نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد مطالعات خانواده دانشگاه آزاد اسلامی واحد بافت.

2 استادیار دانشگاه علوم تحقیقات کرمان

3 استادیار دانشگاه آزاد اسلامی کرمان

چکیده

این پژوهش با هدف کلی مطالعۀ
عوامل مرتبط با اضطراب مادران دارای کودکان با نیازهای ویژه در شهر جیرفت در سال
1390 انجام شد. این پژوهش از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه‌ی مادران
دارای کودک با آسیب‌های بینایی، شنوایی و ذهنی بود که کودک آن‌ها در مدارس ویژه‌ی
آموزش کودکان با نیازهای ویژه در شهر جیرفت در سال تحصیلی 90-1389 به تحصیل اشتغال
داشتند. از طریق روش نمونه‌گیری در دسترس 60 نفر از مادران دانش‌آموزان با نیازهای
ویژه در سه گروه (نابینا، ناشنوا و کم‌توان‌ذهنی) انتخاب شدند. پس از پاسخ به پرسشنامه‌ها
به صورت انفرادی، پرسشنامه اضطراب بک و محقق ساخته داده‌ها با بهره‌گیری از ضریب
همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیری داده‌ها تحلیل شدند. نتایج نشان می‌دهد که
بین عواملی چون میزان اطلاعات مادران از نحوۀ تربیت و برخورد با کودک با نیازهای
ویژه، محدودیتهای اجتماعی مادران، ریشۀ معلولیت کودک با نیازهای ویژه، تأثیر آسیب‌دیدگی
فرزند بر روابط خانوادگی، احساس مسئولیت مادران، میزان حضور پدر با میزان اضطراب
مادران دارای کودک با نیازهای ویژه رابطه معنی‌داری وجود دارد. در مجموع یافته‌های
این پژوهش حاکی از آن است که عواملی مربوط به کودکان با نیازهای ویژه وجود دارد که
اضطراب مادران این کودکان را افزایش می‌دهد. با شناخت این عوامل می‌توان با
بالابردن سطح اطلاعات مادران از آسیب‌های مختلف، چگونگی برخورد با این کودکان و
روابط عاطفی مناسب در خانواده همراه با حضور پدر، به این‌گونه مادران کمک کرد

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Factors Related to the Anxiety of Mothers with Exceptional Children

نویسندگان [English]

  • Maryam Alikhani 1
  • Alireza Manzari Tavakoli 2
  • Hamdollah Manzari 3

1

2

3

چکیده [English]

The purpose of this study is to examine and
predict factors related to anxiety of mothers with exceptional children in
Jiroft city in 2011. In this applied and correlative research, the statistical
population includes all the mothers of mentally retarded, deaf and blind
children who are being educated in schools special for exceptional children in
Jiroft. The sample consists of 60 mothers of exceptional children who are
selected by random sampling. The answers given to Beck anxiety and the
researcher-made questionnaires are analyzed by using correlation coefficient
and multiple regression method. Analysis of the data reveal that there is a
significant correlation between the mother’s anxiety and the knowledge of
mothers about how to raise and treat exceptional children, the social
limitations of mothers, the root cause of disability of the exceptional child,
the effect of the child’s disability on family relationships, sense of responsibility
of mothers, and the father’s presence. In addition, the result of this study
show there are factors that increase the mothers’ anxiety

کلیدواژه‌ها [English]

  • Anxiety
  • anxiety-related factors
  • exceptional children
ابراهیمی،ا. (1384). مهارت‌های مشاوره ای برای کمک به سازگاری والدین با ناشنوایی کودکشان. تعلیم و تربیت استثنایی، 41-40،ص 14.
آناستازی،آ.(1976). روان آزمایی. ترجمه محمد تقی براهنی.تهران:دانشگاه تهران.
جدیدی زاده، ن. (1377). بررسی رابطه میزان فشار روانی والدین کودکان عقب مانده ذهنی با شدت عقب ماندگی، جنسیت و سن کودک و وضعیت اقتصادی و میزان تحصیلات والدین. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه اصفهان.
حسنعلی،م. (1377). بررسی میزان استرس و مشکلات حاصل از داشتن فرزند ناشنوا. رساله دکترا، دانشگاه علوم پزشکی زاهدان.
رهسپار،م. (1377). مقایسه استرس و شیوه‌های مقابله مادران کودکان عقب‌مانده‌ذهنی خفیف (آموزش‌پذیر) با مادران کودکان بهنجار. تعلیم و تربیت استثنایی، 79، ص20.
علیزاده،ح. (1381). تأثیر فرزند معلول یا ناتوان بر خانواده. تعلیم وتربیت استثنایی، 14،3.
غرابی، ب. (1372). بررسی پاره ای از الگوهای شناختی در بیماران مبتلا به همبودی اضطراب و افسردگی. پایان نامه کارشناسی ارشد روان شناسی بالینی. انیستیتو روان پزشکی تهران.
کاویانی،ح.؛ موسوی، ا. (1378). ویژگی‌های روان سنجی پرسشنامه اضطراب بک در طبقات سنی و جنسی جمعیت ایرانی. مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران.66(2). 14-136.
کرمانشاهی، س.، ونکی،ز.، احمدی،ف.، آزاد فلاح، پ.، وکاظم‌نژاد، ا. (1385). تجربیات مادران از داشتن کودک عقب مانده ذهنی.مقاله پژوهشی توانبخشی،7(3)،26.
گرامی،ا. (1383). بررسی تأثیر آمورش آرمیدگی بر کاهش فشار روانی مادران کودکان عقب مانده ذهنی تربیت پذیر. پایان نامه کارشناسی ارشد روان شناسی عمومی، اصفهان:دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان.
ملک پور،م. (1375). مقایسه استرس مادران کودکان عقب مانده ذهنی با مادران ناشنوا و نابینا. اصفهان: مجله دانشکده پزشکی، 15(48).ص76-81.
ملک پور،م.، فراهانی،ح.،آقایی،ا.، و بهرامی، ع. (1385).تأثیر آموزش مهارت‌های زندگی بر کاهش فشار روانی مادران کودکان عقب مانده ذهنی و عادی. پژوهش در حیطه کودکان استثنایی،20، 661-676.
 Beck,A.T, Steer, RA. (1990). The Beck Anxiety Inventory Manual. San Anto,io, TX: Psychological Corporation.
Caldron,R. & Greenberg.M.T.(1999). Strees and anxiety in hearing mohers of children with hearing loss: factors affecting mother and child adjustment. American Annals of the Deaf,144.165-171.
Chen,T.R. and,Tang,C.S.(1997).stress appraisl and social support of chines of adult children with mental retaralation.American journal of MentalRetardation, 101(5),471-489.
Fergusson,D. and Woodword.(1999).Maternalage and education and psychosocial outoomesin early educathon. From.http://www.pub Med.
Fisman,L.and,Wolf,D.(1997).family life style.London:sage publication.
Hassall,R. Rose,J. & McDonald.J.(2005). Parental stress in mothers of children with an intellectual disability: the effects of parental cognitions in relations to child characteristics and family support. Journal of Intellectual Disability Research,49, 418-424.
Hinteremair,M.(2000). Hearing impairment, social networks and coping. American Annals of the Deaf,145, 41-53.
Hoffman. Russell.6. Rodvique. James.R. & Andresjoel.M.(1995). Moderating effects of family functioning on the social abjustment of children with livrdiseuse. Jn. qournal.
Mapp,I. & Hadson,R. (1997). Stress and anxiety a mong African American and Hispanic parents of deaf children. American Annals of the Deaf,142. 48-56.
Oyserman,D.Bybee,D.Mowbray,C. and,Johnson,T.H.(2005).when mothers have serious mental health problems. Parenting as paroxy smal mediator.Journal of Adolescence. 28,443-463.
Smith,j.k & Erin,N.(2002) the Effects of practice with prescribed Reading Glasses on students with low vision. Journal of visual impairment and Blindness, 96 , 765-782.
Trostre,H.(2001).sources of stress in mother of children with impairment. Journal of Visuol Impairment and Blindness.U.S.A. Black well publisher.no 8(1).13-26.
Wake,M. Hughes,E. Collins,C. & Poulakhs,Z.(2004). Parent- Reported Health- Related Quality of Life in children with congenital Hearing loos: A population study. Ambulatory pediatrics.4, 411-417.
Witter,D.D.(2003).Parent Reaction to Having a Child with Disabilities .U.S.A: Education Publisher.