نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روان شناسی تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان

2 ، استادیار علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان

چکیده

چکیده
پژوهش حاضر با هدف تعیین تاثیر آموزش مبتنی بر پذیرش و تعهد بر معناداری زندگی و خودافشایی هیجانی در مادران دارای فرزند کم توان ذهنی انجام شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی و طرح آن پیش-آزمون- پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل تمامی مادران دارای فرزند کم توان ذهنی در مدارس استثنایی شهر تبریز در سال تحصیلی 96-1395 بودند. از این جامعه تعداد 40 نفر از مادرانی که در پرسشنامه معناداری زندگی و خودافشایی هیجانی نمرات پایینی کسب کرده بودند به روش نمونه گیری چندمرحله‌ای انتخاب و به‌صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (20 نفر) و گواه (20 نفر) قرار گرفتند. داده های به دست آمده با استفاده از آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری های مکرر و آزمون تعقیبی بانفرنی تحلیل شد. نتایج پژوهش نشان داد که آموزش مبتنی بر پذیرش و تعهد بر معناداری زندگی و خودافشایی هیجانی مادران تاثیر دارد و باعث افزایش معناداری زندگی و خودافشایی هیجانی در مادران دارای فرزند کم توان ذهنی می شود. نتایج این پژوهش علاوه بر مشخص کردن نقش آموزش مبتنی بر پذیرش و تعهد بر معناداری زندگی و خودافشایی هیجانی می تواند راهبردهای آموزشی، تربیتی و کاربردی ارزنده ای به خانواده ها، مسئولین و کارشناسان مسائل تربیتی ارائه نماید.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Acceptance and Commitment Based Training on the Meaningfulness of Life and Emotional Self-Disclosure among Mothers of Children with Intellectual Disability

نویسندگان [English]

  • Jafar Bahadori KhosroShahi 1
  • Ramin Habibi Kalaibar 2

1 Ph.D. Candidate of Educational Psychology, Department of Educational Sciences and Psychology, Azarbaijan Shahid Madani University

2 Associate Professor, Department of Educational Sciences and Psychology, Azarbaijan Shahid Madani University

چکیده [English]

The aim of this study was to investigate the effectiveness of training based on acceptance and commitment on the meaningfulness of life and emotional self-disclosure among mothers of mentally retarded children. The research design was quasi experimental and pretest-posttest with control group. The population consisted of all mothers with mentally retarded children in special schools in Tabriz in the academic year of 2015-16. A sample of 40 women who received low scores in the Meaning in Life Questionnaire and Emotional Self-Disclosure Questionnaire were selected randomly through multistage sampling. Then, they were divided into two groups of experimental (20) and control (20). Data were analyzed using analysis of variance with repeated measures and post hoc test and SPSS software. The results showed that training based on acceptance and commitment was effective on increasing meaningfulness of life and emotional self-disclosure among mothers of mentally retarded children. The findings of this study showed that training based on acceptance and commitment can be used in educational strategies and can offer valuable guidelines to families, officials and experts.
 
