روانشناسی افراد استثنایی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

فایل های ضروری

راهنمای ارسال مقالات

داوران سال 1399

داوران سال 1400

داوران سال 1401

تأثیرآموزش نظریه‌ذهن بر کارکردهای اجرایی دانش‌آموزان پسر با ناتوانی یادگیری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

2 استادیار گروه روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی، بخش کودکان استثنایی دانشکده علوم تربیتی، دانشگاه شیراز ، شیراز

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر آموزش نظریه ذهن بر کارکردهای اجرایی دانش‌آموزان با ناتوانی یادگیری انجام شد. روش پژوهش، نیمه‌آزمایشی و از توع طرح پیش‌آزمون -پس‌آزمون با گروه گواه استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش شامل دانش‌آموزان پسر با ناتوانی یادگیری شهر شیراز بودند. نمونه مورد مطالعه شامل 30 نفر از دانش‌آموزان پسر مبتلا به ناتوانی یادگیری در دامنه سنی10تا 11 سال شهر شیراز بودند که از بین آنان نمونه‌ای به حجم 30 نفر به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند و در دوگروه آزمایش (15نفر) و گواه (15 نفر) به صورت تصادفی گمارش شدند. گروه آزمایش آموزش‌‌ نظریه ذهن را در 24 جلسه 45 دقیقه‌ای دریافت کردند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشتامه عصب‌شناختی کولیج (2002) استفاده شد. تحلیل داده‌ها با استفاده از روش تحلیل کوواریانس چندمتغیره نشان داد که میانگین نمرات کارکردهای‌ اجرایی و خرده مقیاس-های (تصمیم‌گیری‌-برنامه‌ریزی، سازمان‌دهی و بازداری) در گروه آزمایش به طور معناداری افزایش یافته است (001/0>P). براساس نتایج پژوهش حاضر می‌توان گفت از آنجا که بخش عمده‌ای از دانش‌آموزان مبتلا به ناتوانی یادگیری در کارکردهای اجرایی دچار نارسایی هستند، بنابراین آموزش نظریه ذهن می‌تواند به عنوان یکی از شیوه‌های مکمل شیوه‌های دیگر در این دانش‌آموزان به کار رود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effect of Training Theory of Mind on Executive Function of Boy Students with Learning Disabilities

نویسندگان [English]

  • najimeh ghorbani 1
  • Susan Jabbari 2

1 facutly member of Shiraz University, Shiraz.

2 Assistant Professor of Psychology and Education of Exceptional Children, Shiraz University , Shiraz

چکیده [English]

The purpose of this study was to effect of theory of mind training on executive function in male students with learning disabilities. Study method was mid experimental with random design divided into two groups, with pre-test and post-test. The statistical population of this research included all male students with learning disabilities in Shiraz city. The sample size was 30 male students with learning disabilities and then randomly placed in two experimental and control groups (15 students in each group). The experimental group was trained in 24 sessions of 45 minutes in Solitude. To collet data, neurological guestionnaire of coolidge ( 2002) was used. Data analysis by using covariance analysis showed that mean score of executive function and its subscale (decision making-planning, organization, inhibition) in the experiment group were significantly increased (p<0/001). Based on the results of this study, it can be concluded that since the majority of people with learning disabilities disorder have deficiency in executive functions, theory of mind education can be used as one of the complementary methods of treatment in these individuals

کلیدواژه‌ها [English]

  • Theory of Mind Training
  • Executive Function
  • Learning Disabilities
مراجع
خانجانی، ز.، و هداوند­خانی، ف. (1388). نظریه ذهن:تحول و رویکردها. فصل­نامه علمی پژوهشی روانشناسی دانشگاه تبریز،10، 116، 16-89.
خانجانی، ز.، هاشمی.، ت.، جنگی، ش.، و بیات، احمد. (1394). مقایسه حافطه کاری، سازمان­دهی، برنامه­ریزی کودکان با ناتوانی یادگیری و بدون ناتوانی یادگیری. مجله سلامت روانی کودک، 2، 3، 89-102.
خدابخشی، م.، ملک­­­پور، م.، و عابدی، ا. (1394). تأثیر آموزش مبتنی بر نظریه ذهن بر عملکرد ذهن خوانی و کارکردهای اجرایی در کودکان مبتلا به اختلال های طیف اتیسم. مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران، 21، 2، 166-155.
خسروراد، ر.، و سلطانی کوهبنانی، س. (1393). رابطه کارکردهای اجرایی مغز ونظریه ذهن در دانش­آموزان با اختلال یادگیری ریاضی . مجله دانشگاه علوم­پزشکی سبزوار. 21، 60، 54-62.
شهیم، س. (1385). مقیاس تجدید نظر شده ی هوشی وکسلر برای کودکان.دستورکار و هنجارها، شیراز: انتشارات دانشگاه شیراز، چاپ چهارم.
عطا­دخت، ا.، نریمانی، م.، حضرتی­ساقصلو، ش.، و مجدی، ه. (1396).مقایسه توانایی برنامه­ریزی، سازمان­دهی و انعطاف­پذیری شناختی در دانش­آموزان با و بدون اختلال یادگیری خاص. فصلنامه راهبردهای شناختی در یادگیری، 6، 10، 15-1.
علیزاده، ح. (1385). اختلال نارسایی توجه- فزون جنبشی. تهران: انتشارات رشد.
علیزاده، ح.، و زاهدی­­پور، م. (1383). کارکردهای اجرایی در کودکان با و بدون اختلال هماهنگی رشدی.تازه­های علوم شناختی 6، 3، 70-57.
قربان­زاده، ب.، و لطفی، م. (1394). تأثیر تمرین حرکات موزون بر کارکردهای اجرایی کم­توان­ذهنی آموزش­پذیر. مدیریت ارتقای سلامت، 4، 4، 31-22.
میرمهدی، ع.، علیزاده، ح.، و سیف­نراقی، م. (1388).تأثیر آموزش کارکردهای اجرایی بر عملکرد ریاضیات و خواندن دانش­آموزان ابتدایی با ناتوانی یادگیری. پژوهش در حیطه کودکان استثنایی،1، 12-1.
Barkley, R. A. (1997) . ADHD and nature of self-control. Guilford press
Baron-cohen, S .(2001). Theory of mind in normal development and Autism. Priseme, 34(1): 74-183.
Bosco, F.M., Parola, A., Sacco, K., Zettin, M.,& Angeleri, R. (2017). Communicative-pragmatic disorders in traumatic brain injury: The role of theory of mind and executive functions. Brain and Language 168: 73-83.
Coolidge, F. M., Thede, L.L., Stewart, S.E., & Segal, D. L. (2002). The Coolidge personality and neuropsychological inventory for children (CPNI). Behavior Modification, 26(4): 550-566.
Davis-Unger, A. C., & Carlson, S. M. (2008). Children’s teaching skill: The role of theory of mind and exeuctive function . Mind, Brain, and Education, 2(3), 128-135.
Doenyas, C., Yavuz, H. M., & Selcuk, B. (2018). Not just a sum of its parts: How tasks of the theory of mind scale relate to executive function across time. Journal of experimental child psychology, 166, 485-501.
Doherty, M. (2008). Theory of mind: How children understand others’ Thoughts and feeling. Psychology Press.
Ferguson, F. J., & Austin, A. J. (2010). Associations of trait and ability emotional intelligence with performance on Theory of Mind tasks in an adult sample. Personality and Individual Differences,49(5),414-418.
Flavell, J. H. (1963). The Developmental Psychology of Jean Piaget, New York: Van Nostrand.
Gartland , D., & Strosnider R .(2017). Learning disabilities and achieving high-quality education standerds. Learning Disability Quarter, 40(3):152-154.
Goldstein T.R., & Winner E. (2012).Eenhancing empathy and theory of mind. Journal of Cognition and Develiopment, 13(1), 19-37.
Hadwin, J., Baron-Cohen, S., Howlin, P., & Hill, K. (1996). Can we teach children with autism to understand emotions, belief, or pretence? Development and psychopathology, 8(2), 345-365.
Happe, F. G. E. (1991). Theory of mind and communication in autism (Doctoral dissertation, University of London).
Hughes, C., &Leekam, S. (2004). What are the links between of mind and social ralations? Review, reflections and new directions for studies of typical and atypical development. Social Development, 13(4): 590-619.
Huizinga, M., Dolan, C.V., & Van der Molen, M.W. (2006). Age-related change in executive function: developmental trends and a latent variable analysis. Neuropsychologia, 44 (11), 2017–2036.
Kouklari, E. C., Tsermentseli, S., & Auyeung, B. (2018). Executive function predicts theory of mind but not social verbal communication in school-aged children with autism spectrum disorder. Research in developmental disabilities, 76, 12-24.
Lecce, S., Bianco, F., Devine, R. T., & Hughes, C. (2017). Relations between theory of mind and executive function in middle childhood: A short-term longitudinal study. Journal of experimental child psychology, 163, 69-86.
Li, X., Wang, K., Wu, J., Hong, Y., Zhao, J., Feng, X., ... & Zhang, X. (2014). The link between impaired theory of mind and executive function in children with cerebral palsy. Research in developmental disabilities, 35(7), 1686-1693.
López-Navarro, E. (2018). Contributions of executive functions components to affective and cognitive theory of mind in outpatients diagnosed with schizophrenia. Psychiatry research,269, 124-125.
Mutter, B., Alcorn, M.B.,& Welsh, M. (2006). Theory of mind and executive function: Working-Memory capacity and inhibitory control as predictors of false-blief task performance. Journal of Perceptual and Motor skills, 120(3): 891-835.
Perner, J., & Lang, B. (1999). Development of theory of mind and executive control. Trends in Cognitive Sciences, 3(9): 337-344.
Perner, J., Lang, B., & Kloo, D.(2002). Theory of mind and Self-Control: More than a Common Problem of Inhibition. Child Development, 73(3): 752-767.
Powell, L. J., & Carey S. (2017). Executive function depletion in children and its impact on theory of mind. Journal of Cognition,164, 150-162.
Premack, D.G., & Woodruff, G. (1978). Does the Chimpanzee Have a Theory of Mind?. Behavioral and Brain Sciences, 1(4), 515-526.
Rende, B., Ramsberger, G., & Miyake, A; (2002). Commonalitise and differences in the working memory components underlying letter and category fluency tasks. A dual-task investigation. Journal of Neuropsychology, 16 (3), 309-321.
Schuwerk, T., Schecklmann, M., Langguth, B., Dohnel, K., Sodian , B., & Sommer, M. (2014). Inhibiting the posterior medial prefrontal cortex by rTMS decreases the discrepancy between self and other in theory of mind reasoning. Behavioural Brain Research, 274: 312-318.
Scullin, M. H., & Bonner, K. (2006). Theory of mind, inhibitory control, and preschool-age children’s suggestibility in different interviewing contexts. Journal of Experimental Child Psychology, 93(2): 120-138.
Sivaratnam, C., Newman, L., & Rinehart, N. (2018). Emotion-recognition and theory of mind in high-functioning children with ASD: Relationships with attachment security and executive functioning. Research in Autism Spectrum Disorders, 53, 31-40.
Torgesen, J. K. (1977). Congruence of factors in the task performance of laerning disabled of children. A theoretical assessment. Journal of Learning Disabilities, 10, 27-34.
Wang, Z., Devine, R. T., Wong, K. K., & Hughes, C. (2016). Theory of mind and executive function during middle childhood across cultures. Journal of experimental child psychology, 149, 6-22.
Xi, C., Zhu, Y., Niu, C., Zhu, C., Lee, T. M., Tian, Y., & Wang, K. (2011). Contributions of subregions of the prefrontal cortex to the theory of mind and decision making. Behavioural brain research, 221(2), 587-593.
Zelazo. P. D., & Frye, D. (1998). Cognitive complexity and control: II. The development of executive function in childhood. Current Directions in Psychological Science, 7, 121-126.
Zhang, T., Chen, L., Wang, Y., Zhang, M., Wang, L., Xu, X., & Zhou, N. (2018). Impaired theory of mind in Chinese children and adolescents with idiopathic generalized epilepsy: Association with behavioral manifestations of executive dysfunction. Epilepsy & Behavior, 79, 205-212.
روانشناسی افراد استثنایی
دوره 8، شماره 31
آذر 1397
صفحه 237-259
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار