روانشناسی افراد استثنایی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

فایل های ضروری

راهنمای ارسال مقالات

داوران سال 1399

داوران سال 1400

داوران سال 1401

تدوین برنامۀ فرزندپروری مبتنی بر تجارب زیسته مادران دارای فرزند با اختلال یادگیری خاص (SLD) و ارزیابی اثربخشی آن بر استرس فرزندپروری و هیجانات تحصیلی کودکان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روان‌شناسی و آموزش کودکان استثنایی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

2 دانشیار گروه روان‌شناسی و آموزش کودکان با نیازهای خاص، دانشگاه اصفهان. اصفهان، ایران (نویسنده مسئول)

3 دانشیار گروه روان‌شناسی و آموزش کودکان استثنایی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

4 استادیار گروه روان‌شناسی و آموزش کودکان استثنایی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

چکیده

هدف پژوهش حاضر تدوین برنامۀ فرزندپروری مبتنی بر تجارب زیسته مادران دارای فرزند با اختلال یادگیری خاص (SLD) و ارزیابی اثربخشی آن بر استرس فرزندپروری و هیجانات تحصیلی کودکان بود. در مرحلۀ اول «برنامۀ فرزندپروری مبتنی بر تجارب زیسته مادران دارای فرزند با اختلال یادگیری خاص (SLD)» تدوین شد. بخش دوم پژوهش، نیمه‌آزمایشی از نوع پیش‌آزمون، پس‌آزمون، پیگیری با گروه گواه بود. نمونه پژوهش در این بخش، شامل 30 مادر دارای فرزند مبتلا به اختلال یادگیری خاص (SLD) بودند که به روش دردسترس انتخاب و به شیوۀ تصادفی به دو گروه آزمایش (15 نفر) و گواه (15 نفر) تقسیم شدند. ابزار پژوهش، پرسشنامۀ استرس فرزندپروری (PSI) و پرسشنامه هیجانات تحصیلی بود. برنامۀ فرزندپروری مبتنی بر تجارب زیسته مادران دارای فرزند با اختلال یادگیری خاص (SLD) در طی هشت جلسه (هر هفته یک جلسه) برگذار شد و مدت هر جلسه، 60 دقیقه بود. داده‌ها با آزمون واریانس اندازه‌گیری مکرر و با استفاده از نرم افزار آماری SPSS-23 تحلیل شدند. نتایج به دست آمده نشان داد که بین آزمودنی‌های گروه آزمایش و کنترل از نظر استرس فرزندپروری و هیجانات تحصیلی کودکان در مرحله پس‌آزمون و پیگیری تفاوت معنی‌داری وجود دارد (05/0 > P). با توجه به نتایج این پژوهش می‌توان اظهار داشت که برنامۀ فرزندپروری مبتنی بر تجارب زیسته مادران دارای فرزند با اختلال یادگیری خاص (SLD) بر استرس فرزندپروری و هیجانات تحصیلی کودکان تأثیرگذار است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Development of a parenting program based on the experiences of mothers of children with specific learning disorder (SLD) and assessment of its effect on parenting stress and children's academic emotions

نویسندگان [English]

  • Mansoureh Moghtadaie 1
  • Salar Faramarzi 2
  • Amir Ghamarani 3
  • Ahmad Abedi 4

1 Ph.D. Student of Psychology and Exceptional Children Education, University of Isfahan, Isfahan, Iran.

2 Associated Professor in Department of Psychology and Education of Children with Special Needs, Faculty of Education and Psychology, University of Isfahan, Isfahan, Iran (Correspond Author).

3 Associate Professor of Psychology of Exceptional Education, University of Isfahan, Isfahan, Iran.

4 Assistant Professor of Psychology and Exceptional Education, University of Isfahan, Isfahan, Iran.

چکیده [English]

The aim of this study is to develop a parenting program based on the experiences of mothers of children with specific learning disorder (SLD) and assess its effect on parenting stress and children's academic emotions. In the first phase, the "parenting program based on the experiences of mothers with children with specific learning disorder (SLD)" was developed. The second part of the study was semi-experimental pre-test, post-test, follow-up with a control group. Thirty mothers of children with specific learning disorder (SLD) were selected through convenience sampling and divided randomly into the experimental (15 subjects) and control (n = 15) groups. The research instruments were the Parenting Stress Index (PSI) and the Academic Emotions Questionnaire. The parenting program was presented during eight sessions (once a week), and each session lasted for 60 minutes. Data were analyzed by the repeated measure ANOVA and analyzed by the SPSS-23 software. The results showed that there was a significant difference between the experimental and control groups in terms of parenting stress and children's academic emotions in post-test and follow up (P <0.05) scores. According to the results of this study, it can be concluded that the parenting program based on the experiences of mothers of children with specific learning disorder (SLD) has an effect on parenting stress and children's academic emotions of children.

کلیدواژه‌ها [English]

  • parenting
  • specific learning disorder (SLD)
  • stress
  • academic emotion
مراجع
داداستان، پ.، ازغدی، ع.ا.، حسن‌آبادی، ح. (1385). تنیدگی فرزند پروری و سلامت عمومی: پژوهشی درباره رابطه تنیدگی حاصل از والدگری با سلامت عمومی در مادران پرستار و خانه‌دار دارای کودکان خردسال. روانشناسی تحولی، 2(7): 171-184.
دهقانی، ی.، حکمتیان، ص.، پاسالاری، م. (1397). مقایسه امیدتحصیلی، سرزندگی تحصیلی و درگیری تحصیلی در دانش‌آموزان دارای اختلال یادگیری و عادی. مجله روان‌شناسی افراد استثنایی، 8(31): 215-236
رحمانی، پریسا؛ و محب، نعیمه. (1390). بررسی شیوه‌های فرزند پروری و جو عاطفی خانواده کودکان مبتلا به اضطراب فراگیر و کودکان فاقد اضطراب. مجله علوم تربیتی، 4(13): 67-78.
سلیمی، ج.، بارخدا، ج. (1397). تحلیل و رتبه‌بندی مهم‌ترین مؤلفه‌های ناتوانی یادگیری در بین دانش‌آموزان، مجله ناتوانی‌های یادگیری، 8(1): 42-69.
شفیع‌پور، س. ز.؛ شیخی، ع.؛ میرزایی، م؛ و کاظم‌نژاد، ا. (1392). سبک‌های فرزندپروری و ارتباط آن با مشکلات رفتاری کودکان. پرستاری و مامایی جامع‌نگر، 76(25)، 56-49.
شیخ‌الاسلامی، ع؛ و سیداسماعیلی، ن. (1398). اثربخشی آموزش فنون مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر پریشانی روان‌شناختی مادران دارای فرزند با ناتوانی یادگیری خاص. مجله روان‌شناسی افراد استثنایی، 9(34): 183-196
فولادوند، م.، نادی، م.، عابدی، ا.، سجادیان، ا.(بی‌تا). اثربخشی روش والدگری کازدین بر روابط والد-کودک در دانش آموزان مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله‌ای. تحقیقات علوم رفتاری، 16(4): 453-465.
کاوه، م.، کرامتی، ه. (1396). اثربخشی آموزش تاب‌آوری بر استرس فرزند پروری، رضایت زناشویی و تاب‌آوری والدین کودکان مبتلا به ناتوانی‌های یادگیری، مجله ناتوانی‌های یادگیری، 6(3): 69-91.
کدیور، پ.، فرزاد و.، کاوسیان، ج.، نیکدل، ف. (1388). رواسازی پرسشنامه هیجان‌های تحصیلی پکران. فصلنامه نوآوری‌های آموزشی، 33(8): 38-8.
موللّی، گ؛ و نعمتی، ش. (1388). مشکلات فراروی والدین در پرورش فرزندان کم‌شنوا. مجله دانشگاه علوم پزشکی تهران، 18(2): 31-32.
Abidin, R.R. (1990). Introduction to the special issue: The stress of parenting. Journal of clinical psychology, 298-301.
Alfonso, V. C., & Flanagan, D. P. (2018). Essentials of specific learning disability identification (2nd ed.). Hoboken, NJ: Wiley.
American Psychiatric Association (2013). Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, 5th Edn. Washington, DC: American Psychiatric Association.
Benson, P. R., Daley, D., Karlof, K. L., & Robison, D. (2011). Assessing expressed emotion in mothers of children with autism: The autism-specific five minute speech sample. Autism, 15(1), 65-82.
Bonifacci, P., Storti, M., Tobia, V., & Suardi, A. (2016). Specific learning disorders: A look inside children’s and parents’ psychological well-being and relationships. Journal of learning disabilities, 49(5), 532-545.
Craig, F., Operto, F. F., De Giacomo, A., Margari, L., Frolli, A., Conson, M., ... & Margari, F. (2016). Parenting stress among parents of children with neurodevelopmental disorders. Psychiatry research, 242, 121-129.
Dyson, L. (2010). Unanticipated effects of children with learning disabilities on their families. Learning Disability Quarterly, 33(1), 43-55.
Ginieri‐Coccossis, M., Rotsika, V., Skevington, S., Papaevangelou, S., Malliori, M., Tomaras, V., & Kokkevi, A. (2013). Quality of life in newly diagnosed children with specific learning disabilities (SpLD) and differences from typically developing children: a study of child and parent reports. Child: care, health and development, 39(4), 581-591.
Greenspan, S. I. & Wieder, S. (2009). Engaging autism: Using the Floortime approach to help children relate, communicate, and think. Philadelphia, PA: Merloyd Lawrence Book.
Harvey, S.T., & Taylor, J.E. (2010). A meta-analysis of the effects of psychotherapy with sexually abused children and adolescents. Clinical Psychology Review, 30(1): 517-53
Kim, Ch. & Hodges, Ch. B. (2012). Effects of an emotion control treatment on academic emotions, motivation and achievement in an online mathematics course. Instructional Science. 40(1), 173–192.
Neece, C. L. (2014). Mindfulness-Based Stress Reduction for Parents of Young Children with Developmental Delays: Implications forParental Mental Health and Child Behavior Problems. Journal of Applied Research in IntellectualDisabilities, 27, 174–186.
Peace N.R. (2012). Expressed emotion and adjustment in families with children with autism spectrum conditions [PhD Thesis]. Southampton, UK: School of Psychology, University of Southampton.
Pekrun, R., Goetz, T., Titz, W., & Perry, R. P. (2002). Academic emotions in students' self-regulated learning and achievement: A program of qualitative and quantitative research. Educational psychologist, 37(2), 91-105.
Pekrun,R.,Goetz,T.,Frenzel,AnneC.,Barchfeld,P.,andPerry,Raymond P. (2011). Measuring emotions in students’ learning and performance: The Achievement Emotions Questionnaire (AEQ). Contemporary Educational Psychology, 36, 36-48
Sadock, BJ, Sadock, VA & Ruiz, P. (2015). Kaplan & Sadock's synopsis of psychiatry, 11th edn. Wolters Kluwer, New York.
Tahmassian, K., Anari, M. A., & Fathabadi, M. (2011). The influencing factors of parenting stress in Iranian mothers. stress, 81(19.24), 19-24.
Villavicencio, F. T. & Bernardo, A. B. I. (2013). Positive academic emotions moderate the relationship between self-regulation and academic achievement. British Journal of Educational Psychology, 83, 329–340.
 
 
روانشناسی افراد استثنایی
دوره 10، شماره 38
تیر 1399
صفحه 33-54
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار