نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

چکیده

هدف: بررسی تأثیر بازی درمانی بر پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان عقب‌ماندۀ ذهنی است. روش: شبه آزمایشی است و در سال تحصیلی 90-89 در شهر خرم‌آباد انجام شد. جامعۀ آماری: تعداد191 دانش‌آموز 5 کلاس ابتدایی مرکز کودکان استثنایی خرم‌آباد بودند. از هر 5 کلاس به نسبت تعداد 60 نفر جامعه نمونه براساس ویژگی‌های رفتاری خاص کودکان آموزش‌پذیر انتخاب و در دو گروه همتای آزمایش و گواه قرار گرفتند. سپس مداخلات بازی درمانی در قالب 5 نوع بازیِ با هدف، وسیله و روش خاص روی گروه آزمایش طی 2 ماه اجراء شد. ابزار: آزمون‌های معلم ساخته در دروس فارسی، ریاضی و علوم ابتدایی بود که روایی محتوایی آنها مورد تأیید معلمان مجرب و کارشناسان قرار گرفت. اطلاعات به دست آمده با نرم‌افزار SPSS در دو سطح توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در سطح توصیفی توزیع فراوانی، میانگین، انحراف معیار محاسبه گردید و در سطح استنباطی از روش تحلیل کوواریانس استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که بازی درمانی (فردی و گروهی) بر پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان عقب‌مانده‌ اثر دارد 001/0< P. همچنین تأثیر بازی‌های گروهی بر پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان عقب‌مانده ذهنی بیشتر از بازی‌های فردی بود. در پایان مشخص گردید که جنس دانش‌آموزان تأثیری در پیشرفت تحصیلی‌شان نداشت. بر اساس نتایج تحقیق گنجاندن جلسات بازی درمانی در برنامه‌ درسی مرکز آموزش کودکان استثنایی همراه با پیشنهادهای دیگر توصیه گردید

عنوان مقاله [English]

The impact of play therapy on academic achievement of children with mental deficiency of Khorramabad exceptional elementary schools in academic year 1388-89

نویسنده [English]

  • Hossein Mehrdad

چکیده [English]

Objective: The purpose of the current research is to determine the impact of play therapy on academic achievement of students with mental deficiency of Khorramabad exceptional elementary school.
Method: It was a pre-test, post-test study design. 60 students were selected and according to their mental deficiency characteristics were assigned to either experimental or control group. Each group consisted of 30 students. The research tool has been a teacher made achievement tool  The collected data,  were analyzed by co-variance analysis, and independent T-test.
Results: The results showed that;
1) The impact of play therapy on academic achievement of students with mental deficiency was meaningful (p<0/001).
2) The impact of group play therapy was more than individual play therapy.
3) The gender of the students didn't have any impact on their academic achievement.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Play
  • play therapy
  • Academic Achievement
  • mental deficiency
منابع فارسی
احدی، ح. بنی‌جمالی، ش. (1380). روان‌شناسی رشد، تهران: پردیس.
احمدی، م. (1375). اثربخشی بازی درمانگری متمرکز کودک پرخاشگر، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علوم بهزیستی و توان‌بخشی.
آزاد، ح. (1372). آسیب‌شناسی روانی، تهران: بعثت.
افروز، غ. (1383). روان‌شناسی تربیتی کاربردی، تهران: انجمن اولیاء و مربیان
ای‌فینک، ب. (1976). فعالیت‌های مربوط به یکپارچگی حسی- حرکتی، ترجمه مهناز راغ‌فر (1383)، تهران: طیب.
بابایی، م.(1380). بررسی اثربخشی بازی درمانی گروهی بر اختلالات سلوکی دانش‌آموزان دبستانی شهرستان‌ ساری، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علوم بهزیستی و توان‌بخشی
ثنایی، ب. (1379). روان‌درمانی و مشاوره گروهی، تهران: آگاه.
جی‌کداسن‌، ه. (1386). بازی درمانی، ترجمه سوسن صابری، تهران: آگاه
خمارلو، توران، (1375). کتاب کار مربی کودک، تهران: آگاه.
دابلیومافت، م. (1375). اصول و مبانی مددکاری اجتماعی و روان‌پزشکی کودک، ترجمه سیدجلال صدرالسادات و سعید حسن‌زاده، تهران، سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور
دلاور، ع. (1385). روش تحقیق در روان‌شناسی و علوم تربیتی، تهران: ویرایش.
رسولی، م. (1376). بررسی تأثیر بازی درمانی بر تکامل اجتماعی کودکان 6-4 ساله دچار تأخیر تکامل اجتماعی در شیرخوارگاه آمنه در سال 1376، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علوم بهزیستی و توان‌بخشی.
رینی، و. (1380). رشد و تقویت مهارت‌های ادراکی- حرکتی در کودکان، ترجمه علی حسین سازمند و سیدمهدی طباطبایی‌نیا، تهران: دانژه.
شارب، ا. (1373). بازی تفکر کودک است، ترجمه قاسم قاضی و نعمت کدی.ر، تهران: سپهر.
شهرابی، ع، و دشتی، ف. (1372). تأثیر بازی در افزایش مهارتهای ارتباطی کودکان عقب‌مانده ذهنی آموزش‌پذیر، تهران: پژوهشکده سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور.
عمادپور، م. (1377). تأثیر هنرهای نمایشی بر یادگیری کودکان عقب‌مانده ذهنی آموزش‌پذیر، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علوم بهزیستی و توان‌بخشی.
فضلی خانی، م. (1387). برگزیده مقالات تجارب راهنمایی- مشاوره‌ای معلمان، تهران: فرهیختگان دانشگاه.
قاسمی، ف. (1377). نقش بازی در آموزش و پرورش کودکان نجف‌آباد در سال (1377)، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علوم بهزیستی و توان‌بخشی.
کله، پ. و چلن، ل. روش‌ها و راهبردها در تعلیم و تربیت کودکان استثنایی، ترجمه فرهاد ماهر، 1372، تهران: قومس.
گلدارد، ک. و گلدارد، د. اصول و فنون مشاوره با کودک، ترجمه حامد برآبادی، 1381، تهران: انجمن اولیاء و مربیان.
لسک، ج. و لسک، ب. درس نامه مددکاری اجتماعی و روان‌پزشکی کودک، ترجمه سیدجلال صدرالسادات و سعید حسن‌زاده، 1377، تهران: سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور.
ل. لندرث، گ. بازی درمانی دینامیسم مشاوره با کودکان، خدیجه آرین، 1374، تهران: اطلاعات.
محمداسماعیل، ا. (1383). بازی درمانی نظریه‌ها، روش‌ها و کاربردهای بالینی، تهران: دانژه.
محمداسماعیل، ا. (1383). بازی درمانی در درمان کودکان مبتلا به اختلال رفتاری، تهران: پژوهشکده سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور.
محمدی، م. (1378). بررسی نظر معلمان مدارس در مورد تأثیر بازی در یادگیری و رشد عاطفی اجتماعی دانش‌آموزان عقب‌مانده ذهنی مقطع ابتدایی زنجان در سال 1378، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علوم بهزیستی و توان‌بخشی.
موسوی چلک، ح. (1384). راهنمای سرپرستی و کارورزی (کار عملی)، تهران: شلاک.
مهجور، س. (1370). روان‌شناسی بازی. شیراز: راهگشا.
 
 
منابع لاتین
Amstel.H., Dyke, T.(1993). would people with disability in the highlands benefit from a cammunity based rehabililation program? Sauthern highlands province. Pupua new guinea. 36(4):316-320
Baker, f.(1992). Social support and quality of life of commumit support clients. Community mental health journal. 25(5):397-411
Jones, T.G.,Rapprt,L.J., Hanks, R.A., Lichtenberg, P.A., Telmet, K. (2003). Cognitive and psychological predictors of subjective well-being. The clinical neuropsychologist, 27,13-18
Klausner,E.J., Clarking, J.F., Spielman, L., pupo. C.,Abrams, R. (1998). Late-life depression and functional disability. The role of goal-focuesd group psycho-therapy. 13,707-716
Lopez, S.J. and snyder. C.R (Eds).(2003). Positive psychological assessment: A handbook of models and measures. Washington, DC: American psychological Association.
Rimmer, J.H,(1999). Health promotions for people with disabilities: The emerging paradigm shift from disability prevention to prevention of secondary conditions.79)5): 495-502.