علی علیپور صنوبری؛ حمید علیزاده؛ علی اکبر ارجمند نیا؛ سعید حسن زاده
چکیده
هدف این پژوهش تعیین اثربخشی نرم‌افزار آموزشی خانواده‌محور بر مهارت‌های خواندن در دانشآموزان ابتدایی با اختلال خواندن بود. جامعهی آماری این پژوهش شامل تما‌می‌دانشآموزان سال سوم ابتدایی مدارس اختلالات یادگیری شهر مشهد، که در سال تحصیلی 97-1396 مشغول به تحصیل بودند. نمونه این پژوهش 32 نفر (دو گروه 16 نفره) را تشکیل می‌داد که با ...
بیشتر
هدف این پژوهش تعیین اثربخشی نرم‌افزار آموزشی خانواده‌محور بر مهارت‌های خواندن در دانشآموزان ابتدایی با اختلال خواندن بود. جامعهی آماری این پژوهش شامل تما‌می‌دانشآموزان سال سوم ابتدایی مدارس اختلالات یادگیری شهر مشهد، که در سال تحصیلی 97-1396 مشغول به تحصیل بودند. نمونه این پژوهش 32 نفر (دو گروه 16 نفره) را تشکیل می‌داد که با توجه به وجود 10 مرکز ناتوانی یادگیری در سطح مشهد به روش نمونهگیری تصادفی منظم از روی لیست دانشآموزان مراکز اختلال یادگیری پایه‌های سوم ابتدایی انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایدهی شدند. دادههای مورد نیاز این پژوهش از طریق آزمون عملکرد خواندن نما (کر‌می‌ومرادی، 1384) به دست آمد. مداخله آموزشی شامل 10 جلسه بود که در خانواده‌های دانشآموزان با ناتوانی یادگیری در آغاز هر هفته تمرینات متناسب نرم افزار را از مربی دریافت می‌کردند و در طول هفته با فرزند خود کار می‌کردند. نتایج به دست آمده نشان داد آموزش مبتنی بر نرم‌افزار آموزشی خانواده‌محور بر مهارت‌های خواندن دانشآموزان با اختلال خواندن تاثیر معنادار دارد (05/0>P). بنابراین میتوان گفت محتوای نرم‌افزار در کنار آموزش‌هایی که به خانواده‌ها برای استفاده آن در خانه داده شده بود توانسته روند بهبود مشکلات و ناتوانی‌های خواندن دانشآموزان با ناتوانی خواندن را تسریع بخشد.
کمال پرهون؛ حمید علیزاده؛ حمید رضا حسن آبادی؛ مهدی دستجردی کاظمی
چکیده
پژوهش حاضر باهدف بررسی نیمرخ شناختی و زبان شناختی دانش آموزان با اختلال یادگیری ویژه و مشکل یادگیری (کم پیشرفت) انجام شد.در قالب یک پژوهش توصیفی – تحلیلی، از بین تمامی دانش آموزان 12-8 سال مراجعه‌کننده به مراکز اختلال یادگیری و دانش آموزان کم پیشرفت مدارس مقطع ابتدایی شهر تهران با استفاده از روش نمونهگیری در دسترس (دو گروه 100 نفره) ...
بیشتر
پژوهش حاضر باهدف بررسی نیمرخ شناختی و زبان شناختی دانش آموزان با اختلال یادگیری ویژه و مشکل یادگیری (کم پیشرفت) انجام شد.در قالب یک پژوهش توصیفی – تحلیلی، از بین تمامی دانش آموزان 12-8 سال مراجعه‌کننده به مراکز اختلال یادگیری و دانش آموزان کم پیشرفت مدارس مقطع ابتدایی شهر تهران با استفاده از روش نمونهگیری در دسترس (دو گروه 100 نفره) انتخاب و در متغیرهای سن، جنسیت، پایه تحصیلی و هوشبهر همگن شدند. دادههای پژوهش از طریق ویراست چهارم هوش وکسلر کودکان (2003)، مقیاس درجه‌بندی رفتاری کارکردهای اجرایی (جیوا و همکاران، 2000) و آزمون تحول زبان- 3 (نیوکامر و هامیل، 1999) گردآوری و با استفاده از روش آماری تحلیل واریانس چند متغیری مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفتند.یافتههای پژوهش نشان داد که عملکرد دانش آموزان با اختلال یادگیری ویژه در نیمرخ شناختی به‌طور معناداری ضعیف‌تری از دانش آموزان با مشکل یادگیری است، افزون بر این در مهارت‌های زبان‌شناختی نتایج حاکی از آن بود که دانش آموزان با اختلال یادگیری در زیر مقیاس تحلیل واجی نسبت به گروه دانش آموزان با مشکل یادگیری به‌طور معناداری عملکرد ضعیف‌تری نشان دادند. از سوی دیگر، در زیر مقیاس‌های واژگان تصویری، تقلید جمله، تکمیل دستوری، تمایز گذاری کلمه، تولید کلمه، واژگان، شباهت‌ها و درک مطلب تفاوت معناداری بین دو گروه گزارش نشد. با توجه به نتایج به‌دست‌آمده از پژوهش حاضر توجه به کارکردهای اجرایی و مهارت‌های زبان‌شناختی در تشخیص، آموزش و توان‌بخشی دانش آموزان با اختلال یادگیری ویژه و مشکل یادگیری می‌تواند نتایج مؤثری در پی داشته باشد.
علی علیپور صنوبری؛ حمید علیزاده؛ علی اکبر ارجمند نیا؛ سعید حسن زاده
چکیده
هدف از پژوهش حاضر، طراحی نرمفزار آموزشی خانواده‌محور و ارزیابی اثربخشی آن بر توجه انتخابی در دانشآموزان با اختلال خواندن بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعهی آماری شامل تمامی دانشآموزان سال سوم ابتدایی مراکز اختلال‌های یادگیری شهر مشهد، در سال تحصیلی 97- 1396 بود که از این جامعه، ...
بیشتر
هدف از پژوهش حاضر، طراحی نرمفزار آموزشی خانواده‌محور و ارزیابی اثربخشی آن بر توجه انتخابی در دانشآموزان با اختلال خواندن بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعهی آماری شامل تمامی دانشآموزان سال سوم ابتدایی مراکز اختلال‌های یادگیری شهر مشهد، در سال تحصیلی 97- 1396 بود که از این جامعه، 32 دانش‌آموز با اختلال خواندن (16 نفر گروه آزمایش و 16 نفر گروه گواه) به عنوان نمونه به صورت تصادفی منظم انتخاب و به تصادف در گروه آزمایش و گواه جایگماری شدند. برای جمع آوری دادهها از آزمون توجه انتخابی (D2) استفاده شد. گروه آزمایش به مدت 10 هفته برنامه آموزشی مبتنی بر خانواده را دریافت کرد و گروه گواه، مداخله‌ای دریافت نکرد. برای تجزیه و تحلیل دادهها، از آزمون تحلیل کوواریانس استفاده شد. نتایج نشان داد که نرمافزارآموزشی خانواده‌محور بر توجه انتخابی دانشآموزان با اختلال خواندن در گروه آزمایش تاثیر معنادار دارد (05/0<p). بنابراین با توجه به نتایج به دست آمده میتوان نتیجه‌گیری کرد که نرم‌افزار آموزشی خانواده‌محور بر توجه انتخابی در دانشآموزان با اختلال خواندن موثر است و میتوان از آن به عنوان مداخله موثر سود جست.
رقیه بهرامی؛ حمید علیزاده؛ فرنگیس کاظمی
چکیده
هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر تمرین های روانی- حرکتی بر بهبود دستخط دانشآموزان ابتدائی بود. بعضی از دانش آموزان ابتدائی در دستخط دچار اشکال هستند که مشکلات آن ها می تواند ناشی از عواملی مانند قلم نامناسب، سطح نامناسب برای نوشتن یا وضعیت بدنی نامناسب در حین نوشتن، هماهنگی بینایی- حرکتی ضعیف، مشکل در برنامه ریزی حرکتی و کنترل حرکات ...
بیشتر
هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر تمرین های روانی- حرکتی بر بهبود دستخط دانشآموزان ابتدائی بود. بعضی از دانش آموزان ابتدائی در دستخط دچار اشکال هستند که مشکلات آن ها می تواند ناشی از عواملی مانند قلم نامناسب، سطح نامناسب برای نوشتن یا وضعیت بدنی نامناسب در حین نوشتن، هماهنگی بینایی- حرکتی ضعیف، مشکل در برنامه ریزی حرکتی و کنترل حرکات ظریف باشد. دراین پژوهش که ازطرح تک آزمودنی نوعAB استفاده شد، جامعه مورد پژوهش شامل دانشآموزان ابتدائی در استان تهران در سال تحصیلی 96-1395بود که به وسیله سیاهه محقق ساخته از نظر مشکلات دستخط بررسی و با استفاده از نمونه گیری هدفمند 4 نفراز دانش آموزان با مشکلات دست خط برای آموزش انتخاب شدند و به مدت 10 جلسه آموزش دیدند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از داده های سه مرحله استفاده شد که شامل خط پایه، حین آموزش و مراحل پیگیری بود. نمره هر دانش آموز در آزمون خط پایه، حین آموزش و پیگیری به صورت نمودار و جدول نمایش داده شده است. براساس یافته ها می توان نتیجه گیری کرد که تمرین های شناختی- حرکتی می تواند در بهبود دستخط دانشآموزان مؤثر باشد.
سید محمد سید محمودیان؛ حمید علیزاده؛ شهلا پزشک؛ احمد برجعلی؛ نور علی فرخی
چکیده
یکی از اختلال‌های دوران کودکی و نوجوانی، اختلال نافرمانی مقابله‌ای است که از علل رایج ارجاع کودکان به کلینیک‌های روانشناسی و مشاوره است. رویکردهای درمانی مختلفی برای بهبود نشانه‌های این اختلال به‌کار گرفته شده است. یکی از مداخلاتی که در این زمینه مطرح شده، تکنیک های درمانی آدلر و گلاسر است. هدف پژوهش حاضر معرفی ماهیت، ویژگی ها، ...
بیشتر
یکی از اختلال‌های دوران کودکی و نوجوانی، اختلال نافرمانی مقابله‌ای است که از علل رایج ارجاع کودکان به کلینیک‌های روانشناسی و مشاوره است. رویکردهای درمانی مختلفی برای بهبود نشانه‌های این اختلال به‌کار گرفته شده است. یکی از مداخلاتی که در این زمینه مطرح شده، تکنیک های درمانی آدلر و گلاسر است. هدف پژوهش حاضر معرفی ماهیت، ویژگی ها، و شواهد پژوهشی، پیرامون موثر بودن رویکرد آدلر-گلاسر برای اختلال نافرمانی مقابله‌ای است. در پژوهش حاضر از طریق پژوهش مروری نظامند و جستجوی کلیدواژه-های تخصصی مرتبط با اختلال نافرمانی مقابله ای و رویکرد آدلر و گلاسر در پایگاه های اطلاعاتی تخصصی ایران و جهان بین سال‌های 2017-1985 یافته ها و اطلاعات مورد نظر جهت دستیابی به هدف پژوهش مورد واکاوی قرار گرفت. بدین منظور از پایگاه‌های اطلاعاتیِ Google Scholar, ERIC, Science Direct و Pub Med استخراج و مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. همچنین، از برخی منابع فارسی موجود در این زمینه استفاده شد.مرور ادبیات پژوهش حکایت از اثربخشی رویکرد آدلر - گلاسر بر نشانه های اختلال نافرمانی مقابله ای دارند. براساس رویکرد آدلر- گلاسر افرد با اختلال نافرمانی مقابله ای بیمار نیستند، بلکه آنها دلسرد شده اند و نیازهای پنجگانه شان پاسخ داده نشده است. بنابراین با درک هدف رفتار و ارتقا علاقه اجتماعی در افراد با اختلال نافرمانی مقابله ای، نشانه های این اختلال را کاهش داد.
سید سمیرا مدنی؛ حمید علیزاده؛ نور علی فرخی؛ الهام حکیمی راد
چکیده
پژوهش حاضر با هدف تدوین برنامه آموزش بازداری پاسخ ، توجه پایدار و به روز رسانی و بررسی تأثیر آن بر نشانه‌های اختلال نارسایی توجه / بیش فعالی کودکان انجام شد. روش پژوهش حاضر از نوع آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل کلیه کودکان با اختلال نارسایی توجه / بیش فعالی در سال تحصیلی 95- 96 مدارس منطقه ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف تدوین برنامه آموزش بازداری پاسخ ، توجه پایدار و به روز رسانی و بررسی تأثیر آن بر نشانه‌های اختلال نارسایی توجه / بیش فعالی کودکان انجام شد. روش پژوهش حاضر از نوع آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل کلیه کودکان با اختلال نارسایی توجه / بیش فعالی در سال تحصیلی 95- 96 مدارس منطقه 1 ، منطقه 4 و کلینیک روان شناسی منطقه3 تهران بود. بعد از انتخاب 30 آزمودنی واجد شرایط به عنوان نمونه پژوهش، به شیوه تصادفی 15 کودک در گروه آزمایش و 15 کودک در گروه گواه قرار گرفتند. به منظور بررسی نشانه های اختلال نارسایی توجه / بیش فعالی کودکان از پرسش نامه تشخیصی اختلال نارسایی توجه / بیش فعالی و برای ارزیابی کارکرد های اجرایی کودکان از آزمون های ان بک ، (CPT) ، آزمون برو- نرو استفاده شد. این برنامه توسط پژوهشگران طراحی شد و کودکان گروه آزمایشی در این برنامه16 جلسه ایی شرکت کردند و کودکان گروه گواه هیچ آموزشی دریافت نکردند. نتایج داده های به دست آمده با استفاده از روش تحلیل کوواریانس و آزمون تی نشان داد که بین میانگین نمره های گروه آزمایشی و گواه در نشانه های اختلال نارسایی توجه / بیش فعالی تفاوت معنی داری وجود دارد. بنابراین می توان نتیجه گیری کرد که برنامه آموزشی بازداری پاسخ، توجه پایدار و به روز رسانی باعث کاهش معنی دار نشانه های اختلال نارسایی توجه / بیش فعالی در کودکان گروه آزمایشی شده است.
حمید علیزاده؛ حجت پیرزادی؛ باقر غباری بناب؛ شهلا پزشک؛ فرنگیس کاظمی
چکیده
هدف: هدف پژوهش حاضر شناسایی مداخلههای موثر برای اختلال یادگیری خواندن با تاکید بر رویکرد رفتاری و معرفی روش دقیق‌آموزی به‌عنوان نمونه‌ای از روش‌های مبتنی بر این رویکرد بود. روش: بدین منظور با روش مروری متون اصلی شامل کتاب‌ها و مقاله‌های علمی معتبر در این زمینه بین سال‌های 1954 تا 2015 از پایگاه‌های اطلاعاتیِ Google Scholar, ERIC, Science Direct ...
بیشتر
هدف: هدف پژوهش حاضر شناسایی مداخلههای موثر برای اختلال یادگیری خواندن با تاکید بر رویکرد رفتاری و معرفی روش دقیق‌آموزی به‌عنوان نمونه‌ای از روش‌های مبتنی بر این رویکرد بود. روش: بدین منظور با روش مروری متون اصلی شامل کتاب‌ها و مقاله‌های علمی معتبر در این زمینه بین سال‌های 1954 تا 2015 از پایگاه‌های اطلاعاتیِ Google Scholar, ERIC, Science Direct و Pub Med استخراج و مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. جستجو در این پایگاه‌ها با کلید واژه‌هایEvidence-based methods/intervention, Best practices, Special education, Learning disability/disorder, Effectiveness, Precision teaching بود. همچنین، از برخی منابع فارسی موجود در این زمینه استفاده شد. یافته‌ها: مرور ادبیات پژوهش نشان داد مداخلههای موثر در اختلال یادگیری خواندن بر دیدگاه رفتاری مبتنی هستند و در این بین دقیق‌آموزی مداخله‌ای است که با رویکرد پاسخ به مداخله هماهنگی دارد. دقیق‌آموزی دارای ویژگی‌های منحصر به فردی مانند ارزیابی مداوم عملکرد، ثبت و نمایش عملکرد روی نمودار و تصمیم‌گیری بر مبنای چگونگی عملکرد یادگیرنده است که می‌تواند استفاده از آن برای افراد با اختلال یادگیری خواندن را اثربخش سازد. نتیجه‌گیری: بر اساس مرور ادبیات پژوهش میتوان گفت دقیق‌آموزی مداخله‌ای رفتاری در اختلال یادگیری است که به خاطر ویژگی‌هایی که در خود جای داده، توجه بیشتری را از سوی پژوهشگران و متخصصان بالینی این حوزه می‌طلبد. تعاریف، ویژگی‌ها، اصول و مراحل دقیق‌آموزی در متن مقاله به‌تفصیل بیان شده‌اند.
حمیده سادات خادمی؛ حمید علیزاده؛ حسن اسدزاده
دوره 4، شماره 13 ، فروردین 1393، ، صفحه 66-80
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی و مقایسه رابطه حافظهکاری و حافظه‌کاذب در دانشآموزان با و بدون اختلال نارسایی‌توجه- بیش‌فعالی انجام‌گرفت. جامعۀ آماری پژوهش شامل دانشآموزان دوره ابتدایی شهر تهران در سال تحصیلی 89- 1388 بود. نمونه آماری شامل 34 دانش‌آموز بود که از این تعداد 17 دانش‌آموز با اختلال نارسایی‌توجه- بیش‌فعالی که بر اساس ضابطه‌های ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف بررسی و مقایسه رابطه حافظهکاری و حافظه‌کاذب در دانشآموزان با و بدون اختلال نارسایی‌توجه- بیش‌فعالی انجام‌گرفت. جامعۀ آماری پژوهش شامل دانشآموزان دوره ابتدایی شهر تهران در سال تحصیلی 89- 1388 بود. نمونه آماری شامل 34 دانش‌آموز بود که از این تعداد 17 دانش‌آموز با اختلال نارسایی‌توجه- بیش‌فعالی که بر اساس ضابطه‌های تشخیصی کتاب راهنمای آماری و تشخیصی بیماری‌های روانی ویرایش چهارم مبتلا به این اختلال تشخیص داده شده بودند و 17 دانش‌آموز بدون این اختلال و همتاشده با دانشآموزان با نارسایی‌توجه- بیش‌فعالی بودند. به‌منظور سنجش ظرفیت حافظهکاری دانشآموزان از "ماتریس حافظهکاری کورنولدی" و برای سنجش حافظه‌کاذب از "پارادایم دیس، رودیگر و مک درموت" استفاده شد. یافتههای پژوهش نشان داد که تفاوت معناداری بین حافظهکاری در این دو گروه دانش‌آموز وجود دارد به‌طوری‌که دانشآموزان بدون این اختلال عملکرد بهتری در آزمون حافظهکاری نشان دادند. همچنین مشخص شد که دانشآموزان با اختلال نارسایی‌توجه- بیش‌فعالی تحریفات حافظه بیشتری را هم در بازخوانی و هم در بازشناسی دارند. ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که در هر دو گروه دانش‌آموز رابطۀ معکوس بین حافظهکاری و حافظه‌کاذب وجود دارد. بر اساس این یافته‌ها میتوان نتیجه گرفت که دانشآموزان با اختلال نارسایی‌توجه- بیش‌فعالی عملکرد ضعیف‌تری در حافظه‌کاری‌شان دارند و این احتمالاً منجر به بروز تحریفات حافظه بیشتری در این گروه می‌گردد.
