روانشناسی افراد استثنایی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

فایل های ضروری

راهنمای ارسال مقالات

داوران سال 1399

داوران سال 1400

داوران سال 1401

اثربخشی آموزش برنامه‌ی سال‌های باورنکردنی بر مهارت‌های اجتماعی دانش‌آموزان کم توان ذهنی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه اصفهان

2 ایران، اصفهان، دانشگاه اصفهان، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، گروه روانشناسی و آموزش کودکان با نیازهای خاص

چکیده

پژوهش حاضر به منظور بررسی اثربخشی برنامه‌ی سال‌های باورنکردنی بر مهارت‌های اجتماعی کودکان با کم‌توانی‌ذهنی خفیف انجام شد. این پژوهش از نوع نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون همراه گروه گواه بود. جامعه‌ آماری پژوهش کلیه‌ی دانش آموزان 11-6 سال با کم‌توانی‌ذهنی را شامل می‌شد که در سال تحصیلی 96-95 در مدارس استثنایی شهرستان خمینی‌شهرمشغول به تحصیل بودند. از جامعه‌ی مذکور، با روش تصادفی ساده 30 کودک همراه با والدین آن‌ها به عنوان نمونه انتخاب شدند و در دو گروه 15 نفره آزمایش و گواه قرار گرفتند. سپس والدین گروه آزمایش به مدت 12 جلسه و هر هفته 1 جلسه تحت آموزش برنامه‌ی سال‌های باورنکردنی (وبستراستراتون، 2011) قرار گرفت. در این زمان، گروه گواه هیچ‌گونه مداخله‌ای دریافت نکرد. ابزار مورد استفاده در این پژوهش مقیاس مهارت‌های اجتماعی (گرشام و الیوت، 1994) بود. به منظور تجزیه و تحلیل داده‌های بدست آمده از پژوهش، از آزمون آماری تحلیل کوواریانس چندمتغیری استفاده گردید. نتایج نشان داد که تأثیر برنامه‌ی سال‌های باورنکردنی بر مهارت‌های اجتماعی و مؤلفه‌های آن در زمینه‌های قاطعیت، خویشتن‌داری و همکاری در سطح 0.05= α معنی‌دار است. بنابر نتایج پژوهش حاضر، می‌توان گفت با فراهم آوردن فرصتی برای آموزش والدین از برنامه‌ی سال‌های باورنکردنی به منظور افزایش مهارت‌های اجتماعی کودکان کم‌توان‌ذهنی خفیف استفاده نمود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effectiveness of Incredible Years program training on Social skills in Students with Intellectual Disability

نویسندگان [English]

  • Adel Mohamadzade 1
  • Amir Ghamarani 2

1 University of Isfahan

2 Department of Psychology and Education of children with special needs, Faculty of Education and Psychology, University of Isfahan. Isfahan. iran

چکیده [English]

The purpose of this study was to evaluate the efficiency of incredible years program on social skills in children with mild intellectual disability. This study was pre-test/post-test control group design. The Statistical Society of this study included all children with intellectual disability (ages 6-11) that studied at exceptional schools of Khomeynishahr city in 2016. The sample included 30 children with their parents that were selected by Simple Random Sampling from this society and then assigned in two groups of 15 people (experimental group and control group). The experimental group parents received the incredible years program (Webster-Stratton, 2011) in 12 sessions and one session in per week. The study data collected by Social skills rating system-SSRS (Gresham and Elliott, 1994). MANCOVA analysis was used to analysis of data. The results showed efficiency of incredible years program on social skills and Subscales (self-Control, Assertion and cooperation) is significant in α=0.05 level. Therefore incredible year’s program can be used to increase social skills in children with intellectual disability.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Intellectual disability
  • social skills
  • incredible years program
مراجع
ادیب‌سرشکی، ن؛ نسائیان، ع؛ اسدی‌گندمانی، ر و کریملو، م. (1392). تأثیر آموزش نظریه ذهن بر ارتقاء همکاری، خویشتن‌داری و قاطعیت کودکان پسر اوتیستیک 12-7 سال از دیدگاه مادران. فصلنامه افراد استثنایی، 3(11)، 145-127.
اسدی‌گندمانی، ر؛ نسائیان، ع؛ پزشک، ش؛ هاشمی‌آذر، ژ و صرامی، غ. (1394). تأثیر آموزش ایفای نقش بر مهارت‌های اجتماعی دانش‌آموزان کم‌توان ‌ذهنی خفیف. فصلنامه‌ی افراد استثنایی، 5(18)، 155-137.
اکبری، ه؛ مؤمنی، خ و یزدان‌بخش، ک. (1392). تأثیر نقاشی درمانی بر مهارت‌های اجتماعی دانش‌آموزان پسر کم‌توان ذهنی آموزش‌پذیر. دانشگاه رازی: دانشکده اقتصاد و علوم اجتماعی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد. ص 14-13.
به‌پژوه، الف و حسین‌خانزاده، ع. (1391). شناسایی مهارت‌های اجتماعی موردنیاز دانش‌آموزان کم‌توان ذهنی در محیط کلاس درس. فصلنامه مطالعات برنامه درسی ایران. 7(25)، ص 114-95.
پودینه، لیلا؛ جناآبادی، حسین و پورقاز، عبدالوهاب. (1395). رابطه سبک‌های فرزندپروری و سبک‌های انضباطی با جرأت‌ورزی دانش‌آموزان. مجله مطالعات روانشناسی تربیتی، 13(24)، 38-21.
سادوک، ب؛ سادوک و رونیز، پ. (2015). خلاصه‌ی روانپزشکی: علوم رفتاری/ روانپزشکی بالینی. ترجمه‌ی ف. رضاعی. (1395). جلد سوم، چاپ دوم. اصفهان: انتشارات ارجمند.
شولتز، دوان. پی. (2103). نظریه‌های شخصیت. ویراست دهم. ترجمه‌ی یحیی سیدمحمدی. (1394). چاپ سی و دوم. تهران: نشر ویرایش.
شهیم، س (1381). مقایسه‌ی مهارت‌های اجتماعی و مشکلات رفتاری در دو گروه از دانش‌آموزان عادی و مبتلا به اختلال‌های یادگیری در خانه و مدرسه. مجله روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران، 33(1)، 121-138.
شهیم، س؛ یوسفی، ف و شهائیان، آ. (1386). هنجاریابی و ویژگی‌های روان‌سنجی مقیاس درجه‌بندی کانرز- فرم معلم. مجله‌ی علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، 14 (3)، 26-1.
فریس‌آبادی، ل؛ خسروی، م و صباحی، پ. (1394). اثربخشی آموزش مهارت‌های ارتباطی بین‌فردی و حل مسأله اجتماعی بر بهبود رفتار ناسازگارانه و عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان دختر با کم‌توانی ذهنی. فصلنامه افراد استثنایی، 5(18)، 121-101.
مؤمنی، خ و اکبری، ه. (1394). تأثیر نقاشی درمانی بر افزایش مهارت‌های اجتماعی دانش آموزان پسر کم‌توان ذهنی آموزش پذیر. فصلنامه دانش‌آموزان استثنایی، 13، 161-149.
وبستر استراتون، ک. (1992). سال‌های باورنکردنی: روان‌شناسی مشکلات رفتاری کودکان. ترجمه‌ی ر. فنائیان. (1387). چاپ اول. تهران: انتشارات نخستین.
ویتبورن، س. ک. و هالجین، ر. پی. (2014). آسیب‌شناسی روانی (دیدگاه‌های بالینی درباره اختلالات روانی. ترجمه‌ی سید محمدی، ی. (1393). جلد اول، ویراست هفتم. تهران: روان.
Brooks, B. A., Floyd, F., Robins, D. L., & Chan, W. Y. (2015). Extracurricular Activities and the Development of Social Skills in Children with Intellectual and Specific Learning Disabilities. Journal of Intellectual Disability Research, 59(7), 678-687.
Bure, A. W., & Wilmshurst, L. (2016). Essentials of Intellectual Disability Assessment and Identification. 1st Edition. New Jersey: Wiley & Sons.
Cooray, S. E. (2015). The Icd-11 Classification of Behavior Disorders and People with Disorders of Intellectual Development (Did) - an Overview. Journal of Intellectual Disability Research, 59, 25–26.
Crinc, K. A., Neece, C. L., McIntyre, L. L., Blacher, J., & Baker, B. L. (2017). Intellectual Disability and Developmental Risk: Promoting Intervention to Improve Child and Family Well-Being. Journal of Child Development, 88(2), 436-445.
Dababna, S., & Parish, S. L. (2014). Incredible Years Program Tailored to Parents of Preschoolers with Autism: Pilot Results. Research on Social Work Practice, Available from: http://rsw.sagepub.com/content/early/2014/11/10/1049731514558004.abstract.
Fergusson, D. M., Horwood, L. J. & Stanley, L. (2013). Preliminary Data on the Efficacy of the Incredible Years Basic Parent Programme in New Zealand. Journal of Psychiatry psychology. 43(1), 76-79.
Ganaie, Sh. A., Beigh, A. M., Shah, S. A., Hussain, A., Qadri, T. S., & Qurashi, K. K. (2015). Social Maturity and Problem Behaviour in Children with Autism Spectrum Disorders and Intellectual Disabilities. Journal of Neuropsychiatry, 1(3), 1-8.
Garcia, R, & Turk, J. (2007). The Applicability of Webster-Stratton Parenting Programmes to Deaf Children with Emotional and Behavioural Problems, and Autism, and Their Families: Annotation and Case Report of a Child with Autistic Spectrum Disorder. Clinical Child Psychology and Psychiatry, 12(1), 125-136.
Gopalan, R. T. (2016). Handbook of Research on Diagnosing, Treating, and Managing Intellectual Disabilities. 1st Edition. Hershey: Information Science Reference.
Guralnick, M. J. (2011). Why Early Intervention Works: a Systems Perspective. Journal of Infants and young children, 24(1), 6-28.
Harris, J. C. (2013). New Terminology for Mental Retardation in DSM-5 and ICD-11. Journal of Current Opinion in Psychiatry, 26(3), 260-262.
Hetzroni, O. E., & Banin, I. (2016). The Effect of Educational Software, Video Modelling and Group Discussion on Social-Skill Acquisition among Students with Mild Intellectual Disabilities. Journal of Applied Research in Intellectual Disabilities, 29(5), 317-329.
Homem, T. C., Gaspar, M. F., Seabra-Santos, M. J., Canavarro, M. C., & Azevedo, A. (2014). A Pilot Study with the Incredible Years Parenting Training: Does it Work for Fathers of Preschoolers with Oppositional Behavior Symptoms? Journal of Theory, Research, and Practice about Men as Fathers website, 12(3), 262-282.
Hutchings, J., Griffith, N., Bywater, T., & Williams, M. E. (2017). Evaluating the Incredible Years Toddler Parenting Programme with parents of toddlers in disadvantaged (Flying Start) areas of Wales. Journal of Child: Care, Health and Development, 43(1), 104-113.
Keyes, K. M., Eaton, N. R., Krueger, R. F., McLaughlin, K. A., Wall, M. M., Grant, B. F., & Hasin, D. S. (2012). Childhood Maltreatment and the Structure of Common Psychiatric Disorders. Br J Psychiatry, 200(2), 107–115.
Lees, D. G., Fergusson, D. M., Frampton, C. M., & Merry, S. N. (2014). A Pilot Study to Evaluate the Efficacy of Adding a Structured Home Visiting Intervention to Improve Outcomes for High-Risk Families Attending the Incredible Years Parent Programme: Study Protocol for a Randomized Controlled Trial. Journal of Bio med Central, 15(66), 1-9.
Leijten, P., Raaijmakers, M A. J., Orobio de Castro, B., Ban, E., & Matthys, W. (2017). Effectiveness of the Incredible Years Parenting Program for Families with Socioeconomically Disadvantaged and Ethnic Minority Backgrounds. Journal of Clinical Child & Adolescent Psychology, 46(1), 59-73.
Leijten, P., Raaijmarkers A. J., & Orobio, B. (2015). Effectiveness of the Incredible Years Parenting Program for Families with Socioeconomically Disadvantaged and Ethnic Minority Backgrounds. Journal of Clinical Child & Adolescent Psychology, 0(0), 1-15.
McIntyre, L. L. (2008). Adapting Webster-Stratton’s Incredible Years Parent Training for Children with Developmental Delay. Journal of Intellectual Disability Research, 52(12), 1176-1192.
Ometto, M., Oliveira, P., Milioni, A. L., Santos, B., Scivoletto, S., Busatto, G. F., Nunes, P. V., & et al. (2016). Social Skills and Psychopathic Traits in Maltreated Adolescents. Journal of Eur Child Adolesc Psychiatry, 25(4), 397-405.
Paterson, L., McKenzie, K., & Lindsay, B. (2012). Stigma, Social Comparison and Self-Esteem in Adults with an Intellectual Disability. Journal of Applied Research in Intellectual Disabilities, 25(2), 166-176.
Reid, M. J., Webster-Stratton. C., & Hammond, M. (2003). Follow-Up of Children Who Received the Incredible Years Intervention for Oppositional-Defiant Disorder: Maintenance and Prediction of 2-Year Outcome. Journal of Behavior Therapy, 34, 471-491.
Schalock, R. L., & Luckasson, R. (2013). What’s at Stake in the Lives of People with Intellectual Disability? Part I: The Power of Naming, Defining, Diagnosing, Classifying, and Planning Support. Journal of Intellectual and Developmental Disabilities, 51(2), 86-93.
Seabra-Santos, M. J., Gaspar, M. F., Azevedo, A. F., Homem, T. C., Guerra, J., Martins, V., & et al. Incredible Years parent training: What changes, for whom, how, for how long? Journal of Applied Developmental Psychology, 44, 93-104
Traisorn, R., Soonthornrojana, W., chano, J. (2015). Development of a Learning Model for Enhancing Social Skills on Elementary Students. Journal of Educational Research and Reviews, 10(14), 1943-1955.
Trillingsgaard, T., Trillingsgaard, A., & Webster-stratton, C. (2014). Assessing the Effectiveness of the ‘Incredible Years Parent Training’ to Parents of Young Children with ADHD Symptoms – a Preliminary Report. Journal of Psychology, 55, 538-545.
VanNieuwenhuijzen, M., Castro, B. O., Wijnroks, L., Vermeer, A., & Matthys, W. (2009). Social Problem-Solving and Mild Intellectual Disabilities: Relations with Externalizing Behavior and Therapeutic Context. American Journal on Intellectual and Developmental Disabilities, 114(1), 42-51.
VanRyzin, M. J., Kumpfer, K. L., Fosco, G. M., & Greenberg, M.T. (2015). Family-Based Prevention Programs for Children and Adolescents: Theory, Research, and Large-Scale Dissemination. New York: Psychology Press.
Webster-Stratton, C. (2016). The incredible years: use of play interventions and coaching for children with externalizing difficulties. In: Reddy, T. M. Empirically Based Play Interventions for Children (pp. 137-158). 2th ed. Washington, DC: American Psychological Association.
Webster-Stratton, C., & Reid, M. J. (2011). The Incredible Years Program for Children from Infancy to Pre-adolescence: Prevention and Treatment of Behavior Problems. In Ollendick, T. H., & Murrihy, R. C. Clinical Handbook of Assessing and Treating Conduct Problems in Youth (pp. 117-138). 1st Edition. New York: Springer-Verlag.
Webster-Stratton, C., Gaspar M. F., & Seabra-Santos M. J. (2012). Incredible Years® Parent, Teachers and Children’s Series: Transportability to Portugal of Early Intervention Programs for Preventing Conduct Problems and Promoting Social and Emotional Competence. Psychosocial Intervention, 21(2), 157-169.
روانشناسی افراد استثنایی
دوره 7، شماره 25
فروردین 1396
صفحه 97-119
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار