نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی، دانشکده روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوکان، آذربایجان غربی، ایران

2 دکترای روانشناسی تربیتی، دانشکده روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوکان، بوکان ، ایران

3 استادیار گروه مشاوره، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران

چکیده

نوجوانان به عنوان یکی از گروه‌های سنی آسیب‌پذیر در معرض انواع مشکلات روانشناختی قرار دارند. هدف از پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین طرحواره‌های ناسازگار اولیه و ویژگی‌های شخصیتی با مشکلات رفتاری درون‌سازی شده و برون‌سازی شده بود. روش پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی است. در این پژوهش 362 دانش‌آموز پسر دوره متوسطه شهر بوکان، با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب شدند و پرسشنامه‌های مشکلات رفتاری آخنباخ (1991)، طرحواره یانـگ (1998) و فرم کوتاه نئو (1992) را تکمیل نمودند. برای تحلیل داده‌ها از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره استفاده شد. تحلیل رگرسیون نشان داد که به ترتیب 12 و 26 درصد از واریانس مشکلات رفتاری درون سازی و 15 و 20 درصد واریانس مشکلات رفتاری برون‌سازی شده ناشی از طرحواره‌های ناسازگار اولیه و ویژگی‌های شخصیتی در دانش‌آموزان می باشد. نتیجه‌گیری: طرحواره‌های ناسازگار اولیه و ویژگی‌های شخصیتی توان پیش‌بینی کنندگی مشکلات رفتاری درون‌سازی شده و برون‌سازی شده در دانش‌آموزان را دارند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Relationship between early maladaptive schemas and personality traits with behavioral problems in students

نویسندگان [English]

  • Jafar Rahmanzadeh Moghadam 1
  • Galavizh Alizade 2
  • Mohammad Rostami 3

1 M.A in Clinical Psychology, Islamic Azad University, Boukan Branch, Boukan, West Azerbaijan, Iran.

2 Ph.D. in Educational Psychology, Islamic Azad University, Boukan Branch, Boukan, West Azerbaijan, Iran.

3 Ph.D. in Rehabilitation Counseling, Faculty of Humanities and Social Sciences, University of Kurdistan, Kurdistan, Iran

چکیده [English]

Adolescents as one of the vulnerable age groups are exposed to a variety of psychological problems. The aim of present study was to investigate the relationship between early maladaptive schemas and personality traits with internalizing and externalizing behavioral problems. The present study is descriptive and correlational. In this study, 362 male high school students in Boukan city were selected using multi-stage cluster sampling method and completed the questionnaires of Behavioral Problems of Achenbach (1991), Schema Young (1998) and Neo short form (1992). Pearson correlation coefficient and multivariate regression were used to analyze the data. Regression analysis showed that 12% and 26% of the variance of internalizing behavioral problems and 15% and 20% of the variance of externalizing behavioral problems are due to early maladaptive schemas and personality traits in students, respectively. Early maladaptive schemas and personality traits have the potential to predict internalizing and externalizing behavioral problems in students. early maladaptive schemas and personality traits in students, respectively. Early maladaptive schemas and personality traits have the potential to predict internalizing and externalizing behavioral problems in students.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Early maladaptive schemas
  • Personality traits
  • Behavioral problems
   منایع
آهی، ‌قاسم؛ محمدی‌فر، ‌محمد‌علی؛ بشارت، ‌محمد‌علی (1386). پایایی و اعتبار فرم کوتاه پرسشنامه طرحواره های یانگ. مجله روان شناسی و علوم تربیتی، 76(37)، 5-20.
ایلانلو، حسین؛ احمدی، صدیقه؛ فراهانی، نسترن؛ حسنی، محمدباقر؛ رضایی، منوچهر (1399). پیش‌بینی رضایت اززندگی بر اساس طرحواره های ناسازگاری اولیه و سبک زندگی در پرستاران. فصلنامه علمی پژوهشی علوم روانشناختی، ۱۹ (۸۸)، ۴۳۱-۴۳۷
ترابی گلسفیدی، معصومه؛ نویدی مقدم، مسعود؛ منیرپور، نادر (1398). رابطه طرحواره های سازش‌نایافته اولیه و الگوی پنج عاملی شخصیت با میزان تاب آوری در پرستاران. فصلنامه علمی پژوهشی علوم روانشناختی، ۱۸ (۷۵)، ۳۵۵-۳۶۲
خرمائی، فرهاد؛ فرمانی، اعظم (1393). بررسی شاخص‌های روانسنجی فرم کوتاه پرسشنامه پنج عامل بزرگ شخصیت. فصلنامه علمی - پژوهشی روشها و مدلهای روانشناختی، 4(16)، 29-39.
دمهری، فرنگیس؛ موللی، گیتا؛ احمدی،  وحید (1394). بررسی همبستگی بین طرحواره ناکارآمد اولیه، خود پنداره و مشکلات رفتاری نوجوانان نابینا و نوجوانان ناشنوا شهر یزد. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی ایلام، 23 (4)، 191- 201.
ساطوزبان، سید عباس؛ هراتیان، عباسعلی؛ طهماسیان، کارینه؛ احمدی، محمدرضا. (1394). مشکلات درونی‎سازی‏شده و برونی‎سازی‏شده‌ درکودکان: ترتیب تولد و فاصله سنی. مجله روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی، 12(46)، 187-173.
سلامت، محمدکاظم؛ حجازی، مسعود؛ مروتی، ذکر اله؛ ایزدپناه، سیروس (1398). پیش‌بینی مشکلات رفتاری کودکان بر اساس شیوه‌های والدگری مادران: نقش میانجی سازش یافتگی کودک. فصلنامه سلامت روان کودک، ۶ (۳)، ۲۶۹-۲۸۰
شعبانی، جعفر (1396). پیش بینی اضطراب امتحان بر اساس طرحواره های ناسازگار اولیه در دانش آموزان متوسطه دوم شهرگرگان. مجله روانشناسی و روانپزشکی شناخت، ۴ (۲)، ۴۷-۵۷
صالحی، جواد؛ انتصار فومنی، غلامحسین (1391). شیوع اختلال های رفتاری در نوجوانان دبیرستانی استان زنجان (۸۹-۱۳۸۸). مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی قزوین، ۱۶ (۳) ، ۵۳-۵۹
عباسی، محمد؛ بیرانوند، کبری (1398). ویژگی‌های شخصیتی (برون‌گرایی و روان‌رنجورخویی) به عنوان تعدیل‌کننده‌های رابطه بین استیگما و کمک‌طلبی روان‌شناختی دانشجویان. مجله روانشناسی بالینی و شخصیت،  ۱۷ (۱)، ۷۹-۸۸.
عرب پور محمدآباد، اسماعیل (۱۳۹۸). بررسی نقش طرح واره های ناسازگار اولیه بر نگرش به زندگی در دانش آموزان، مجله پیشرفت های نوین در علوم رفتاری، ۴(۳۵)، ۵۶-۷۳
فرخ نیا، الناز؛ سلیمانی، مهران (1393). نقش ویژگی‌های شخصیتی و طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه در پیش‌بینی سلامت روان دانش‌آموزان (دختر و پسر). مجله مطالعات ناتوانی، ۴ (۴)، ۳۳-۴۲
محمدی، مسعود؛ ویسی رایگانی، علی اکبر؛ جلالی، رستم؛ قبادی، اکرم؛ عباسی، پروین (1397). شیوع اختلالات رفتاری در کودکان ایران. مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران، ۲۸ (۱۶۹)،۱۸۱-۱۹۱.
مشکانی، محمد؛ ملک محمدی، حسین (۱۳۹۵). ویژگی های شخصیتی و نظام های بازداری و فعال ساز رفتاری در دانش آموزان مبتلا به اختلال رفتار هنجاری و نارسایی توجه - فزون کنشی، فصلنامه سلامت روان کودک، ۳(۳)، ۱۳-۲۹
منصوری نژاد، راضیه؛ بهروزی، ناصر؛ شهنی ییلاق، منیجه (1394). رابطه ویژگی‌های شخصیت با کیفیت ارتباط معلم- دانش‌آموز در دانش‌آموزان دبیرستانی. فصلنامه پژوهش های کاربردی در روان‌شناسی تربیتی، 2(2)، 89-80.
مینایی، اصغر (1386). بررسی ساختار عاملی سؤالات سندرمی سیاهه رفتاری کودک (CBCL) با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی. فصلنامه روان شناسی تربیتی، 3(7)، 93-116.
یونسی سینکی، ملیحه؛ دولتشاهی، بهروز (1398). پیش بینی مشکلات رفتاری کودکان بر مبنای سبک‌های والدگری، ابرازگری هیجان، کنترل هیجان و دوسوگرایی در ابراز هیجان مادران. روان‌شناسی کاربردی، 1 (13)، 7-31.
Aloi, Matteo, Verrastro, Valeria, Rania, Marianna, Sacco, Raffaella, Fernández-Aranda, Fernando, Jiménez-Murcia, Susana, . . . Segura-Garcia, Cristina. (2019). The potential role of the early maladaptive schema in behavioral addictions among late adolescents and young adults. Frontiers in Psychology, 10, 3022.
Arthurs, S. D., & Tan, J. C. H. (2017). Personality traits, early maladaptive schemas, and severity of nonsuicidal self-injury. Psi Chi Journal of Psychological Research, 22(3), 181–192.
Calvete, Esther, Orue, Izaskun, & Hankin, Benjamin L. (2013). Early maladaptive schemas and social anxiety in adolescents: The mediating role of anxious automatic thoughts. Journal of anxiety disorders, 27(3), 278-288.
Cámara, María, & Calvete, Esther. (2012). Early maladaptive schemas as moderators of the impact of stressful events on anxiety and depression in university students. Journal of Psychopathology and Behavioral Assessment, 34(1), 58-68.
Costa, P. T., Jr., & McCrae, R. R. (2008). The Revised NEO Personality Inventory (NEO-PI-R). In G. J. Boyle, G. Matthews, & D. H. Saklofske (Eds.), The SAGE handbook of personality theory and assessment, Vol. 2. Personality measurement and testing (p. 179–198). Sage Publications, Inc.
Cui, Yonghua, Li, Fenghua, Leckman, James F, Guo, Lanting, Ke, Xiaoyan, Liu, Jing, . . . Li, Ying. (2020). The prevalence of behavioral and emotional problems among Chinese school children and adolescents aged 6–16: a national survey. European Child & Adolescent Psychiatry, 29(8), 1-9.
Glosser, Richard. (2011). Examination of the relationship between the child behavior checklist/6-18 and the social responsiveness scale parent forms using individuals with high functioning autism. (Doctoral Dissertation), Indiana University of Pennsylvania., United States.  Retrieved from http://citeseerx.ist.psu.edu › viewdoc › download.
Laursen, Brett, Pulkkinen, Lea, & Adams, Ryan. (2002). The antecedents and correlates of agreeableness in adulthood. Developmental psychology, 38(4), 591.
Lisi, G., Rossi, R., Ribolsi, M., Di Lorenzo, G., Parisi, C., Siracusano, M., . . . Siracusano, A. (2020). 'Too many BeEPs in our teens!' Behavioral and emotional problems in a large group of Italian adolescents. Psychol Med, 8, 1-10.
Lüdtke, Janine, Weizenegger, Benedict, Rauber, Rachel, Contin, Brigitte, In-Albon, Tina, & Schmid, Marc. (2017). The influence of personality traits and emotional and behavioral problems on repetitive nonsuicidal self-injury in a school sample. Comprehensive psychiatry, 74, 214-223.
Oei, Tian PS, & Baranoff, John. (2007). Young Schema Questionnaire: Review of psychometric and measurement issues. Australian Journal of Psychology, 59(2), 78-86.
Orue, Izaskun, Calvete, Esther, & Padilla, Patricia. (2014). Brooding rumination as a mediator in the relation between early maladaptive schemas and symptoms of depression and social anxiety in adolescents. Journal of adolescence, 37(8), 1281-1291.
Robins, Richard W, Fraley, R Chris, Roberts, Brent W, & Trzesniewski, Kali H. (2001). A longitudinal study of personality changes in young adulthood. Journal of personality, 69(4), 617-640.
Tackett, J. L. (2006). Evaluating models of the personality–psychopathology relationship in children and adolescents. Clinical Psychology Review, 26(5), 584-599.
Thimm, Jens C. (2010). Personality and early maladaptive schemas: A five-factor model perspective. Journal of behavior therapy and experimental psychiatry, 41(4), 373-380.
Valikhani, A., Aflakseir, A., Hashemi, R., Fathi, M., Momeni, H., & Abbasi, Z. (2017). The relationship between personality characteristics and early maladaptive schema with suicide ideation in Iranian late adolescents. Practice in Clinical Psychology, 5(4), 271-280.
Van Wijk-Herbrink, Marjolein F, Bernstein, David P, Broers, Nick J, Roelofs, Jeffrey, Rijkeboer, Marleen M, & Arntz, Arnoud. (2018). Internalizing and externalizing behaviors share a common predictor: The effects of early maladaptive schemas are mediated by coping responses and schema modes. Journal of abnormal child psychology, 46(5), 907-920.
Wang, Jiana, Hu, Shu, & Wang, Lie. (2018). Multilevel analysis of personality, family, and classroom influences on emotional and behavioral problems among Chinese adolescent students. PLoS one, 13(8), e0201442.
Weitzman, C., & Wegner, L. (2015). Promoting optimal development: screening for behavioral and emotional problems. Pediatrics, 135(2), 384-395.
Young, J. E., & Brown, G. (2005). Young Schema Questionnaire-Short Form; Version 3. New York: Schema Therapy Institute.
Zhang, Minli, Han, Juan, Shi, Junxin, Ding, Huisi, Wang, Kaiqiao, Kang, Chun, & Gong, Jiangling. (2018). Personality traits as possible mediators in the relationship between childhood trauma and depressive symptoms in Chinese adolescents. Journal of psychiatric research, 103(5), 150-155.