, 5, 45-69.
Masten, A. (2001). Ordinary magic: resilience processes in development. American Psychologist, 56, 227-238.
McConkey, R, Kenndy, M., Chang, M. (2007). The impact on mothers of bringing up a child with intellectual disabilities: A cross-cultural study. International Journal of Nursing Studies (in syndrome, fragile x syndrom, and schizophrenia. Journal of Autism & Developmental Disorder, 34, 41-48.
Shin, J., Nhan, N. V., Crittenden, K. S., Flory, H. D. T. & Ladinsky, J.(2006). Parenting stress of mothers of young children with cognitive delays in Vietnam. Journal of Intellectual Disability Research, 50, 748-760.
Siklos, S. & Kerns, K.A. (2006). Assessing need for social support in parents of children with autism and down syndrome. Journal of Autism and developmental disorders 36, pp 921 933.
Singhi, P.D., Ga/al, L., Pershad, D., Singhi, S. & Walia, B.N. (1990). Psychosocial problems in families of disabled children. The British journal of medical psychology, 63, 173-182.
Taylor, S. E., Sherman, D., Kim, H. S., Jarcho, J., Takagi, K., & Dunagan, M, S. (2004). Culture and social support: Who seeks it and why? Journal of Personality and Social Psychology, 87, 3.
Thoits, P., & Peggy, A. (1986). Social support as coping assistance. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 54(4), 416-423.
Van leewen, M. C., Vander Woude, H. Van Asbesk, W. F. (2010). Social support and life satisfaction in spinal cord injury during and up to one year after inpatient rehabilitation. Journal of psychology, 265-271.
Vivan, I., Bonilla, E., & Macpherson, E. (2011). Support networks of single Puerto Rican of children with disabilities. Journal of child and family studies. New York, 20(1), 66-69
Yu, D. S., Lee, D. T., Woo, J. (2004). Psychometric testing of the Chinese version of the medical outcomes study social support survey (MOS-SSSC). Research in Nursing & Health, 27(2) 135-143.