نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه اصفهان

2 استادیار دانشگاه اصفهان

3 دانشیار روانشناسی و آموزش کودکان با نیازهای خاص دانشگاه اصفهان

چکیده

هدف پژوهش حاضر تعیین تأثیر آموزش یادگیری مستقل بر بهبود علائم بیش‌فعالی و کم­ توجهی در دانش‌آموزان مبتلا به اختلال نارسایی توجه/ بیش‌فعالی بود. پژوهش با روش ­آزمایشی و با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه گواه اجرا شد. بدین منظور با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای تعداد 30 دانش‌آموز پسر 10 تا 12 سال شهرستان شهرضا که در نیمسال دوم سال تحصیلی 94-1393 مشغول به تحصیل بودند و تشخیص اختلال نارسایی توجه/ بیش‌فعالی دریافت کرده بودند، انتخاب و با روش تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند. شرکت­کنندگان گروه آزمایش طی 12 جلسه 45 دقیقه‌ای در گروه‌های 5 نفره آموزش برنامه یادگیری مستقل را دریافت کردند؛ اما گروه گواه هیچ‌گونه آموزشی در این زمینه دریافت نکردند. داده‌های پژوهش به‌وسیله‌ی پرسشنامه کانرز فرم والد و معلم گردآوری و با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس تک متغیره تحلیل شد. نتایج نشان داد آموزش یادگیری مستقل بر کاهش علائم بیش‌فعالی و کم توجهی تأثیر معنادار دارد. بر این اساس می‌توان گفت که آموزش یادگیری مستقل می‌تواند علائم اختلال نارسایی توجه/ بیش‌فعالی را در دانش‌آموزان بهبود دهد و به عنوان روشی برای درمان این گروه از دانش‌آموزان استفاده شود.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Independent Learning Program Training on Reducing of Symptoms in Students with Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder

نویسندگان [English]

  • zahra azadi 1
  • Nahid Akrami 2
  • Ahmad Abedi 3

1 . M.A. of General Psychology, University of Isfahan

2 Assistant Professor Psychology, University of Isfahan

چکیده [English]

The objective of the present study was to investigate the effectiveness of independent learning program training on hyperactivity and attention-deficit symptoms among students suffering from ADHD. The research design was quasi-experimental with pretest-posttest and the control group. For this reason, thirty 10 to 12 year-old male students with ADHD were selected in the city of Shahreza through stratified random sampling method. Then, they were randomly divided into experimental and control groups. The students in the experimental group were taught by independent learning program training during twelve 45-minute sessions, but the control group received no training in this regard. Data were collected using the Connors Parent-Teacher Questionnaire to measure symptoms of ADHD and they were analyzed by MANCOVA. Findings indicated that independent learning program was significantly effective on ADHD (p<0.01). Therefore, it can be concluded that independent learning program training can result in improving the symptoms among students with ADHD. Furthermore, it can be used as a method for treating students with ADHD.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • attention-deficit hyperactivity disorder (ADHD)
  • independent learning program
اسپلینگز، مارگارت. (2012). آموزشکودکانبااختلالنقصتوجه-بیشفعالیهمراهبا راهبردهاییجهتادارهکردنکودکان بیش فعالبرایوالدین، ترجمه عباس شجاعتی، (1389)، شیراز، انتشارات نوید شیراز.
اصلی­آزاد، مسلم؛ فرامرزی، سالار؛ عارفی، مژگان؛ فرهادی، طاهره؛ و فکار، عاطفه. (1393). اثر آموزش دانش فراشناختی بر کاهش فزون کنشی و افزایش توجه کودکان دبستانی مبتلا به فزون کنشی و اختلال نارسایی توجه، فصلنامهتازه­هایعلومشناختی، 16، 1، 57-49.
پرند، اکرم. (1392). آموزش کودکان دارای نارسایی توجه-بیش‌فعالی: چالش‌ها و مداخلات»، مجله تعلیم و تربیت استثنایی، 114، 41-38.
ریو، جان مارشال. (2001). انگیزشوهیجان، ترجمه یحیی سیدمحمدی، (1386)، تهران، نشر ویرایش.
علیزاده، حمید. (1385). رابطه کارکردهای اجرایی عصبی-شناختی با اختلال­های رشدی، تازه­های علوم شناختی، 8، 70-57.
شهائیان، آمنه؛ شهیم، سیما؛ بشاش، لعیا؛ و یوسفی، فریده. (1386). هنجاریابی، تحلیل عاملی و پایایی فرم کوتاه ویژه والدین مقیاس درجه‌بندی کانرز برای کودکان 6 تا 11 ساله در شیراز، مطالعات روان‌شناختی، 3، 3، 120-97.
شهیم، سیما؛ یوسفی، فریده و شهائیان، آمنه. (1386). هنجاریابی و ویژگی‌های روان‌سنجی مقیاس درجه‌بندی کانرز فرم معلم، مجله علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز، 14، 26-1.
هاشمی نصرت آباد، تورج؛ مرادی، علیرضا؛ فرزاد، ولی الله؛ کاویانی، حسین. (1386). تأثیرآموزش خودگردانی رفتارهای توجهی، خودگردانی رفتارهای انگیزشی و خودآموزی کلامی‌برکاهش نشانه های اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی، مجله کودکان استثنایی، 7، 2، 154-129.
یعقوبی، ابوالقاسم؛ محققی، حسین؛ اسکندری، لیلا؛ یاری مقدم، نفیسه. (1392). تأثیر آموزش راهبرد خودتنظیمی بر نشانه‌های نارسایی توجه و عملکرد ریاضی دانش‌آموزان با اختلال نارسایی توجه، فصلنامه افراد استثنایی، 13، 148-131.
 
Alberson, B., Shure, B. M., & Goldestein, S. (2007). "Social problem solving intervention con help children with AD/HD", journal of attention disorders, 11, 4-7.
American Psychiatric Association. (2013). A summary of Diagnostic and statistical manual of mental disorders. 5th ed, Washington, DC: American Psychiatric Press.
Barkly, R. A. (1997). "Inhibition, sustained attention, and executive function: Constructing a unifying theory of ADHD", Psychological Bulletin, 121, 65-94.
Barkley, R.A. (1997). "Behavioral inhibition, sustained attention and executive functions:constructing a unifying theory of ADHD", Psychological Bulletin, 121, 65-94.
Barkely, R. A. (2003). ADHD in children, adolescents and adults: Diagnosis, assessment and treatment. Papers presented at 5 th Annual National ADHD Conference, St, louis,Mo.
Biederman, J. Thomas, J. Spencer, C.P., Laran, L., Hyder, K.B., Craig, B.H., & Surman, F. (2015). "Longitudinal course of deficient emotional self-regulation CBCL profile in youth with ADHD: prospective controlled study", Neuropsychiatric Disease and Treatment, 9, 267-276.
Boone, G. L. (1999). "Cognitive self-instruction to foster self-regulation in regular education students (study skills, metacognition, academic achieve-ment)», Dissertation Abstracts International, 60, 5, 14-44.
Bryan, A. L., Armbruster, B., & Baker, L. (1986). The role of metacognition in reading and studying. In J. Orasanu (Ed.), Reading and studying. In J. Orasanu (Ed.), Reading comprehension: From research to practice(pp. 49-75). Hillsdale, NJ: Erlbaum.
Bornstein, P. H., & Quevillon, R. P. (1976). "The effects of a self-instructional package on overactive preschool boys", Journal of Applied Behavior Analysis, 9, 179-188.
Bullock, S. M. (2013). Using Digital Technologies to Support Self-Directed Learning for Preservice Teacher Education, The Curriculum Journal, 24, 1, 103-120.
Castellanos, F. X., Giedd, J. N, Eckburg, P., Marsh, W., Vaituzis, C., Kaysen, D., Hamburger, S., & Rapoport, J. (1998). "Quantitative morphology of the caudate nucleus in attention deficit hyperactivity disorder", American Journal of Psychiatry, 151, 12, 1791-6.
 Conners, K. (2003). "Forty years of methylphenidate treatment in Attention hyperactivity disorder", Journal of Attention Disorders, 6, 17-30.
Demaray, M., Schaefer, K., & Delong, L. (2003). "Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder (ADHD): A Comnparative evalution of five, commonly used, published rating scales", Psychology in the School, 40, 341-361.
Edmond, M. (2011). "Parent reported preschool attention deficit and hyperactivity: measurement and validity", Journal of the Europe of child & Adolsocentpsycliatry, 18, 126-133.
El- Hassan Al-Awad, A. M.,& Sonuga-Barke, E. J. (2002). "The application of the Conners’ Rating Scales to a Sudanese sample: An analysis of parents and teachers rating of childhood behavior problems", Psychology and Psychotherapy: Theory, Research and practice, 75, 177-187.
Fantuzzo, J., Grim, S., Mordell, M., McDermot, P., et al. (2001). "A Multivariate analysis of the revised Conners’ Teacher Rating Scale with low income, urban preschool children", Journal of Abnormal Child Psychology, 29, 2, 141-153.
Faraone, S.V., Biederman, J., Spencer. T., Wilens, T., Seidman, L.J., Mick, E.,& Doyle, A.E. (2000). "Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder in Adults: an overview", Society of Biological Psychiatry, 48, 9-20.
Gersdes, A.C.& et al. (2007). "Child and parent predictors of perceptions of parent- child relationship quality", Journal of Attention Aisorder, 11, 37-48.
Goldestein, S. (2007). "Current literature in AD/HD",Journal of Attention disorder, 10, 229-235.
Gualtieri, C.T. & Johnson, L.G.)2006). "Efficient allocation of attentional resources in patient with AD/HD", Journal of Attention Aisorder, 9, 534-542.
Harvey. V. S. (2002). Best practices in teaching study skill, A.E. Thomas & J.E. Grimes (Eds). Best practices in school psychology IV, 831-845.
Harvey, V.S. & Chicki-Wolf, L.A. (2007).Using vi-sualization and comparison to develop self-regulation skills in elementary school students. Unpublished manuscript.
Horne, W. F., Ialongo, N., Greenberg G., Packard, T., & Smith-Winberry, C. (1990). "Additive effects of behavioral parent training and self-control therapy withchildren", Journal of Clinical Child Psychology, 19, 98-110.
Johnson, S. (2007). "Cognitive and behavioral outcomes fllowing very preterm birth", seminars in fetal and Neonatal medicine, 12,363-373.
Lucangeli, D. & Cornoldi. C. (2007). "Mathematical and Metacognition:what is the nature of the Relationship?», Mathematical Cognition, 3, 21- 139.
Paniagua, F. A. (1992). "Correspondence training and observational learning in the management of ADHD", Child and Family Behavior Therapy, 14, 1-19.
Puustinen, M., & Pulkkinen, L. (2001). "Models of self-regulated learning: A review Scandinavian", Journal of Educational Research, 45, 269-286.
Quinn, P. O., & Stern, J. (2000). The Putting on the Brakes: Activity Book for Young People with ADHD. New York. Academic press.
Zimmerman, B. J. (1998). Developing self-fulfilling cycles of academic regulation: An analysis of exemplary instruction models, In D. H. Schunk & B. J. Zimmerman (Eds), Self-regulated learning: From teaching to self-reflective practice, New York: Guilford Press.
Zimmerman, B. J., & Martinez Pons, M. (1986). "Devel- opment of a structured interview for assessing student use of self-regulated learning strategies", American Educational Research Journal, 23, 614-628.