نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تبریز

2 کارشناسی ارشد روانشناسی تربیتی دانشگاه تهران

چکیده

هدف پژوهش حاضر مدل‌یابی ساختاری سبک های دلبستگی به خدا ،تاب آوری و سلامت روانی در والدین دارای کودکان نارسایی-های رشدی و هوشی بود، طرح پژوهش از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش کلیه مادران دارای کودکان نارسایی‌های رشدی و هوشی شهر تبریز در سال تحصیلی 94-1393 در دوره ابتدایی بود. تعداد 200 نفر از این گروه از طریق روش نمونه‌گیری هدفمند دردسترس به‌عنوان نمونه انتخاب شدند و مقیاس‌های تاب‌آوری کانر و دیویدسون (2003)، دلبستگی به خدا روات و کرکپاتریک (2002) و سلامت روانی دراگوتیس و همکاران (1976) برای جمع‌آوری داده‌ها مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج حاصل از مدل یابی معادلات ساختاری نشان داد که در بین دلبستگی به خدا، دلبستگی ایمن منجر به افزایش سلامت روانی، دلبستگی اضطرابی باعث کاهش سلامت روانی و دلبستگی اجتنابی منجر به کاهش سلامت روانی و تاب آوری می‌شود. افزون بر این، تاب آوری عامل افزایش سلامت روانی شد، ولی تاب‌آوری در رابطه دلبستگی به خدا و سلامت روانی، نقش واسطه‌ای ایفا نکرد. باتوجه به اهمیت سازه‌های معنوی تحولی در ارتقای سلامت روانی و کاربرد آن هم در حوزه‌های پژوهشی و مداخله‌های روان‌شناختی، برای والدین کودکان نارسایی‌های رشدی و هوشی و دیگر گروه‌ها پیشنهاد می‌شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Structural Modeling Styles for Attachment to God; Resilience and Mental Health in Mothers of Children with Intellectual and Developmental Disabilities

نویسندگان [English]

  • shahrooz nemati 1
  • FARNAZ mehdipour maralani 2

1 assistant professor

چکیده [English]

The aim of current research was to study the structural modeling styles for attachment to God; resilience and mental health in mothers of children with intellectual and developmental disabilities. It’s a correlational design. The statistical population includes all of the mothers of elementary school children with intellectual and developmental disabilities who live in the city of Tabriz in the years 2014 and 2015. To fulfill the stated goal sampling 200 students were selected and the Connor- Davidson’s resilience inventory (2003) and Rowatt and Kirkpatrick’s attachment to God inventory (2002) and mental health inventory of Dragotis and et al (1976) were used to gather the data. Structural equation modeling revealed that among attachments to God, the secure attachment results in an increase in mental health; and the attachment with anxiety factors results in a reduction of mental health; and also the avoidance attachment results a reduction both in mental health and resilience. In addition, resilience was a reason to increase mental health; but resilience in the relation between attachment to God and mental health did not have any mediating role. In regard with the importance of the spiritually developmental constructions in raising positive effects on mental health and its application both on research areas and psychological interventions is suggested for mothers of children with intellectual and developmental disabilities and other groups.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Styles of Attachment to God
  • Resilience
  • Mental Health
  • Mothers of children with intellectual and developmental disabilities
باقری یزدی، ع. (1373). بررسی همه‌گیری­شناسی اختلالات روانی در مناطق میبد یزد. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، انستیتو روان‌پزشکی. دانشگاه علوم پزشکی ایران.
 بزرگی، م. (1383). ارتباط میان سبک‌های دلبستگی به خدا، صبر و عزت‌نفس در میان دانشجویان کارشناسی دانشگاه تهران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران.
جوکار، ب. (1386). نقش واسطه‌ای تاب‌آوری در رابطه بین هوش هیجانی و هوش عمومی با رضایت از زندگی. فصلنامه روانشناسی معاصر، 2، 12-3.
 رضاپور، م. (1376). هنجاریابی آزمون SCL-90-R  بر روی دانشجویان دانشگاه‌های شهید چمران و آزاد اسلامی واحد اهواز. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، تهران، دانشگاه علامه طباطبایی.
 کاوه، م. (1388). تدوین برنامه افزایش تاب‌آوری در برابر استرس و تاثیر آموزش آن بر مولفه­های کیفیت زندگی والدین دارای کودک کم‌توان ذهنی خفیف. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتیدانشگاه علامه طباطبایی.
محمدی، م، جزایری.، م، رفیعی، م؛ جوکار، ب؛ و پورشهناز ع. (1384). بررسی عوامل موثر بر تاب‌آوری در افراد در معرض سوءمصرف مواد مخدر. فصلنامه علمی پژوهشی روانشناسی دانشگاه تبریز، (2)1.
موللی، گ. پیرزادی، ح. (1394). تاب­آوری و کم­شنوایی. فصلنامه طب توانبخشی، (4) 2، 158-144.
نعمتی، ش؛ مهدی پور مارالانی، ف؛ و غباری بناب، ب. (1394). دلبستگی به خدا و تاب‌آوری در مادران کودکان کم‌توان ذهنی و عادی. روانشناسی افراد استثنایی، 5(20)، 21-30.
نعمتی، ش؛ و غباری بناب، ب. (1394). تجربه‌های زندگی و عوامل مورد استفاده مادران دارای فرزند کم‌توان ذهنی برای بخشیدن دیگران. روانشناسی افراد استثنایی، 5(17)، 27-40.
Association, A. P., & others. (2013). DSM 5. American Psychiatric Association.
Bayat, M. (2012). Teaching exceptional children. McGraw-Hill Higher Education.
Beck, R. (2006). God as a secure base: Attachment to God and theological exploration. Journal of Psychology and Theology, 34(2), 125.
Beck, R., & McDonald, A. (2004). Attachment to god: the attachment to god inventory, tests of working model. Journal of Psychology and Theology, 32(2), 92–103.
Belsky, J. (2002). Developmental origins of attachment styles. Attachment & Human Development, 4(2), 166–170.
Connor, K. M., & Davidson, J. R. (2003). Development of a new resilience scale: The Connor-Davidson resilience scale (CD-RISC). Depression and Anxiety, 18(2), 76–82.
Davydov, D. M., Stewart, R., Ritchie, K., & Chaudieu, I. (2010). Resilience and mental health. Clinical Psychology Review, 30(5), 479–495.
Derogatis, L. R. (1994). SCL-90-R Symptom Checklist-90-R administration, scoring and procedures manual. Minneapolis, MN: National Computer Systems. CIT0011.
Derogatis, L. R., Rickels, K., & Rock, A. F. (1976). The SCL-90 and the MMPI: a step in the validation of a new self-report scale. The British Journal of Psychiatry, 128(3), 280–289.
Exline, J. J., Yali, A. M., & Lobel, M. (1999). When God Disappoints Difficulty Forgiving God and its Role in Negative Emotion. Journal of Health Psychology, 4(3), 365–379.
Gallagher, T. J., Wagenfeld, M. O., Baro, F., & Haepers, K. (1994). Sense of coherence, coping and caregiver role overload. Social Science & Medicine, 39(12), 1615–1622.
Gath, A. (1997). A Review of Psychiatric and Family. International Review of Research in Mental Retardation, 20, 137.
Grant, G., Ramcharan, P., & Goward, P. (2003). Resilience, family care, and people with intellectual disabilities. International Review of Research in Mental Retardation, 26, 135–173.
Green, S. E. (2007). “We’re tired, not sad”: Benefits and burdens of mothering a child with a disability. Social Science & Medicine, 64(1), 150–163.
Harter, S. L. (2000). Psychosocial adjustment of adult children of alcoholics: A review of the recent empirical literature. Clinical Psychology Review, 20(3), 311–337.
Hassall, R., Rose, J., & McDonald, J. (2005). Parenting stress in mothers of children with an intellectual disability: The effects of parental cognitions in relation to child characteristics and family support. Journal of Intellectual Disability Research, 49(6), 405–418.
Hjemdal, O., Vogel, P. A., Solem, S., Hagen, K., & Stiles, T. C. (2011). The relationship between resilience and levels of anxiety, depression, and obsessive–compulsive symptoms in adolescents. Clinical Psychology & Psychotherapy, 18(4), 314–321.
Hodapp, R. M., Ricci, L. A., Ly, T. M., & Fidler, D. J. (2003). The effects of the child with Down syndrome on maternal stress. British Journal of Developmental Psychology, 21(1), 137–151.
Kauffman, J. M., Hallahan, D. P., & Pullen, P. C. (2011). Handbook of special education. Routledge. Retrieved from https://books.google.com/books?hl=en&lr=&id=XjJZBwAAQBAJ&oi=fnd&pg=PR1&dq=Kauffman,+J.+M.,+Hallahan,+D.+P.,+%26+Pullen,+P.+C.+(2011).+Handbook+&ots=7v1U4YvFEm&sig=Kk_4-nz1UvcsjUwP219zD_xJQ8Q
Kimura, M., & Yamazaki, Y. (2016). Mental health and positive change among Japanese mothers of children with intellectual disabilities: Roles of sense of coherence and social capital. Research in Developmental Disabilities, 59, 43–54.
Kirkpatrick, L. A. (1999). Attachment and religious representations and behavior. Retrieved from http://psycnet.apa.org/psycinfo/1999-02469-035
Kirkpatrick, L. A., & Shaver, P. R. (1990). Attachment theory and religion: Childhood attachments, religious beliefs, and conversion. Journal for the Scientific Study of Religion, 315–334.
Kirkpatrick, L. A., & Shaver, P. R. (1992). An attachment-theoretical approach to romantic love and religious belief. Personality and Social Psychology Bulletin, 18(3), 266–275.
Kline, R. B. (2011). Principles and practice of structural equation modeling. Guilford publications. Retrieved from https://books.google.com/books?hl=en&lr=&id=Q61ECgAAQBAJ&oi=fnd&pg=PP1&dq=Kline,+R.B.+(2011).+Principles+and+practice+of+structural+&ots=jDmi3xvboj&sig=aLkeYkDIpzwuWWq9pxLsbVRaudM
Larson, E. (1998). Reframing the meaning of disability to families: The embrace of paradox. Social Science & Medicine, 47(7), 865–875.
Laurin, K., Kay, A. C., & Fitzsimons, G. M. (2012). Divergent effects of activating thoughts of God on self-regulation. Journal of Personality and Social Psychology, 102(1), 4.
Lee, J. E., Sudom, K. A., & Zamorski, M. A. (2013). Longitudinal analysis of psychological resilience and mental health in Canadian military personnel returning from overseas deployment. Journal of Occupational Health Psychology, 18(3), 327.
Mak, W. W., & Ho, G. S. (2007). Caregiving perceptions of Chinese mothers of children with intellectual disability in Hong Kong. Journal of Applied Research in Intellectual Disabilities, 20(2), 145–156.
Masten, A. S., & Obradović, J. (2006). Competence and resilience in development. Annals of the New York Academy of Sciences, 1094(1), 13–27.
Mylant, M., Ide, B., Cuevas, E., & Meehan, M. (2002). Adolescent children of alcoholics: Vulnerable or resilient? Journal of the American Psychiatric Nurses Association, 8(2), 57–64.
Organization, W. H. (2006). Neurological disorders: public health challenges. World Health Organization. Retrieved from https://books.google.com/books?hl=en&lr=&id=Z8uwPwlPUw4C&oi=fnd&pg=PR1&dq=+Organization,+W.+H.+(2006).+Neurological+disorders:+public+health+challenges.+&ots=gftCEbXvYs&sig=r02EHwEZFx-c_dJSiOCZjGcCKHY
Pargament, K. I., Zinnbauer, B. J., Scott, A. B., Butter, E. M., Zerowin, J., & Stanik, P. (2003). Red flags and religious coping: Identifying some religious warning signs among people in crisis1. Journal of Clinical Psychology, 59(12), 1335–1348.
Peres, J. F., Moreira-Almeida, A., Nasello, A. G., & Koenig, H. G. (2007). Spirituality and resilience in trauma victims. Journal of Religion and Health, 46(3), 343–350.
Ricci, L. A., & Hodapp, R. M. (2003). Fathers of children with Down’s syndrome versus other types of intellectual disability: perceptions, stress and involvement. Journal of Intellectual Disability Research, 47(4–5), 273–284.
Robbins, B. D. (2008). What is the good life? Positive psychology and the renaissance of humanistic psychology. The Humanistic Psychologist, 36(2), 96–112.
Rowatt, W., & Kirkpatrick, L. A. (2002). Two dimensions of attachment to God and their relation to affect, religiosity, and personality constructs. Journal for the Scientific Study of Religion, 41(4), 637–651.
Scorgie, K., & Sobsey, D. (2000). Transformational outcomes associated with parenting children who have disabilities. Mental Retardation, 38(3), 195–206.
Richards, P., Berrett, M. E., Hardman, R. K., & Eggett, D. L. (2006). Comparative efficacy of spirituality, cognitive, and emotional support groups for treating eating disorder inpatients. Eating Disorders, 14(5), 401–415.
Seligman, M. E., & Csikszentmihalyi, M. (2014). Positive psychology: An introduction. Springer. Retrieved from http://link.springer.com/10.1007/978-94-017-9088-8_18
Tol, W. A., Song, S., & Jordans, M. J. (2013). Annual research review: Resilience and mental health in children and adolescents living in areas of armed conflict–a systematic review of findings in low-and middle-income countries. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 54(4), 445–460.
Wilde, A., & Joseph, S. (1997). Religiosity and personality in a Moslem context. Personality and Individual Differences, 23(5), 899–900.