نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه مشاوره، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران.

2 کارشناس ارشد مشاوره خانواده، گروه مشاوره، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران.

3 استاد گروه مشاوره، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران.

چکیده

والدین دارای کودک دارای اختلال طیف اتیسم در بزرگ‌کردن فرزند خود با چالش‌های زیادی مواجه هستند. طبق پژوهش‌ها این والدین در مقایسه با والدین کودکانی که معلولیت‌های دیگر دارند استرس فرزندپروری بیشتری را تجربه می‌کنند. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش گروهی مبتنی بر درمان پذیرش و تعهد بر استرس فرزندپروری و انعطاف‌پذیری روان‌شناختی مادران کودکان دارای اختلال طیف اتیسم انجام شد. روش پژوهش شبه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون –پس‌آزمون با گروه آزمایش و گواه بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه مادران دارای کودک مبتلا به اتیسم شهر اهواز بودند. تعداد 44 نفر مادر به صورت نمونه‌گیری در دسترس از بین کسانی که به فراخوان پژوهشگر پاسخ مثبت داده بودند انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل قرارگرفتند. درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در قالب هشت جلسه‌ی 90 دقیقه‌ای برای گروه آزمایشی اجرا شد. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه استرس فرزندپروری و پرسشنامه پذیرش و عمل- ویرایش دوم بودند. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از تحلیل واریانس با اندازه های تکراری استفاده شد. نتایج بیانگر تأثیر آموزش گروهی مبتنی بر درمان پذیرش و تعهد بر کاهش استرس فرزندپروری و افزایش انعطاف‌پذیری روان‌شناختی مادران کودکان دارای اختلال طیف اتیسم بود. لذا درمان پذیرش و تعهد می‌تواند در بهبود سلامت روانی این دسته از مادران نتایج مفیدی را به دنبال داشته باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The effectiveness of of Group Acceptance and Commitment Therapy (ACT)-Based Training on Parenting Stress and Psychological Flexibility in Mothers of Children with Autism Spectrum Disorderr

نویسندگان [English]

  • khadijeh shiralinia 1
  • hadiss ABDOLLAHI MUSAVI 2
  • Reza KHojastemehr 3

1 Assistant Professor, Department of Counseling, Faculty of Education and Psychology, Shahid Chamran University of Ahvaz,, Ahvaz, Iran.

2 2. M.A. of Family Counseling, Department of Counseling, Faculty of Education and Psychology, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran.

3 Professor, Department of Counseling, Faculty of Education and Psychology, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran.

چکیده [English]

Parents of a child with autism spectrum disorder are confronted with many challenges in raising their child. Researchers report that this families experience more parenting stress than families of other disabilities.The present study aimed to investigating the effect of using group Acceptance and Commitment Therapy (ACT)-Based Training on reducing Parenting Stress and increase Psychological Flexibility in Mothers of Children with Autism Disorder in Ahvaz. The research design was quasi-experimental with pre-test and posttest and control groups The statistical population of this study included all the Mothers of Children with autism spectrum disorder in Ahvaz. 44 mothers of children with autism spectrum disorder were selected through convenience sampling method, and then they were put into two experimental and control groups . The intervention group received group Acceptance and Commitment Therapy for 8 sessions of 90 minutes. The research of the study included Parentings Stress Inventory and Acceptance and Action second revised (AAQ-II). Acceptance and Commitment Therapy (ACT)-Based Training was performed in eight sessions in the experimental group. Data were analyzed using repeated measures analysis of variance. The results indicated the effectiveness of experimental treatment on the reduced scores of parenting stress and increase psychological flexibility in the mothers in the experimental group. Hence, this method is effective and useful to improve the mental health of this mothers.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Acceptance and Commitment therapy
  • Parenting Stress
  • Psychological Flexibility
حیدری، س.، سجادیان، ا.، حیدریان، ا. (1395). اثر بخشی گروه‌درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر درماندگی روان‌شناختی و افکارخودآیند منفی مادران دارای کودک مبتلا به اختلال طیف اوتیسم. مجله اصول بهداشت روانی، 18. ویژه نامه سومین کنفرانس بین‌المللی روان‌شناسی و علوم تربیتی)،491-499.
خورشیدیان ، ح.م؛ دوستی،ی.، صمدایی،ع.؛مرتضوی کیاسری،ف. (1396)/ مقایسه سلامت عمومی، شادکامی و امید به زندگی مادران دانش‌آموزان عادی با دانش‌آموزان اتیسم. پژوهشنامه تربیتی، 12(50)، 51-68.
سعیدمنش، م عزیزی، م. (1396) اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر میزان پذیرش و سبکهای دفاعی والدین کودکان اوتیسم با مکانیسم دفاعی انکار، مجلهمطالعات ناتوانی، 7، 7- 1.
سیداسماعیلی قمی، ن.، کاظمی، ، ف.، پزشک، ش. (1394). تأثیر آموزش برنامۀ کاهش استرس مبتنی بر ذهن‏آگاهی بر میزان فشار روانی مادران کودکانِ کم‏توان‏ذهنی. روانشناسی افراد استثنایی ، 5 (17) ،133-148.
عباسی،ا.، فتی،ل.، مولودی،ر.، ضرابی،ح. (1391). کفایت روانسنجی نسخه فارسی پرسشنامه پذیرش و عمل– نسخه دوم. روش‌ها و مدل‌های روان‌شناختی، 10(2)، 65-80.
عزیزی،ا.، قاسمی،س،.، قربانی،ا.، شجاعی واژنانی، ف.، و محمدی، ف. (1396). مقایسه اثربخشی خانواده­درمانی کارکردی و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کیفیت زندگی و توانمندی خانواده‌های دارای فرزند با اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی. روان­شناسی افراد استثنایی،  7 (26)، 77- 210.
فدایی ،ز.، دهقانی م.، طهماسیان، ک.، فرهادی، ف. (1389).  بررسی ساختار عاملی، اعتبار و روایی فرم کوتاه - شاخص استرس فرزند پروری (PSI-SF) مادران کودکان عادی 12- 7 .  مجله  تحقیقات علوم رفتاری، 8 و 16، 81- 91.
Abidin R., R. (1995). Parenting stress index. Florida: Psychological Assessment.
Allen, K. A., Bowles, T. V., & Weber, L. L. (2013). Mothers' and fathers'stress associated with parenting a child with autism spectrum disorder. Autism Insights5, 1-11
American psychiatric association. (2013). Diagnostic and statiscal manual of mental disorder: DSM-5. — 5th ed. Arlington, VA, American Psychiatric Association. Washington, DC: Author
Blackledge, J. T., & Hayes, S. C. (2006). Using acceptance andcommitment training in the support of parents of children diagnosedwith autism. Child and Family Behavior Therapy, 28, 1–18.
Bluth, K., Roberson, P. N., Billen, R. M., & Sams, J. M. (2013).A stress model for couples parenting children with autism spectrum disorders and the introduction of a mindfulness intervention. Journal of family theory & review, 5(3), 194-21.
Bögels, S. M., Lehtonen, A., & Restifo, K. (2010). Mindful parentingin mental health care.Mindfulness, 1, 107–120.
Boonen, H., van Esch, L., Lambrechts, G., Maljaars, J., Zink, I., Van Leeuwen, K., &Noens, I. (2015). Mothers’ parenting behaviors in families of school-aged children with autism spectrum disorder: an observational and questionnaire study. Journal of autism and developmental disorders45(11), 3580-3593.
Burke, K., & Moore, S. (2014). Development of the parental psychological flexibility questionnaire. Child Psychiatry & Human Development, 46(4), 548-557.
Cachia, R. L., Anderson, A., & Moore, D. W. (2016). Mindfulness, Stress and Well-Being in Parents of Children with Autism Spectrum Disorder: A Systematic Review. Journal of Child and Family Studies25(1), 1-14.
Centers for Disease Control and Prevention. (2014). Autism spectrum disorders: Data and statistics. Retrieved November, 26, 2014.
Charnsil, C., & Bathia, N. (2010).Prevalence of depressive disorders among caregivers of children with autism in Thailand. ASEAN J Psychiatr11, 87-95.
Christensen, D. L., Bilder, D. A., Zahorodny, W., Pettygrove, S., Durkin, M. S., Fitzgerald, R.T., & Yeargin-Allsopp, M. (2016). Prevalence and characteristics of autism spectrum disorder among 4-year-old children in the autism and developmental disabilities monitoring network. Journal of Developmental & Behavioral Pediatrics, 37(1), 1-8.
DeFreitas, J. (2015). Acceptance and Commitment Training to Enhance a Behavioral Parent Training with Parents of Children with Autism (Doctoral dissertation,UNIVERSITY OF SOUTH FLORIDA).
Gould, E. R., Tarbox, J., & Coyne, L. (2017). Evaluating the effects of Acceptance and Commitment Training on the overt behavior of parents of children with autism. Journal of Contextual Behavioral Science. In Press, Corrected Proof, Available online 29 June 2017
Hahs, A. D. (2013b). A comparative analysis of acceptance and commitment therapy and a mindfulness-based therapy with parents of individuals diagnosed with autism spectrum disorder: Experiment 2 (Doctoral dissertation). Retrieved from ProQuest Dissertations and Theses. (UMI 3604355).
Hastings, R. P. (2002). Parental stress and behavior problems of children with developmental disability. Journal of Intellectual and Developmental Disability, 27, 149–160.
Hayes, S. A., & Watson, S. L. (2013). The impact of parenting stress:A meta-analysis of studies comparing the experience of parentingstress in parents of children with and without autismspectrum disorder. Journal of Autism and DevelopmentalDisorders, 43, 629–642.
Hayes, S. C., Levin, M. E., Plumb-Vilardaga, J., Villatte, J. L., & Pistorello, J. (2013). Acceptance and commitment therapy and contextual behavioral science: Examining the progress of a distinctive model of behavioral and cognitive therapy. Behavior therapy, 44(2), 180-198.
Hayes, S. C., Strosahl, K. D., & Wilson, K. G. (2012).Acceptance and commitment therapy: The process and practice of mindful change. Guilford Press. implications for maternal mental health? Journal of Autism and Developmental Disorders 40: 620–628.
Idring, S., Lundberg, M., Sturm, H., Dalman, C., Gumpert, C., Rai, D., & Magnusson, C. (2015). Changes in prevalence of autism spectrum disorders in 2001–2011: findings from the Stockholm youth cohort. Journal of autism and developmental disorders, 45(6), 1766-1773.
Jones, L., Gold, E., Totsika, V., Hastings, R. P., Jones, M., Griffiths, A., & Silverton, S. (2018). A mindfulness parent well-being course: Evaluation of outcomes for parents of children with autism and related disabilities recruited through special schools. European Journal of Special Needs Education, 33(1), 16-30.
Jones, L., Hastings, R. P., Totsika, V., Keane, L., & Rhule, N. (2014). Child behavior problems and parental well-being in families of children with autism: the mediating role of mindfulness and acceptance. American journal on intellectual and developmental disabilities119(2), 171-185.
Kawalkowski. (2012). The Impact of a Group – based Acceptance and Commitment Therapy Intervention on Parents of Children Diagnosed with an Autism Spectrum Disorder. Masters Theses and Doctoral Dissertaions.
Kousha, M., Attar, H. A., & Shoar, Z. (2016). Anxiety, depression, and quality of life in Iranian mothers of children with autism spectrum disorder. Journal of Child Health Care, 20(3), 405-414.
Lau, W. Y. P., Peterson, C. C., Attwood, T., Garnett, M. S., & Kelly, A. B. (2016). Parents on the autism continuum: Links with parenting efficacy.Research in Autism Spectrum Disorders26, 57-64.
Maljaars, J., Boonen, H., Lambrechts, G., Van Leeuwen, K., &Noens, I. (2014). Maternal parenting behavior and child behavior problems in families of children and adolescents with autism spectrum disorder. Journal of autism and developmental disorders44(3), 501-512.
McStay, R. L., Dissanayake, C., Scheeren, A., Koot, H. M., & Begeer, S. (2013). Parenting stress and autism: The role of age, autism severity, quality of life and problem behaviour of children and adolescents with autism.Autism, 18(5)‚ 502-510.
Montgomery‚ D.‚ (2015). The Effects of Acceptance and Commitment Therapy on Parents of Children Diagnosed with Autism. Walden Dissertations and Doctoral Studies.
Neece, C. L. (2014). Mindfulness-Based Stress Reduction for Parents of Young Children with Developmental Delays: Implications forParental Mental Health and Child Behavior Problems. Journal of Applied Research in IntellectualDisabilities, 27, 174–186.
Poddar, S., Sinha, V. K., & Urbi, M. (2015). Acceptance and commitment therapy on parents of children and adolescents with autism spectrum disorders. International Journal of Educational and Psychological Researches, 1(3), 221.
Samadi, S. A., Mahmoodizadeh, A., & McConkey, R. (2012).Anational study of the prevalence of autism among five-year-oldchildren in Iran.Autism, 16 (1), 5-14.
Sawyer MG, Bittman M, La Greca AM, et al. (2010) Time demands of caring for children with autism: What are the
Stewart, M., McGillivray, J. A., Forbes, D., & Austin, D. W. (2016). Parenting a child with an autism spectrum disorder: a review of parent mental health and its relationship to a trauma-based conceptualisation. Advances in Mental Health, 13, 1-11.
Toomey, T. S. (2016). Parenting stress as an indirect pathway to mental health concerns among mothers of children with autism spectrum disorder. Autism, 13, 1-5.
Weiss, J. A., Cappadocia, M. C., MacMullin, J. A., Viecili, M., & Lunsky, Y. (2012). The impact of child problem behaviors of children with ASD on parent mental health: The mediating role of acceptance and empowerment. Autism, 18(3)‚ 261-274.
Woodgate, R. L., Ateah, C., &Secco, L. (2008).Living in a world of our own: The experience of parents who have a child with autism. Qualitative health research18(8), 1075-1083.
Zahorodny, W., Shenouda, J., Howell, S., Rosato, N. S., Peng, B., & Mehta, U. (2014). Increasing autism prevalence in metropolitan New Jersey. Autism, 18(2), 117-126.
Zaidman-Zait, A., Mirenda, P., Duku, E., Szatmari, P., Georgiades, S., Volden, J., & Fombonne, E. (2014). Examination of bidirectional relationships between parent stress and two types of problem behavior in children with autism spectrum disorder. Journal of autism and developmental disorders44(8), 1908-1917.
Zaidman-Zait, A., Mirenda, P., Duku, E., Vaillancourt, T., Smith, I. M., Szatmari, P.& Zwaigenbaum, L. (2016).Impact of personal and social resources on parenting stress in mothers of children with autism spectrum disorder. Autism, 1-12.