نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه یزد

2 عضو هیات علمی دانشگاه یزد

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی آموزش خودگردانی یادگیری بر کارکردهای اجرایی دانش‌آموزان نارساخوان بود. جامعه آماری پژوهش را دانش‌آموزان نارساخوان پسر پایه پنجم مقطع ابتدائی ناحیه 1 آموزش‌ و پرورش شهر یزد که در سال تحصیلی 1395-1394 در مدارس دولتی مشغول به تحصیل بودند. روش پژوهش از نوع آزمایشی با پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه آزمایش و کنترل بود. 30 دانش‌آموز نارساخوان با تائید متخصصان مرکز اختلال یادگیری با بهره‌گیری از روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند و به دو گروه آزمایش (15 نفر) و کنترل (15 نفر) تقسیم شدند. ابزار پژوهش برای گردآوری داده‌ها، چک‌لیست تشخیص نارساخوان و پرسشنامه عصب‌شناختی کولیج بود. آموزش خودگردانی یادگیری در نهایت طی ۱4 جلسۀ 45 دقیقه‌ای به تواتر هفته‌ای دوبار بر روی گروه آزمایش اجرا گردید. نتایج بررسی فرضیه‌ها‌‌ از طریق تحلیل کوواریانس (سطح معناداری 05/0) نشان داد که آموزش خودگردانی یادگیری بر کارکردهای اجرایی (برنامه‌ریزی، سازمان‌دهی و بازداری) دانش‌آموزان نارساخوان مؤثر است. در نتیجه می‌توان از آموزش خودگردانی یادگیری برای بهبود کارکردهای اجرایی دانش‌آموزان نارساخوان استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The effectiveness of self-regulated learning education on Executive functions of dyslexic students

نویسندگان [English]

  • zahra nazari 1
  • kazem barzegar 2

1 yazd university

2

چکیده [English]