سکینه سلطانی کوهبنانی؛ حمید علیزاده؛ ژانت هاشمی؛ غلامرضا صرامی؛ ساجده سلطانی کوهبانی
دوره 3، شماره 11 ، مهر 1392، ، صفحه 1-20
چکیده
تحقیق حاضر به منظور اثربخشی آموزش رایانهیار حافظة کاری بر بهبود کارکردهای اجراییو عملکرد ریاضی دانشآموزان با اختلال ریاضیات انجام گرفت. در تحقیق نیمه آزمایشی حاضر 20 دانش آموز با اختلال ریاضیات دختر پایه سوم تا پنجم ابتدایی به روش نمونهگیری در دسترس از مراکز اختلالهاییادگیری شهر تهران در سال تحصیلی 1390- 1391 انتخاب شدند. ...
بیشتر
تحقیق حاضر به منظور اثربخشی آموزش رایانهیار حافظة کاری بر بهبود کارکردهای اجراییو عملکرد ریاضی دانشآموزان با اختلال ریاضیات انجام گرفت. در تحقیق نیمه آزمایشی حاضر 20 دانش آموز با اختلال ریاضیات دختر پایه سوم تا پنجم ابتدایی به روش نمونهگیری در دسترس از مراکز اختلالهاییادگیری شهر تهران در سال تحصیلی 1390- 1391 انتخاب شدند. سپس به صورت تصادفی به دو گروه کنترل و آزمایشی تقسیم شدند. تمامی آزمودنی‌ها با استفاده از آزمون ریاضیات کیمت و آزمون‌های کارکرد اجرایی (برج لندن، عملکرد مداوم، کارت‌های استروپ)، مورد ارزیابی قرار گرفتند. در مرحله بعد گروه آزمایشی (دانشآموزان با اختلال ریاضیات) در معرض آموزش رایانه یار حافظه کاری قرار گرفتند. برنامه آموزشی به مدت 20 جلسه در 7 هفته ارایه شد. پس از این مرحله تمامی آزمودنی‌ها(اعم از گروه آزمایش و کنترل) مجدداً از نظر کارکردهای اجرایی و عملکرد ریاضیمورد سنجش قرار گرفتند. یادآوری می‌گردد که دانشآموزان گروه کنترل در معرض هیچ یک از مداخلات قرار نگرفتند و هر دو گروه فقط آموزش‌های مدرسه را دریافت می‌کردند. با فاصله یک ماه، آزمون پیگیری نیز انجام گرفت. دادههای به دست آمده از پیش آزمون و پس آزمون با استفاده از t وابسته مورد تحلیل قرار گرفت. با توجه به یافتههای تحقیق میتوان بیان کرد که آموزش رایانه یار حافظه کاری تأثیر معنیداری بر کارکردهایاجرایی و عملکرد ریاضی دانشآموزان با اختلال ریاضیات داشته است. کارکردهایاجراییو عملکرد ریاضی دانشآموزان با اختلال ریاضیات در اثر آموزش برنامه رایانهیار حافظهکاری ارتقا می‌یابد. نتایج این تحقیق می‌تواند در مداخلههای عصب شناختی و آموزشی مورد استفاده قرار گیرد.
