روانشناسی افراد استثنایی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

فایل های ضروری

راهنمای ارسال مقالات

داوران سال 1399

داوران سال 1400

داوران سال 1401

بازنمایی وضعیت شناختی ارجاع در گفتمان روایی کودکان با اختلال اتیسم فارسی زبان براساس سلسله مراتب مفروض‌ بودگی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکترای زبان شناسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران.

2 دانشیار زبان شناسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

3 استادیار فوق تخصص روانپزشکی کودکان، مرکز تحقیقات ژنتیک پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران.

4 دانشیار روان‌شناسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

چکیده

اختلال طیف اتیسم، به‌عنوان اختلالی رشدی-عصبی، اختلالی است که نقص‌هایی را در عملکردهای شناختی، همچون حافظه، توانایی برقراری ارتباط و زبان، ایجاد می‌کند. یکی از سطح‌های تاثیرگذار در زندگی اجتماعی افراد، توانایی تولید گفتمان روایی است که مستلزم به‌کارگیری دانش و مهارت‌های زبانی و شناختی به‌طور همزمان می‌باشد. هدف پژوهش حاضر بررسی مقایسه‌ای بازنمایی ارجاع، به‌عنوان عنصر اصلی روایت، به‌وسیله عبارت‌های ارجاعی براساس شش وضعیت شناختی مطرح شده در «سلسله‌مراتب مفروض‌بودگی» گوندل، هدبرگ و زاخاراسکی (1993) در گفتمان روایی کودکان دارای اختلال اتیسم با عملکرد بالا و کودکان عادی فارسی‌زبان با توجه به سن آنها بود. به این منظور، 24 کودک دارای اختلال اتیسم با عملکرد بالا و 24 کودک عادی، 7، 9 و 11 سال (هر گروه سنی شامل 8 آزمودنی) در این پژوهش شرکت کردند. روایت‌ها براساس داستان تصویری «قورباغه، کجایی؟» (مایر، 1969) گردآوری شد. سپس داده‌های حاصل از روایت‌های تولید شده مورد توصیف و تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد در بازنمایی ارجاع براساس وضعیت‌های شناختی «سلسله‌مراتب مفروض‌بودگی» به‌وسیله عبارت‌های ارجاعی مختلف بین دو گروه آزمودنی در وضعیت‌های شناختی ارجاعی، فعال و کانونی تفاوت‌هایی وجود داشت. علاوه‌بر این، افزایش سن، بر بازنمایی ارجاع براساس وضعیت‌های شناختی «سلسله‌مراتب مفروض‌بودگی» در روایت‌های کودکان دارای اختلال اتیسم با عملکرد بالا، برخلاف روایت‌های تولید شده توسط کودکان عادی، تاثیری نداشت.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Representation of Reference Cognitive Status in Persian-speaking Autistic Children’s Narrative Discourse Based on Givenness Hierarchy

نویسندگان [English]

  • Setareh Mojahedi Rezaeian 1
  • Abbas Ali Ahangar 2
  • Peyman Hashemian 3
  • Mehrdad Mazaheri 4

1 Ph.D. in Linguistics, , Iran.University of Sistan and Baluchestan, Zahedan, Iran.

2 Associate Professor in Linguistics, University, Zahedan, Iran, University of Sistan and Baluchestan, Zahedan, Iran

3 Assistant Professor inPediatric Psychiatry, Medical Genetics Research Center, Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, Iran.

4 Associate Professor of Psychology, University of Sistan and Baluchestan, Zahedan, Iran

چکیده [English]

Autism spectrum disorder (ASD), as a developmental-neuro disorder, is a disorder that creates impairments in the cognitive performances, such as memory, communication ability and language. One of the determining levels in the individuals’ social life is the ability to produce narrative discourse which entails applying linguistic and cognitive knowledge and skills simultaneously. The purpose of the present study was to provide a comparative study of the reference representation, as a narrative fundamental element, by using referential expressions based on the six cognitive statuses proposed in Gundel, Hedberg, & Zacharski’s (1993) “Givenness Hierarchy” in the narratives produced by Persian-speaking children with high-functioning autism (HFA) and typically developed (TD) children regarding their age. To this end, 24 children with high-functioning autism and 24 typically developed children, with the age 7, 9, 11 years old (each age group consisting of 8 subjects) were participated in this study. The narratives were elicited by the picture story book “Frog, where are you?” (Mayer, 1969). Then, the gathered data were analyzed by SPSS software. The results of the study indicated that there was differences between the two under study groups in representing the reference based on the cognitive statuses of “Givenness Hierarchy” by referential expressions. Furthermore, the age increase had no effect on the reference representation based on the cognitive statuses of “Givenness Hierarchy” in children with high-functioning autism’s narratives, in contrast to typically developed children’s narratives.

کلیدواژه‌ها [English]

  • reference
  • Givenness
  • narrative discourse
  • autism
  • Persian-speaking children
مراجع
آل­احمد، ج. (1362). مدیر مدرسه. تهران: رواق.
آهنگر، ع.ع.، اسلامی شهربابکی، م.، مجاهدی رضائیان، س.، و سرمست، ن. (1396). بررسی مقایسه ­ای درک روابط واژگانی در گفتمان روایی دانش­آموزان عادی و سندرم داون آموزش­ پذیر فارسی­زبان. فصلنامه روان­شناسی افراد استثنایی، 7(28)، 137- 157.
باطنی، م.ر. (1378). زبان و تفکر. تهران: آگاه.
خرمایی، ع؛ و اسکروچی، ا. (1394). بررسی ارجاع گفتمانی در زبان فارسی براساس سلسله مراتب کهنگی گاندل، هدبرگ و زاخاراسکی. علم زبان، 3(4)، 111- 154.
دبیرمقدم، م. (1392). رده­شناسی زبانهای ایرانی (جلد 1). تهران: سمت.
دبیرمقدم، م. (1396). زبانشناسی نظری: پیدایش و تکوین دستور زایشی. ویراست سوم، تهران: سمت.
رضایی، س. (1393). اختلال اتیسم: تبیین، ارزیابی، تشخیص و درمان. تهران: آوای نور.
سی­جانی، ص.، هاشمی­ آذر، ژ.، و کاظمی، ف. (1393). بررسی مقایسه­ای تاثیر داستان­های اجتماعی با محتوای انسانی و محتوای بی­جان بر مشارکت و همکاری کودکان مبتلا به سندرم آسپرگر. فصلنامه روان­شناسی افراد استثنایی، 4(16)، 37- 55.
شهیم، س. (1387). مقیاس تجدید نظر شده هوشی وکسلر برای کودکان. شیراز: انتشارات دانشگاه شیراز.
علایی، ب. (1392). ارجاع، مصداق‌های واقعی و مصداق‌های گفتمانی. علم زبان. 1(1)، 109-130.
American Psychiatric Association (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (5th ed.). Washington, DC: American Psychiatric Association.
Arnold, J. E., Bennetto, L., & Diehl, J. J. (2009). Reference production in young speakers with and without autism: Effects of discourse status and processing constraints. Cognition, 110(2), 131-146.
Baltaxe, C. A. M. (1977). Pragmatic deficits in the language of autistic adolescents. Journal of Pediatric Psychology, 2, 176–180.
Bamberg, M. G. (1987). The acquisition of narratives: Learning to use language (Vol. 49). Walter de Gruyter.
Berman, R. A., & Slobin, D. I. (1994). Relating events in narrative: A crosslinguistic developmental study. Hillsdale, NJ: Erlbaum.
Botting, N. (2002). Narrative as a clinical tool for the assessment of linguistic and pragmatic impairments. Child Language Teaching and Therapy, 18, 1–22.
Boudreau, D. M. (2007). Narrative abilities in children with language impairments. In R. Paul (Ed.), Language disorders from a developmental perspective (pp. 331–356). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
Chafe, W. L. (1994). Discourse, consciousness, and time. Chicago: Chicago University Press.
Dahlgren, S., & Sandberg, D. A. (2008). Referential communication in children with autism spectrum disorder. Autism: The International Journal of Research and Practice, 12(4), 335-48.
Fortea, I. B., Forner, C. B., Colomer, C., Casas, A. M., & Miranda, B. R. (2018). Communicative skills in Spanish children with Autism Spectrum Disorder and children with Attention Deficit Hyperactivity Disorder. Analysis through parents’ perceptions and narrative production. Research in Autism Spectrum Disorders, 50, 22-31.
Givón, T. (1983). Topic continuity in discourse. John Benjamins Publishing Company.
Gorman, B. K., Bingham, G. E., Fiestas, C. E., & Terry, N. P. (2016). Assessing the narrative abilities of Spanish-speaking preschool children: A Spanish adaptation of the narrative assessment protocol. Early Childhood Research Quarterly, 36, 307-317.
Gundel, J. K., Hedberg, N., & Zacharski, R. (1993). Cognitive status and the form of referring expressions. Language, 69, 274–307.
Hickmann, M. (2004). Children’s discourse: Person, space and time across languages. Cambridge, Cambridge University Press.
Hilvert, E., Davidson, D. & Gámez, P. B. (2016). Examination of script and non-script based narrative retellings in children with autism spectrum disorders. Research in Autism Spectrum Disorders, 29–30, 79-92.
Humnick, L. A. (2009). Pronouns in Kumyk Discourse: A Cognitive Perspective. Unpublished Ph.D. thesis, University of Minnesota.
Jones, A. C., Toscano, E., Botting, N., Atkinson, J. R., Denmark, T., Herman, R., & Morgan, G. (2016). Narrative skills in deaf children who use spoken English: Dissociations between macro and microstructural devices. Research in developmental disabilities, 59, 268-282.
Karmiloff-Smith, A. (1995). Beyond modularity: A developmental perspective on cognitive science. MIT press.
Kibrik, A. A. (2011). Reference in discourse. Oxford University Press.
King, D., Dockrell, J., & Stuart M. (2014). Constructing fictional stories: A study of story narratives by children with autistic spectrum disorder. Research in Developmental Disabilities, 35, 2438-2449.
Kroncke, A. P., Willard, M., & Huckabee, H. (2016). Assessment of Autism Spectrum Disorder: Critical Issues in Clinical, Forensic and School Settings. Springer.
Levelt, W.J.M. (1989). Speaking: from Intention to Articulation. MIT Press, Cambridge.
Levinsohn, S. H. (2015). Self-Instruction materials on narrative discourse analysis. Dallas: SIL International.
Mäkinen, L., Loukusa, S., Nieminen, L., Leinonen, E., & Kunnari, S. (2014). The development of narrative productivity, syntactic complexity, referential cohesion and event content in four-to eight-year-old Finnish children. First Language, 34, 24–42.  
Mayer, M. (1969). Frog, where are you? New York, NY: Dial Press.
Norbury, C. F., & Bishop, D. V. M. (2003). Narrative skills of children with communication impairments. International Journal of Language & Communication Disorders, 38(3), 287–313.
Novogrodsky, R. (2013). Subject pronoun use by children with autism spectrum disorders (ASD). Clinical Linguistics & Phonetics, 27(2), 85–93. doi:10.3109/02699206
Owens Jr, R. E. (2012). Language development: An introduction. Pearson.
Petersen, D. B. (2011). A systematic review of narrative-based language intervention with children who have language impairment. Communication Disorders Quarterly, 32(4), 207–220.
Ravid, D., & Tolchinsky, L. (2002). Developing linguistic literacy: A comprehensive model. Journal of child language, 29(2), 417-447.
Roberts, J. R., Barjasteh Delforooz, B., & Jahani, C. (2009). A study of Persian discourse structure. Acta Universitatis Upsaliensis.
Rumelhart, D. E. (1975). Notes on a schema for stories. In: Bobrow, D. G. and Collins, A. Representation and understanding: Studies in cognitive science. New York: Academic Press.
Sah, W. H., & Torng, P. C. (2015). Narrative coherence of Mandarin-speaking children with high-functioning autism spectrum disorder: an investigation into causal relations. First Language, 35(3), 189-212.
Serratrice, L. (2007). Referential cohesion in the narratives of bilingual English-Italian children and monolingual peers. Journal of Pragmatics, 39, 1058–1087.
Smith, C. S. (2003). Modes of discourse: The local structure of texts (Vol. 103). Cambridge University Press.
Tager-Flusberg, H. (1995). Once upon a ribbit: Stories narrated by autistic children. British Journal of Developmental Psychology, 13(1), 45–59.
Tager-Flusberg, H., & Sullivan, K. (1995). Attributing mental states to story characters: A comparison of narratives produced by autistic and mentally retarded individuals. Applied Psycholinguistics, 16(3), 241–256.
Turkington, C. & Anan, R. (2007). The Encyclopedia of Autism Spectrum Disorders. Infobase Publishing.
Vermeulen, P. (2015). Context blindness in Autism Spectrum Disorder: Not using the forest to see the trees as trees. Focus on Autism and Other Developmental Disabilities, 30(3), 182–192.
Wicklund, M. D. (2012). Use of referring expressions by autistic children in spontaneous conversations: does impaired metarepresentational ability affect reference production? (in partial fulfillment of the requirements for the degree of doctor of philosophy). Retrieved from the University of Minnesota Digital Conservancy, http://hdl.handle.net/11299/120991.
Williams, T., & Scheutz, M. (2017). Reference in Robotics: a Givenness Hierarchy Theoretic Approach. In J. Gundel & B. Abbott (Eds.). The Oxford Handbook of Reference. Oxford University Press.
روانشناسی افراد استثنایی
دوره 9، شماره 35
آذر 1398
صفحه 1-33
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار