نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

عضو هیات علمی دانشگاه گیلان

چکیده

یکی از دلایل اصلی مشکلات رفتاری دانش‌آموزان در مدارس، عدم توانایی تنظیم هیجان‌های مختلف است. هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر برنامه آموزش توانایی خودنظم بخشی بر کاهش میزان پرخاشگری دانش آموزان با مشکلات سازش‌یافتگی بود. روش پژوهش از نوع شبه‌آزمایشی با طرح پیش آزمون ـ پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش تمامی دانش‌آموزان پسر مقطع دبیرستان در سال تحصیلی1392 - 1393 شهرستان رشت بود که از بین آنها پس از اجرای اولیه پرسشنامه ناسازگاری 20 نفر که دارای پرخاشگری معناداری بودند، انتخاب و در دو گروه 10 نفره آزمایش و کنترل به شیوه تصادفی جایدهی شدند. برای گروه آزمایش، 9 جلسه 80 دقیقه‌ای برنامه توانایی خودنظم‌بخشی، آموزش داده شد در حالی که گروه کنترل چنین آموزشی را دریافت نکردند، و در پایان هر دو گروه مورد پس‌آزمون قرار گرفتند. ابزار سنجش مقیاس هوش وکسلر کودکان، پرسشنامه پرخاشگری باس و پری (1992) و پرسشنامه‌ی سازگاری دانش‌آموزان (سینها و سینگ، ۱۹۹۳) بود. برای تحلیل داده‌‌ها از تحلیل کوواریانس استفاده شد. نتایج نشان داد آموزش توانایی خودنظم بخشی به طور معنا‌داری موجب کاهش انواع پرخاشگری در دانش آموزان ناسازگار می‌گردد (۰۵/۰≥p)؛ بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که برنامه‌های آموزش خودنظم بخشی با افزایش توان تنظیم و مدیریت هیجان به کاهش رفتارهای پرخاشگرانه کمک می‌کند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effect of Self-Regulation Ability Training on Decreasing Aggressive Behaviors of Students with disruptive behavior

نویسنده [English]

  • Abbas Ali Hosseinkhanzadeh

چکیده [English]

One of the main reasons for maladaptive behaviors of students in schools, lack the ability to management of different emotions. The purpose of the present research was to examine the effectiveness of self-regulation ability training on decreasing aggressive behavior of maladjusted students. The research method was quasi-experimental with pretest-posttest design with control group. The statistical population consisted of all boy high school students in Rasht city, wich among them after performing maladjustment questionnaire a sample of 20 students were selected by random cluster sampling method and assigned in two groups control and experimental randomly. Self-regulation instruction was conducted for the experimental group in 9 sessions, while the control group received no training at all. The Bass and Perry (1992) and Student Adaptation Inventory (Sins & Singh, 1993) were used to collect of data. Finally data were analyzed using univariate and multivariate analysis of covariance. The results indicated that self-regulation training were significantly effective in aggression reduction. Also, experimental group in all four subscales (physical aggression, verbal aggression, anger, and hostility) achieved lower scores on the pretests than the posttest. Therefore, it can be concluded that self-regulatory education programs help to reduce aggressive behaviors by increasing the ability to adjust and manage excitement.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Self-regulayion abilities
  • Aggression
  • students
اشترزاده، ل؛ و علی­پور، ا. (1382). تأثیر آموزش راهبرد خود نظارتی بر اصلاح رفتارهای دانش آموزان دارای اختلال نقص توجه. پژوهش در حیطه کودکان استثنایی، 3، 222-207.
امین یزدی، ا؛ کارشکی، ح؛ و کیافر، م. (1392). اثر بخشی آموزش نظریه ذهن بر کاهش پرخاشگری و افزایش توانایی نظریه ی ذهن در کودکان پیش دبستانی. فصلنامه پژوهش در سلامت روانشناختی، 28، 67-59.
پارسا، م. (1382). هوش هیجانی. تهران: رشد.
جعفری، س؛ امان­اله­نژاد کلخوران، م؛ و طالبی، ر. (1393).   تاثیر آموزش کنترل خشم بر پرخاشگری دختران تکواندوکار نوجوان مبتدی. فصلنامه مطالعات روان شناسی ورزشی، 3، 77-88.
حسین­خانزاده، ع؛ همتی علمدارلو، ق؛ آقابابایی، حسین؛ مرادی، اعظم؛ و رضایی، صدیقه. (1390). پیش­بینی ظرفیت خودنظم بخشی از طریق انواع جهت­گیری­های مذهبی و نقش آن در کاهش بزهکاری. پژوهشنامه حقوقی، 2، 36-19.
خوش­کنش، ا؛ اسدی، م؛ شیرعلیپور، ا؛ و کشاورز افشار، ح. (۱۳۸۹). نقش نیازهای بنیادین و حمایت اجتماعی در سازگاری اجتماعی دانش­آموزان مقطع متوسطه. فصلنامهی روانشناسی کاربردی، ۱، ۹۴- ۸۲٫
دهقان، ف؛ کرمی، ج؛ پیری، م؛ و کریمی، پ. (1393). تاثیر آموزش مهارت های مدیریت استرس بر کاهش میزان پرخاشگری. مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران، 115، 163-176.
رجبی، غ؛ چهاردولی، ح؛ و عطاری، ی.  (۱۳۸۷). بررسی رابطه­ی عملکرد خانواده و جو روانی- اجتماعی کلاس با ناسازگاری دانش­آموزان دبیرستانی شهرستان ملایر. مجله­ی علوم تربیتی و روان­شناسی، ۱و۲، ۱۲۸- ۱۱۳٫
شهیم، س. (1385). مقیاستجدیدنظرشده­یهوشیوکسلربرایکودکان. دستور کاروهنجارها. دانشگاه شیراز.
علیوردی نیا، ا؛ شارع پور، م؛ و مرادی، ف. (1392). بررسی تأثیر خودگواهی و پیوند اجتماعی بر نگرش دانشجویان نسبت به مصرف الکل. مطالعات توسعه اجتماعی-فرهنگی، 4، 69-97.
کرمی بلداجی، ر ؛ بهارلو، غ؛ زارعی، ا؛ و ثابت زاده، م. (1392). اثر بخشی آموزش رویکرد شناختی- رفتاری عزت نفس بر پرخاشگری نوجوانان پسر مقطع دبیرستان شهر کرد. دوفصلنامه علمی- پژوهشی دانشگاه شاهد، 20 ، 42-33.
گنجه، ع؛ دهستانی، م؛ و زاده محمد، ع. (1392). مقایسه اثربخشی آموزش مهارت های حل مسئله و هوش هیجانی در کاهش پرخاشگری دانش آموزان پسر دبیرستانی. دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی، 4، 50-38.
محمدی مصیری، ف؛ شفیعی فرد، ی؛ داوری، م؛ و بشارت، م. (1391). نقش خودنظم بخشی، کیفیت رابطه با والدین و محیط مدرسه در سلامت روانی و رفتارهای ضداجتماعی نوجوانان. روان‌شناسی تحولی: روان‌شناسان ایرانی، 8، 404-397.
مظلومی راد، م؛ تیز دست، طاهر؛ و ابوالقاسمی، ش. (1392). اثربخشی آموزش مهارت کنترل خشم بر میزان پرخاشگری نوجوانان بزهکار کانون اصلاح و تربیت. ماهنامه اصلاح و تربیت، 224، 16-11.
نویدی، ا. (۱۳۸۴). ارزشیابی اجرای آزمایشی طرح تأسیس مجتمع­های آموزشی تربیتی کشور (طرح پژوهشی). تهران: پژوهشکده تعلیم و تربیت.
ورکمن، ا؛ و کاتز، آ. ( 1995 ). آموزش خودکنترلی رفتار به دانش­آموزان. ترجمه الهه محمد اسماعیل. (1383)، تهران: دانژه.
Alavi, S. Z., Pakdaman Savoji, A., & Amin, f. (2013). The effect of social skills training on aggression of mild mentally retarded children. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 84, 1166 – 1170.
Ayduk, Ö., Mendonza-Denton, Mischel, W., Downey, G., Peake, P., & Rodriquez, M. (2000). Regulating the interpersonal self: Strategic selfregulation for coping with rejection sensitivity. Journal of Personality and Social Psychology, 79, 776-792.
Bandura, A., Caprara, G. V., Barbaranelli, C., & Pastorelli, C. (2001). Sociocognitive selfregulatory mechanisms governing transgressive behavior. Journal of Personality and Social Behavior, 80, 125–135.
Bierman, K. L., Coie, J., Dodge, K., Greenberg, M., Lochman, J., McMohan, R., & Pinderhughes, E. (2013). School outcomes of aggressive‐disruptive children: prediction from kindergarten risk factors and impact of the fast track prevention program. Aggressive behavior, 39(2), 114-130.
Coyne, S. M. (2016). Effects of viewing relational aggression on television on aggressive behavior in adolescents: A three-year longitudinal study. Developmental psychology, 52(2), 284.
De Rider, T .D., De Boer, B. J., Baker, A. B., & Van Hooft, A. J. (2011). Not doing bad things is not equivalent to doing the right things: distinguishing between inhibitory self control. Personality and Individual Differences, 50, 1006-1011.
Denson, T. F., Capper, M. M., Oaten, M., Malte Friese, Schofield, T. P. (2011). Self-control training decreases aggression in response to provocation in aggressive individuals. Journal of Research in Personality, 45, 252-256.
Dodge, K. A. (1989). Problems in social relationships. In E.J. Mash & R.A. Barkley (Eds.), Behavioral treatment of childhood disorders (pp. 222- 244). New York: Guilford Press.
Eisenberg, N. , Fabes, R. A., Guthrie, I. K., Murphy, B. C., Maszk, P., Holmgren, R., & Suh, K. (1996). The relations of regulation and emotionality to problem behavior in elementary school children. Development and Psychopatology, 8, 141-162.
Eisenberg, N., Fabes, R. A., Nyman, M., B., Bernzweig, J., & Pinuelas, A. (1994). The relations of emotionality and regulation to children’s anger – related reactions. child Development, 65, 109–128.
Eisenberg, N., Fabes, R. A., Shepard, S. A., Murphy, B. C., Jones, J., & Guthrie, I. K. (1998). Contemporaneous and longitudinal prediction of children’s sympathy from dispositional regulation and emotionality. Development Psychology, 34, 910–914.
Gyurak, A., & Ayduk, Ö. (2008). Resting respiratory sinus arrhythmia buffers against rejection sensitivity via emotion control. Emotion, 8, 458-467.
Hamama L., & Ronen-Shenhav, A. (2013). The role of developmental features, environmental crises, and personal resources (self-control and social support) in adolescents' aggressive behaviour. Aggression and Violent Behavior, 18, 26-31.
Hamama, L., & Ronen-Shenhav, A. (2012). Self-control, social support, and aggression among adolescents in divorced and two-parent families. Children and Youth Services Review, 34, 1042-1049.
Joireman, J., Anderson, J., & Strathman, A. (2003). The aggression paradox: Understanding links among aggression, sensation seeking, and the consideration of future consequences. Journal of Personality and Social Psychology, 84, 1287-132.
Kivetz, R., & and Yuhuang. Z. (2006). Determinants of Justification and Self Control. Journal of Experimental Psychology: General, 135, 572-587.
Kuhn, M. A., Ahles, J. J., Aldrich, J. T., Wielgus, M. D., & Mezulis, A. H. (2017). Physiological self-regulation buffers the relationship between impulsivity and externalizing behaviors among nonclinical adolescents. Journal of youth and adolescence, 1-13.
Lnasford, J. E. (2012). Boys’ and girls’ relational and physical aggression in nine countries. Journal of Aggressive Behavior, 38, 298-308.
Maxwell, G. P. (2004). Anger rumination: an antecedent of athlete aggression?. Psychology of sport and Exercise. 5, 279-89.
McGinnis, E., & Goldstein, A.P. (1997). Skill streaming the elementary school child: New strategies and perspectives for teaching prosocialskills. Champaign, IL: Research Press.
Özdemir, Y., Vazsonyi, A. T., & Çok, F. (2013). Parenting processes and aggression: The role of self-control among Turkish adolescents. Journal of Adolescence, 36, 65-77.
Pope, A. W., & Bierman, K.L. (1999). Predicting adolescent peer problems and antisocial activities the relative roles of aggression and dysregulation. Developmental Psychology, 35, 335- 346.
Qutaiba, A., & F Ronen, T. (2010). Self control and a sense of social belonging as moderators of the link between poor subjective wellbeing and aggression among Arab Palestinian adolescents in Israel. Rocedia. Social and Behavioral Sciences, 5, 1058–1069.
Ronen, T. (1997). Cognitive development therapy with children. Chichester : John Wiley & Son.
Ronen, T. (2003). Cognitive constructivist psychotherapy with children and adolescents. New York: Kluwer/Plenum.
Ronen, T. (2005). Students' evidence-based practice intervention for children with oppositional defiant disorder. Research in Social WorkPractice, 15, 165-179.
Ronen, T. (2009). Imparting self control skills for reducing aggression among adolescence. European Psychiatry, 24, S336.
Ronen, T., Abuelaish, I., Rosenbaum, M., Agbaria, Q., & Hamama, L. (2013). Predictors of aggression among Palestinians in Israel and Gaza: Happiness, need to belong, and self-control. Children and Youth Services Review, 35, 47-55.
Ronen, T., Rahav, G., & Moldawsky, A. (2007). Aggressive Behavior among Israeli Elementary School Students and Associated Emotional/Behavioral Problems and Self-Control. School Psychology Quarterly, 22 ,407-431.
Rosen, L. H., & Underwood, M. K. (2010). Facial attractiveness as a moderator of the association between social and physical aggression and popularity in adolescents. Journal of school psychology, 7, 11- 22.
 Sadock, B. J., & Sadock, V. A. (2007).  Kaplan and Sadock`s of paychiatry: Behavioural Science / Clinical Psychiatry. 10th ed. North American: Lippincott Williams & Wilkins.
Schmeichel, B. J., & Baumeister, R. F. (2004). Self –regulatory strength. In R. F. Baumeister & K. D. Vohs (Eds.), Handbook of self-regulation: Research, theory, and applications (PP. 84- 98). New York: Guilford Press.
Smokowski, P. R., Cotter, K. L., Robertson, C. I., & Guo, S. (2013). Anxiety and aggression in rural youth: Baseline results from the Rural Adaptation Project. Child Psychiatry & Human Development, 44(4), 479-492.
Smokowski, P. R., Guo, S., Evans, C. B., Wu, Q., Rose, R. A., Bacallao, M., & Cotter, K. L. (2017). Risk and protective factors across multiple microsystems associated with internalizing symptoms and aggressive behavior in rural adolescents: Modeling longitudinal trajectories from the Rural Adaptation Project. American journal of orthopsychiatry, 87(1), 94.
Sukhodolsky, D.G., Kassinove, H., & Gorman, B.S. (2008). Cognitive-behavioral therapy for anger in children and adolescents: A meta-analysis. Aggressionand Violent Behavior, 9, 247-269.
Tangney, J. P., Baumeister, R. F., & Boone, A. L. (2004).High self-control predictis good adjustment, less pathology, better grades, and interpersonal success. Journal of Personality, 72, 271-322.
Van Lier, P., Vitaro, F. & Eisner, M. (2007). Preventing aggressive and violent behavior: using prevention programs to study the role of peer dynamics in maladjustment problems. European Journal on Criminal Policy and Research, 13, 277-296.
Walthal, J.C., Konold, R.T., & Pianta, C.R. (2005).Factor structure of the social skills rating system across child gender and ethnicity. Journal of PsychoeducationalAssessment, 23, 201-215.
Weisbrod, N. (2007). The relationship between rejection sensitivity and aggressive behavior: The moderating role of self-control skills andmotivational systems. Unpublished doctoral dissertation, School of Social Work, Tel-Aviv University.
Wikstrom, P., & Treiber, K. (2007). The Role of Self Control in Crime Causation. European Journal of Criminology, 4, 237-264.
Winstok, Z. (2009). From self-control capabilities and the need to control others to proactive and reactive aggression among adolescents. Journal of Adolescence, 32, 455-466.