نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• محمدرضا جلالی
• لیلا حسن پور

چکیده

هدف: در پژوهش حاضر به منظور بررسی ماهیت و جهت رابطۀ تفکر و زبان، تشکیل مفهوم (به عنوان اساسی ترین عنصر تفکر) در دانش آموزان شنوا و مبتلا به نقص شنوایی مورد مقایسه قرار گرفت تا از این طریق تأثیر فقدان یا تأخیر در آموزش زبان و همچنین تفاوت در نوع درون‏دادهای زبانی (زبان نشانه‏ای) بر تشکیل مفهوم و به تبع آن تفکر مورد ارزیابی قرار گیرد. روش:این مطالعه از نوع کاربردی و روش انجام آن زمینه‏ای است. نمونه آماری براساس سطوح شنوایی، سطوح سنی و جنسیت در گروه‏ها جایگزین شده‏اند. با این حال متغیر وابستۀ پژوهش (فرایند شکل گیری مفهوم) و تأثیر سطوح متغیر مستقل بر آن به شیوۀ تجربی مورد بررسی قرار می‏گیرد. جامعۀ آماری: در گروه‏های مبتلا به نقص شنوایی، شامل کلیۀ افراد 17- 5 سال ناشنوایی است که تحت نظارت مرکز آموزش استثنایی شهر قزوین، آموزش‏های ویژه را دریافت می‏کنند و در گروه شنوا، شامل کلیۀ افراد 17- 5 سالی است که در مقاطع پیش دبستانی تا دبیرستان شهرستان قزوین مشغول به تحصیل هستند.
نمونۀ آماری: پژوهش عبارت از 110 نفر است که شامل سه گروه 30 نفری (ناشنوا، نیمه شنوا و شنوا) است. هر گروه متشکل از 15 دختر و 15 پسر است (5 نفر در هر یک از رده‏های سنی پیش عملیاتی، عملیات عینی و عملیات صوری) و یک گروه 20 نفری (کم شنوا) که متشکل از 10 دختر و 10 پسر (5 نفر در هر یک از رده‏های سنی عملیات عینی و صوری) است. در گروه مبتلا به نقص شنوایی به دلیل محدود بودن جامعۀ آماری، کلیۀ افراد مورد آزمون قرار گرفتند. گروه شنوا با استفاده از روش نمونه گیری خوشه‏ای در گروه جایگزین شدند. ابزار و روش تحلیل داده‏ها: نمرات حاصل از آزمون شکل گیری مفهوم ویگوتسکی در دو گروه به وسیلۀ نرم افزار آماری SPSS و با استفاده از آزمون های تحلیل واریانس یک راهه، تحلیل واریانس چند متغیره، آزمون تعقیبی توکی و آزمون t مستقل مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج: پژوهش نشان می‏دهد توالی مراحل و سن ظهور شکل‏گیری مفهوم در دو گروه یکسان بوده، در گروه‏های پیش عملیاتی و عملیات عینی بین دو گروه شنوا و ناشنوا تفاوتی وجود ندارد؛ اما در گروه عملیات صوری، اگر چه ناشنوایان قادر به تشکیل مفهوم هستند، اما در مقایسه با گروه شنوا تفاوت معناداری نشان می‏دهند. از میان عوامل سن، جنس و سطح شنوایی، تنها عامل سن در تشکیل مفهوم تأثیر داشته و بین دختر و پسر در تشکیل مفهوم در دو گروه شنوا و مبتلا به نقص شنوایی تفاوتی مشهود نیست. پیشنهاد: می‏شود با توجه به محدودیت‏های این تحقیق، در پژوهش‏های بعدی با نمونۀ آماری بزرگتر، عوامل هوش، همتاسازی نمونه و نمونه‏گیری تصادفی لحاظ شود.
 

کلیدواژه‌ها

• تشکیل مفهوم
• نقص شنوایی

عنوان مقاله [English]

Comparing the trend of concept formation in five to eleven year old children with and without hearing impairment of Qazvin province

نویسندگان [English]

• Mohammad reza Jalali
• Leila Hassanpoor

چکیده [English]

Purpose: The current study was designed to investigate nature and direction of relationship between thought and language. For this aim, concept formation in deaf and hearing students compared until influence of lack and delay in language instruction and also differential language input (sign language) upon concept formation and subsequently thought evaluated.
Method: The statistical population is thehearing- impaired including all 5 – 17 years deaf people in an educational center, under the supervision of Qazvin exceptional institution, who receive educations and the non –impaired group includes all 5 – 17 years hearing people in kindergartens, elementary, secondary and high schools of Qazvin. TheSample groupincluded three 30-members groups (hearing, profound deafness and moderate deafness). Each groups consist of 15 girls and 15 boys (pre operational age (5), concrete operational age (5) and formal operational age (5) and a 20-members group (mild deafness) which is composed of 10 girls and 10 boys (concrete operational (5) and formal operational (5). Tools of research were Vygotskii’s concept formation test and data was analyzed with SPSS software and by using one-way Anova, multiday ANOVA, Tuckey post hoc and independent sample T tests analysis.
Results: indicate that appearance and development of real concepts in deaf and hearing children is equal and concept formation in preoperational and concrete operational don’t show significant difference, but in formal operational group there was a significant difference between hearing and deaf people in concept formation. From agents of age, gender and deafness, only the age affected the concept formation, deafness only in formal operational groups influenced concept formation. Girls and boys show similar functioning in concept formation.
Conclusion and Recommendations: With regard to limitations of this study, future researches should make use of random sampling and more agents must be considered.

کلیدواژه‌ها [English]

• Concept formation
• development of
• hearing impaired children