نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر آموزش مدیریت به مادران برای بهبود شیوه‏های فرزند‏پروری و کاهش نشانه‏های اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی فرزندان است. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش‏آزمون و پس‏آزمون و جامعه آماری کلیه دانش‏آموزان با اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی و والدین آنها در شهر بهبهان است. با انتخاب تصادفی26 مدرسه و با استفاده از پرسشنامه نشانه‏های مرضی کودکان CSI-4 (فرم والد و معلم)، عده‏ای دانش‏آموز با این اختلال انتخاب و از نظر متغیرهایی مانند میزان تحصیلات دانش‏آموز و والدین، سن، محل زندگی، شدت اختلال، و اختلال‏های همبود همتاسازی و 40 نفر به شیوه تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. برای ارزیابی شیوه‏های فرزندپروری از پرسشنامه فرزند‏پروری رابینسون، ماندلکو، الس، و‏هارت (2001)، استفاده شد. مادران گروه آزمایش در جلسات آموزش مدیریت والدین مبتنی بر رویکرد رفتاری بارکلی (1997) شرکت داده شدند. مادران گروه کنترل هیچ‏گونه آموزشی دریافت نکردند. نتایج تحلیل کوواریانس چند متغیری، تفاوت معناداری میان میانگین نمرات گروه آزمایش و کنترل در نشانه‏های اختلال را نشان داده و نمره شدت اختلال گروه آزمایش پس از آموزش کاهش یافته بود. همچنین نتایج تحلیل نشان داد که نمره شیوه‏های فرزندپروری خودکامه و سهل‏گیر مادران کاهش و نمره شیوه مقتدرانه افزایش یافته است. به طور کلی، می‏توان به این نتیجه رسید که برنامه آموزش والدین (بارکلی، 1997) سبب بهبود شیوه‏های فرزندپروری مادران و کاهش نشانه‏های اختلال در فرزندان شده است

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Impact of Mother Management Training on Parenting Styles and Attention Deficit/Hyperactivity Disorder Symptoms in Children

نویسندگان [English]

  • Tahereh Bahmani
  • Hamideh Alizadeh

چکیده [English]

The purpose of this study was to examine the impact of mother management training on parenting styles and attention deficit /hyperactivity disorder (ADHD) Symptoms in Children. This research was done through a quasi-experimental design of pre test- post test with equivalent groups.  Twenty-six schools were selected randomly in Behbahan. Teacher/parent forms of CSI-4 students were utilized to diagnose ADHD. Participants included 40 students who met ADHD criteria, and randomly assigned into 2 experimental and control groups. The experimental mother’s group was invited to participate in training sessions. The training package was based on Barkley (1997). The control group received no training. MANCOVA analysis showed some significant differences in improvement of parenting styles and decreasing the symptoms of children with ADHD. Accordingly, we can conclude that mother management training can be useful in helping these mothers and their children with ADHD.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mother management training
  • Attention Deficit Hyperactivity Disorder
  • ADHD
  • parenting styles
احتسابی، اکرم. (1387). تأثیر برنامه آموزش مدیریت والدین بر نشانه های اختلال نارسایی توجه/ فزون جنبشی. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز.
فتحی، نادر. (1374). تأثیر آموزش والدین در کاهش علائم اختلال بیش فعالی و نقص توجه. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علوم پزشکی ایران، انسستیتو روان‏پزشکی تهران.
گرجی، یوسف. (1383). بررسی و مقایسه اثربخشی کاربرد و روش‏های اصلاح رفتاری توسط والدین، معلمان و ترکیب هر دو در کاهش نشانه‏های اختلال بیش فعالی و نقص توجه دانش‏آموزان ابتدایی. پایان نامه دکترا، دانشگاه علامه طباطبائی.
رجبلو، منصوره. (1385). میزان اثربخشی آموزش مدیریت به والدین بر کاهش نشانه‏های اختلال نارسایی توجه/ فزون جنبشی کودکان. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبائی.
محمد اسماعیل، الهه. (1383). درسنامه درمان رفتاری- شناختی کودکان مبتلا به بیش فعالی نارسایی توجه. تهران: انتشارات دانژه.
محمد اسماعیل، الهه و علی پور، احمد. (1381). بررسی مقدماتی اعتبار، روایی و تعیین نقاط برش اختلال‏های پرسشنامه علائم مرضی کودکان4 CSI- توجه. فصلنامه پژوهش در حیطه کودکان استثنایی، 3، 22-36.
ویسی، ناصر. (1384). بررسی رابطه شیوه‏های فرزند پروری با پیشرفت تحصیلی دانش‏آموزان پسر دوم و سوم ابتدایی شهر کامیاران. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبائی تهران.
یوسفی، آیت اله. (1382). رابطه شیوه‏های فرزندپروری با مهارت‏های اجتماعی دانش‏آموزان ابتدایی شهر اسفراین. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبائی تهران.
منابع لاتین
Alizadeh, H. & Andries, C. (2002). Interaction of Parenting Style and Deficit Hyperactivity Disorder in Iranian Parents. Child Family Behavior Therapy. 24,37-52.
American Psychiatric Association. (2000). Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (4th ed. - Revised). Washington, DC: Author.
Anastopolus, A. Shelton, T. L., Guevrment. D. C. Dupaul, G. J. (1993). Parenting Stress Among Families of Children With Attention Deficit Hyperactivity Disorder. Journal of Abnormal Child Psychology, 20, 503-520.
Barkely, R. A., Edwards, G., Laneri, M.,  Fletcher, K., &  Metevia, L. (2001). The efficacy of problem solving communication training alone, behavior management training alone and their combination for parent-adolescent conflict in teenagers with ADHD and ODD. Journal Consulting and Clinical Psychology, 69, 926-41.
Barkley, R. A. (1997c). Defiant children. New York: Guilford Press.
Barkley, R. A. (2000). Taking Charge of ADHD: The Complete, Authoritative Guide for Parents, Revised Edition. New York: Guilford.
Barkley, R. A. (2002). Psychosocial treatment for attention deficit hyperactivity disorder. Journal of Clinical Psychiatry, 63, 36-43.
Baumrind, D. (1971). Current patterns of parental authority. The Journal of Development Psychology, 31, 99-102.
Bennet, J. (2007). 3 Steps to Conquering ADD/ADHD. Available on: www.adhd.net.
Chronis, A., Chacko, A., Fabiano, G., Wymbs, B., & Pelham, W. (2004).  Enhancements to the behavioral parent training paradigm for families of children with ADHD. Clinical Child and Family Psychology Review, 7, 123-141.
Chronis, A., M., Chacko, A., Fabiano, G. A., Wymbs, B. T., & Pelham, W. E. (2004). Enhancements to the behavioral parent training paradigm for families of children with ADHD: Review and future directions, Clinical Child and Family Psychology Review, 7(1), 1-27.
Danforth, J., Harvey, E., Ulaszek, W.,  Eberhardt, K., & McKee, T. (2006). The outcome of group parent training for families of children with attention-deficit hyperactivity disorder and defiant/aggressive behavior. Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry, 37, 188-205.
Duglas, T. (2005). What is ADHD? Kid Health for Parents, Nemours Foundation.
Ellis, A., Bernard, M. E. (2006). Rational emotivebehavioral approachesto childhood disorders: Theory, practiceand research. NY: Springer.
Fabiano, G. A. (2005). Behavioral parent training for father of children with attention deficit hyperactivity disorder: Effectiveness of the intervention and a Comparison of 2 formats. New York: Buffalo University. Available: www.chadd.com.
Ghanizadeh, A., & Shahrivar, F. Z. (2005). The effect of parent management training on children with attention deficit hyperactivity disorder. Journal of Child and Adolescent Mental Health, 17, 31-34.
Hajeb, A., Hakim Shoushtari, M., & Khajeddin, N. (2001). The effect of parent management training for parents  of preschoolers with ADHD. University of Medical Science. Iran.
Hoas, F. E. Sanders, M. R. (2002). A Feasibility Study of enhanced group tripie positive parenting program for parent of children with attention deficit-hyperactivity. Behaviour Change, 19, 191-206.
Hung , H. L., Chaol, C. C., Tu, C., & Ynag, P. C. (2003). Behavioral parent training for Taiwanese parents of childeren with attention deficit hyperactivity disorder. Psychiatry and Clinical Neurosciences, 25,  275-281.
Kazdin, A. (2006). Parent management training evidence, outcomes and issues. Journal of American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 25, 149-162.
Lees, D. G., & Ronan, K. R. (2004). Parent training for solo mothers of children diagnosed with attention deficit hyperactivity disorder: An effectiveness and multiple baseline evaluation. Massey University.
Murray, C., & Johnston, C. (2006). Parentingin mothers with and without attention-deficit/hyperactivity disorder. References and further reading may be available for this article. To view references and further reading you must purchase this article.Journal of Abnormal Psychology, 115, 52-61.
Oliver, P., Wright Guerin, D., & Coffman, J. (2009). Big five parental personality traits, parenting behaviors, and adolescent behavior problems: A mediation model.
References and further reading may be available for this article. To view references and further reading you must purchase this article.Personality and Individual Differences, 47,
631-636. 
Pliszka, S. R. (1999). Effects of anxiety on cognition, behavior, and stimulant response in ADHD. Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry, 28, 882-887.
Robiner, D. (2007). Behavioral of Treatment for ADHD: Mental Health TOUCHES.
Robinson, C. C., Mandelcom B., Olsen, S. F., & Hart, C. H. (2001). The parenting styles and dimensions questionnaire (PSDQ). In B. F. Perlmutter, J. Touliatos, & G. W. Holden (Eds.), Handbook of family measurement techniques: Vol. 3. Instruments & index (pp. 319-321).
Schwebel, D., Hodgens, B., & Sterling, S. (2006). How mothers parent their children with behavior disorders: Implications for unintentional injury risk. Journal of Safety Research, 37,167-173.
Sonuga-Barke, E.,Thompson, M., Daley, D., Laver-Bradbury, C. (2004). Parent training for attention deficit/hyperactivity disorder: Is it as effective when delivered as routine rather than as specialist care? British Journal of Clinical Psychology, 43, 449–457.
Treacy, L., Tripp, G., & Barid, A. (2005). Parent stress management training for attention deficit hyperactivity disorder. Journal of Child Psychology and Psychiatry. 44, 632- 647.
Turner,  K.,  & Sander, M. (2006). Dissemination of evidence-based parentingand family support strategies: Learning from the Triple Positive Parenting Program system approach. References and further reading may be available for this article. To view references and further reading you must purchase this article.Aggression and Violent Behavior, 11, 176-19.
Weinberg, H.  A. (2005). Parent training for attention on deficit hyperactivity disorder: Parental and Child Outcome. Journal of Clinical Psychology, 55, 7-13.27