The aim of this study was to examine the self-regulated learning education on executive functions and reading performance of dyslexic students in fifth grade of Yazd. The study population included all fifth students in Yazd in academic year 2015 – 2016 that were dyslexia. The research method was experimental with pretest-posttest on two experimental and control groups. Sampling was done in two stages. 30 dyslexic students were diagnosed of being dyslexia by specialists of learning disability by use of sampling method were selected and divided into two experimental group (n = 15) and control one (n = 15). The research instrument for data collection was Coolidge neurological questionnaire and the checklist to diagnose dyslexia. Teaching self-regulated learning were conducted on experimental group during 14 sessions of 45 minute twice a week. Results of examining the hypothesis by use of analysis of covariance (significance level = 0/05) indicated that teaching self-regulated learning has effect on executive functions (planning, organizing and pregnancy) of dyslexic students and it has improved them. Self-regulated learning education can be used to improve executive functions of dyslexic students.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Self-regulated learning education
  • executive functions
  • Boy dyslexic students
امینایی، ف؛ موسوی‌نسب، س. م. ح. (1393). مقایسه کارکردهای اجرایی دانش‌آموزان دارای اختلال خواندن با دانش‌آموزان عادی. روان‌شناسی کاربردی، 16(3)؛ 53-60.
پاکدامن‌ساوجی، آ. (1379). تأثیر آموزش راهبردهای فراشناختی بر درک مطلب دانش‌آموزان با مشکل درک خواندن. پایان‏نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران.
جانه، م؛ ابراهیمی قوام‌آبادی، ص؛ علیزاده، ح. (1391). بررسی کارکردهای اجرایی استدلال، برنامه‌ریزی سازمان‌دهی و حافظه کاری در دانش‌آموزان با و بدون اختلال ریاضی در مقطع ابتدایی استان تهران. روان‌شناسی افراد استثنایی، 2(5)؛ 21- 42.
جدیدی‌فیقان، م؛ عابدی، ا؛ جمالی پاقلعه، س؛ صفری، س؛ جدیدی‌فیقان، م. (1393). اثربخشی مداخلات عصب‌روان‌شناختی بر مؤلفه‌های خواندن (سرعت، دقت و درک خواندن) دانش‌آموزان نارساخوان. پژوهش‌های روان‌شناسی بالینی و مشاوره، 4 (1)؛ 134-115.
جلیل‌آبکنار، س. س؛  عاشوری، م. (1392). نکته‌های کاربردی برای آموزش دانش‌آموزان با اختلال یادگیری. تعلیم و تربیت استثنایی، 13(3)؛40-31.
خسروراد، ر؛ سلطانی کوهبنان، س. (1393). رابطه کارکردهای اجرایی مغز و نظریه ذهن در دانش‌آموزان با اختلال یادگیری ریاضی، مجله دانشگاه علوم پزشکی سبزوار، 21 (6)؛ 155-166.
عرب‌زاده، م؛ کدیور، پ؛ دلاور، ع. (1393). بررسی اثربخشی آموزش راهبردهای یادگیری خودگردان بر مهارت حل مسئله اجتماعی دانش‌آموزان. دو فصلنامه علمی ـ پژوهشی شناخت اجتماعی، 3، 71-82.
علیزاده، ح؛ زاهدی پور، م. (1383). کارکردهای اجرایی در کودکان با و بدون اختلال هماهنگی رشدی. تازه‌های علوم شناختی، 6، (3، 4)، 56-49.
علیزاده، ح. (1385). رابطه کارکردهای اجرایی عصبی-شناختی با اختلال‌های رشدی. تازه‌های علوم شناختی، 8 (4)؛70-57.
غباری بناب، ب؛ افروز، غ.ع؛ حسن‌زاده، س؛ بخشی، ج؛ پیرزادی، ح. (1391). تأثیر آموزش راهبردهای فراشناختی فعال تفکرمدارانه و خود نظارتی بر درک مطلب دانش‌آموزان با مشکلات خواندن. ناتوانی‌های یادگیری، 1 (2)؛ 97-77.
قمری گیوی، ح. (1388). کودکان مقایسه‌ی کارکردهای اجرایی در مبتلا به اختلال نقص توجه بیش فعالی. ناتوانی در یادگیری و کودکان بهنجار،  11(4)، 322-333.
کدیور، پ. (1393). روان‌شناسی یادگیری. تهران: انتشارات سمت.
کیوانی، م؛ جعفری، ا. (1394). تأثیر آموزش راهبردهای فراشناختی در افزایش خلاقیت و بهبود عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان. نشریه علمی پژوهشی آموزش و ارزشیابی، 8، (30)؛ 116-99.
مجیدی، ع؛ دانش، ع؛ خوش‌کنش، ا. (1389). تأثیر تکنیک خودآموزشی دهی در کاهش مشکلات خواندن و کاهش افسردگی دانش‌آموزان نارساخوان مقطع ابتدایی. دوماهنامه علمی-پژوهشی دانشور رفتار دانشگاه شاهد، 17 (4)؛ 18-11.
میرمهدی، س.ر؛ علیزاده، ح؛ سیف‌نراقی، م. (1388). تأثیر آموزش کارکردهای اجرایی بر عملکرد ریاضیات و خواندن دانش‌آموزان دبستانی با ناتوانی یادگیری ویژه. پژوهش در حیطه‌ کودکان استثنایی، 1، 12-1.
میکاییلی منیع، ف؛ ‏فراهانی م.، ن. (1384). بررسی مدل پردازش واج‌شناختی خواندن در دانش‌آموزان پسر عادی و نارساخوان دبستانی. پژوهش در حیطه کودکان استثنایی، 5 (4)؛ 416-379.
نجاتی، و؛ امینی، ر؛ ذبیح زاده، ع. (1390). ارتباط بین کارکردهای اجرایی شناختی مغز با کیفیت زندگی جانبازان نابینا. طب جانباز، 4 (13)؛ 40 - 45.
یعقوبی، ا؛ پژوهشگری، ح؛ غفوری آثار، م؛ رشید، خ. (1392). مقایسه تأثیر روش‎های چندحسی فرنالد و ادراک دیداری فراستیگ بر اصلاح عملکرد خواندن دانش‏آموزان نارساخوان. فصلنامه روان‌شناسی افراد استثنایی، 3(9)؛ 32-21.
Aksan, N., & Kisac, B. (2009). A descriptive study: Reading comprehension and cognitive awareness skills. Procedia Social and Behavioral Sciences, 1, 834–837.
Anderson, V., wukk. H., & castiello, u. (2002). Neuropsycholgical evalution of deficits in Executive fanctioning for ADHD children with or without learning disabilities. Journal of neuropsychological, 22 (2), 501-37.
Bembenutty, H. (2011). Homework completion: The role of self-efficacy, delay ofgratification, and selfRegulatory processes. The International Journal of Educational and Psychological Assessment, 6(1), 1-20.
Berninger, VW. Nielsen, KH. Abbott, RD., Wijsman, E., & Raskind, W. (2008). Writing problems in developmental dyslexia: under-recognized and under-treated. Journal of School Psychology, 46 (1), 1-21.
Brooks, A. D. Berninger, V. W., & Abbott, R. D. (2011). Letter naming and letter writing reversals in children with dyslexia: momentary inefficiency in the phonological and orthographic loops of working memory. Dev Neuropsychol, 36(7), 847-68.
Cazen, A. M. (2012). Self-regulated learning strategies: predictor of academic achievement. Precedia Social and Behavioral sciences, 33(2), 104-108.
Cheng, E.C. (2011). The role of self-regulated learning in enhancing learning performance. The International Journal of Research and Review, 6 (1), 1-16.
Duckworth, K., Akerman, R., MacGregor, A., Salter, E., & Vorhaus, J. (2009). Self-regulation: A review of literature. Centre for the Wider Benefits of Learning. London: Institute of Education.
Finkbeiner, C., Knierim, M., Smasal, M., & Ludwig, P. H. (2012). Selfregulated cooperative EFL reading tasks: Students’ strategy use and teachers’ support. Language Awareness, 21(1–2), 57–83.
Fuente, J., Diaz, A., & Lozano, A. (2010). Assessing Self-regulated Learning in Early Childhood Education: Difficulties, Needs and Prospects. Psicothema, 22 (2), 278-283.
Kirby, J. R., Georgiou, G. K., Martinussen, R., & Parrila, R. (2010). Naming Greece. Research in Developmental Disabilities, 32 (19), 3003–3016.
Kit-ling, Lau. & Esther. Sui-chu Ho. (2016). Reading Performance and Self-regulated Learning of Hong Kong Students: What We Learnt from PISA 2009. The Asia-Pacific Education Researcher, 25(1), 159–171.
Mayes, S. D., & Calhoun, S. L. (2006). Frequency of reading, math, and writing disabilities reversals in children with dyslexia: Momentary inefficiency in the phonological and orthographic loops of working memory. Developmental Neuropsychology, 36 (7), 847-868.
Missiuna, C., Rivard, L., & Pollock, N. (2011). Children with developmental coordination disorder: At home and in the community. Canada: Can Child,Center for Childhood Disability Research.
Morshedian, M., Hemmati, F., Sotoudehnama, E., & soleimani, H. (2016). The Impact of Training EFL Learners in SelfRegulation of Reading on their EFL Literal and Critical Reading Comprehension: Implementing a Model. Journal of Teaching Language Skills, 35(2), 99-122.
Nejabati, N. (2015). The Effects of Teaching Self-regulated Learning Strategies on EFL Students’ Reading Comprehension, College of Foreign Languages and Literature, Science and Research Branch, IAU. Journal of Language Teaching and Research, 6 (6), 1343-1348.
O’Hare, A. (2010). Dyslexia: what do paediatricians need to know? Paediatrics and Child Health, 20 (7), 338-343.
Otaiba, O., & Fuchs, D. (2006). Who Are the Young Children for Whom Best Practices in Reading Are Ineffective? An Experimental and Longitudinal Study. Journal of Learning Disabilities, 39(5), 414-426.
Perry, N.E., Phillips, L., and Hutchinson, L. (2006). Mentoring student teachers to support selfregulated learning. Elementary School Journal, 106 (3), 237-25.
Reiter, A., Tucha, O., & Lange, K. W. (2005). Executive Functions in Children with Dyslexia. Dyslexia, 11, 116-131.
Seidman, L. (2006). Neuropsychological functioning in people with ADHD across the life span. Clinical Psychology Review, 26 (4), 466–85.
Shaywitz, S.E. (2008). Paying attention to reading: the neurobiology of reading and Strategies and Motivation Processes. Journal of Educational Psychology, 80 (3), 260-267.
Shiran, A., & Breznitz, Z. (2011). Cognitive training on recall range and speed of information processing in the working memory of dyslexic and skilled readers. Journal of Neurolinguistics, 24, 524–537.
Swalender, L., & Karin, T. (2006). Influence of family based prerequisites, reading attitude and self-regulation on reading ability. Contemporary educational psychology, 32(2), 13-19.
Tops, W., Callens, C., Van Cauwenberghe. E., Adriaens, J., & Brysbaert, M. (2012). Beyond spelling: thewriting skill of Students with dyslexia in highereducation. Reading and Writing, 281-97.
Walker, O.L. (2011). Preschool Predictors of Social Problem-Solving and Their Relations to Social and Academic Adjustment in Early Elementary School. Ph.D thesis, University of Miami.
Zakopoulou, V., Anagnostopoulou, A., Christodoulides, P., Stavrou, L., Sarri, V., & Mavreas. (2011). An interpretative model of early indicators of specific developmental dyslexia in preschool age: A comparative presentation of three studies in Greece. Research in Developmental Disabilities, 32(6), 18-25.