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • emotional self-disclosure
  • meaningful life
  • training based on acceptance and commitment
  • disabled child
آقاباقری، ح؛ محمدخانی، پ؛ عمرانی، س؛ و فرهمند و. (1391). اثربخشی گروه‌درمانی شناختی مبتنی بر حضور ذهن بر افزایش بهزیستی ذهنی و امید بیماران مبتلا به ام اس اثربخشی گروه‌درمانی شناختی مبتنی بر حضور ذهن بر افزایش بهزیستی ذهنی و امید بیماران مبتلا به ام اس، مجله روان­شناسی بالینی، 4(1)، 31-2.
ایزدی، ر؛ عابدی، م. (1394). درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد. تهران: انتشارات جنگل.
برجیس، م؛ حکیم­جوادی، م؛ طاهر، مح؛ غلامعلی­لواسانی، م؛ و حسین­خانزاده، ع. (1392). مقایسه­ی میزان نگرانی، امید و معنای زندگی در مادران کودکان مبتلا به اوتیسم، ناشنوایی و ناتوانی یادگیری. مجله ناتوانایی­های یادگیری، 3(1)، 27-6.
برومند، ن. (1392). مقایسه بهزیستی روان­شناختی، سرمایه روان­شناختی و خودافشایی هیجانی والدین کودکان استثنایی با والدین کودکان بهنجار. پایان­نامه کارشناسی ارشد روان­شناسی بالینی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل.
پروچسکا، ا؛ و نورکراس؛ س. (2003). نظریه­های روا­­ن­درمانی، ترجمه یحیی سیدمحمدی. (1386). تهران: انتشارات رشد.
حسینیان، س. (1388). اخلاق در مشاوره و روان­شناسی، تهران: انتشارات کمال تربیت.
صالحی، م، (1374). بررسی مسائل نوجوانان و جوانان ایران از دیدگاه روان­شناسی انسان‌گرا. پایان­نامه دانشگاه آزاد اسلامی علوم و تحقیقات تهران.
فرانکل و. (1393). انسان در جستجوی معنی. ترجمه مهین میلانی. تهران: انتشارات درسا.
قطب­زاده­اسرار، ف؛ و شاکری­نیا، ا. (1394). رابطه سبک­های فرزندپروری والدین با رفتار سازشی دانش­آموزان کم­توان ­ذهنی. فصلنامه سلامت روانی کودک، 2 (3)، 58-49.
کیمیایی، س؛ محرابی، ح؛ و میرزائی، ز. (1389). مقایسه وضعیت سلامت روان پدران و مادران کودکان کم­توان ذهنی آموزش­پذیر شهر مشهد. فصلنامه مطالعات تربیتی و روان­شناسی، 11(1)، 278-261.
گلی­پور، ص؛ حقیقت، س؛ و معنوی­پور، د. (1393). رابطه هوش معنوی و هوش اخلاقی با معنای زندگی در داوطلبین واکنش اضطراری. مجله شفای خاتم، 2(4)، 29-20.
مرادمند، م؛ و خانبانی، ز. (1395). اثربخشی آموزش برون­ریزی نوشتاری هیجان­ها بر خودکارآمدی و کنترل عواطف در دانش­آموزان مضطرب. فصلنامه روان­شناسی کاربردی، 10(37)، 37-21.
Bricker, J., & Tollison, S. (2011). Comparison of motivational interviewing with acceptance and commitment therapy: A conceptual and clinical review. Behavioural and cognitive psychotherapy, 39(05), 541- 559.
Davidsen, A.S., & Fosgeru, C.F. (2014). General Practitioners’ and psychiatrists’ responses to emotional disclosures in patients with depression. Patient Education Counselling, 95(1), 61-68.
Dyson. L. L. (2000). Families of young handicapped children parental stress and family function. American Journal of Mental Retardation, 14, 363-623
Fredrickson, B. L., & Tugade, M. M. (2002).What Good Are Positive Emotions in Crises? Personality processes and individual differences, 84, 365- 376.
 Forman, E.M., Herbert, J. D. (2008). New directions in cognitive behavior therapy: acceptance based therapies, chapter to appear in w.o’donohue, je. Fisher, (eds), cognitive behavior therapy: Applying empirically supported treatments in your practice, 2nd ed. Hoboken, NJ: Wiley, 263-265.
Francisco, J. R. (2014). Psychological inflexibility mediates the effects of self-efficacy and anxiety sensitivity on worry. Spanish Journal of Psychology, 17, 1-8.
Jourard, S. (1993). Self-disclosure. An experimental analysis of the transparent self. Canada: John Wiley & Sons, Inc. Caluschi, Mariana, Probleme de psihologie socială, Editura Carrtes, Iaşi, 1002.
Hayes, S. C. (2004). Acceptance and Commitment Therapy, Relational Frame Theory, and the third wave of behavioral and cognitive therapies. Behavior Therapy, 35, 639-665.
Herring, S., Gray, J., Taffe, K., Sweeney, D. & Eifeld, S. (2006). Behavior and emotional problems in toddlers with pervasive developmental disorders and developmental delay: associations with parental mental health and family functioning. Journal of Intellectual Disability Research, 12, 874–882.
Hiratzka J, Rastegar F, Contag AG, Norvell DC, Anderson PA, Hart RA Adverse Event Recording and Reporting in Clinical Trials Comparing.Lumbar Disk Replacement with Lumbar Fusion: A Systematic Review Global Spine J. 2015; 5(6), 486-95.
Khamis, V. (2007). Psychological distress among parents of children with mental retardation in the United Arab Emirates. Social Science & Medicine, 64, 850-857.
McConkey, R., Truesdale-Kennedy, M., Chang, M., Jarrah, S., and Shukri, R. (2007). The impact on mothers of bringing up a child with intellectual disabilities: A cross-cultural study. International Journal of Nursing Studies, 34, 41-48.
Milkavich, A., Meier, J. A., Cooper, J. R. (2005). Emotional Writing Effectiveness: Do Coping Styles and Timing of the Event Predict Outcomes? Am Journal Psychology Res, 10 (1), 112-122.
Ogeston, Paula, L., Mackintosh, Virginia, H. & Myers, Barbara, J. (2011), Hope and worry in mothers of children with an autism spectrum disorder or Down syndrome. Research in Autism Spectrum Disorders, 5(4), 1378-1384.
Snell, W. E. (2001). Development of the Emotional Self disclosure Scale. In W.E. Snell, (Ed.). New directions in the psychology of gender roles: Research and theory. Cape Girardeau: Snell Publications.
Snell, W. E., Miller, R. S., & Belk, S. S. (1988). Development of the Emotional Self-Disclosure Scale. Sex Role, 18 (2), 59-74.
Solano, C. H., Batten, P. G., & Parish, E. A. (2009). Loneliness and patterns of self-disclosure. Journal of Personality and Social Psychology, 43 (3), 524–531.
Steger, M. F. (2009). Meaning in life. In S. J. Lopez (Ed.), Oxford handbook of positive psychology (2nd ed., pp. 679–687). Oxford, UK: Oxford University Press.
Thomson, G. (2003), On the Meaning of Life, United States of America, Wadsworth Publishing Company.
Waite, P. J., & Richardson, G. E. (2004) Determining the efficacy of Resiliency training in the work site. Journal of allied Health, 33, 178-183.
Widmer, E. D., Kempf, N., Sapin, M., & Galli-Carminati, G. (2013). Family beyond parents? An exploration of family configurations and psychological adjustment in young adults with intellectual disabilities. Research in developmental disabilities, 34(1), 207-217.